Δεν κάνει ζέστη στην τουρκία

Ημερολόγια κατασκήνωσης - ημέρα όγδοη

Το εστιατόριο γίνεται μια μικρή γιάλτα όπου οι αποστολές μοιράζουν τον κόσμο. Σμύρνη μπιζίμ, ο παοκ δικός σας.
Κι απέναντι μια δικιά μας με τα μπιζίμ της να προεξέχουν κι ένα όμορφο χαμόγελο. Αμοιβαία χαμόγελα που συνεχίζονται μέχρι να εξελιχθούν ποιοτικά σε κάτι ανώτερο ή να παγώσουν σα μισθοί σε περίοδο συναισθηματικής λιτότητας.
Κι όχι πως κολλάει ιδιαίτερα, αλλά ο γούφιους λέει για την πολυγαμία ότι αν έχεις σχέση είναι μπελάς κι όταν δεν έχεις είναι μοναξιά. Σοφία αποκρυσταλλωμένη.

Κάθομαι χωρίς να μπορώ να σηκώσω ανταπόκριση γιατί στους υπολογιστές είναι ένα σωρό άσχετοι που έχουν να κάνουν πολύ σημαντικά πράγματα, όπως να δουν φωτογραφίες, να μπούνε στο facebook και να μοντάρουν πλάνα για τα ρεπορτάζ του camp tv που είναι αισθητικής σταρ τσάνελ. Αλλά δε μπορούν να δουν βιντεάκια γιατί δεν έχουν πρόσβαση στο youtube. Κι είναι ζήτημα αν η ευθύνη είναι της κυβέρνησης ή των διοργανωτών.

Απέναντί μου ένας ρώσος αναλύει τα χρόνια του μπρέσνιεφ, πνίγοντας τον πόνο του στην κόκα κόλα –ελλείψει βότκας. Κι εγώ ελλείψει καρέκλας κάθομαι σε ένα άβολο καφάσι που είχε άγουρα σταφύλια της οργής. Μαζεύτηκε κόσμος πολύς για την ομιλία του προέδρου του εμεπ κι όλοι μαζί παίζουμε τις μουσικές καρέκλες με κακόγουστη μουσική υπόκρουση που φτάνει μέχρι ανατολίτικο μέταλ.
Παίρνω την καρέκλα μου και σε κυνηγώ.

Κι ο τουρκοκνίτης συνάδελφος να αγνοεί όλη τη βρωμιά γύρω του και να κολλάει σε ένα παρατημένο μπουκάλι.
Ήθελα να ξέρω, ποιος ασυνείδητος το ‘κανε. Εσύ στη θέση μου τι θα έκανες;
Κοίτα να δεις, εγώ στη θέση σου θα έκανα μάλλον ό,τι κι ο μαγιακόφσκι. Και δεν εννοώ να αρχίσεις να γράφεις ποιήματα.

Στην προηγούμενη διμερή συνάντηση είχαμε στείλει αδιάβαστο τον τυνήσιο. Βουζ ετ μαρξιστ ε βουζ ετ λενινίστ, με βουζ ετ πα μαρξίστ-λενινίστ; Σε πα ποσίμπλ. Ή κάπως έτσι.
Στην ερώτηση για το στάλιν, αρχίσαμε τη διαβούλευση στα ελληνικά και περίμενε με υπομονή. Αλλά το πράγμα τραβούσε πολύ και στο τέλος δεν κρατήθηκε.
Τι έγινε, βγάλατε απόφαση;

Είπαμε, στάλιν γουόζ ράιτ εντ τρότσκι λεφτ. Κι όπως το πάρει κανείς.
Η γενική γραμμή ήταν τα ιδεολογικά να τα αφήνουμε για μετά, σε πιο χαλαρές συζητήσεις και να τα λύνουμε (ως συνήθως) με όρους παρέας, για να αποφεύγονται οι μετωπικές.
Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και ο στάλιν μου.

Αλλά αυτή τη φορά ήταν η σειρά μας να χάσουμε το μπούσουλα με το κκ συρίας. Που ζήλεψε γιατί μιλήσαμε με το συριακό κκ και ζήτησε κι αυτό συνάντηση.
Η συρία είναι ένας επίγειος παράδεισος, όπου όλοι είναι συνασπισμένοι στο πατριωτικό μέτωπο (στην αρχή μας το είπαν πατριαρχικό, αλλά μετά το διόρθωσαν) και το βασικό τους πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν κακοί. Δεν υπάρχει δεξιά, ούτε θρησκευτικά κόμματα κι οι αμερικάνοι δεν έχουν κανένα πολιτικό στήριγμα στην χώρα, πλην ατομικών εξαιρέσεων. Παιδεία κι υγεία είναι δωρεάν για το λαό.
Εντάξει υπάρχουν και μερικά στραβά, αλλά γράφουμε γι' αυτά στην εφημερίδα μας. Α, εντάξει τότε.

Το συριακό κκ συμμετέχει κι αυτό στον κυβερνητικό συνασπισμό. Και τότε ποιες μπορεί να είναι οι διαφορές μεταξύ τους; Διασπάστηκαν λέει το 86, επειδή είχαν ιδεολογικές διαφορές για τη σοβιετία κι οι άλλοι δεν ήταν ανοιχτοί σε καινούριες, ανανεωτικές ιδέες.
Ρε λες να είναι οπαδοί της περεστρόικα;
Αλλά το μάτι μου πήρε κάπου στις σημειώσεις τους ένα ανάποδο σφυροδρέπανο. Λες τελικά να είναι τροτσκιστές; Και από πότε συμμετέχουν οι τρότσκες σε πατριωτικά μέτωπα; Εκτός κι αν έχουν σχέσεις με τον πι-πι.
Πραγματικά αγεφύρωτες διαφορές για να περνάει η ώρα. Τζερτζελές να γίνεται.

Ο κοντορεβιθούλης δεν άντεξε και τους ρώτησε: δηλ στη συρία έχετε σοσιαλισμό;
-Μα ναι, αφού σας είπα ότι όλα είναι δωρεάν. Μάλιστα.
Όταν σε έχουν βάλει στον άξονα του κακού οι αμερικάνοι, είναι λογικό να έχεις μια λαϊκή ενότητα ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Αλλά όχι κι έτσι σύντροφοι.

Αλλάξαμε παραστάσεις και πήγαμε για καθαρό αέρα στον κιρκιτζέ, το χωριό του μανώλη αξιώτη και της διδώς σωτηρίου. Που κανονικά είναι της διδούς, αλλά δε μου πάει καθόλου να το πω έτσι. Όπως δε μου πάει και να την πω εθνικίστρια.
Λένε ότι ο αξιώτης –τη ζωή του οποίου διηγείται η σωτηρίου στα ματωμένα χώματα- διαφώνησε με όσα έλεγε το βιβλίο κι έγραψε κάτι δικό του από άλλη σκοπιά, πιο διεθνιστική.

Τούτα τα χώματα είναι μπιζίμ κι είναι και δικά τους, ποτισμένα απ’ τον ιδρώτα και το αίμα των δυο λαών που σκοτώθηκαν για τ’ αφέντη το φαΐ. Πώς είναι δυνατόν να διαβάζεις για το πώς μάτωσαν και να σου βγάζει εθνικισμό; Μόνο αν πάσχεις από κάποιον Ιό, παιδική αρρώστια, ή οτιδήποτε άλλο που σε τυφλώνει.

Μπορεί στη σμύρνη να μη βρήκαμε τίποτα απ’ όσα περιμέναμε, αλλά το συλλογικό φαντασιακό κι οι αναμνήσεις απ’ τα βιβλία κι απ’ τις περιγραφές πήραν εκδίκηση στον κιρκιτζέ. Παραδοσιακά σπίτια, στενά σοκάκια, ελληνικές επιγραφές. Πικάντικα φαγητά –επιτέλους- για να δοκιμάσεις τις αντοχές του ουρανίσκου σου.

Κι ένα ανατολίτικο παζάρι όπου οι χαρμανιασμένοι σύντροφοι βρήκαν αλκοόλ και τοπικά κρασιά με γεύση φρούτων. Μεταξύ άλλων και με γεύση ναρ (στα τούρκικα σημαίνει ρόδι) το οποίο έβγαινε σε τρία διαφορετικά είδη. Ένα παραπάνω από τα καθ’ ημάς όπου έχουμε τους κλασικούς και τους μεταμοντέρνους. Αν και τα τασάκια είναι πιο κλασικοί από τους νεόκοπους κλασικούς. Αυτοί είναι το ναρ που γνωρίσαμε που λέει κι ο κομάντο.

Μεγάλη συγκίνηση να βρίσκεσαι στο χωριό της διδώς σωτηρίου. Κι ίσως είναι τραγικά πεζό, αλλά ακόμα πιο μεγάλη συγκίνηση να ξαλαφρώνεις στο χωριό της διδώς σωτηρίου.
Σε ένα παραδοσιακό, τούρκικο καμπινέ, επιστρωμένο βιαστικά με πλακάκια για να κρύψει τα χρόνια του και την ασιατική καταγωγή του. Που μου έφερε μνήμες από τα παιδικά μου χρόνια και τους καμπινέδες του χωριού μου. Μαζί και εκ των υστέρων τύψεις που ως παιδί γκρίνιαζα γιατί ήταν έξω από το σπίτι και δε μου φαίνονταν πολύ βολικοί.

Κι η έφεσος είχε την πλάκα της. Μια μεγάλη πόλη σε διάφορα επίπεδα με πολλά σημεία να σώζονται εξ ολοκλήρου. Ένα αμφιθέατρο που ήταν λίγο μεγαλύτερο από το χαριλάου σε χωρητικότητα κι εμείς σκεφτόμασταν αν θα κάναμε σολντ άουτ. Κάτι αριστοκρατικές χέστρες όπου κάθονταν πρώτα οι δούλοι να τις ζεστάνουν για τους αφέντες τους με τους αριστοκρατικούς πισινούς. Και το σύστημα αποχέτευσης που το είχαν εδώ και χιλιετίες, ενώ η ελληνική επαρχία το απέκτησε πριν κάτι δεκαετίες.

Και κάτι κιτς αναπαραστάσεις της ρωμαϊκής εποχής, με καίσαρες, σκλάβους κι αυτοκρατορικά θεάματα που απευθύνονται σε σύγχρονους μισθωτούς σκλάβους χωρίς άρτο, που ξεγελάνε την πείνα τους με ψεύτικα θεάματα κι οφθαλμόλουτρα που είναι οφθαλμαπάτες. Φάτε μάτια ψάρια, που λένε.

Το πολιτικό θερμόμετρο ανέβηκε επικίνδυνα κι έγινε αφόρητο ακόμα και για τους λατινοαμερικάνους που είναι συνηθισμένοι από ισημερινό και αδύναμους κρίκους. Ειδικά μες στο φορτηγάκι του δήμου που μας ανέβασε μισούς-μισούς, σε δυο δόσεις στο χωριό, για να μην κλατάρει. Στην επιστροφή όμως το ηθικό ήταν ακμαίο –όπως κάθε φορά που αφήναμε πίσω το κάτεργο- και ζήσαμε κορυφαίες στιγμές διεθνισμού τραγουδώντας τη διεθνή σε τρεις γλώσσες και το hasta siempre comandante.

Επιστροφή στον παιδισμό και στην πραγματικότητα της κατασκήνωσης με την ελληνική αποστολή κομμένη στα δύο σα βερολίνο. Οι μεν ήρθαν για διεθνείς γνωριμίες κι είναι ιδιότυπα εξωστρεφείς. Κι οι άλλοι ξενέρωσαν που δε βλέπουν πολλά μέρη, είναι πιο κλειστοί κι αναπαράγονται μεταξύ τους.

Συντάσσομαι από θέση αρχής με τους δεύτερους.
Τα πολλά ανοίγματα θα μας κλείσουν το σπίτι και θα την πατήσουμε όπως η πανδώρα. Που άνοιξε το κουτί με το νόμο της αξίας και πλάκωσαν οι άνεμοι των σκόρπιονς και της περεστρόικα. Εμείς μείναμε ιδεολογικά στους πέντε δρόμους κι η ελπίδα σκόρπισε στους πέντε ανέμους. Αλλά εμείς πιστεύουμε πως έμεινε στον πάτο του κουτιού και συνεχίζουμε μέχρι να τον πιάσουμε.

Στο εστιατόριο αρχίζει το εργαστήριο ελληνικών χορών. Μαθαίνουμε τα βήματα που μας οδηγούν στις ζεμπεκιές και στα χνάρια της ελληνοτουρκικής φιλίας του γιωργάκη. Ατομικό ξέσπασμα κι αποθέωση. Νταλγκάδες και σεκλέτια βγαίνουν στην επιφάνεια υπό τους ήχους της ανατολής κι όλοι χειροκροτούν ενθουσιασμένοι γύρω.
Αφού όλοι διασκεδάζουνε γιατί είσαι λυπημένη;

Κι είναι που λες κάτι τέτοιες στιγμές που νιώθω τόσο –μα τόσο- αρανίτης...
Σε αυτό το κάμπινγκ που στα δυο έχει σχιστεί, με έχω βαρεθεί.