Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013

Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ

Εδώ και μερικά χρόνια η νέα τάξη πραγμάτων επιχειρεί να μετατρέψει τη σημερινή επέτειο σε ένα είδος παγκόσμιας μέρας αντικομμουνισμού, με αφορμή την υπογραφή του συμφώνου μη επίθεσης μολότοφ-ρίμπεντροπ, το λανσάρισμα της δημοφιλούς θεωρίας περί άκρων και την έμμεση αθώωση του ενός, που είναι δικό της τέκνο, προκειμένου να στοχοποιήσει το άλλο στη συνείδηση του κόσμου και να μηδενίσει την ιστορική του προσφορά. Στο κλίμα της ημέρας λοιπόν, η κε του μπλοκ σήμερα καταπιάνεται με κάτι παρεμφερές κι άκρως αντικομμουνιστικό, το βιβλίο αρχιπέλαγος γκούλαγκ του αλεξάντερ σολζενίτσιν, παραθέτοντας κάποιες δικές της πρόχειρες σημειώσεις για το έργο κι ορισμένες προεκτάσεις του.

Το βιβλίο του σολζενίτσιν αποτελεί μία από τις βίβλους του αντικομμουνισμού και ως ένα βαθμό θυμίζει την άλλη γνωστή βίβλο των κουρτουά και σία, με την έννοια πως σε αρκετά σημεία καταλήγει να είναι μια ατελείωτη καταδικολογία-sic- (κατά το αντίστοιχο ‘πτωματολογία’), μια ανιαρή παράθεση ονομάτων και περιπτώσεων, χωρίς να εξετάζονται σε βάθος, χωρίς να παρουσιάζεται ο αντίλογος και φυσικά χωρίς καμία απολύτως αναφορά στο γενικότερο ιστορικό πλαίσιο που καθόρισε τα γεγονότα.

Η βασική διαφορά του ωστόσο από τη μαύρη βίβλο αποτελεί παράλληλα και το βασικό συγκριτικό του πλεονέκτημα, που είναι η απουσία οποιασδήποτε επιστημονικής αξίωσης, από ένα έργο που εξάλλου δεν είναι ιστορική μελέτη. Ο σολζενίτσιν διαθέτει αξιόλογη λογοτεχνική πένα, αλλά δίνει ελάχιστα στοιχεία, πηγές, ντοκουμέντα για όσα διηγείται κι έχει εξασφαλισμένο ένα πολύ καλό άλλοθι γι’ αυτό. Πώς θα μπορούσε να τα μαζέψει άλλωστε, αφού βρισκόταν έγκλειστος σε φυλακές και γκουλάγκ; Ακόμα και αν τα συγκέντρωνε ή τα κατέγραφε κάπου, το πιθανότερο θα ήταν να του τα είχαν κατασχέσει και να χάνονταν. Συνεπώς μας τα διηγείται σχεδόν όλα από μνήμης κι εμείς καλούμαστε να τα διαβάσουμε με καλή πίστη στο μνημονικό και την εντιμότητά του. Γιατί να τον αμφισβητήσουμε άλλωστε; Είναι ένας απλός άνθρωπος, που δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική –όπως τονίζει επανειλημμένα στο έργο του-, γνωρίζει κάποια πράγματα εκ των έσω, ως πρώην μέλος του κομμουνιστικού κόμματος και μας διηγείται τα γεγονότα, χωρίς εμπάθεια.
Για ποιο λόγο να θεωρήσουμε πως είναι αντικομμουνιστής; Θα ρωτήσει ο ανυποψίαστος αναγνώστης που έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του, χωρίς να γνωρίζει τίποτα σχετικά με το πρόσωπό του.

Ο σολζενίτσιν βέβαια είναι μάστορας στον αντικομμουνισμό. Κι όποιος ενδιαφέρεται για αποδείξεις, μπορεί να ψάξει να βρει κατοπινά γραπτά του ή και τις (πληρωμένες) διαλέξεις που έδινε εξόριστος στην αμερική, ενάντια στις… ενδοτικές συμφωνίες των δυτικών χωρών με την εσσδ –πχ στο ελσίνκι- και τη σύναψη εμπορικών σχέσεων μαζί της. Αυτές οι... νηφάλιες, φιλειρηνικές απόψεις κυκλοφόρησαν και στην ελλάδα σε ξεχωριστή μπροσούρα με τίτλο «δύση και ανατολή», αν θυμάμαι καλά.

Στο αρχιπέλαγος γκούλαγκ όμως η προπαγάνδα του είναι ακόμα πιο εκλεπτυσμένη. Έτσι λοιπόν τα σημεία που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι αυτά όπου ξεσκεπάζεται η ραφιναρισμένη δουλειά του και ξεφεύγουν κάποιες αναθυμιάσεις αντικομουνιστικής μπόχας κι εμπάθειας.
Στην αρχή για παράδειγμα μας λέει πως το κύμα των εκκαθαρίσεων στο σοβιετικό στράτευμα και τον κρατικό μηχανισμό, που κορυφώθηκε με τις δίκες της μόσχας, προκαλώντας τόση αίσθηση, δεν ανήκει καν στους τρεις μεγαλύτερους χείμαρρους καταδικών στη σοβιετία, που οδηγούσαν στο αρχιπέλαγος γκούλαγκ. Και ενώ αρχικά αναγνωρίζει τουλάχιστον την ιδιαιτερότητα και το ιστορικό πλαίσιο της εποχής του εμφυλίου, δίνοντας ίσως την εντύπωση πως θα το εξαιρέσει από την κριτική του, αρχίζει στο καπάκι την εξιστόρηση από το 18’ και περιγράφει μια ατελείωτη αλυσίδα με τη ‘μαύρη βίβλο’ των «εγκλημάτων» των μπολσεβίκων.

Άδικες συλλήψεις, εξοντωτικές ποινές, φυλακίσεις, ταπεινώσεις, φρικτά βασανιστήρια, καταπάτηση δικαιωμάτων και της ανθρώπινης προσωπικότητας. Χωρίς όμως να προκύπτει από τη μαρτυρία του πως τα υπέστη και ο ίδιος και μας τα μεταφέρει από πρώτο χέρι. Εξάλλου δε διαμαρτύρεται καν για τη δική του σύλληψη, παρά μόνο οικτίρει εαυτόν για την αφέλειά του να πέσει μόνος του στο στόμα του μπολσεβίκου λύκου, καθώς καταφερόταν ανοιχτά εναντίον της σοβιετικής ηγεσίας στην αλληλογραφία του από το μέτωπο, όπου ήταν λοχαγός του κόκκινου στρατού –κι ήταν λογικό οι αρχές να τον θεωρήσουν επικίνδυνο και να μην τον αφήσουν σε τέτοιο νευραλγικό πόστο, εν μέσω πολέμου.

Τι γινόταν όμως εκείνα τα χρόνια στη σοβιετική ρωσία, που δέχτηκε την ιμπεριαλιστική επίθεση 14 δυτικών χωρών –ανάμεσά τους η ελλάδα του βενιζέλου- πριν καλά-καλά τελειώσει ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος; Τι μορφές και περιεχόμενο έπαιρνε η ταξική πάλη στην ύπαιθρο ενάντια στους κουλάκους εκμεταλλευτές; Σε τι συνθήκες προετοιμάζονταν οι σοβιετικοί για την πολεμική σύγκρουση που θα ακολουθούσε; Είχαν βάσιμους λόγους που δικαιολογούσαν την καχυποψία τους απέναντι σε κάποιους διασωθέντες από την αιχμαλωσία στα ναζιστικά στρατόπεδα; Γιατί συνέβαιναν τέλος πάντων όλα αυτά σε αυτόν τον πολύπαθο τόπο; Δυστυχώς αυτά τα ερωτήματα δε θα απασχολήσουν τον αναγνώστη του βιβλίου, εφόσον δεν κρίθηκαν σημαντικά από το συγγραφέα τους.

Αυτό που τον ενδιέφερε αντιθέτως ήταν να αποδείξει πως η… εγκληματική μανία των μπολσεβίκων δεν περιορίζεται στο μοχθηρό στάλιν, αλλά έχει βαθύτερες ρίζες κι εξαπλώνεται σε όλη την ιστορική διαδρομή της εσσδ, ενώ εδράζεται και σε κάποιες γραπτές οδηγίες του λένιν προς τους δικαστικούς και την τσεκά –όπως 'τεκμαίρεται' με κάποια φαιδρά τσιταρίσματα από το έργο του βλαδίμηρου από το σολζενίτσιν, που μόνο για το νικήτα έχει κάποια καλύτερη άποψη κι αυτό φυσικά δεν είναι τυχαίο.

Τα καλύτερα όμως έρχονται στη συνέχεια, που ο σόλτζε (οφ φόρτσουν) προβαίνει σε συγκρίσεις και κάποιες περίεργες… ανισωτικές εξισώσεις. Λέει για παράδειγμα πως οι πρακτικές της τσεκά και των συνεργατών της, την εξομοιώνουν με την τσαρική οχράνα. Αν και επί τσάρου τουλάχιστον κανείς δεν πήγαινε στη φυλακή ή στην εξορία χωρίς δίκη, οπότε ήταν μάλλον καλύτερα τα πράγματα –αυτό το τελευταίο δε μας το λέει ευθέως, αλλά μας αφήνει να το συμπεράνουμε συνεκδοχικά
Οι σοβιετικές πρακτικές κατατάσσουν επίσης τις αρχές της χώρας στο ίδιο επίπεδο με τους ναζί –αν και ο χίτλερ σεβόταν τη διεθνή σύμβαση για τους αιχμαλώτους. Και οι γερμανοί πέρασαν από δίκες 80 χιλιάδες πρωταίτιους της ναζιστικής θηριωδίας, ενώ αυτοί της αντίστοιχης σταλινικής μένουν ατιμώρητοι σαν το μολότοφ, ή και σε υπεύθυνα πόστα του σοβιετικού κράτους. Ο άθλιος σολζενίτσιν καμώνεται πως αγνοεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ναζί, πλην κάποιων αποδιοπομπαίων τράγων- επάνδρωσε και μεταπολεμικά τον κρατικό μηχανισμό της οδγ –σε πλήρη αντίθεση με την τύχη που είχαν στη λδγ- και μας το παρουσιάζει σαν πρότυπο για την αντιμετώπιση που θα έπρεπε να είχε η σοβιετική ηγεσία εκείνων των χρόνων!!
Η σοβιετική ρωσία της εποχής παρέμενε ένα ασιατικό κράτος του μεσαίωνα με πρακτικές της ιεράς εξέτασης. Μόνο που στο μεσαίωνα… και πάει λέγοντας.

Ο σολζενίτσιν λέει πως η εσσδ ήταν η μόνη χώρα που αρνήθηκε να υπογράψει τη διεθνή σύμβαση για τους αιχμαλώτους, γι’ αυτό κι άφηνε στη μοίρα τους τα παιδιά της μητέρας ρωσίας, με μοναδική επιλογή να πεθάνουν ή να συμβιβαστούν με τον εχθρό και να περάσουν στην υπηρεσία του. Και έτσι τους οδηγούσε στην αγκαλιά των ναζί, τη στιγμή που οι αιχμάλωτοι των άλλων εθνικοτήτων περίπου καλοπερνούσαν με βάση τις περιγραφές του –που δεν είναι από πρώτο χέρι. Η ρίζα του κακού δηλ δεν ήταν ο ολοκληρωτικός πόλεμος μέχρις εσχάτων που είχαν εξαπολύσει οι ναζί κατά της σοβιετίας με στόχο τον αφανισμό της –σε αντίθεση με τις χαμηλής έντασης επιχειρήσεις στο δυτικό μέτωπο. Αλλά η ξεροκεφαλιά της σοβιετικής ηγεσίας που κατ’ ουσίαν παρέδιδε τα παιδιά της στον εχθρό. Με βάση τα παραπάνω ο σολζενίτσιν καταφέρνει να δικαιολογήσει ως και τους βλασοφικούς δοσίλογους, που πολέμησαν με τη στολή των ναζί.

Αυτό που δεν καταφέρνει να εξηγήσει πολύ πειστικά ωστόσο είναι πώς μπόρεσε ένας τέτοιος λαός, τυραννισμένος και τρομοκρατημένος, με τόσο χαμηλό ηθικό κι αποκεφαλισμένη στρατιωτική ηγεσία (μετά τις εκκαθαρίσεις), να συντρίψει τη ναζιστική πολεμική μηχανή και να θριαμβεύσει. Και γιατί δεν αξιοποίησε την καινούρια κατάσταση που διαμορφωνόταν για να αποτινάξει τα δεσμά της τυραννίας. Η μόνη εξήγηση που διαθέτει γι’ αυτά είναι η αγάπη των πατριωτών για τη μητέρα ρωσία, που έκανε ως και τους εμιγκρέδες που ήταν πολέμιοι της σοβιετικής εξουσίας, να θέλουν επιστρέψουν στην πατρίδα για να την υπερασπίσουν.

Δε νομίζω πως ωφελεί να συνεχίσουμε με εξαντλητικές αναφορές στο αντικομμουνιστικό ρεπερτόριο του σολζενίτσιν. Όπως λέει κι ο ίδιος εξάλλου η ανθρώπινη συνείδηση έχει την τάση να κρατάει μόνο όσα συμφωνούν με αυτά που ήδη πιστεύει και να αγνοεί επιδεικτικά τα υπόλοιπα. Και μας το δείχνει αυτό με τη μονομέρεια και το βιβλίο του. Αυτό που απομένει να κάνουμε είναι η αυτοκριτική μας ως κομμουνιστικό κίνημα (όχι μόνο γιατί επιτρέψαμε την κυκλοφορία του βιβλίου στη σοβιετική ένωση –προφανώς στα πλαίσια του ‘αγώνα κατά της προσωπολατρίας’ και της… εκκαθάρισης της ιστορικής μνήμης- αλλά συνολικά).

Κάθε σύντροφος που διαβάζει τέτοια βιβλία επιδιώκει κατά βάθος δυο πράγματα. Είτε να περάσει ευχαρίστα η ώρα με μια εκδοχή πρωτόγονου αντικομμουνισμού, που θα του προκαλέσει γέλια μέχρι δακρύων. Είτε μια ψυχική αναμέτρηση με μια προσεγμένη εκδοχή εκλεπτυσμένου αντικομμουνισμού και με τον τυχόν κλονισμό που θα του επιφέρει. Αν συμπεριλάβουμε το αρχιπέλαγος γκούλαγκ στη δεύτερη κατηγορία, υπάρχουν σίγουρα ορισμένα σημεία (όπως οι πιθανές αποσπάσεις ομολογιών με βασανιστήρια, και η κριτική εξέταση του σοβιετικού ποινικού κώδικα και του νομικού πλαισίου της εσσδ) που προσφέρονται για προβληματισμό και γόνιμη αυτοκριτική –συνυπολογίζοντας πάντα το δοσμένο ιστορικό πλαίσιο-, ανεξάρτητα από το ποιος επισημαίνει αυτά τα σημεία, ή ακόμα και αν είναι από τους χειρότερους δηλωμένους αντικομμουνιστές.

Εν παρόδω να σημειώσουμε πως ο τίτλος του βιβλίου που εξετάζουμε είναι μάλλον παραπλανητικός, αφού οι σελίδες του δεν αναφέρονται σχεδόν καθόλου στα γκουλάγκ και τον τρόπο λειτουργίας τους. Αυτά περιγράφονται στο άλλο γνωστό –και πολυβραβευμένο στη δύση- έργο του σολζενίτσιν, το ‘μια μέρα στη ζωή του ιβάν ντενίσοβιτς’. Όπου ο βασικός ήρωας, μεταξύ άλλων, μασάει αργά την τροφή του από τη μίζερη μερίδα που δικαιούται, για να κρατήσει περισσότερο και να ξεγελάσει την πείνα του. Αυτή είναι μια πολύτιμη συμβουλή για τους σημερινούς ελεύθερους έλληνες πολίτες, που ζούνε κάτω από το όριο της φτώχιας κι αδυνατούν να θρέψουν τις οικογένειές τους.

Κλείνουμε την παρένθεση και κρατάμε τις προεκτάσεις της. Η πιο γόνιμη κριτική προσέγγιση που θα μπορούσε να γίνει ίσως είναι σχετικά με το θεσμό των γκούλαγκ και το σωφρονιστικό σύστημα στη μεταβατική, κατώτερη φάση της κοινωνίας του μέλλοντος. Ο απελευθερωτικός χαρακτήρας της εργασίας –παρά το καθαρά ειρωνικό σύνθημα ‘arbeit macht frei’ στην είσοδο του νταχάου κι άλλων ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης- σε αντίθεση με τον αποβλακωτικό χαρακτήρα της μονότονα επαναλαμβανόμενης, βαριάς χειρωνακτικής εργασίας. Και άλλα συναφή θέματα, που προσπάθησα να τα χωρέσω σε μια παράγραφο, με μια απλή αναφορά, γιατί το κείμενο αρχίζει να ξεφεύγει σε έκταση και δε μας παίρνει να αναλύσουμε εδώ το θέμα –επιφυλάσσομαι για τα σχόλια.


Για τον επίλογο κρατάμε την ευχή του σολζενίτσιν να μπορέσει να ζήσει σε μια ελεύθερη ρωσία –όπως εννοεί αυτός βέβαια την ελευθερία- που αξιώθηκε να τη δει στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το πρόβλημα είναι πω μαζί με αυτόν ‘αξιώθηκαν’ να τη ζήσουν και οι λαοί της σοβιετίας, που είδαν τη γλύκα από πρώτο χέρι. Κι αφού βγάλουν τα απαραίτητα συμπεράσματα και χωνέψουν τα διδάγματα της ιστορίας, καλούνται να ξαναλλάξουν τα κόζια, χωρίς να περιμένουν από δεύτερο χέρι σωτήρες.

20 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ομολογω πως οταν διαβασα το βιβλιο ενιωσα πως γκρεμιστηκε κατι μεσα μου.
Τοτε ομως ηξερα πολυ λιγα πραγματα και ειχα συμπληρωσει,ρομαντικα,τα κενα με τη φαντασια μου.Στη συνεχεια μεσα απο τη μελετη ιστορικων στοιχειων,
διαπιστωσα πως το αντικομμουνιστικο παραλληρημα του συγγραφεα ειναι στο μεγαλυτερο μερος του ακριβως αυτο που ειχε αυτος στο κεφαλι του.
Διαβασα πολυ προσφατα το ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ του Ι Καμπανελη σχεδον αυτοβιογραφικο βιβλιο,μιας και εζησε ο ιδιος εκει για τρια χρονια.Υπαρχουν λιγες αναφορες στους κοκκινους μπολσεβικους στρατιωτες αιχμαλωτους που ομως ειναι πολυ χαρακτηριστικες για τον ηρωισμο
και τη σταση που κρατησαν,επισης για το ποσο σεβοταν οι ναζι τις διεθνεις συμβασεις για τους αιχμαλωτους γενικα.
adrastia

Νίκος Σαραντάκος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
partydog είπε...

Ενδιαφέρον βίβλιο για όποιον θέλει να καταπιαστεί και να δοκιμάσει την ιδεολογική του θωράκιση (και τα νεύρα του ίσως) είναι το Darkness at Noon του Αρθουρ Κέστλερ, Ούγγρου συγγραφέα. Ουσιαστικά είναι η διήγηση ενός πρώην κομμουνιστή ηγέτη (φαντάσου κάτι σαν τον Τρότσκι) που είναι φυλακισμένος και περιμένει την εκτέλεση του. Δεν αναφέρει ποτέ ΕΣΣΔ και Στάλιν αλλά είναι προφανες τι εννοεί. Το ενδιαφέρον για μένα είναι ότι είχε πολύ καλή γραφή και αυτά που περιέγραφε ήταν πανανθρώπινα συναισθήματα που έχει κάποιος όταν απογοητεύεται από κάτι στο οποίο είχε πιστέψει. Μου θυμίζει αρκετά Μίσσιο αλλά στο πιο σοβαρό του. Και ναι πιστεύω ότι ο Μίσσιος ανήκει ξεκάθαρα στο ίδιο είδος λογοτεχνίας, στρατευμένος στον αντικομμουνισμό.

Μποτίλια Στον Άνεμο είπε...

Αχ, κύριε, κύριε Σαραντάκο… Τον είχε χαρακτηρίσει "βαρδαλαμπούμπα του φαρισαϊσμού" (varda la bomba». Θέλοντας να τονίσει τον εκκωφαντικό θόρυβο (βάρδα φουρνέλο), τον ντόρο που προϋποθέτει η υποκρισία, την φαφλατάδικη περιαυτολογία, που στέκεται στους τύπους και όχι στην ουσία των πραγμάτων.
Δεν είναι -να μου επιτρέψετε κ. Σαραντάκο, σελ. 44 Λέξεις Που Χάνονται- ένα ευτράπελο επώνυμο, όπως το τρεχαγυρευόπουλος.

Είναι μειωτικός, απαξιωτικός και πολυσήμαντος ο χαρακτηρισμός του Σκαρίμπα. Είναι του τύπου χατζημπάλες ή φούφωτος. Δεν είναι ο άγνωστος, τρεχαγύρευε-τώρα. Είναι ο «κρα-κρα και αυγά τίποτα». Ο μπαρουφολόγος. Είναι αυτός που σε ξεκουφαίνει με ομοβροντίες πορδών, αντί να μιλάει. Ο κακός συγγραφέας εντέλει.

(Μεγάλος, πολύ μεγάλος ο Σκαρίμπας, του οποίου οι ήρωες -κατά δήλωσή του- προέρχονται από κάπου μεταξύ φαντασίας και Νορβηγίας).

Γιατί περί πολύ κακού συγγραφέα πρόκειται ο φανερά φιλοναζί συγγραφέας, (υμνητής αργότερα του Φράνκο, του Σουχάρτο, του Πινοσέτ, του απαρτχάιντ, της νέας εισβολής στο Βιετνάμ, της επέμβασης των ΗΠΑ στην Πορτογαλία το 1974… Οι λίγο παλιότεροι δεν ξεχνάμε) και γι αυτό διώχθηκε.
«Ο Ρώσος ιστορικός Αλεξάντρ Ντιουκόφ, σημειώνει πως το συγκεκριμένο έργο «είναι γεμάτο με τεράστιες ανακρίβειες και συχνά και με απροκάλυπτες διαστρεβλώσεις, σε ορισμένα μέρη περιέχει στοιχεία από την πολεμική προπαγάνδα του Τρίτου Ράιχ, που στρέφεται κατά των σοβιετικών στρατιωτών κι αυτό φαίνεται ιδιαίτερα στα κεφάλαια που αφορούν όσους συμμετείχαν στο στρατό του Βλάσοφ και όσους άλλους συνεργάστηκαν με τους κατακτητές. Ουσιαστικά το έργο αυτό τους δικαιώνει και τους παρουσιάζει ως ήρωες».
Να σημειώσουμε πως στο συγκεκριμένο έργο ο λεγόμενος «Ρωσικός απελευθερωτικός στρατός», τον οποίο συγκρότησαν οι ναζί και στελεχώθηκε από προδότες μ' επικεφαλής τον στρατηγό Βλάσοφ, παρουσιάζεται ούτε λίγο ούτε πολύ ως η «ελπίδα» για την ήττα του μπολσεβικισμού και την ...«αναγέννηση της Ρωσίας». Ριζος (http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=5262127&publDate=17/9/2009)
Δες και Μάριο Σούσα: (http://www.mariosousa.se/Sanningen_gregiska.html)
Διαβάζοντας το πολύ καλό άρθρο σου, σφυροδρέπανε, ετοιμαζόμουν να κάνω ένα σχόλιο για το Μαουτχάουζεν και τον Καμπανέλλη (βλέπω τώρα, με έκπληξη ότι αναφέρεσαι σε αυτόν), επειδή για τη λογοτεχνική αξία του Σολζενίτσιν το μέτρο σύγκρισής του για μένα είναι πάντα το Μουτχάουζεν και ειδικά μια σκηνή. Έπεσα όμως στον Ν.Σ., και παρεξέκλινα. Ας είναι.
Και τα δυο βιβλία (βρίσκονται στη βιβλιοθήκη μου) τα έχω διαβάσει ταυτόχρονα. Και η ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΙΒΑΝ (Νο 1, όντως στα ΒΙβλία ΠΕΡιπτέρου του Λαμπρία-ΕΙΚΟΝΕΣ, κι αυτός συνεργάτης ήταν και ο «αναρχικός» Αποστολίδης, επίσης –άλλη φορά για λόγου του) και το ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ (επαν-εκδόση αβγ) κυκλοφόρησαν το 1970 (Γεωργαλάς, «εκδημοκρατισμός» της χούντας).
Μια λοιπό και διάβασες πρόσφατα τον Καμπανέλλη, η σκηνή που περιγράφουν και οι δύο (θα την αποδώσω όπως μου έχει εντυπωθεί) είναι στο συσσίτιο.
Ο Σολζενίτσιν γίνεται κακός, σπρώχνει όπως όλοι, για να προλάβει να πάρει φαγητό πρώτος, επειδή στο τέλος το λίγο που μπαίνει στην καραβάνα δεν τον χορταίνει.
Ο Καμπανέλλης περιμένει στο τέλος. Το λίγο που μπαίνει στην καραβάνα, επειδή οι άλλοι, που έχουν φάει ήδη και δεν έχουν χορτάσει με τη μικρή ούτως ή άλλως μερίδα, τον κοιτάνε να τρώει, τους τρέχουν τα σάλια, και αυτό τον χορταίνει διπλά.
Τον Σολζενίτσιν, τον συνεργάτη των Ναζί, τον ενδιαφέρει να δείξει τι τραβάγανε οι καλοί δημοκράτες από του κακούς κομμουνιστές.
Τον Καμπανέλλη τον ενδιαφέρει η ουσία στην καθημερινή μάχη της επιβίωσης από τα κρεματόρια.
Τον Σολτζιβάν τον ενδιαφέρει ο ντόρος. Δείτε πώς μας είχαν, σαν τα ζώα. Επειδή ήθελαν να γίνουμε ζώα. Το φαίνεσθαι.
Τον Καμπανέλλη τον ενδιαφέρει η σιωπή. Η σιωπή του θανάτου. Το είναι.
Τον Σοτζιβάν τον ενδιαφέρει να ζήσει. Τον Καμπανέλλη να μην πεθάνει.
Ο λογοτέχνης μιλάει. Ο κακός συγγραφέας πέρδεται.
Ο βαρδαλαμπούμπας, ο χατζημπάλες, ο φούφωτος του φασισμού.

Νίκος Σαραντάκος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Πριν από οποιοδήποτε άλλο σχόλιο, να πω πως αυτό το κείμενο δένει με μια άλλη ανάλυση, που κατά σύμπτωση δημοσιεύτηκε και αυτή σήμερα σε διάφορα κόκκινα ιστολόγια, γραμμένη από το νικόλαο μόττα για το αντικομμουνιστικό ποιόν του σολζενίτσιν. Μπορείτε -και συνίσταται ανεπιφύλακτα- να τη διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο
http://revol-now.blogspot.gr/2013/08/blog-post_57.html

Ορμώμενος από την υπενθύμιση του ΝΣ για την κυκλοφορία του βιβλίου από τις εκδόσεις βίπερ στα χρόνια της χούντας, συμπληρώνω κάτι που είχα ξεχάσει να αναφέρω στο αρχικό κείμενο. Ότι εκείνη η έκδοση έδωσε μια κυριολεκτική διάσταση στην έννοια 'φτηνός αντικομμουνισμός' σε συσκευασία τσέπης, αν λάβουμε υπόψη την χαμηλή της ποιότητα και την αντίστοιχη τιμή της.

Πάρτι, εννοείς προφανώς αυτό που στα ελληνικά μεταφράστηκε ως "το μηδέν και το άπειρο". Προσωπικά το διάβασα σε αρκετά ώριμη ηλικία και δε μπορώ να πω ότι κλονίστηκα.
Έχει σημασία μάλλον -πέρα από όλα τα άλλα- και πόσο μικροί είμαστε όταν διαβάζουμε κάτι. Ίσως όμως είναι το πιο πετυχημένο στο είδος του, μαζί με τα έργα του όργουελ -αν τα δούμε στο ιστορικό πλαίσιο που γράφτηκαν και δεν τα εντάξουμε στο γενικότερο είδος της δυστοπίας Το μίσσιο δε θα τον περιλάμβανα στην ίδια κατηγορία αν και μπορώ να καταλάβω τα κριτήρια με τα οποία το κάνεις.
Ο κεντρικός ήρωας του καίσλερ (ρουμπασόφ) δεν είναι απλώς κάτι σαν τον τρότσκι αλλά ο μπουχάριν, και το θέμα του βιβλίου είναι κατ' ουσίαν οι δίκες της μόσχας και οι ομολογίες των στελεχών της παλιάς μπολσεβίκικης φρουράς. Το ωραίο της υπόθεσης είναι πως ο καίσλερ αυτοκτόνησε τη δεκαετία του 80', λίγο πριν δει τον αντικομμουνιστικό του αγώνα να δικαιώνεται στην πράξη. Ειρωνεία της τύχης και της ιστορίας.

Φτερό στο πέλαγος (στο τσακ γλίτωσα την γκάφα να μπερδευτώ από τον τίτλο του ιστολογίου σου και να γράψω φτερό στον άνεμο) σε ευχαριστώ για τα καλά λόγια, αλλά την αναφορά στο μουτχάουζεν και τον καμπανέλλη δεν την κάνω εγώ, αλλά ο/η adrastia, στο πολύ καλό σχόλιό του/της (σαν ανακοίνωση αναρχικών το 'κανα με τις παύλες, αλλά τι να γίνει).
Μου δίνεις το πάτημα να γράψω και κάτι άλλο που σκεφτόμουν σχετικά με τις περιπτώσεις που διηγείται ο σολζενίτσιν, που όλες έχουν κοινό παρονομαστή την πλήρη έλλειψη φρονήματος κι ιδεολογίας -όπως μας τις διηγείται ο σολζενίτσιν δηλ, με εξαίρεση μια περήφανη θρήσκα γιαγιά, που την έσωσε η πίστη της, όπως λέει και το χριστιανικό τσιτάτο. Μου έκανε τρομερή εντύπωση αυτή η παντελής έλλειψη ιδανικών, καμία σχέση με το φρόνημα που επέδειξαν σε 'αντίστοιχες' περιπτώσεις που γνωρίζουμε από την ιστορία δικών μας σφων -γιατί κι εμείς είχαμε το δικό μας πραγματικό 'αρχιπέλαγος', που βαφτίστηκε νέος παρθενώνας από κάποιους ομοϊδεάτες του σολζενίτσιν. Κι αυτό ανεξάρτητα από το αν κάποιοι δε μπόρεσαν να αντέξουν στα βασανιστήρια και υπέγραψαν δηλώσεις μετανοίας και αποκήρυξης της ιδεολογίας τους.
Υποτίθεται βέβαια πως σε αντίθεση με τους δικούς μας, που ήξεραν γιατί πολεμούσαν κι ήταν πρόθυμοι να θυσιαστούν για τα ιδανικά τους, οι κακοί σοβιετικοί έπιαναν είτε αθώους ανυποψίαστους πολίτες, που τρομοκρατούνταν, είτε και παλιούς μπολσεβίκους, που ναι μεν άντεξαν και δε λύγισαν επί τσάρου, ζούσαν όμως ένα εσωτερικό δράμα όταν είχαν απέναντί τους τη σοβιετική εξουσία, στην οποία παρέμεναν πιστοί, κι αυτό είναι και το βασικό θέμα που πιάνει ο καίσλερ στο 'μηδέν και το άπειρο'. Έτσι είναι αν έτσι νομίζουν κι αν είναι αρκετό να τους παρηγορήσει..

Νίκος Σαραντάκος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Αναυδος είπε...

απλως για την ιστορια οι σοβιετικοι κι ενω ο σολτζενιτσιν ηταν κρατουμενος τον θεραπευσαν απο τον καρκινο που τον ειχε προσβαλει Ενα δειγμα της απανθρωπιας του καθεστωτος που υποχρεωσε το αναγνωστικο κοινο να υπομεινει τον οχετο του μερικα χρονια αργοτερα

το μια μερα στη ζωη του ιβαν ντενισοβιτσ πορωτοκυκλοφορησε στην ΕΣΣΔ το 1962 (επι χρουτσοφ βεβαιως βεβαιως)

Μποτίλια Στον Άνεμο είπε...

Ν.Σ. Δεν θέλω να πω πως δεν το θυμόσουν. Απλά στάθηκες στο έλασσον, αφού ο συγκεκριμένος και πετυχημένος σκαρίμπειος αφορισμός του «βαρδαλαμπούμπα» είναι ο αποδίδων τα εύσημα του μπάρμπα Γιάννη στον «λογοτέχνη» Σολζενίτσιν, και αυτός που βαρύνει στην κρίση του.

Βεβαίως και οι λέξεις δεν είναι μονοσήμαντες, αλλά σε αυτήν τη λέξη κυριαρχεί νομίζω το μειωτικό. Σημειώνεις κι εσύ: «Σήμερα η λέξη πιο πολύ ακούγεται σαν αστείος και σαφώς αλλά ακαθόριστα μειωτικός χαρακτηρισμός…». («Σαφώς» μεν, «ακαθόριστα» δε; Λείπουν κόμματα, λέξη; Ας είναι).

Μου τον θύμισες και ξεκίνησα από εκεί για να υποστηρίξω τον κακό συγγραφέα.

Τώρα αν ο Σκαρίμπας είχε προλάβει να διαβάσει το βιπεράκι μόλις πήρε το νόμπελ ο μεγάλος, ποιον μήνα εκδόθηκε το βιπεράκι, κλπ, δεν επιμένω. Μην μπλέξουμε στο φύλο των αγγέλων.

Πάλι με… παρεξέκλινες. Στόχος μου ήταν η λογοτεχνική του αξία και η ειδοποιός (κατά την άποψή μου) διαφορά τους στη σκηνή του συσσιτίου που περιγράφω να περιγράφει ο Καμπανέλλης (ναι σφυροδρέπανε –μου πάει καλύτερα από το Μπρεζνιεφικό- το έκανα το νυχτερινό σαρδάμ με adrastia).

Στο μεταξύ βρήκα το απόσπασμα και το μεταφέρω (δεν νομίζω ότι το απέδωσα λάθος) από τη σελ.67 του βιβλίου (εκδ. 1970):

Ώρα για συσσίτιο. Τρελλαθήκανε; Ούτε οι μισοί δεν μπαίνουν στην ουρά! Οι πιο πολλοί θέλουν να πάρουν τελευταίοι. Κάνουν το κορόιδο. Καθυστερούν. Γιατί; «Είναι πιο καλά να τρως τη σούπα σου τελευταίος. Όταν οι άλλοι την έχουν φάει και κοιτάνε λαίμαργα τη δική σου! Όταν σε κοιτάζουνε πεινασμένοι την ώρα που τρως, νιώθεις καλύτερα το φαΐ που κατεβαίνει μέσα σου»!

Δεν μπαίνω στον κόπο να βρω την αντίστοιχη σκηνή του φασίστα (και πολύ του πέφτει που μας απασχολεί λογοτεχνικά), αν και το βιβλίο είναι σε πολύ καλή μετάφραση του (και εξαιρετικού συγγραφέα) Σωτήρη Πατατζή.

Ο Σολτζιβάν καταγγέλλει. Ο Καμπανέλλης καταδεικνύει. Ο ένα φωνάζει. Ο άλλος γράφει.

Δεν έχεις έμενταλ. 14 δραχμές οι 194 σελίδες + 1δρχ/16σέλιδο. Βγήκαν και καλά βιβλία (στα Κλασσικά του Πάπυρου) και Φώκνερ και Χεμινγουαίη και «Ψυχή στον Πάγο» και μια σειρά Νεοελληνικής Λογοτεχνίας με τους Έλληνες κλασσικούς. Εκεί θα βρεις και την ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ του Γεωργαλά (1973, σελ. 290, 18 δρχ. ενώ «έπρεπε» 20…).

Φθηνός και φτηνός αντικομμουνισμός, όπως πολύ σωστά σημειώνει ο σφυροδρέπανος, κυρίως (εκτός του Καίσλερ) με τον περίφημο κουμμουνιστοφάγο SAS.

Ιδέ και ο άνθρωπος: Ο Ρένος με τον Γ. Γεωργαλά σε 12 συνέχειες (http://www.youtube.com/watch?v=cXYBU_4s7EY)

Από ποιους διαύλους μας ενώνει το εκτός Αποστολίδη πράγμα;

Κ.Μ. είπε...

Katatopistiko arthro gia tis politikes antilipseis tou Solzenitsin einai kai auto http://parekklisi.wordpress.com/2011/08/22/solzhenitsyn/

Ανώνυμος είπε...

Φτερό στο πέλαγο, καπου χάθηκα. Ο Σ. Πατατζής ποιο μετέφρασε? Το «Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ»;
herko

Ανώνυμος είπε...

Θα παρεκτρεψω λιγο τη συζητηση. Τις τελευταιες ωρες (24 περιπου) η σκεψη μας ας ταξιδεψει στο δραμα των "μαοικων" αντικομμουνιστων της ΟΑ"Κ"ΚΕ επειτα απο τις δηλωσεις Πουτιν για Ελλαδα και Σαββιδη. Ας ελπισουμε οτι δε χασουν το κουραγιο τους και θα συνεχισουν να χαριζουν απλοχερα το γελιο οπως εκαναν ως σημερα.

ρα

Μποτίλια Στον Άνεμο είπε...

Συγγνώμη herko. Μιλάω πάντα για το ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΙΒΑΝ ΝΤΕΝΙΣΟΒΙΤΣ.

Το ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ ΓΚΟΥΛΑΓΚ (νομίζω ότι τονίζεται στη λήγουσα) είναι επίσης σε πολύ καλή μετάφραση Κύρας Σίνου, συγγραφέως παιδικής λογοτεχνίας, γεννημένης στη Ρωσία, και με πλούσιο μεταφραστικό έργο. Αργότερα γράφεται Κίρα (με γιώτα).

Για το αστείο της ιστορίας. Στην πρώτη σελίδα των ΒΙΠΕΡ αναγράφεται ότι "Απαγορεύεται αυστηρώς ο δανεισμός και η μεταπώλησις".

Σφυροδρέπανε, ευχαριστίες για την "έξω αριστερά" θέση.

partydog είπε...

Έχεις δίκιο Σφυροδρέπανε, το διάβασα σε μικρή σχετικά ηλικία και μόνο η αίσθηση μου έμεινε, ακριβώς αυτό το "σε αντίθεση με τους δικούς μας, που ήξεραν γιατί πολεμούσαν κι ήταν πρόθυμοι να θυσιαστούν για τα ιδανικά τους, οι κακοί σοβιετικοί έπιαναν είτε αθώους ανυποψίαστους πολίτες, που τρομοκρατούνταν, είτε και παλιούς μπολσεβίκους, που ναι μεν άντεξαν και δε λύγισαν επί τσάρου, ζούσαν όμως ένα εσωτερικό δράμα όταν είχαν απέναντί τους τη σοβιετική εξουσία, στην οποία παρέμεναν πιστο" όπως ανέφερες.

Νίκος Σαραντάκος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Το ερώτημα βέβαια -για να συμπληρώσω κάτι ακόμα που ξέχασα- είναι γιατί ο δικός μας χώρος σήμερα δε μπορεί να βγάλει φτηνές εκδόσεις, για το ευρύ κοινό, που σκέφτεται να δώσει και το εικοσάευρω ακόμα. Παραφράζοντας το γαλλικό γνωμικό για τα αρώματα, οι καλές ιδέες πρέπει να μπαίνουν σε μικρά, φτηνά βιβλιαράκια.

Το δεύτερο που ξέχασα να σημειώσω είναι τα άλλα βιβλία εκείνης της εποχής που διαφημίζουν οι εκδόσεις βίπερ, ένα μικρό φεστιβάλ αντικομμουνισμού, όπου ανάμεσά τους όμως έχει τρυπώσει παραδόξως και το βιβλίο "πεντάγωνο καλεί μόσχα", που στάθηκε πηγή έμπνευσης και για κινηματογραφικά έργα

http://altcine.wordpress.com/2009/07/13/dr-strangelove/

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Α και για την έξω αριστερά θέση, και πολύ άργησε.. ;)

ζαχα-μάο χωρίς εισαγωγικά είπε...

Μια μικρή υπόμνηση. Ο εντελώς άκυρος με τη συζήτηση από πάνω που στο άκυρο θυμήθηκε την κατά τα άλλα "γελοία" ΟΑΚΚΕ λόγω των δηλώσεων Πούτιν, που φυσικά δεν τις κατάλαβε καν (το παράδοξο θά ταν να τις καταλάβαινε), έβαλε σε εισαγωγικά το μεσαίο Κ στο ΟΑ-Κ-ΚΕ. Το μεσαίο Κ όμως αφορά το Κομμουνιστικό και συγκεκριμένα το κόμμα που ιδρύθηκε σα ΣΕΚΕ το 1918 και διαλύθηκε μεταξύ 1956 και 1958 στην ΕΣΣΔ, την Ανατολική Ευρώπη και την Ελλάδα από το σοσιαλφασιστικό ρεβιζιονισμό.

Άρα, ο κύριος αμφισβητεί τον κομμουνιστικό χαραχτήρα του παλιού ΚΚΕ, αν δε το κατάλαβε, μέσα στο μένος του να χτυπήσει την ΟΑΚΚΕ... Βέβαια, καλό θα ήταν να μας πει, ημών των "αντικομμουνιστών", ποιο κόμμα λιβάνιζε, στην εποχή τους, τόσο το Χρουστσόφ, όσο και το Γκορμπατσόφ ή ποιο κόμμα έχει αδελφικές σχέσεις με τον ορθοδοξομοναρχικό, τσαρικό, χριστιανορθόδοξο ρώσο επεκτατιστή "κομμουνιστή" Ζιουγκάνοφ - "Κ"ΚΡΟ...

Γιατί, εάν το 1956-1991 έλεγες σε μέλος του "κόμματός" σας ότι αυτοί ήταν αντικομμουνιστές και αστοί παλινορθωτές, είχες εξασφαλισμένο ένα κνίτικο μπερντάκι στο όνομα της υπεράσπισης του μόνου "υπαρκτού"...

Ανώνυμος είπε...

Χαίρομαι που στις δύσκολες αυτές στιγμές τα συγκεκριμένα παιδιά βρίσκουν το κουράγιο να συνεχίσουν. Το μόνο πράγμα βέβαια που φιλοδοξούν να ανασυγκροτήσουν είναι το "Κ"ΚΕ του Τυρίμου γι' αυτό και τα εισαγωγικά (για να του λυθεί κάποιου η απορία". Το ότι είναι απλά φιλοδοξία και όχι δυνατόττηα, ε αυτό είναι επειδή υπάρχουν τα γνωστά φαινόμενα που αποτελούν ειδικό κεφάλαιο μιας συγκεκριμένης επιστήμης.(*)

Από εκεί και πέρα και για να μην καταχραστώ για πολύ παραπάνω το χώρο του νήματος (αλλά να ευθυμήσουμε τουλάχιστον):

Η Ρωσία πήρε τον ΠΑΟΚ – Γεγονός με πελώρια πολιτική σημασία
(όπου αποκαλύπτεται ότι ο Σαββίδης είναι σε διατεταγμένη υπηρεσία από τον Πούτιν-έχει και Εφραίμ η υπόθεση-κορυφαία πράγματα...)
http://www.oakke.gr/na479/paok479.htm

ΝΑ ΑΚΥΡΩΘΕΙ Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΔΩΔΩΝΗΣ ΣΤΟ ΡΩΣΙΚΟ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟ ΚΡΑΤΟΣ (αδύναμα πράγματα-το τοπικό κλιμάκιο χρήζει βοηθείας διότι σκορπίζει μόνο χαμόγελα) http://www.oakke.gr/na483/dodoni483.htm

Γιατί οι ρωσο-κινέζοι δεν φοβούνται να αγοράσουν (Ευτυχώς στα γνωστά καλά επίπεδα γέλ(ο)ιου)
http://oakke.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html

(*) Αν και βέβαια οΤυρίμος δε σουλάτσαρε μαζί με Χριστοφιλοπούλου Γεωργιάδη για να υποστηρίξει τα συμφέροντα του "κρατικο-ολιγάρχη ρωσικού τύπου" (και εγνωσμένα ρωσόδουλου) Μπόμπολα σε "κινητοποίηση" που προματαρίστηκε από τον ξεδιάντροπα κινεζόφιλο αλαφούζο
http://hackademynewz1.blogspot.gr/2013/04/blog-post_6.html

ρα

Ζαχαριαδικός Μαοϊστής είπε...

Για να τελειώνουμε, φιλαράκο: αν εσύ θεωρείς ότι ο βουλευτής του κόμματος των Πούτιν - Μεντβέντεφ και εκλεκτό μέλος της ρώσικης κρατικοκαπιταλιστικής ολιγαρχίας Σαββίδης, υμνητής του "Αντρέα" και φιλαράκι των Σαμαρά - Κεδίκογλου, ήρθε στην Ελλάδα και αγόρασε τον ΠΑΟΚ και τη ΣΕΚΑΠ (καπνά) χωρίς την έγκριση του Κρεμλίνου, πρέπει να είσαι είτε πολιτικά αφελής είτε συνειδητά ψευδόμενος...

Στη Ρωσία καπιταλιστής ο οποίος να δρα εκτός οδηγιών και καθοδήγησης Κρεμλίνου πάει είτε στη φυλακή είτε εξορία στη Δύση είτε τρώει σφαίρα... Σίγουρα όμως δεν είναι βουλευτής του κυρίαρχου κρατικοφασιστικού κόμματος Ενιαία Ρωσία, το οποίο έχει αδελφοποιηθεί με το ΑΚΕΛ, το οποίο φυσικά είναι αδελφό κόμμα με το ψευτοΚΚΕ, αλλά και με το ΣΥΡΙΖΑ!!!!

Και οι χιλιάδες Ρώσοι που αγοράζουν στη Χαλκιδική "εκτός γραμμής είναι"; Και ο τσέχος αχυράνθρωπος των Ρώσων που πήρε την Πειραιώς μαζί με το ρώσο πάτρωνά του του "εκτός γραμμής" είναι; Και η Δωδώνη; Και ο ΟΣΕ που πάει προς Ρωσία; Πόσα θες να μας τρελλάνεις ρε ρα; Και η κρατική ρωσική Σιστέμα που αγόρασε την Ίντρακομ του πράχτορα Κόκκαλη εξ ημισίας με τους Κινέζους;

Ο Πούτιν λέει στον καθένα αυτό που θέλει να ακούσει, σαν μάστορας της παγκόσμιας ιμπειραλιστικής προβοκάτσιας. Θα σου έκανε ίσως εντύπωση να μάθεις ότι στη Μέρκελ, όταν συναντιόνται, λέει "σκίσ' τους τους κολοΈλληνες τους σπάταλους, εγώ μαζί σου είμαι"... Άλλο που οι εγχώριοι οπαδοί του, χρυσαυγίτες, καμμένοι και συριζοκνίτες μας τον παρουσιάζουν για αντίβαρο στην "μόνο εχθρό μας" Δύση... Και στο ΔΝΤ Ρωσία και Κίνα πάντα βάζουν τα πιο πολλά εμπόδια στην εκταμίευση χρημάτων για την Ελλάδα, βρίζοντάς την... Οι "έλληνες" οπαδοί του Πούτιν, λοιπόν, Τσίπρες, Καμμένοι και Μιχαλολιάκοι, είναι τέτοια ξεφτιλισμένα υποκείμενα, που τους φτύνουν και υποδύονται ότι τους έρχεται δροσιά εξ ουρανού...

Οι δηλώσεις Πούτιν έγιναν στο Ροστόφ, όπου και κάλεσε τους ρώσους καπιταλιστές να επενδύουν εντός Ρωσίας, κάνοντας μάθημα "πατριωτισμού". Καλύπτει έτσι πολύ καλά τις ρώσικες κινήσεις στην Ελλάδα όχι ως κρατική ρωσική πολιτική διείσδυσης, αλλά σαν "πρωτόβουλη δράση" ρώσων καπιταλιστών, χωρίς ενιαίο σχέδιο... Ό,τι δηλαδή θέλει να ακούσει τόσο η Μέρκελ όσο και ο κάθε κνίτης, για να συνεχίσει αμέριμνος τον αντιδυτικό - "αντικαπιταλιστικό" του ύπνο...

Υ.Γ. Ο ίδιος που έλεγε περί Τυρίμου είσαι ε; Στα ξανάπα, τους κομμουνιστές που βασάνιζε ο εργοδότης του Μεταξά, Τυρίμος, ξαναβασάνισαν τα αφεντικά σου Κολιγιάννης, Φλωράκης, Τσολάκης και σία στις σιβηρίες, ενώ σκότωσαν και τον αρχηγό του ΚΚΕ και δεσμώτη του Μεταξά το 36-41, ήρωα Νίκο Ζαχαριάδη. Ψάξε αλλού για Τυρίμους λοιπόν, τον παλιό τον εκτέλεσε η Εθνική Πολιτοφυλακή του ΕΑΜ το Γενάρη του 45...