Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα
Έλεγε πως ο θάνατος τα έβαλε με λάθος άτομο και πως ο ίδιος θα έβγαζε τον αδόξαστο στην αρρώστια του. Και αυτό ακριβώς έκανε για 18 μήνες, χωρίς να σταματήσει να είναι στιγμή ενεργός, δραστήριος, να ρουφάει τη ζωή, να δίνει συνεντεύξεις, συναυλίες, να δίνει τα δικά του μηνύματα από το νοσοκομείο. Εκεί που εισέπραττε μαζικά την αγάπη του κόσμου και αυτός μας παρότρυνε να την κάνουμε πράξη, δίνοντας αίμα για τον συνάνθρωπό μας.
Μας υποσχέθηκε πως θα είναι μαζί μας ως το τέλος και κράτησε τον λόγο του με το παραπάνω. Ήταν παρών και προπαντός όρθιος σε τόσες συναυλίες, αφιερώματα με τη δική του σφραγίδα, που γίνονταν αφορμές για λαϊκό προσκύνημα και μια έκρηξη συναισθήματος, που μονάχα όσοι την έζησαν από κοντά ένιωσαν τη μαγεία τους, αλλά δύσκολα μπορούν να την αποδώσουν με λόγια.
Το μόνο που δεν πρόλαβε ήταν η συναυλία προς τιμήν του στο Μέγαρο, στις 20 Γενάρη. Μας την έσκασε και έφυγε νωρίτερα. Αλλά ο Θάνος δε θα λείπει από εκεί. Θα μας λείπει, αλλά δε θα λείπει γενικώς. Γιατί μιλούσε με τη μουσική του που παραμένει ζωντανή και αθάνατη. Γιατί ήταν παρών σε όλα όσα έπρεπε. Σε κάθε αγώνα, σε κάθε κινητοποίηση, που παίζει τα τραγούδια του από τα μεγάφωνα.
Ο κόσμος ανεβάζει συγκινημένος φωτογραφίες του Θάνου, στίχους και τραγούδια του. Αποχαιρετά αυτόν που ήταν ο μεγαλύτερος εν ζωή και τώρα πια ο μεγαλύτερος από όσους έχουν φύγει. Ελάχιστοι μπορούν να σταθούν δίπλα του, να συγκριθούν με το έργο του, με την έντονη και μαζική του επίδραση. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν και είναι η επιτομή του πολιτικού τραγουδιού, της στρατευμένης τέχνης. Αυτής που δεν ξεχνάει να είναι τέχνη, επειδή στρατεύεται σε έναν σκοπό. Αυτής που μορφώνει ολόπλευρα όποιον έρχεται σε επαφή μαζί της, που μας διαπλάθει ως προσωπικότητες και χαρακτήρες.
Ο κόσμος συγκινημένος αποχαιρετά τις αναμνήσεις του, τα βιώματά του, όσα έζησε με τον Μικρούτσικο, ακούγοντας τους δίσκους του, κοινωνώντας τα μηνύματά του στις συναυλίες του. Δεν αποχαιρετά όμως τον ίδιο τον Θάνο. Αυτός θα συνεχίσει να είναι εδώ, γιατί η μουσική του μιλούσε για το μέλλον, ερχόταν από το μέλλον και το έδειχνε συνεχώς σαν πυξίδα.
Ναι, είναι και αυτοί που στέκονται στη γωνία για να μας “θυμίσουν” κάποια πράγματα, πολιτικές του πράξεις να μας πουν “ναι μεν, αλλά…”. Λες και οι κηλίδες του ήλιου μπορούν να μειώσουν ποτέ το φως του. Λες και δεν αρκούσε όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια, πως ο Θάνος ήταν δίπλα στο Κόμμα, συνδέθηκε με τις γιορτές για τα 100 του χρόνια, επέλεξε να αφιερώσει σε αυτό μερικές από τις τελευταίες συναυλίες του κι έλεγε πως η δική του θέση είναι αμετάκλητα εδώ μαζί μας -που το απέδειξε ξανά με την τελευταία τιμητική θέση στο Επικρατείας. Σε τελική ανάλυση, ο πολιτικά αναμάρτητος ας ρίξει την πρώτη πέτρα…
Δε δίνουν όμως αυτοί τον τόνο -και δε θα μπορούσαν άλλωστε. Η μαζική κι αυθόρμητη συγκίνηση δεν αφήνει χώρο για τίποτε άλλο. Όλοι υποκλίνονται στο Θάνο και νιώσουν την ανάγκη να τον ευχαριστήσουν για όλα. Κι είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε κι εμείς από την πλευρά μας, για όλα αυτά και για έναν επιπλέον λόγο: την πολύτιμη μαρτυρία που μας είχε εμπιστευτεί για όσα είχε ζήσει στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Μα πάνω από όλα, τον ευχαριστούμε γιατί το “ευχαριστώ” έχει αξία όσο κάποιος είναι εν ζωή. Και ο Θάνος μας έδωσε πολλές ευκαιρίες να τον ευχαριστήσουμε ζωντανά, μαζικά, και να μας υποκλιθεί και αυτός για την αγάπη μας, στις συναυλίες που έδινε τους τελευταίους μήνες. Ποιος μπορεί να πει άραγε πως έχει ζήσει πολλές στιγμές πιο δυνατές από αυτές τις συναυλίες, με το μοναδικό συναίσθημα, την αποθέωση, όχι μόνο για τον Θάνο, αλλά και για το κοινό που ανέβαινε μαζί του σε άλλα ύψη.
Το 2019 φεύγει με τον χειρότερο τρόπο και μας αφήνει πιο φτωχούς, σχεδόν ορφανούς. Αλλά η μουσική του μένει εδώ, όχι ως συντροφιά, αλλά ως ιστορικό φορτίο και πολύτιμο εφόδιο για τις περιπέτειες του μέλλοντος. Εκεί από όπου ερχόταν και η ίδια…
Έλεγε πως ο θάνατος τα έβαλε με λάθος άτομο και πως ο ίδιος θα έβγαζε τον αδόξαστο στην αρρώστια του. Και αυτό ακριβώς έκανε για 18 μήνες, χωρίς να σταματήσει να είναι στιγμή ενεργός, δραστήριος, να ρουφάει τη ζωή, να δίνει συνεντεύξεις, συναυλίες, να δίνει τα δικά του μηνύματα από το νοσοκομείο. Εκεί που εισέπραττε μαζικά την αγάπη του κόσμου και αυτός μας παρότρυνε να την κάνουμε πράξη, δίνοντας αίμα για τον συνάνθρωπό μας.
Μας υποσχέθηκε πως θα είναι μαζί μας ως το τέλος και κράτησε τον λόγο του με το παραπάνω. Ήταν παρών και προπαντός όρθιος σε τόσες συναυλίες, αφιερώματα με τη δική του σφραγίδα, που γίνονταν αφορμές για λαϊκό προσκύνημα και μια έκρηξη συναισθήματος, που μονάχα όσοι την έζησαν από κοντά ένιωσαν τη μαγεία τους, αλλά δύσκολα μπορούν να την αποδώσουν με λόγια.
Το μόνο που δεν πρόλαβε ήταν η συναυλία προς τιμήν του στο Μέγαρο, στις 20 Γενάρη. Μας την έσκασε και έφυγε νωρίτερα. Αλλά ο Θάνος δε θα λείπει από εκεί. Θα μας λείπει, αλλά δε θα λείπει γενικώς. Γιατί μιλούσε με τη μουσική του που παραμένει ζωντανή και αθάνατη. Γιατί ήταν παρών σε όλα όσα έπρεπε. Σε κάθε αγώνα, σε κάθε κινητοποίηση, που παίζει τα τραγούδια του από τα μεγάφωνα.
Ο κόσμος ανεβάζει συγκινημένος φωτογραφίες του Θάνου, στίχους και τραγούδια του. Αποχαιρετά αυτόν που ήταν ο μεγαλύτερος εν ζωή και τώρα πια ο μεγαλύτερος από όσους έχουν φύγει. Ελάχιστοι μπορούν να σταθούν δίπλα του, να συγκριθούν με το έργο του, με την έντονη και μαζική του επίδραση. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν και είναι η επιτομή του πολιτικού τραγουδιού, της στρατευμένης τέχνης. Αυτής που δεν ξεχνάει να είναι τέχνη, επειδή στρατεύεται σε έναν σκοπό. Αυτής που μορφώνει ολόπλευρα όποιον έρχεται σε επαφή μαζί της, που μας διαπλάθει ως προσωπικότητες και χαρακτήρες.
Ο κόσμος συγκινημένος αποχαιρετά τις αναμνήσεις του, τα βιώματά του, όσα έζησε με τον Μικρούτσικο, ακούγοντας τους δίσκους του, κοινωνώντας τα μηνύματά του στις συναυλίες του. Δεν αποχαιρετά όμως τον ίδιο τον Θάνο. Αυτός θα συνεχίσει να είναι εδώ, γιατί η μουσική του μιλούσε για το μέλλον, ερχόταν από το μέλλον και το έδειχνε συνεχώς σαν πυξίδα.
Ναι, είναι και αυτοί που στέκονται στη γωνία για να μας “θυμίσουν” κάποια πράγματα, πολιτικές του πράξεις να μας πουν “ναι μεν, αλλά…”. Λες και οι κηλίδες του ήλιου μπορούν να μειώσουν ποτέ το φως του. Λες και δεν αρκούσε όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια, πως ο Θάνος ήταν δίπλα στο Κόμμα, συνδέθηκε με τις γιορτές για τα 100 του χρόνια, επέλεξε να αφιερώσει σε αυτό μερικές από τις τελευταίες συναυλίες του κι έλεγε πως η δική του θέση είναι αμετάκλητα εδώ μαζί μας -που το απέδειξε ξανά με την τελευταία τιμητική θέση στο Επικρατείας. Σε τελική ανάλυση, ο πολιτικά αναμάρτητος ας ρίξει την πρώτη πέτρα…
Δε δίνουν όμως αυτοί τον τόνο -και δε θα μπορούσαν άλλωστε. Η μαζική κι αυθόρμητη συγκίνηση δεν αφήνει χώρο για τίποτε άλλο. Όλοι υποκλίνονται στο Θάνο και νιώσουν την ανάγκη να τον ευχαριστήσουν για όλα. Κι είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε κι εμείς από την πλευρά μας, για όλα αυτά και για έναν επιπλέον λόγο: την πολύτιμη μαρτυρία που μας είχε εμπιστευτεί για όσα είχε ζήσει στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Μα πάνω από όλα, τον ευχαριστούμε γιατί το “ευχαριστώ” έχει αξία όσο κάποιος είναι εν ζωή. Και ο Θάνος μας έδωσε πολλές ευκαιρίες να τον ευχαριστήσουμε ζωντανά, μαζικά, και να μας υποκλιθεί και αυτός για την αγάπη μας, στις συναυλίες που έδινε τους τελευταίους μήνες. Ποιος μπορεί να πει άραγε πως έχει ζήσει πολλές στιγμές πιο δυνατές από αυτές τις συναυλίες, με το μοναδικό συναίσθημα, την αποθέωση, όχι μόνο για τον Θάνο, αλλά και για το κοινό που ανέβαινε μαζί του σε άλλα ύψη.
Το 2019 φεύγει με τον χειρότερο τρόπο και μας αφήνει πιο φτωχούς, σχεδόν ορφανούς. Αλλά η μουσική του μένει εδώ, όχι ως συντροφιά, αλλά ως ιστορικό φορτίο και πολύτιμο εφόδιο για τις περιπέτειες του μέλλοντος. Εκεί από όπου ερχόταν και η ίδια…
16 σχόλια:
https://m.youtube.com/watch?time_continue=11&feature=emb_title&v=X4nVAMNk1XM
Ή ο Μάκης Παπαδόπουλος είναι Πυθία και το ΚΚΕ μαντείο των Δελφών, ή κάτι άλλο συμβαίνει.
Προλεκαλτ
ΟΙ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΙ(-ΕΣ) ΤΟΥ ΥΠΠΟΑ
(Άσχετο με την ανάρτηση, αλλά ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στο ΥΠΠΟΑ.)
Από την διαδικτυακή έκδοση της σημερινής (22/1/2020) «Καθημερινής» («Σε πολύ κακή κατάσταση οι «Δεσμώτες του Φαλήρου» δηλώνει η Λ. Μενδώνη: Ζητά αναπομπή στο ΚΑΣ» https://www.kathimerini.gr/1061435/article/epikairothta/ellada/se-poly-kakh-katastash-oi-desmwtes-toy-falhroy-dhlwnei-h-l-mendwnh-zhta-anapomph-sto-kas,οι υπογραμμίσεις με πλάγια ημίμαυρα είναι δικές μου):
Το ΥΠΠΟΑ αναφέρει για τους Δεσμώτες του Φαλήρου: "Το πολυάνδρειο των 'Δεσμωτών' αποκαλύφθηκε τον Μάρτιο του 2016 κατά τη διάρκεια ανασκαφής στην Εσπλανάδα του Φαλήρου. Πρόκειται για ομαδική ταφή 79 ανθρώπινων σκελετών χωρισμένων σε τρία ορύγματα και αλυσοδεμένων μεταξύ τους στους καρπούς. Οι σκελετοί ανήκουν σε άνδρες διαφορετικών ηλικιών, που έχουν εκτελεστεί με τον ίδιο τρόπο, με μία χαριστική βολή στον κρόταφο. […] Το εύρημα συμπεριλήφθηκε στα 10 σημαντικότερα αρχαιολογικά γεγονότα της χρονιάς από το επιστημονικό περιοδικό Archaeology και χρονολογείται στο τρίτο τέταρτο του 7ου αι. π. Χ. […]"
Δηλαδή πυροβόλα όπλα το 650 με 625 π. Χ. (!!!). Μάλιστα… Αυτό είναι το επίπεδο της «επιστημονικής ακρίβειας» των υπευθύνων για τις περί αρχαιολογίας (η κα. υπουργός είναι η ίδια αρχαιολόγος) ανακοινώσεις του ΥΠΠΟΑ ή με άλλα λόγια «τυφλοί οδηγοί τυφλών».
Άγρυπνος
''Εκτέλεση'' σημαίνει θανάτωση! Δεν σημαίνει θανάτωση με πυροβόλο όπλο.
Και ''χαριστική βολή'' σημαίνει τελειωτικό χτύπημα. Και αυτή η φράση λοιπόν δεν διευκρινίζει τι όπλο χρησιμοποιήθηκε. Συνεπώς δεν υπάρχει κάτι μεμπτό που να προκύπτει από την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.
ένας φίλος
@ ένας φίλος
Όχι, αγαπητέ, δεν έχουν έτσι τα πράγματα.
Καμιά μέχρις στιγμής αναφορά στον τύπο δεν αναφέρει το παραμικρό κάταγμα στα οστά κάποιου από τους «Δεσμώτες» (πλην μιας περίπτωσης τραύματος από βέλος). Αν «οι Δεσμώτες του Φαλήρου» έχουν θανατωθεί δι’ «αποτυμπανισμού» (διάβασε να δεις τι ήταν αυτός ο τρόπος εκτέλεσης θανατικής ποινής στην αρχαιότητα), όπως κατά πάσα πιθανότητα έχει γίνει, τότε αποκλείεται οποιοδήποτε κάταγμα σε οστά και πολύ περισσότερο κάθε είδος «χαριστικής βολής» που δεν μαρτυρείται ειδικά στον «αποτυμπανισμό».
Επομένως επιμένω σε ό,τι έγραψα στο σχόλιό μου.
Άγρυπνος
Οι νεκροί του φαληρου δεν εκτελέστηκαν με χαριστική βολή αλλά με αποτυμπανισμό
Ωστοσο η χαριστική βολή στην ύστερη αρχαιότητα ήταν συνήθως μια σφυριά στο κρανίο
και αυτή η "βολή" με το τσεκούρι δε λέγεται βολή, αλλά πλήγμα, όπως και διάβασα κάπου πρόσφατα
ο δείνας
@ Άναυδος
Άναυδε, χαιρετώ και εύχομαι, έστω και με καθυστέρηση, καλή χρονιά!
Λοιπόν, άδικο δεν έχεις κατά βάση σε ό,τι αφορά την λεγόμενη «χαριστική βολή» στην αρχαιότητα. Υπάρχει όμως ένα ζήτημα που πρέπει να εστιάζεται σωστά για να κατανοείται και σωστά η σημασία της «δι’ αποτυμπανισμού» θανατικής εκτέλεσης στην αρχαιότητα. Η εκτέλεση με «χαριστική βοή» εμπεριέχει, όπως το λέει και η λέξη, το στοιχείο της χάριτος που, όσο παράδοξο κι αν ηχεί στην περίπτωση της θανατικής ποινής, εν τούτοις συνίσταται στο ότι αποφεύγεται ο βασανισμός του θανατοποινίτη την στιγμή της εκτέλεσης. Επαναλαμβάνω ότι αυτό ηχεί παράδοξα, γιατί ο θάνατος είναι θάνατος και δεν αλλάζει με τίποτα. Αλλά, οπωσδήποτε, το «μια κι έξω» κάτι είναι σε σχέση με την δια βασανιστηρίων πολύωρη ή και πολυήμερη εκτέλεση. Η αρχαιότητα γνώριζε τέτοιους «ήπιους» —και πάλι παραδοξολογικά— τρόπους εκτέλεσης, όπως λόγου χάρη την εκτέλεση με κώνειο. Η «δι’ αποτυμπανισμού» εκτέλεση (καθώς κι άλλες παρόμοιες εκτελέσεις π. χ. η σταύρωση) ήταν ακριβώς το αντίθετο, αφού αποσκοπούσε συνειδητά στην αργή και βασανιστική θανάτωση κι εφαρμοζόταν σε περιπτώσεις ιδιαίτερα βαρέων εγκληματικών πράξεων, όπως η απόπειρα βιαίας/πραξικοπηματικής καθεστωτικής αλλαγής, πράγμα που μάλλον μπορεί να συμβαίνει αν οι «Δεσμώτες του Φαλήρου» συνδέονται ή με την απόπειρα πραξικοπήματος του Κύλωνα ή με άλλες ανάλογες απόπειρες πραξικοπήματος της εποχής. Το γεγονός της εύρεσης παλαιότερα στον ίδιο ευρύτερο χώρο κι άλλων αναλόγως εκτελεσθέντων αλλά και το ότι τα βασανιστήρια ήταν εκείνη την εποχή νόμιμο ένδικο μέσο απόσπασης μαρτυριών, καταθέσεων κι ομολογιών συνηγορούν υπέρ της «δι’ αποτυμπανισμού» κι όχι με «χαριστική βολή» εκτέλεσης στην συγκεκριμένη περίπτωση. Για περισσότερα παραπέμπω στο κλασικό βιβλίο του Αντωνίου Δ. Κεραμοπούλλου «Ο αποτυμπανισμός. Συμβολή αρχαιολογική εις την ιστορίαν του ποινικού δικαίου και την λαογραφίαν.» (Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, Τόμος 22, Αθήναι 1923) [www.archetai.gr/images/pdfs/bae/BAE_22.pdf].
Το ΥΠΠΟΑ μάς έχει συνηθίσει, τουλάχιστον με αρκετές ανακοινώσεις για αρχαιολογικά θέματα τα τελευταία χρόνια, σε ανακριβείς κι ελάχιστα επιστημονικές ανακοινώσεις όπως η προκείμενη που αφήνει τεράστια περιθώρια σύγχυσης μεταξύ αρχαίου και σύγχρονου ποινικού δικαίου, θανατικής ποινής κι εκτέλεσης, εξ ου και η αρχική μου αντίδραση. Για να μην αναφερθώ στο «γαϊτανάκι της Αμφίπολης», στο οποίο αποφασιστικό ρόλο έπαιξε η νυν υπουργός ΠΟΑ, σημειώνω χαρακτηριστικά ότι το 2018 απ’ αφορμή την ανασκαφή πήλινης ενεπίγραφης με ομηρικούς στίχους πινακίδας στην Ολυμπία είχαν γίνει από το ΥΠΠΟΑ εντελώς λανθασμένες, έωλες και αστοιχείωτες δηλώσεις που με είχαν αναγκάσει να αντιδράσω με κάποια σχόλια αλλού στο διαδίκτυο, σχόλια που προκάλεσαν την αναδίπλωση των «ιθυνόντων» κι «ιθυνουσών» του ΥΠΠΟΑ κι είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμα προς ανάρτηση εδώ, αν υπάρχει ενδιαφέρον αναγνωστών κι αναγνωστριών σχετικά.
Επομένως πολλά τα μεμπτά που προκύπτουν από ανακοινώσεις του ΥΠΠΟΑ…
Να ’σαι πάντα καλά,
Άγρυπνος
Αφού τουλάχιστον εγκαταλείφθηκε ο άστοχος συνειρμός της ''εκτέλεσης'' με τα ''πυροβόλα όπλα'' μου αρκεί. Για την εστίαση στη χρήση της φράσης ''χαριστική βολή'' αντί του να γραφεί η λέξη ''αποτυμπανισμός'' επίσης το θεωρώ υπερβολική λεπτολογία.
ένας φίλος
Ορισμένα πράγματα έχουν καταντήσει στη σημερινή νεοελληνική πραγματικότητα τω όντι κουραστικά. Και ανιαρά θα έλεγα. Ένα απ’ αυτά είναι να επιχειρηματολογείς επί της ουσίας. Αν επανέρχομαι για μια τελευταία φορά στο ζήτημα που έθιξα με το πρώτο μου σχόλιο (22 Ιανουαρίου 2020 — 10:03 μ. μ.) στο παρόν νήμα, δεν είναι γιατί διαβλέπω προσωπική κακοπιστία απέναντί μου (συνηθισμένα τα βουνά απ’ τα χιόνια…), αλλά γιατί νομίζω πως όσοι κι όσες διαβάζουν αυτές τις γραμμές κάτι θ’ αποκομίσουν απ’ τα γραφόμενά μου.
Τα επιχειρήματα, πρώτα. Αναμφίβολα το «χαριστική βολή» «προτρέπει» σε νοηματικό συσχετισμό με εκτέλεση στη σύγχρονη εποχή. Κι αυτό κατ’ αρχάς γιατί το «χαριστικός» δεν έχει στα αρχαία ελληνικά τη σημασία που περιέγραψα στο προηγούμενό μου σχόλιο· σημαίνει κατά βάση «γενναιόδωρος», «εξυπηρετικός», «πρόθυμος για βοήθεια χωρίς ανταλλάγματα» (πρβ. π. χ. χαριστικὸς οὐχ ὁ βλέπων πρὸς τὴν ἀμοιβὴν, ἀλλ’ ὁ εὖ δρᾶν προῃρημένος Δημόκριτος, απόσπασμα 96 Diels = 681 Luria). Έπειτα, όπως ορθά παρατήρησε ο «δείνας» πιο πάνω, το «βολή» επίσης δεν λεγόταν με τη σημερινή σημασία στην αρχαιότητα· το «πλήγμα» είναι το σωστό. Επομένως το «χαριστική βολή» είναι μεταχρονισμός και παραπέμπει εύκολα κι όχι αδικαιολόγητα σε «πυροβόλα όπλα».
Η ουσία, τώρα. Υπάρχει πολλή ανεπιστημοσύνη στο ΥΠΠΟΑ, ειδικά στις ανακοινώσεις περί αρχαιολογίας και δη κλασικής. Κι ό,τι επισήμανα με το συγκεκριμένο μου σχόλιο εδώ φοβάμαι πως μάλλον είναι η κορυφή του παγόβουνου, αν αναλογιστεί κανείς το «γαϊτανάκι της Αμφίπολης» ή τις άσχετες κι αγράμματες ανακοινώσεις για την ενεπίγραφη πήλινη πινακίδα με τους ομηρικούς στίχους της Ολυμπίας. Δεν ισχυρίζομαι ότι όλοι κι όλες τους στο Αρχαιολογικό του ΥΠΠΟΑ είναι αυτού του επιπέδου· αλλά σίγουρα αρκετοί κι αρκετές που βγάζουν τέτοιες ανακοινώσεις (για να μην ανατρέξω σ’ άλλα χειρότερα «ανδραγαθήματα») καλό θα ’ταν να ξανακάθονταν για κάποια εξάμηνα στα πανεπιστημιακά έδρανα.
Βέβαια προσωπικά ως αρχαιοδίφη, μετά από μισόν αιώνα επαγγελματικής ενασχόλησης στον τομέα, τίποτα δεν μου κάνει πια εντύπωση· αυτή είναι η παρακμιακή νεοελληνική πραγματικότητα: τυφλοί οδηγοί τυφλών… Γιατί πώς να κρίνω διαφορετικά την κατάσταση όταν βλέπω να μεταφράζονται από τα αρχαία στα νέα ελληνικά οι πρώτες λέξεις της «ξυγγραφής» του Θουκυδίδη «Θουκυδίδης Ἀθηναῖος» ως «Ο Θουκυδίδης, ένας Αθηναίος» και να εισπράττει ο μεταφραστής το πρώτο κρατικό βραβείο μετάφρασης γι’ αυτό του το «πόνημα»; Αν γίνομαι «λεπτολόγος» κι «υπερβολικός», κουραστικός κι ανιαρός, αυτό το κάνω γιατί δεν με έχει εγκαταλείψει ακόμα κι εντελώς η ιστορική αισιοδοξία.
Αυτά…
Άγρυπνος
Παιδιά, η κατασταση είναι κρίσιμη όπως καταλαβαίνετε. Κρίσιμη οχι τόσο στη διαχείριση των προσφυγικών ροών -που για μένα όλοι πρόσφυγες είναι όσοι φεύγουν απο κατεστραμμένες χώρες που τις "περιποιήθηκε" ο ιμπεριαλισμος- , αλλά στο πως θα σταματήσουμε την έξαρση του ρατσισμού κ του εθνικισμού που σηκώνει και παλι κεφάλι. Η κατάσταση στα νησια, Σάμο , Λέσβο, Χίο, είναι τέτοια που δύσκολα μπορείς να κανεις πλεον οποιαδήποτε παρέμβαση χωρίς να φας κράξιμο απο ντόπιους, οι οποίοι έχουν χασει την υπομονή τους. Θεωρώ οτι πρέπει να ξυπνησει Χθες το κίνημα, εκείνο το περίφημο αντιιμπεριαλιστικο κίνημα που θαυμασαμε όλοι κατα την διάρκεια των ΝΑΤΟικων βομβαρδισμων στην πρωην Γιουγκοσλαβία μήπως σωθεί οτι μπορεί απο αυτη τη εθνικιστική χαβούζα που ζούμε σήμερα.
Γιαννος
Με αφορμή την επέτειο της εκτέλεσης του Νίκου Μπελογιάννη και τις σχετικές αναμνήσεις του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου που αναρτήθηκαν σήμερα σε άλλο ιστολόγιο (https://ofisofi.blogspot.com/2020/03/blog-post_30.html) μια υπενθύμιση.
Τρεις άνθρωποι, ο Ζαχαριάδης, ο Πλουμπίδης, ο Μπελογιάννης. Τρεις διαστάσεις μιας ιστορίας με ασυνήθιστες, ακόμα και για ένα μαχόμενο επαναστατικό κόμμα, καταστάσεις, όπου πρωταγωνίστησαν εξαιρετικοί χαρακτήρες.
Θέματα ανεξάντλητα για μυθιστορήματα. Το αποτόλμησε μόνο ο Κώστας ο Κοτζιάς, καλός συγγραφέας, μα πέρασε βιαστικά πάνω από ένα τρομερό σύμπλεγμα ηρωικών και τραγικών συγκρούσεων, έντονα προσκολλημένος στις εσωκομματικές καταστάσεις, μέτρα μικρά για να μετρηθούν τέτοια ανθρώπινα φαινόμενα.
Δεν θα συμφωνήσω καθόλου με την εκτίμηση του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου (υπογραμμισμένη από μένα με κυρτά ημίμαυρα πιο πάνω) για ό,τι «αποτόλμησε» (!;) σχετικά ο Κώστας Κοτζιάς (ο Μ. Α. εννοεί το μυθιστόρημα του Κ. Κ. «Επί εσχάτη προδοσία» (1964)). Παραπέμπω για περισσότερα σε ένα εκτενές σχόλιο που γράφτηκε για το ζήτημα πριν από μια πενταετία περίπου (ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΩΣΤΑ ΚΟΤΖΙΑ, 1–3) από κάποιον πολύ πιο αρμόδιο από μένα (δυστυχώς μάς άφησε εν τω μεταξύ χρόνους), και είναι προσβάσιμο εδώ:
http://leninreloaded.blogspot.com/2015/05/20.html?showComment=1432410852871#c2899767929855319455
http://leninreloaded.blogspot.com/2015/05/20.html?showComment=1432417078959#c6585509978033415033
Άγρυπνος
Άγρυπνε νομίζω ότι θα ήταν πολύ πιο εύστοχο να άφηνες το σχόλιο στο ιστολόγιο που έκανε την αναφορά σε όσα είπε ο Αλεξανδρόπουλος, θα άνοιγε και ενδιαφέρουσα συζήτηση πιθανότατα.
Βλέποντας εν τω μεταξύ αυτά που πόσταρες, βλέπω ότι είναι από την Άνοιξη του '15. Και είναι τραγικό που ο συγχωρεμένος, όπως λες, και άλλοι σχολιαστές άργησαν τόσο πολύ να ξεκόψουν από το συγκεκριμένο ιστολόγιο.
Βασίλη, χωρίς να χιλιοεπαναλάβω το «ο αποθανών δεδικαίωται», του οποίου δεν είμαι υποστηρικτής (εγώ προσωπικά υποστηρίζω το «ο αποθανών δεδικαίωται ανθ’ ων αγαθών έπραξε»), θυμάμαι ότι ο μακαρίτης ήταν στα τελευταία του όταν είχε γράψει το συγκεκριμένο σημείωμα και μάλλον δεν ήταν ενήμερος για τα «έργα» και τις «ημέρες» του επιλεγόμενου και «ατσάλινου». Αυτό δεν αποτελεί, βέβαια, δικαιολογία κι έχεις βασικά δίκιο στην επισήμανσή σου.
Το σχόλιο το πόσταρα εδώ γιατί η διαχειρίστρια της ιστοσελίδας όπου έγινε η ανάρτηση που αποτέλεσε έναυσμα για να ψάξω και να βρω το παλιό σημείωμα του μακαρίτη, έδειξε με την αντίδρασή της σε μια γλωσσική-φιλολογική παρατήρηση που της έκανα πρόσφατα (κατάργησε πάραυτα τη δυνατότητα ανώνυμου σχολιασμού) ότι δεν έχει διάθεση να εμπλέκεται σε συζητήσεις με την ασημαντότητά μου…
Μείνε δυνατός, όρθιος και υγιής, σωματικά και ψυχικά!
Τα λέμε,
Άγρυπνος
Από σημερινή ανάρτηση της КАТЮUΣΑ (http://www.katiousa.gr/politika/i-kathimerini-os-dimosiografiko-mafsoleio-antikommounistikon-klise/) αλιεύω το παρακάτω «μαργαριτάρι»:
«[…] και που παρατέθηκε από την Ρόζα Λούξεμπουργκ στο δοκίμιό της του 1916 “Το Φυλλάδιο του Ιουνίου.„ […]»
Δοκίμιο της Ρόζας Λούξεμπουργκ μ’ αυτόν τον τίτλο δεν υπάρχει βέβαια. Εννοείται σίγουρα το έργο της «Η κρίση της σοσιαλδημοκρατίας» (Die Krise der Sozialdemokratie) που έγραψε με το ψευδώνυμο «Junius» τον Απρίλιο του 1915 στη φυλακή και το οποίο εκδόθηκε στη Ζυρίχη στις αρχές του 1916. Το έργο κυκλοφόρησε παράνομα στη Γερμανία κι έγινε ευρύτερα γνωστό ως Junius-Broschüre, «Φυλλάδιο [Μπροσούρα] του Γιούνιους». Για το τι σημαίνει ακριβώς το ψευδώνυμο οι γνώμες διίστανται: ο Β. Ι. Λένιν στο άρθρο του «Για την μπροσούρα του Γιούνιους» (Ιούλιος/Οκτώβριος 1916, βλ. Άπαντα, έκδ. ΣΕ, τόμος 30, σελ. 1–16) είναι της γνώμης ότι σημαίνει (από τα λατινικά) «ο νεότερος», ερμηνεία που έχει βάση, αν πάρουμε υπόψη ότι η Ρ. Λούξεμπουργκ πράγματι ανήκε στη νεότερη γενιά της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας (με παλαιότερη εκείνη των Λίμπκνεχτ (πρεσβύτερου), Μπέμπελ κ. ά.)· άλλοι θεωρούν ότι το ψευδώνυμο επιλέχτηκε από το nomen gentile (επίθετο, το κεντρικό από τα τρία ονόματα των Ρωμαίων που αναφερόταν στην οικογένεια ή στο γένος του ατόμου) του Marcus Iunius Brutus που είναι γνωστός ως ένας από τους δολοφόνους του Ιούλιου Καίσαρα και θεωρείται ένας από τους διασημότερους τυραννοκτόνους της αρχαιότητας (αν και δεν ήταν μόνος του στη δολοφονία), ερμηνεία που δεν είναι κι αυτή αβάσιμη. Εξαιτίας λοιπόν της διχογνωμίας ως προς τη σημασία του ψευδωνύμου επικράτησε η ονομασία «Φυλλάδιο [Μπροσούρα] του Γιούνιους». «Γιούνιους» επομένως κι όχι Ιούνιος ή Ιούλιος ή Αύγουστος ή δεν ξέρω κι εγώ τι.
Δεν χρειάζεται να συναγωνιζόμαστε στην αγραμματοσύνη τον «κύριο» Τάκη Θεοδωρόπουλο της «Καθημερινής»…
Άγρυπνος
Το καλό να λέγεται!
Εξαιρετικό το σημερινό πρώτο μέρος του άρθρου του Άναυδου —όπως εξάλλου κι όλα του τα άρθρα στο παρελθόν— στην КАТЮUΣΑ (http://www.katiousa.gr/katiousa/epicheirisi-papia-i-dolofonia-tou-trotski-a-meros/)
για το τέλος του Λεβ Νταβίντοβιτς Μπρονστέιν. Αναμένω ανυπόμονα τη συνέχεια και μακάρι να πολλαπλασιαστούν αναλόγου επιπέδου αναρτήσεις στο συγκεκριμένο διαδικτυακό περιοδικό.
Άγρυπνος
Πάντως αυτό το ιστολόγιο αποτελεί πλέον ένα ζωντανό ημερολόγιο της προηγούμενης κρίσης. Έχει πολύ ενδιαφέρον να ξαναδιαβάζεις τις άμεσες, ζεστές μαρτυρίες της κε του μπλοκ σε ιστορικές πλέον συγκυρίες, τον Δεκέμβρη του 2008, τον Μάη του 2010, τον Ιούνιο και Οκτώβριο του 2011, τον Μάιο-Ιούνιο του 2012, τον Γενάρη και Ιούλιο του 2015. Σε εκλογές, σε καμπές, σε ανατάσεις και σε απογοητεύσεις. Προσωπικά βλέπω και την σταδιακή ωρίμανση της σκέψης του συγγραφέα.
Ως φίλος του ιστολογίου από παλιά, αν και πολύ σπάνια σχολίασα, έχω και μια συγκίνηση γιατί θυμάμαι με την δεύτερη και τρίτη ανάγνωση αυτών των κειμένων (αλλά και των σχολίων) τις έντονες στιγμές, όταν τα διάβαζα πρώτη φορά. Όταν έμπαινα από τον υπολογιστή το βράδυ στο μπλοκ και ενώ δεν είχε στεγνώσει ο ιδρώτας από το τρέξιμο που ρίχναμε τότε καθημερινά. Αυτό το μπλοκ ήταν μια όμορφη νότα σε αυτές τις σκληρές εποχές αλλά και σε αυτές τις πρωτόγνωρες καταστάσεις ακόμα και για το αιωνόβιο κόμμα μας. Μπορεί να μην ζήσαμε την όξυνση της σύγκρουσης σε επίπεδα των παλιών γενιών κομμουνιστών αλλά δεν το λες και λίγο όλο αυτό που έγινε.
Φίλε σφυροδρέπανε, δεν ξέρω γιατί αλλά δεν νιώθω ότι υπάρχει η ίδια σύνδεση και ζωντάνια μέσω των κειμένων σου στην προσπάθεια που συμμετέχεις, στην Κατιούσα. Ίσως είναι ο περιορισμός του μεγέθους, ίσως είναι ότι δεν έχεις όρεξη ή ίσως ότι δεν έχεις χρόνο. Σίγουρα χάθηκε το ιδιαίτερο προσωπικό στυλ που είχε αυτό το μπλοκ σε αντιπαράθεση με τη συλλογική προσπάθεια της Κατιούσας. Όσο για το μέλλον, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα ήθελα και εγώ και άλλοι να σε έχουμε δίπλα μας στην σκληρή μάχη που έρχεται, στον δεύτερο γύρο κρίσης που θα ζήσει η γενιά μας. Να αποτυπωθεί η ζωντανή μαρτυρία όπως αποτυπώθηκε τότε. Δεν ξέρω πως θα το κάνεις αλλά θα ήταν ωραίο να ξαναέχουμε αυτό που χάσαμε.
Καλή συνέχεια, στην αλυσίδα και παντού,
Φάνης
Δημοσίευση σχολίου