Σκουπίδια του σαββατοκύριακου

Ένα σαββατοκύριακο μες στην άνοιξη που άφησε πίσω του σκόρπιες σημειώσεις. Αν το είχα πιο πρόσφατο, ίσως θυμόμουν και τον κρίκο που τις συνέδεε. Τώρα τις παραθέτω ατάκτως ερριμένες.

Κι όμως κινείται! Η γη, το κίνημα, ο κόσμος, ο χώρος μας.
Αρκεί να μην γίνει το παν η κίνηση και ξεχάσουμε πού θέλουμε να πάμε.
Προς το παρόν ξέρουμε από πού θέλουμε να φύγουμε. Απ’ το βάλτο με το (τ)έλος της ιστορίας. Που έπεσε σαν ουρανός στα κεφάλια μας την ώρα που του κάναμε έφοδο.
-Τι έγινε ρε παιδιά, μας την πέσανε;

Σαν έτοιμα από καιρό, σαν θαρραλέα, τα σχήματα της δυαδικής εξουσίας ξεπηδούν στο κεφάλι μας και παίζουν με τάπες βαρελιών περιμένοντας να ωριμάσουν οι μάζες.
Λεπτομέρειες…

Χωρίς παιδεία οι μαζικές συνειδήσεις μένουν παιδικές και παιδεύουν τις οργανωμένες πρωτοπορίες. Δεν κάνουμε όλοι για παιδαγωγοί, αλίμονο όμως αν δεν προσπαθούμε να γίνουμε. Δεν είναι μόνο ότι ξεκόβεις απ’ τις μάζες για το καλό των οποίων –υποτίθεται- κόπτεσαι. Είναι κι ότι μένεις ανεπίδεκτος μάθησης, γιατί το προτσές είναι αμφίδρομο κι οι ρόλοι εναλλάσσονται.

Το θέμα δεν είναι να κατανοήσουμε τον κόσμο, αλλά να τον αλλάξουμε. Είναι ζήτημα όμως τι ακριβώς μπορούμε να αλλάξουμε αν δεν έχουμε καταλάβει τους ανθρώπους που ζουν σε αυτόν και –βασικά- την εξουσία.

Τα 80’ς είναι η συλλογική εκδίκηση του υποσυνείδητου.
Χρώματα κι ιδεολογίες ατάκτως ερριμένες, σαν σε όνειρο.
Όμορφες σκηνές που δε βγάζουν απαραίτητα νόημα και καταλήγουν ενίοτε σε Εφιάλτη (με σημάδι στο κούτελο), αλλά είναι πιο γεμάτες και ρεαλιστικές από την κούφια πραγματικότητα.

Είναι νομοτέλεια όμως ότι κάποτε θα ξυπνήσεις. Για να σε τυλίξει ένα αίσθημα απώλειας και νοσταλγίας για το όνειρο.
Κι ίσως έχουμε τότε μαζική ύπνωση συνειδήσεων, οικειοθελή κατά βάση, μήπως μπορέσει να ονειρευτεί ξανά ο κόσμος.

Η δεκαετία με τις βάτες είναι μια παλέτα με όλα τα χρώματα.
Μαζί κι αυτά της παρακμής. Σάπιο μήλο και σοσιαλισμός που σαπίζει αλλά θυμίζει ακόμα τέτοιο.
Αν μπορούσαμε θα το παγώναμε και θα το κρατούσαμε για πάντα. Με την ίδια λογική που το φθινόπωρο είναι υπέροχη εποχή κι ας ακολουθεί πάντα η νάρκη του χειμώνα.

Κι όταν η παλέτα μπλέκει στα χρώματα των παιδικών αναμνήσεων αφήνει αθεράπευτα σημάδια, αλλά χωρίς τραύματα. Το τραύμα ήταν που κόπηκε απότομα το νήμα των αναμνήσεων το 89 και δεν είχε συνέχεια.

Η σοβιετία ήταν η λατρεία που έγινε αγαποσυνήθεια.
Αλλά η ιστορία απεχθάνεται τα κενά στο φαντασιακό και στον έρωτα. Κι ο λαός μας έγινε πολύ ευάλωτος για να κρατήσει στον πρώτο δημαγωγό που τον κολάκεψε με βιτρίνες και καθρεφτάκια.
Η αλεπού ξεγέλασε τον κόρακα, του έπεσε το τυρί, αλλά δεν είδαμε τη φάκα. Κι ύστερα πλάκωσαν μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά.

Μας έλεγε ο αρσενικός γονιός του πατέλη (το πι με κάπα) τις εντυπώσεις του από το ταξίδι του στη μόσχα. Με έμφαση στην κριτική γιατί έτσι οφείλουν οι κομμουνιστές.
Το τι κοράκια –στην κυριολεξία- είχε αυτή η πόλη δεν περιγράφεται. Άντε να γλιτώσεις το κράξιμο…

Νομίζω θυμήθηκα και το συνδετικό κρίκο. Ένα κυριακάτικο πρωινό σε ένα σπίτι στο γκύζη, απ’ τα παλιά με τις πράσινες τέντες. Που σε χαϊδεύει ο ήλιος και ψάχνεις σκιά να κουλουριάσεις. Ανοίγουν οι πόροι του μυαλού και του δέρματος και ρουφάν κάθε κουβέντα και θόρυβο σα μελωδία.

Ένα γλυκό προτσές, όπου τα ερεθίσματα μπαίνουν άναρχα, ωριμάζουν και γίνονται σκέψεις, όπως ο μούστος γίνεται κρασί και σε μεθάει. Κι έρχονται να στάξουν πάνω στο χαρτί τη στιγμή και την άνοιξη.

Άσπρα σπίτια ως εκεί που φτάνει το μάτι. Κόκαλα σπαρμένα στο λεκανοπέδιο σαν τάφοι ζωντανών-νεκρών και σκλάβων πολιορκημένων.
Δε βαριέσαι. Τα μακάβρια θεάματα είναι τα καλύτερα. Κι η παρομοίωση το καλύτερο μέσο έκφρασης, γιατί η πεμπτουσία της τέχνης είναι ο συνειρμός.

Ο καπιταλισμός λέει είναι γενικευμένη εμπορευματική παραγωγή.
Ξέρεις τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν εμπορεύονται το περίσσευμα όπως κάποτε, αλλά το έχουν αυτοσκοπό. Παράγουμε για να πουλήσουμε, όχι για να ικανοποιήσουμε ανάγκες.

Το κεφάλαιο διαλύει τους προαιώνιους ανθρώπινους δεσμούς και βάζει στη θέση τους σχέσεις πραγμάτων.
Τα κάλαντα, οι λατέρνες, τον μπακάλη της γειτονιάς.
Όσοι θεσμοί επιβιώνουν εκφυλίζονται και κρατάν μόνο το περιτύλιγμα.

Βλέπω μπροστά μου την αφίσα του παναγιωτακόπουλου.
Η ελλάδα ανήκει στους έλληνες, όχι στους τραπεζίτες.
Κι ο κοσκωτάς έλληνας ήταν.

Κάθε εποχή έχει τις αυταπάτες που της αξίζουν. Κι η δύναμη εκείνης της εποχής ήταν τέτοια που οι αυταπάτες της διατηρούνται ακόμα, χωρίς τους εμπράγματους όρους που τις γέννησαν.
Ξέρεις τι είναι να λες τέτοια συνθήματα και να μη σε περνάν για γραφικό όπως σήμερα;

Ο πιο καλτ μανιχαϊσμός που έχω δει σε καρτούν ήταν σε ένα μίκη.
Βλέπει μια σκιά μες στο σκοτάδι και χωρίς να ξέρει ποιος είναι αρχίσει να ξεφωνίζει: κα-κοί-οί-οί-οί…

Η -διαχρονικά- πιο γελοία προσωποποίηση του καλού, αυτό το ποντίκι. Που το 89’ εγκατέλειψε πρώτο το καράβι μαζί με τους ομοίους του κι έγινε υπουργός μητσοτάκη.
Ενώ ο σκρουτζ ήταν πάντα πιο διαλεκτικός. Ίσως ο πιο συμπαθής τσιγκούναρος που υπάρχει.

Η διαλεκτική όμως δεν είναι χυλός που αρνείται να πάρει θέση.
Πρέπει να ξεφύγουμε απ’ τα αντανακλαστικά του μίκυ που υποπτεύεται οτιδήποτε έξω από αυτόν, γιατί όπως λέει κι ο σαρτρ η κόλασή μας είναι οι άλλοι. Όχι όμως και να παντρεύουμε το νερό με τη φωτιά για να βγει μια διαλεκτική σούπα και να είμαστε όλοι καλοί. Ο πραγματικός ουμανισμός είναι να ξεχωρίζεις τους εχθρούς της ανθρωπότητας και να τους αντιπαλεύεις μέχρι το τέλος.

Το –κάτι σαν- κείμενο αφιερώνεται στην εντροπία που πλησίαζε στο θέρος, τον κομάντο κι όσους άλλους ένιωσαν να τους κυριεύει.