Ημέρα δημοκρατίας

Το τείχος έπεσε (σαν σήμερα), ο δρόμος χαράχτηκε, για την επανασυγκόλληση της "διαιρεμένης Ευρώπης" και του πάγου, που είχε σπάσει το 17'. Και τώρα παλινορθωμένος και επανορθωμένος, σφιχτά με ράμματα, παραπέμπει στις υποκριτικές δημοκρατικές ευαισθησίες της Δύσης και την παγωμάρα με την οποία υποδέχτηκαν πολλά διεθνή ΜΜΕ (που ονομάζουν τον εαυτό τους διεθνή κοινότητα) την επικράτηση του Τραμπ. Και πάνω απ' όλα της -αστικής- δημοκρατίας, που βγαίνει παγανιά, χωρίς τα περιττά φτιασίδια του παρελθόντος, για να γιορτάσει τη νίκη της. Τη νίκη ενάντια στο αμυντικό τείχος του Βερολίνου, το τείχος που μαγκώνει "κακούς Μεξικάνους" που επιχειρούν να περάσουν τα σύνορα με τις ΗΠΑ, το τείχος της ντροπής στην Παλαιστίνη. Και προπαντός τα αόρατα ταξικά τείχη που υψώνονται στις ΗΠΑ -αυτήν την (κατα)κοιτίδα του "δημοκρατικού" κόσμου- πιο ψηλά κι απροσπέλαστα, από οπουδήποτε αλλού.

Και να σκεφτείς πως το τείχος του Βερολίνου χτίστηκε στα χρόνια του Νικήτα, που για τη Δύση και όσους της έκλειναν το μάτι, ήταν η περίοδος που "έλιωναν οι πάγοι" κι ερχόταν η Άνοιξη (της Πράγας και γενικώς). Πόσο τυχαίο μπορεί να είναι άραγε πως το ομώνυμο σουξέ της Βόσσου και του μικρού Μικρούτσικου βγήκε το 91' που κορυφώνονταν οι αντεπαναστατικές ανατροπές; Θα 'ναι σα να μπαίνει η Άνοιξη, θα 'ναι ουρανού κατάνυξη (που γλίτωσε από την επουράνια έφοδο των κολασμένων).

Οι διαφορές Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών είναι εντελώς δυσδιάκριτες, όχι μόνο ως προς το πρόγραμμα και τις "προοδευτικές" θέσεις τους. (Εξάλλου προοδευτικό σήμερα, με φιλελέ κριτήρια, είναι η νομιμοποίηση της μαριχουάνας -και αν αυτό σας θύμισε κάτι από Σύριζα στη διατύπωση και το περιεχόμενο, καλώς το έκανε). Αλλά και σε πιο απλά πράγματα, όπως τις πηγές χρηματοδότησής τους (που είναι βασικά οι ίδιες, μόνο οι δόσεις αλλάζουν) και το χρώμα τους -αφού για κάποιο λόγο οι Ρεπουμπλικάνοι αποδίδονται με κόκκινο (όπως κάποτε οι Τζι-άι-τζο, απέναντι στους Κόμπρα). Κι εμείς ξέρουμε πολύ καλά πως, έτσι κι αλλιώς, η γη θα γίνει κόκκινη. Ή κόκκινη από ζωή ή κόκκινη από θάνατο...

Κοίτα, οι άλλοι έχουν κινήσει, έχει η πλάση κοκκινίσει

Βασικά όμως δεν ξέρεις τι είναι πιο απελπιστικό. Αυτοί που έβγαλαν πρόεδρο έναν μισογύνη, ρατσιστή, που επιβεβαιώνει πόσο μπροστά από την εποχή τους ήταν κι είναι οι Simpsons. Ή αυτοί που πίστεψαν ειλικρινά πως η Χίλαρι ήταν η/μια εναλλακτική, βουλιάζοντας στο βάλτο του μικρότερου κακού που φέρνει με μαθηματική ακρίβεια το χειρότερο (οι κομμμουνιστές -σαν τον Ομπάμα- το λένε νομοτέλεια);
Και με ελληνικούς όρους, τι είναι λιγότερο ελπιδοφόρο; Ο Καμμένος ή ο Θεοδωράκης;

Ο Τραμπ θύμισε Καμμένο που ανατρέπει στο τέλος τα προγνωστικά και τις δημοσκοπήσεις, κατορθώνοντας να επιβιώσει με γελοία προεκλογικά σποτάκια κι ατάκες αμερικάνικης νοοτροπίας -όπως ακριβώς κι ο Ποτάμης, με τη διαφορά πως αυτός δύσκολα θα επιβιώσει στην επόμενη κάλπη.

Το σοκ των ΜΜΕ θύμισε κάτι από BRexit, με το βρετανικό αντίστοιχο Τραμπ(άκουλα) και Καμμένου, τα ίδια ξενοφοβικά, εθνικιστικά σύνδρομα, τις ίδιες "συγκλονιστικές" μη αλλαγές που θα φέρουν στα πράγματα, και τον υποτιθέμενο πόλεμο που τους είχε κηρύξει το κατεστημένο (ΜΜΕ, μονοπώλια, κτλ) λες και κατάφεραν να νικήσουν εκλογικά, παρά κι ενάντια στη θέλησή Του.
Μα επιτέλους, ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;

Από την άλλη, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε ότι έχουμε έναν ακόμα πανωλεθρίαμβο των ΜΜΕ και των δημοσκοπήσεων, που καταφέρνουν με επιστημονική ακρίβεια να προβλέπουν και να στηρίζουν (πράγμα που δεν είναι ακριβώς διαφορετικό) το ανάποδο αποτέλεσμα. Και να σκεφτείς ότι το γκάλοπ ως όρος έλκει νομίζω την καταγωγή του από έναν ερευνητή που κατάφερε να προβλέψει σωστά το αποτέλεσμα μιας παλιότερης εκλογικής αναμέτρησης, κόντρα στα προγνωστικά και τις εκτιμήσεις των τότε κυρίαρχων -πλην λανθασμένων- μεθόδων πρόβλεψης.

Έτσι λοιπόν έχουμε τον πρώτο πορτοκαλί πρόεδρο, αν και θεωρητικά παίρνει αποστάσεις από την περίοδο της πορτοκαλί επανάστασης στην Ουκρανία, τη σύγκρουση με τη Ρωσία, ακόμα και από το ΝΑΤΟ (λέμε κάνα χωρατό για να περνάει η ώρα). Όπως πήρε αποστάσεις από αυτόν κι ο πρόεδρος της πορτοκαλί "επανάστασης", δηλ ο μικρός Μπους, που δεν ψήφισε τον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο και μάλλον στήριξε τη Χίλαρι (που συνέχισε τη δική του εξωτερική πολιτική) αλλά ντρέπεται να το πει δημόσια.

Μιλώντας για πορτοκαλί, υπάρχει και ο πορτοκαλί κόσμος του μπάσκετ, που είναι παραδοσιακό προπύργιο των Δημοκρατικών, κι είχε φέτος ένα λόγο παραπάνω να ψηφίσει το ΑΒΤ (anything but Tramp) για να μη βγει ένας ρατσιστής υποψήφιος και να συνεχίσουν να σημαδεύουν αρμονικά οι σφαίρες της αστυνομίας τους έγχρωμους, αλλά με Δημοκρατική διακυβέρνηση. I can't breathe...

Επικεφαλής του πορτοκαλί στρατοπέδου στο πλευρό της Χίλαρι φέτος ήταν ο Λεμπρόν Τζέιμς. Αλλά την πιο γνήσια, αμερικάνικη στάση είχε κρατήσει παλιότερα ο Τζόρνταν, που όταν ρωτήθηκε γιατί δε δηλώνει ανοιχτή στήριξη στους Δημοκρατικούς, είχε απαντήσει με αποστομωτική ειλικρίνεια: μα κι οι Ρεπουμπλικάνοι αγοράζουν αθλητικά παπούτσια.
Ας σημειωθεί πάντως πως ο Πορτογάλος Ρονάλντο (που κάποιοι τον χαρακτήρισαν Τζόρνταν του ποδοσφαίρου για το ισόβιο συμβόλαιο που υπέγραψε αυτές τις μέρες με τη ΝΙΚΕ) οφείλει το όνομά του στους γονείς του, που ήταν πολιτικοί θαυμαστές του ρεπουμπλικάνου Ρόναλντ Ρίγκαν, χωρίς να μπορούν να φανταστούν την εξέλιξη του γιου τους!

Παρόλα αυτά, το Μ2Μ (που κυκλοφορεί κάθε Τρίτη κι είναι ένα αξιοπρεπές υποκατάστατο του παλιού, καλού Τρίποντου -που δεν έχει σχέση με το παλιό καλό ΠαΣοΚ) ζήτησε τη γνώμη παικτών της Α1 (Basket League για τους νεοταξίτες) και οι απαντήσεις τους ήταν εντυπωσιακές, καθώς ναι μεν οι περισσότεροι είχαν Δημοκρατικές ρίζες (κι είναι λογικό εν μέρει, σε ένα άθλημα που αποτελεί διέξοδο για πολλούς φτωχούς αφροαμερικάνους των γκέτο) αλλά ήταν απογοητευμένοι και από τους δυο υποψήφιους κι έκλιναν προς την αποχή.

Στα αξιοσημείωτα του κομματιού του περιοδικού και το δικαιολογημένα σατιρικό-ειρωνικό σχόλιο του συντάκτη (Γ. Κογκαλίδη) για το ΚΚ ΗΠΑ και την κριτική του ψήφο στους Δημοκρατικούς.

Η Χίλαρι λοιπόν έχασε γιατί δεν έπεσαν τα δυνατά της χαρτιά, δεν ψήφισαν μαζικά οι μειονότητες, οι ξενερωμένοι "αριστεροί" πασόκοι (ή Σεκίτες) του Σάντερς, και δεν αποφάσισαν οι γυναίκες με το μ,,, τους, όπως είχε πει η Σούζαν Σάραντον.

Βρισκόμαστε σε αυτή την κατάσταση γιατί όλο αυτό το διάστημα ψηφίζουμε το μικρότερο κακό. Κανένας υποψήφιος δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που με απασχολούν, όπως ο πόλεμος στη Συρία, το περιβάλλον και οι συμφωνίες εμπορίου.

Η ίδια βέβαια νομίζω πως τελικά ψήφισε τον πράσινο υποψήφιο, τουλάχιστον όμως δεν έπεσε στο επίπεδο της πολιτικής (;) σκέψης (;) του Σλοβένου φιλόσοφου (;) Σλ. Ζίζεκ, που κατέληξε με ένα sui generis σκεπτικό στον Τραμπ. Κι εφόσον χαίρει μεγάλης εκτίμησης στο ελληνικό αριστεροχώρι (με το καταπληκτικό κριτήριο), κατάφερε να επηρεάσει ένα αρκετά μεγάλο τμήμα του. Από την Ίσκρα που σχεδόν πανηγυρίζει για τη χτεσινή ανατροπή (όπως η Αυγή το 08' για τον Ομπάμα) μέχρι τον Αυριανισμό του Κουρή, που το είχε  -που στηρίζει αναφανδόν τη ΔΦΑ.

Και μάλιστα πανηγύριζε προφητικά ήδη από το χτεσινό πρωτοσέλιδο

Και μη χειρότερα...

Περί κανονικότητας

Υπάρχει ένα καλό κι ένα κακό νέο.

Η κανονικότητα της μεταπολεμικής περιόδου ή των χρόνων της μεταπολίτευσης για την περίπτωση της Ελλάδας, που απέρρεε από τον παγκόσμιο συσχετισμό και την ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης ως αντίπαλου δέους, ή έστω από τον απόηχο της ήττας της και την πρόσκαιρη ευφορία στο δυτικό κόσμο, στα happy 90's, και συμπυκνωνόταν σε μερικά βασικά χαρακτηριστικά που όλοι γνωρίζουμε (κοινωνικό κράτος, σχετικά υψηλοί μισθοί, κτλ) έχει χαθεί οριστικά. Η κρίση δεν είναι μια στιγμή που περνάει και χάνεται, κάτι παροδικό που θα περάσει, αλλά φάση που επικυρώνει και εδραιώνει αυτήν την "ανισορροπία", καθιερώνει καινούρια δεδομένα και καταστρέφει "δημιουργικά" (για τους κρατούντες) τη βάση του προηγούμενου "κοινωνικού συμβολαίου".

Αν αυτό ισχύει για την οικονομία, μπορούμε να το επεκτείνουμε ως συμπέρασμα και για πτυχές του πολιτικού εποικοδομήματος και της καθημερινής μας πραγματικότητας. Το σημειώνω με αφορμή το χτεσινό χτύπημα στο Βέλγιο, που έρχεται να προστεθεί στις πρόσφατες, αντίστοιχες επιθέσεις στην Ευρώπη, και γίνεται κομμάτι της νέας καθημερινότητάς μας μαζί με τον πόλεμο, τα κλειστά σύνορα, το μαζικό προσφυγικό κύμα. Είναι το τίμημα της νέας τάξης πραγμάτων για τους λαούς, για τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους, ακόμα και για την ασφάλειά τους, που ανάγεται -υποτίθεται- σε αυταξία, για να προαχθεί σε βάρος των ατομικών ελευθεριών. Αλλά κινδυνεύει θανάσιμα, όσο εξακολουθεί να συνδέεται με την ελευθερία του κεφαλαίου να αναπτύσσεται, να εκμεταλλεύεται την εργατική δύναμη, να μακελεύει λαούς για τα κέρδη του. Και βασικά δεν υφίσταται σε έναν κόσμο διαρκούς 'κινητικότητας' χωρίς καμία σταθερά, ένα καθεστώς γενικευμένης ανασφάλειας, με βασικό συστατικό του σαξές στόρι του, τη μαύρη, ανασφάλιστη εργασία. Η καινούρια συνθήκη δεν είναι μια κατάστασης εξαίρεσης, αλλά κανόνας. Δεν είναι μια προσωρινή μπόρα, που θα τη διαδεχτεί ο ήλιος σε ένα γαλανό ουρανό, όσο εξακολουθούμε να θερμαίνουμε την καπιταλιστική μηχανή του κέρδους, που σωρεύει τα σύννεφα του πολέμου πάνω από το κεφάλι μας.

Η πραγματικότητα διαμορφώνει το φάσμα στο οποίο ελίσσεται το αστικό πολιτικό σύστημα, ακόμα και το "αριστερό άκρο" του, όπως στην περίπτωση της ΔΦΑ. Υπό "κανονικές (μεταπολιτευτικές) συνθήκες", η 'αριστερή κυβέρνηση' θα επιχειρούσε να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μετριοπαθούς κεϊνσιανισμού, όπως το είχε χαρακτηρίσει ο Λαπαβίτσας, πχ ένα πρόγραμμα Θεσσαλονίκης ή έστω ένα παράλληλο πρόγραμμα, για να καταδείξουν τη 'διαφορετικότητά' τους. Αλλά αυτά κινούνται σε μια παράλληλη, εικονική πραγματικότητα.

Στις σημερινές συνθήκες, η ΔΦΑ είναι υποχρεωμένη να πνίγει την υποτιθέμενη διαφορετικότητά της στον πάτο του Αιγαίου και να βάζει τον εκπρόσωπό της να ξεφτιλίζεται, λέγοντας ότι οι Πακιστανοί πρόσφυγες δεν ήταν δεμένοι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ούτε με κανονικές χειροπέδες, αλλά με πλαστικές. Πάλι καλά δηλαδή που δεν είπε ότι ήταν kinky αξεσουάρ, με γουνάκια.

Ο πόλεμος, η φτώχεια, το ξερίζωμα των προσφύγων από τον τόπο τους, το ISIS έχουν έρθει για να μείνουν. Δεν είναι μια ουρανόπεμπτη κατάρα, για να δοκιμαστεί η πίστη μας, αλλά θανάσιμη απειλή, που δοκιμάζει τη δύναμή μας, την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε και να αντιδρούμε αποτελεσματικά στις νέες συνθήκες.

Αυτό διαμορφώνει αντίστοιχα και τη δική μας δράση, τα δικά μας πρακτικά καθήκοντα, που απαιτούν ευελιξία, νέες, ευφάνταστες μορφές, έξω από τα καθιερωμένα, έξω από τη ρουτίνα και τα γνωστά κουτάκια (μια εξόρμηση, μια αφισοκόλληση, μια πορεία, κτλ), που αν ήταν μια φορά ανεπαρκή κι αναποτελεσματικά (από μόνα τους)) στην προηγούμενη συνθήκη ισορροπίας, είναι εντελώς αναντίστοιχα με τη σημερινή συγκυρία. Κι αυτό δεν είναι ένα φαινόμενο της εποχής, που θα εκλείψει, για να επιστρέψουμε κάποτε στη συνηθισμένη μας καθημερινότητα, που μας περιμένει για επιβράβευση στο τέλος του τούνελ. Αποχαιρέτα την την Αλεξάνδρεια που χάνεις...

Πού είναι λοιπόν τα καλά νέα; Μα σε αυτό ακριβώς. Αν κάποιος θέλει να έχει μια κανονική ζωή, να έχει μια δουλειά, έναν ικανοποιητικό μισθό, ένα σπίτι, τις προϋποθέσεις να μπορεί να κάνει παιδιά, οικογένεια, να έχει σύνταξη στα γεράματα, παιδεία και υγειονομική περίθαλψη, να απολαμβάνει κάποιες ανέσεις, αυτά τα όνειρα θα μείνουν θερινής νυκτός στο σημερινό πλαίσιο της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Κι όποιος θέλει να τα κατακτήσει, πρέπει να παλέψει για την ανατροπή της.

Είναι δύσκολο; Οπωσδήποτε. Σαν μαραθώνιος σε ανήφορο. Αλλά είναι μονόδρομος, για να μη μας πάρει ο κατήφορος. Τρίτος, ίσιος δρόμος δεν υπάρχει.

Πολιτικό χαβαλέ

Η σημερινή ανάρτηση είναι λίγο καμμένη. Δε θα παραξενευτώ αν δεν έχει κανένα σχόλιο από κάτω ή αν έχει αρνητικά σχόλια. Αν έχει όμως θετική ανταπόκριση, τόσο το καλύτερο.

Η βασική αφετηρία είναι η απενοχοποίηση κάποιων ακουσμάτων που ο καθένας μας έχει και μπορεί να του αρέσουν, αλλά καταλαβαίνει πολύ καλά πως είναι ελαφριά, γιατί οι στίχοι δε λένε και πολλά πράγματα.

Εκτός και αν τους διασκευάσουμε στα ελληνικά (εάν πρόκειται για ξένα ακούσματα). Ένα προτσές που, όπως και πολλά άλλα στην πραγματική ζωή άλλωστε, μπορεί να ξεκινήσει από ένα λάθος, από μία παρανόηση, όπως στη Λαμπάντα, όπου σε κάποιο σημείο, όλοι ακούμε κάτι σαν Γκορμπατσόφ, κι αυτό ακριβώς έβαλε στη δική του διασκευή κι ο Πανούσης. Και το οποίο προτσές έχει δώσει μια σειρά από πολύ ωραίες διασκευές κι άλλες χιουμοριστικές, που είναι πολύ πετυχημένες. Ας πούμε η αθλητική προλεκάλτ διασκευή που έκανε ο Τοτέμ στο "φιλαράκι" της Βόσσου, μετατρέποντάς το σε ύμνο της Θ-Λίβερπουλ, που φέτος κάνει όνειρα για ευρωπαϊκό τίτλο, αλλά θα ραγίσουν καρδιές αν η κληρωτίδα έχει κέφια και στείλει τον Κλοπ αντίπαλο της Ντόρντμουντ, σε λίγη ώρα.



(Υγ: ω ναι, τον έστειλε, τον έστειλε...)

Η δική μου απόπειρα δε θεωρώ πως είναι πετυχημένη, το πολύ να καταφέρει να γίνει προλεκάλτ, για να μην τη λέμε απλώς γραφική. Αλλά ξεκίνησε από ένα τέτοιο σπασμένο τηλέφωνο, μια ακουστική παρανόηση και το φόβο του μαθητή μπροστά στο ακουστικό κομμάτι των εξετάσεων, το περιβόητο listening, που νομίζει ότι ξεπερνάει κι αυτόν του τερματοφύλακα μπροστά στο πέναλτι.

Για κάποιο λόγο λοιπόν, κάθε φορά που άκουγα την αρχή από το down under των Men at Work, θα μπορούσα να πάρω όρκο πως ξεκινάει λέγοντας "χαβαλέ" κι όχι travelling.



Παρά το ιντριγκαδόρικο για ταξικούς συνειρμούς όνομά τους, οι Men At Work είναι Αυστραλοί, χωρίς κάποιο σπουδαίο, ιδιαίτερο νόημα στα (αρκετά αξιόλογα για το δικό μου αυτί) τραγούδια τους κι αν δεν κάνω λάθος, πρέπει να εξαφανίστηκαν από το μουσικό προσκήνιο, όσο απότομα μπήκαν σε αυτό, μετά από την επιτυχία που έκανε ο πρώτος και μοναδικός δίσκος τους.

Το ζήτημα είναι όμως τι κάνουμε με τους στίχους. Για να δούμε...

Όχι πια χαβαλέ ως εδώ
Μοναχά τραγούδι πολιτικό
Όχι άλλη καψούρα. Και διαζύγια.
Μόνο κοινωνικά υποζύγια
(κυρ Μέντιο...)

Πάμε τώρα στο ρεφρέν

Αντεπίθεση τώρα λαέ
και ψήφο τώρα στο Κουκουέ
Μα δε φτάνει η ψήφος σου ρε
Δεν έγινε έτσι τίποτα ποτέ

Παρά είναι ωμό με την απευθείας αναφορά στο κόμμα, αλλά δε βαριέσαι. Αυτήν την τέχνη θέλουμε και καταλαβαίνουμε.

Παρακάτω στους αυθεντικούς στίχους μπαίνει ένας τύπος από τις Βρυξέλλες, που προφανώς πρέπει να αξιοποιηθεί.
Στις Βρυξέλλες να ακουστεί καλά
Θέλουμε μόρφωση και δουλειά...

Κάπου εκεί τελείωσε όχι η -ας την πούμε- έμπνευση, αλλά ο δικός μου χρόνος και δεν μπόρεσα να το προχωρήσω ως το τέλος ή να αλλάξω/βελτιώσω τις πρώτες στροφές. Ανάλογα και με τις αντιδράσεις της βάσης, θα δούμε αν αξίζει να φτάσει σε πιο ολοκληρωμένη μορφή ή βασικά να γίνει και σε άλλα τραγούδια, που ζητάνε πολιτική νομιμοποίηση, έστω και δια του πολιτικού χαβαλέ.
Προσπαθήστε πάντως να σκεφτείτε πώς θα ήταν ολοκληρωμένο, γιατί αλλιώς χάνει αρκετά (ακόμα περισσότερο μάλλον).

Προτάσεις-γιουχαΐσματα-προσθήκες, κτλ, ευπρόσδεκτες...

Είναι η υπεραξία ηλίθιε

Σήμερα που είναι κυριακή, θα μιλήσουμε για ποδόσφαιρο. Παίρνουμε τη σκυτάλη από άλλους red bloggers που καταπιάστηκαν με το θέμα, για να ασχοληθούμε με πολιτική οικονομία και τον κώστα μήτρογλου. Αυτόν το (λούμπεν) προλετάριο της μπάλας με τα αγροτικά σε νέα σμύρνη και περιστέρι –όπου κόλλησε (σ)την αισθητική του μπουρναζίου- που μάλλον δε θα φανταζόταν πως θα βρισκόταν μια μέρα ένας τζήμερος να τον συνδέσει με τον μαρξ και τη θεωρία της υπεραξίας. Ας μην είμαστε όμως δογματικοί. Εδώ έγινε τιμητής του μαρξισμού ένας διανοητής του διαμετρήματος του ιδρυτή της δημιουργίας ξανά. Γιατί να μη δώσουμε μια ευκαιρία και στο μήτρογλου, για να την κάνει γκολ; Αποκλείεται εξάλλου να πει χειρότερες κοτσάνες και να βγει μεγαλύτερος κάγκουρας από το θάνο.

Κάτι μου βρωμάει στο Τζημερολόγιο

Από θεωρητικής πλευράς νομίζω πως το θέμα έχει εξαντληθεί, αν και ήταν μια καλή αφορμή για να ξεσκονίσουμε σκουριασμένες γνώσεις (ή έστω την ημιμάθειά μας) πάνω στο Κεφάλαιο του μαρξ. Το τζημερικό παραλήρημα εστιάζει σε δύο βασικούς άξονες. Η αξία (δηλαδή η ενσωματωμένη εργασία) ενός προϊόντος καθορίζει το όριο γύρω από το οποίο κυμαίνεται η διατίμησή του στην αγορά, αλλά δεν ταυτίζεται με την τελική του τιμή, που διαμορφώνεται από μια σειρά παράγοντες (από τη σπάνη μέχρι τη ζήτηση του αγαθού). Ο τζήμερος αξιοποιεί αυτή τη διαφορά, για να μας πει πως η θεωρία της υπεραξίας δεν έχει καμία απολύτως αξία, γιατί όλα καθορίζονται από το αόρατο χέρι της αγοράς και τον απόλυτο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης: τόσα δίνω, πόσα θες, στα λαδάδικα πουλάνε αυτό που θες. Και δεύτερον γιατί εκτός απ’ τους εργάτες, παράγουν αξίες κι άλλοι παράγοντες, όπως το επιχειρηματικό δαιμόνιο ενός καπάτσου καπιταλιστή.

Τι άλλο θα ακούσω χριστέ μου

Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι διάλεξε ένα παράδειγμα παρασιτικής επένδυσης κεφαλαίου (που επιζητά το μέγιστο δυνατό κέρδος και έξω από τη σφαίρα της παραγωγής) για να κολυμπήσει στα κενά τάχα της μαρξιστικής θεωρίας και να βρει επιπλέοντες φελλούς που θα τον πιστέψουν. Προτού αφήσουμε όμως τον τζήμερο να ασχοληθεί με άλλα φλέγοντα οικονομικά προβλήματα, όπως την υπεραξία που παράγουν οι κότες που γεννάν αυγά και τα παράγωγα στο χρηματιστήριο ή τη διέξοδο που βρίσκουν τα συσσωρευμένα αέρια του μπαρμπουνιού, ας βάλω κι εγώ μερικά βασικά σημεία και ερωτήματα.

Κανείς καπιταλιστής δεν μπλέκεται σε μια ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρεία για την αγάπη του στη φανέλα, χωρίς να προσβλέπει σε άμεσα ή έμμεσα κέρδη κι οφέλη. Είτε όταν πουλά τους καλύτερους παίκτες της ομάδας, είτε όταν αγοράζει άλλους, και περιμένει να αυξήσουν τη μεταπωλητική τους αξία ή να εκμεταλλευτεί εμπορικά την εικόνα τους, για να κάνει απόσβεση της μεταγραφής. Είτε έχει μια κερδοφόρο επιχείρηση με έσοδα, από χορηγούς τηλεοπτικά δικαιώματα, εισιτήρια, την uefa, το στοίχημα, κτλ· είτε έχει ελλειμματικούς προϋπολογισμούς και χρέη που συσσωρεύονται –συνήθως με κρατική κάλυψη- αλλά αντλεί εμμέσως οφέλη για άλλες επιχειρηματικές του δραστηριότητες, μέσα από ένα λαοφιλή σύλλογο κι ένα πολύ ισχυρό μοχλό πίεσης. Την ίδια συνταγή δεν ακολουθούν άλλωστε οι μεγαλοεκδότες κι οι καναλάρχες;

Ή μήπως αγνοούν ο τζήμερος κι οι οπαδοί του πως το σύγχρονο ποδόσφαιρο έχει εξελιχθεί σε ένα μεγάλο πλυντήριο βρώμικου χρήματος; Κλασικό παράδειγμα η κοιτίδα του φιλελευθερισμού αγγλία, όπου οι μισές και παραπάνω ομάδες του πρωταθλήματος (premiere league) έχουν τέτοιο ιδιοκτησιακό καθεστώς, με άραβες πετρελαιάδες και άλλους επενδυτές από την αλλοδαπή και τον τρίτο κόσμο.

Είναι τρελοί αυτοί οι μαρξιστές

Ας πάρουμε και την περίπτωση του προλετάριου μήτρογλου. Ακόμα κι αν θεωρήσουμε εργάτες – μισθωτούς τους ποδοσφαιριστές, πόσοι απ’ αυτούς έχουν την τύχη του μήτρογλου και ανήκουν στην αφρόκρεμα που λύνει εφ’ όρου ζωής το οικονομικό της πρόβλημα; Παίρνοντας κανείς τον –πολύ συμπαθή κατά τα άλλα- μήτρογλου ως τυπικό παράδειγμα, είναι σα να μιλάμε για το δημοφιλή μύθο του αυτοδημιούργητου επιχειρηματία, που ξεκίνησε από χαμηλά ως λαντζιέρης στην αστόρια και να τον ανάγουμε σε γενικό κανόνα.

Ο οποίος συμπληρώνει διαλεκτικά από την ανάποδη το μύθο του λεφτά επενδυτή, που πονά την ομάδα και βάζει κεφάλαια από την τσέπη του για να τη σώσει από το αδιέξοδο. Και αν υπάρχουν σήμερα πολλοί πρόθυμοι να τον πιστέψουν και να περιμένουν το σωτήρα καβάλα στο άσπρο άλογο, αυτό αντανακλά δυστυχώς μια γενικότερη τάση, όπου ο μέσος εργάτης έχει μάθει να βλέπει τον εργοδότη και εκμεταλλευτή του σαν ένα είδος ευεργέτη, που του χαρίζει αυτή τη δουλειά.

Είναι κρίμα πάντως που εκείνο το άνεργο παλικάρι από την ιταλία που είχε σαλτάρει από τα τρελά λεφτά που δαπανήθηκαν για την αγορά ενός παίκτη και τον χορό των εκατομμυρίων στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, έφτασε στην απελπισία κι αυτοκτόνησε, πριν ακούσει την τζημερική διδασκαλία για τα καλά κι αγαθά του συστήματος, ώστε να παρηγορηθεί και να αλλάξει την απόφασή του.

Λες να 'χε δίκιο ο Μαρξ τελικά;

Το σύγχρονο ποδόσφαιρο εξελίσσεται κατ’ εικόνα κι ομοίωση του διεθνούς καπιταλισμού -καθρέφτης σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω. Καταργεί τα σύνορα, ευνοεί νομικά και διαιτητικά τους ισχυρούς, βυθίζεται στα σκάνδαλα και τη διαφθορά. Πουλάει την ψυχή του στο διάβολο του χρήματος, της σκοπιμότητας και του αποτελέσματος. Χάνει την αθωότητά του κι ισοπεδώνει τις ιδιαιτερότητες, τη δημιουργία, το κάτι διαφορετικό που θα μπορούσε να φέρει την έκπληξη. Και ακολουθεί την τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, με τους τίτλους να γίνονται μονοπώλιο μιας χούφτας ομάδων, που τους κατακτούν εναλλάξ, ενώ κάθε έκπληξη είναι μόνο η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα.

Ξεβράκωμα του Τζήμερου από το Μαρξ 

Γίνεται το σύγχρονο όπιο του λαού, όπως ήταν κάποτε η θρησκεία, με τη διαφορά πως ο κάρολος εννοούσε ως όπιο το παυσίπονο που φτιάχνει ο ίδιος ο λαός με τα υλικά της φαντασίας του, για να αντέξει τη μίζερη ζωή του στην κοιλάδα των δακρύων. Και ο μαρξ δεν τα είχε με το λαό και το παυσίπονό του, αλλά με τους πρεζέμπορους, που τον αφιονίζουν συστηματικά, για να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους και την κοιλάδα των δακρύων.

Και για να τελειώσουμε επιστρέφοντας στο αρχικό παράδειγμα. Κανείς αγνός οπαδός δε θα πουλούσε τον καλύτερο παίκτη της ομάδας –πόσο μάλλον όταν ακολουθούν σε λίγες μέρες τα δύο κρίσιμα παιχνίδια της που θα καθορίσουν την ευρωπαϊκή της πορεία και τις πιθανότητες διάκρισής της.

Κάντε ησυχία, διανοείται ο Τζήμερος

Οι θεωρητικές καγκουριές του πολιτικού κομήτη θάνου τζήμερου θυμίζουν έντονα το τρολάρισμα ενός φοιτητικού σχήματος στο αριστοτέλειο με τα αρχικά «κωμήτης»: κώστας μήτρογλου η σωτηρία. Κι η πολιτική κριτική του εναντίον του μαρξ κινείται στο επίπεδο του μέσου χούλιγκαν, γιατί ένας τυπικός μυαλοπώλης σαν κι αυτόν χρειάζεται πάντα ανεγκέφαλους (σαν αυτούς των γηπέδων) για να περνάει τις εξυπνάδες του και να μπορέσει να φανεί σπουδαίος.

Αλλά όσα ενδεικτικά αναφέρθηκαν παραπάνω κι άλλα τόσα στοιχεία για τη διάβρωση του αθλήματος και την πλήρη υποταγή του στα κριτήρια του κέρδους και της αγοράς, μας δίνουν το δικαίωμα να φωνάξουμε με όλη μας τη δύναμη στο διάττοντα κάγκουρα της πολιτικής –αυτή την περίτρανη απόδειξη για τη νομοτελή σύγκλιση φιλελευθερισμού και φασισμού- τη γνωστή φράση που καθιέρωσε ο μπογιόπουλος (που έχει γράψει κι αυτός βιβλίο για το ποδόσφαιρο).

Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε!

Υγ: σε ένα από τα τρομερά σημειώματά του ο τζήμερος απευθύνεται στα… μαρξιστόπουλα -sic- και λέει πως αν καταφέρουν να του απαντήσουν στα εξίσου τρομερά ερωτήματα που τους θέτει –σαν το αίνιγμα της σφίγγας, ένα πράγμα- υπόσχεται να ψηφίσει σύριζα ή ανταρσύα –όπου εντοπίζει μάλλον τους μαρξιστές που θα ήθελε να του απαντήσουν. Κουκουέ ούτε για πλάκα δε λέει να ψηφίσει…

Προεκλογική διακήρυξη

Μετά το συνεδριακό 2013, ήρθε το εκλογικό 14’ με τις διπλές κάλπες του μάη για τις ευρωεκλογές και τους δύο γύρους των δημοτικών-περιφερειακών και με την ακατάσχετη σεναριολογία για τις εθνικές εκλογές, που μπορεί να δρομολογηθούν από το αποτέλεσμα του μαΐου ή να επισπευσθούν για το προλάβουν ή ακόμα και να συμπέσουν με τις ευρωεκλογές. Σα να μην πέρασε μια μέρα από τα σενάρια και τις έγκυρες φήμες για κάλπες μες στο φθινόπωρο του 13’, αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές. Στήνεται λοιπόν ένα σκηνικό πλήρους αποπροσανατολισμού και μια προεκλογική περίοδο μακράς διάρκειας, με τις περισσότερες πολιτικές δυνάμεις να βάζουν στο επίκεντρο του πολιτικού τους σχεδιασμού τις εκλογικές αναμετρήσεις της ερχόμενης άνοιξης.

Η κυβέρνηση πουλάει βασικά φόβο και προωθεί την κινδυνολογία, εφόσον δεν έχει καμία ελπίδα να εμπορευτεί, για να ανεβάσει τις μετοχές της –με τον ίδιο τρόπο που το σύστημα αφήνει σταδιακά το καρότο της σοσιαλδημοκρατίας και των παχιών αγελάδων, προκρίνοντας το μαστίγιο του φασισμού για να δαμάσει τις αντιδράσεις στην κρίση και το μνημόνιο. Ο κόσμος πρέπει να τρομοκρατηθεί για τα πάντα: μη τυχόν βγούμε από το ευρώ και καταστραφούμε, να μην έρθουν οι άθεοι στην εξουσία –και ποιος θα συνεχίσει τις συνομιλίες του σαμαρά με το θεό;- μη τυχόν χάσουμε το στουρνάρα από υπουργό, να μην παίρνουν άδειες οι φυλακισμένοι, να μη βροντήξει το αντάρτικο τουφέκι του ξηρού, κοκ. Εν τω μεταξύ κι εγώ νιώθω μια ανασφάλεια που κυκλοφορεί ελεύθερος ο παττακός και μερικοί χρυσαυγίτες, αλλά καμία εταιρεία δημοσκοπήσεων δε ρωτάει στις έρευνές της το σώμα αν φοβάται τη φασιστική απειλή κι ένα ανοιχτό πραξικόπημα, έτσι να δούμε τι γνώμες θα έπαιρνε.

Ο σύριζα πουλάει τη φρούδα ελπίδα της επιστροφής στο παλιό καλό 2009, που δε διαφέρει ποιοτικά από το φόβο και το εμπόρευμα της κυβέρνησης –με τρομάζει ένα αύριο που θα ‘ναι σαν χτες- όπως έλεγε ένας παλιότερος στίχος. Στην παρούσα ευτυχή συγκυρία, ο αντιπολιτευτικός λόγος του τσίπρα προσαρμόζεται ραγδαία στο κενό και τη γελοιότητα του πολιτικού λόγου της κυβέρνησης. Ο ξηρός πχ μπορεί να μην έχει καμία απολύτως οργανική σχέση με το σύριζα –όπου προσπαθεί υστερικά να τον χρεώσει το μαξίμου- αλλά το διάγγελμα που διάβασε είναι βγαλμένο από τις καλύτερες στιγμές των πλατειών και του ιδεολογικού αχταρμά της κουμουνδούρου. Και η καλύτερη απόδειξη για την ολοκλήρωση της αστικής μετάλλαξης των αναθεωρητών είναι η τακτική του ώριμου φρούτου πούχει υιοθετήσει πλήρως ο σύριζα, σαν υπεύθυνο αστικό κόμμα που περιμένει υπομονετικά τη σειρά του και τη φθορά του αντιπάλου που θα του δώσει την αυτοδυναμία.

Τα ρετάλια της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας φαίνεται να εξεμέτρησαν το ζην και να οδεύουν προς απόσυρση, αλλά τρέφουν αυταπάτες πως μπορούν να αναπαραχθούν και να επιβιώσουν διά της διάσπασης, σαν πολιτικές αμοιβάδες. Κι έτσι εκτός από την περιβόητη κίνηση των 58 που έγιναν 59 με τον τατσόπουλο, υπάρχουν άλλα τόσα περίπου κομματίδια και κινήσεις, με τελευταίο παράδειγμα το σοσιαλιστικό κόμμα του τζουμάκα! Επειδή όμως ο φετινός μάης δε θα είναι σαν αυτόν του 12’, που δεν είχε καθίσει ακόμα η σκόνη, για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, και όλα ήταν ρευστά, η μοναδική τους ελπίδα είναι να κατέβουν μαζί για να επιβιώσουν κοινοβουλευτικά. Αλλά μέχρι τότε, μπορούν να συνεχίσουν να τρων τις ασπόνδυλες σάρκες τους, για να παζαρέψουν τους όρους αυτής της ένωσης

Αντίστοιχες διεργασίες υπάρχουν μέχρι και στο εξωκοινοβούλιο, όπου ζυμώνεται –αν δεν έχει ήδη κλειδώσει- η κοινή κάθοδος αλαβάνου, ανταρσύα και λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων. Που μπορεί να έχουν τελείως διαφορετικές αντιλήψεις για το εργατικό κίνημα και να μη συμφωνούν καν για τη συνύπαρξή τους σε ένα ευρύτερο έστω μετωπικό σχήμα, αλλά μπροστά στην κάλπη τα βρίσκουν από «θέση αρχής», με γνώμονα την εκλογική επιβίωση και την πιο χαλαρή ευρω-ψήφο, που θα μπορούσε να τους δώσει ένα καλύτερο αποτέλεσμα κι έναυσμα για ένα νέο ξεκίνημα. Κι αυτός ο αρραβώνας θα αποτελεί σπουδαίο προηγούμενο για την περίφημη ενότητα, που αποκτά επιτέλους τον πραγματικό, εκλογικό της χαρακτήρα, χωρίς φτιασιδώματα και μεγάλα λόγια, που επιχειρούν να δικαιολογήσουν με πολιτικά κριτήρια την εκάστοτε εκλογική συμμαχία.

Θα ‘χει επίσης ενδιαφέρον να δούμε τι θα κάνουν τα δύο μου-λου, που συνεργάζονται πλέον σε όλα τα επίπεδα, αλλά αν θυμάμαι καλά είχαν διαφορετική στάση στις ευρωεκλογές, όπου το πίσω μουλού απέχει από θέση αρχής.

Κι εμείς τι κάνουμε σφοι; Εμείς βγάλαμε χτες με το ρίζο τη διακήρυξη για τις ευρωεκλογές –που είναι μεστό και ενδιαφέρον κείμενο- ενώ υποθέτω πως μες στον επόμενο μήνα ίσως θα ανακοινωθούν κεντρικά οι συνδυασμοί και οι υποψήφιοι της λαϊκής συσπείρωσης για την τοπική αυτοδιοίκηση. Το τοπίο φυσικά έχει αλλάξει δραματικά από τις τελευταίες ευρωεκλογές του –πολύ μακρινού- 09’ και από το εντυπωσιακό ποσοστό στις περιφερειακές εκλογές του 10’· συνεπώς δεν είναι πολύ εύκολο να θέσουμε τον πήχη και ένα μέτρο σύγκρισης. Σε κάθε περίπτωση πάντως είναι σημαντικό να έρθει ένα θετικό αποτέλεσμα, όχι γιατί έχουμε αυταπάτες ή γιατί το εκλογικό ποσοστό είναι ο βασικός δείκτης της δουλειάς μας· αλλά για να αναθαρρήσει ο –δικός μας πρωτίστως- κόσμος και να αποδειχτεί πως το 4,5% του ιουνίου του 12’ ήταν προσωρινό, καρπός εκβιαστικών διλημμάτων, που δεν αποτυπώνει την πραγματική πολιτική απήχηση του κουουέ.

Εξάλλου για τους κομμουνιστές το πολιτικό (εκλογικό) κομμάτι δεν μπαίνει αντιπαραθετικά προς το κινηματικό –κι αλίμονο σε όποιον το βλέπει έτσι, απολυτοποιώντας κάποια από τις δύο πλευρές. Το αποτέλεσμα στις περιφερειακές εκλογές του 10’ είχε έρθει μετά από μια περίοδο πλούσιας πείρας και κινηματικής ανάτασης, με δεκάδες πανεργατικές απεργίες. Το 12’ αντιθέτως είχε μεσολαβήσει μια τρίμηνη κινηματική νηνεμία, μετά την 12^η φλεβάρη και την κυβέρνηση παπαδήμου, που έδωσε τον βασικό τόνο και λειτούργησε τελικά αποπροσανατολιστικά για πολλούς ψηφοφόρους, που ήθελαν να… κυβερνηθούν.

Για το κκε δε νοείται καλό εκλογικό αποτέλεσμα χωρίς πλούσιες κινηματικές διεργασίες. Κι αυτός ο στόχος περνά πρωτίστως κι υποχρεωτικά μέσα από την «αλλαγή της ατζέντας» -που όσο πάει θυμίζει μεσημεριανές τηλεοπτικές εκπομπές- περνά μέσα από το σπάσιμο της προεκλογικής μονοτονίας και της κανονικής ροής του αστικού πολιτικού παιχνιδιού. Αλλιώς αυτήν την καταθλιπτική προεκλογική περίοδο θα τη διαδεχτεί ένα εξίσου καταθλιπτικό αποτέλεσμα κι ένα ακόμα πιο καταθλιπτικό αύριο, που θα ‘ναι σαν χτες…

Αυτή η άνοιξη καθόλου δε μ' αγγίζει

Ακόμα τούτη η άνοιξη ραγιάδες ραγιάδες
(...) ώσπου να 'ρθει ο μόσκοβος...
Αυτός όμως μπήκε στον έβρο, προχώρησε καμιά εκατοστή χιλιόμετρα ίσα-ίσα να μας δώσει ψεύτικες ελπίδες κι άλλαξε πορεία.
Ακόμα τον περιμένουμε.

Η άνοιξη είναι μαγεία, το ξύπνημα της φύσης, κρυμμένων δυνάμεων που κοιμούνταν για χρόνια κι επιστρέφουν να πάρουν εκδίκηση.
Σαν προεπαναστατική κατάσταση.
Που το ψώνιο ξυπνά απ' τη χειμερία νάρκη, παύει να είναι θύμα και φέρνει ανάποδα τον ντουνιά. Παίρνοντας εκδίκηση για όσα δεν έζησε.
Η επανάσταση θα 'ναι σα να μπαίνει η άνοιξη.

Δεν είναι τυχαίο που ο οκτώβρης ξεκίνησε με έφοδο στα χειμερινά ανάκτορα. Ούτε τα χρώματα των λευκοφρουρών και του κόκκινου στρατού (που παραπέμπουν σε χειμώνα και καλοκαίρι αντίστοιχα).
Αλλά ήταν πιο δύσκολο να συνεχίσει η επανάσταση στη ρωσία γιατί ήταν χώρα καθυστερημένη με βαρύ χειμώνα, χωρίς εύκρατο κλίμα.

Στην κούβα έχουν άνοιξη όλο τον χρόνο, εξ ου και νησί της επανάστασης.
Αλλά ο χρόνος μοιάζει σταματημένος και μαζί του οι άνθρωποι. Μείναν σταθεροί στο ίδιο σημείο, δεν προχώρησαν ποτέ παρακάτω.
(Όχι ότι φταίνε για αυτό. Σε μια εποχή γενικής υποχώρησης το να μένεις σταθερός -έστω μπρεζνιεφικά στάσιμος- είναι άξιο θαυμασμού).

Η άνοιξη είναι η περίοδος που λιώνουν οι πάγοι της αντίδρασης και χαράζεται ο δρόμος.
Αν και, είναι ένα ζήτημα τελικά, αν οι πάγοι λιώνουν ειρηνικά με μεταρρύθμιση, ή πρέπει κάποιος να τους σπάσει.
Κι αυτός ο κάποιος δε μπορεί παρά να είναι το κόμμα που παίζει το ρόλο της οργανωμένης πρωτοπορίας και του παγοθραυστικού.
Να θες να σπάσεις τον πάγο αλλά να μισείς ως ιδέα το παγοθραυστικό είναι παράνοια. Κι οι παρανοϊκοί στις μέρες μας μοιάζουν περισσότεροι από ποτέ.

Αλλά η ιστορία προχωράει ζιγκ-ζαγκωτά με πισωγυρίσματα.
Ο τρελός καιρός της άνοιξης είναι η καλύτερη απόδειξη.
Το παλιό παλεύει ακόμα με το καινούριο. Κι ο παλουκοκάφτης μάρτης με τον φλεβάρη που μυρίζει καλοκαίρι.

Το οποίο καλοκαίρι στη σοβιετία ήρθε θυμίζοντας τα καζάνια της κόλασης, ενώ εμείς το σκεφτόμασταν ως παράδεισο.
Πολλοί άρχισαν να νοσταλγούν τον (αστικό) χειμώνα και ψάχναν τρόπο να εγκαταλείψουν τη σύγχρονη γη της επαγγελίας, τη σοβιετία.
Τους πιάσαμε όμως επ' αυτοφώρω (με κομμάτι από φλούδα μήλου στα ούλα) να συνεργάζονται με τον ναζιστικό όφι και τους στείλαμε εκεί όπου οι πάγοι δε λιώνουν ποτέ: στη σιβηρία.

Παρεμπιπτόντως, ο σύζυγος της καθηγήτριας που μας κάνει ρώσικα έκανε στρατό στη σιβηρία κι έχει να διηγείται ιστορίες για τα ούρα που πάγωναν πριν καν προλάβουν να πέσουν στο έδαφος.
Πραγματικό έργο τέχνης!
Έχει ιστορίες και για το αφγανιστάν, αλλά όχι πολύ ευχάριστες. Γι' αυτό κι εγώ πιστεύω μόνο τον δελαστίκ που είναι αντικειμενικός.

Επιστροφή στο καλοκαίρι.
Πρέπει κάποτε να βάλουμε λεφτά για μια διαφήμιση με τον γνωστό πελαργό: όχι ιδιώτες, όχι καπιταλιστές σε θάλασσες κι ακτές.
Ή μήπως ήταν πελεκάνος;
Και πελαργός η μασκότ του ευρωμπάσκετ;
Παιδικές μνήμες τυλιγμένες κουβάρι.
Κι ο πελεκάνος στο έλα να δεις τι σήμαινε;

Το καλοκαίρι ο λαός ήθελε να απολαύσει τους καρπούς της άνοιξης, αλλά ο σύντροφος με το μουστάκι έβαλε μπρος τα πεντάχρονα κι όλοι κάναν δουλειά μυρμηγκιού για τον πόλεμο που ερχόταν.
Η οποία από τότε μας έμεινε συνήθεια χειμώνα-καλοκαίρι και μπήκε στο λεξιλόγιο της κομματικής αργκό.

Ήταν τότε, στο λιοπύρι της ταξικής πάλης και του πολέμου που μάθαμε πώς δενότανε το ατσάλι.
Όσοι είχαν συνδέσει το καλοκαίρι με διακοπές, έλεγαν ότι αυτό δεν είναι πραγματικό καλοκαίρι, αλλά βιασμός των εποχών και της ιστορίας, στρέβλωση και δυσφήμηση του ιδανικού.

Εμείς όμως κόντρα στο ρεύμα υπερασπίζουμε την προσφορά του καλοκαιριού που γνωρίσαμε.
Το σύντομο καλοκαίρι της σοβιετίας!
Και ξέρουμε ότι η επανάσταση του μέλλοντος δεν θα επαναλάβει τα ίδια λάθη, θα ξεκινήσει από καλύτερη βάση και θα έχει κλιματισμό.

Η νίκη στον πόλεμο έφερε τη νίκη του σοσιαλισμού στις λαϊκές δημοκρατίες.
Αλλά επειδή δε μπορούσαν να νικήσουν μόνες τους τον χειμώνα τις βοήθησε ο κόκκινος στρατός και τις έβαλε σε θερμοκήπιο αυξάνοντας τεχνητά τη θερμοκρασία (εξ ου και το φαινόμενο του θερμοκηπίου).

Αν η άνοιξη είναι η επανάσταση έχει συμπλήρωμα την αντεπανάσταση. Δηλ το φθινόπωρο. Ή και την άνοιξη της πράγας.
Γλυκιά παρακμή, μπρεζνιεφική μελαγχολία, το φως λιγόστευε, τα φύλλα έπεφταν, τα χελιδόνια μας άφηναν -ή μήπως τα διώχναμε εμείς;- κι η άνοιξη ακριβή.
Φαντάσου πόσα θα πάρει όποιος την πουλήσει.

Και τότε έρχεται στο προσκήνιο ο γκόρμπι. Με υποσχέσεις για περισσότερο σοσιαλισμό και καλοκαίρι.
Πριν φέρει τους ψυχρούς ανέμους της αλλαγής (winds of change) και μαζί το κρύο στην ψυχή μας.
Και κει που περιμέναμε να 'ρθει ο μόσκοβος να μας λυτρώσει ήρθαν τα ορλωφικά κι η καταστροφή.

Δεν είναι όμως το τέλος της ιστορίας, η ιστορία δε μπαίνει σε κατάψυξη (μόνο οι ελπίδες μας).
Είναι ένα εντυπωσιακό πισωγύρισμα που μας έστειλε πίσω στην εποχή των παγετώνων.

Ο 20ός αιώνας ήταν μεσοπαγετώνια περίοδος που έδωσε ώθηση στο όραμα των επαναστατών για σοσιαλισμό. Η ταξική πάλη συνεχίζει να είναι η ατμομηχανή που ζεσταίνει και κινεί την ιστορία.

Οι αστοί μισούν την άνοιξη γιατί αρχίζουν να ιδρώνουν και ζορίζονται.
Εμείς ξέρουμε όμως ότι είναι η άρση της αποξένωσης, η εποχή που οι άνθρωποι έρχονται πιο κοντά, ζευγαρώνουν, επαναστατούν.
Ε, κι ας ιδρώνουν καμιά φορά, κι αυτό στη φύση μας είναι.
Την επόμενη φορά θα 'χουμε καλύτερο κλιματισμό.

Την άνοιξη όμως θα τη φέρουμε μόνοι μας, δε θα μας έρθει έτοιμη στο πιάτο.
Ως πότε λοιπόν σύντροφοι ραγιάδες θα ζούμε στα στενά; (λες να με πούνε ρηγά και να μου βγει ρετσινιά;)
Ως πότε θα περνάει η μία άνοιξη μετά την άλλη χωρίς να μας αγγίζουν; Και θα 'μαστε με σπασμένα φτερά, χωρίς να ξέρουμε καν γιατί μας ήρθε το καλοκαίρι αυτό;