Κι ύστερα θα σου πουν να πας πανεπιστήμιο

Έλεγα να γράψω κάτι για τις εγγραφές τώρα που είναι επίκαιρο.
Πρώτες εικόνες, εντυπώσεις από τις οργανώσεις, τρόπος προσέγγισης της καθεμιάς. Να 'λεγε καθένας τις εμπειρίες του και μετά να τα μαζεύαμε και να τα βγάζαμε σε ένα λεύκωμα.

Αλλά δε θα μου έβγαινε τώρα στα κοντά. Κι εναλλακτικά είπα να βάλω ένα κείμενο που είχα γράψει προ επταετίας για τους πρωτοετείς της δημοσιογραφίας. Προσωπική συμβολή στην έλλειψη έμπνευσης και πρωτοτυπίας που μαστίζει τέτοιου είδους κείμενα.

Κοιτώντας το τώρα από τα βάθη του χρόνου και το ύψος της ιστορίας η κε του μπλοκ το αποκηρύσσει. Αλλά ξέρει να το κρίνει διαλεκτικά και να διακρίνει στοιχεία συνέχειας που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο σήμερα. Όποιος άλλος το βλέπει έτσι μπορεί να τα αξιοποιήσει ελεύθερα.

Η πρώτη ερώτηση που σού ‘ρχεται στο μυαλό εννιά φορές στις δέκα, όταν πρωτοπηγαίνεις στη σχολή σου είναι: «και τώρα πώς διάολο θα μάθω εγώ τι πρέπει να κάνω εδώ που ήρθα;» Οπότε βρίσκεις ένα σωρό συμφοιτητές σου από μεγάλα έτη, με χαμόγελο στο στόμα πρόθυμους να σε ξεψαρώσουν.
Κι έτσι η δεύτερη ερώτηση που σού ‘ρχεται είναι: «Γιατί πέφτουν πάνω μου όλοι αυτοί οι πέφτουλες και μου ζητάνε τηλέφωνα και διευθύνσεις; Είμαι τόσο αξιαγάπητος και δεν το ήξερα;»

Εάν είσαι κοπέλα σχετικά εμφανίσιμη δεν χρειάζεται να ανησυχείς. Σύντομα θα δεις πως σε αυτή τη σχολή υπάρχουν πολλοί λιγούρηδες που ψοφάν να το παίξουν γόηδες στις πρωτοετείς.
Αν πάλι δεν ανήκεις στην κατηγορία της όμορφης, γοητευτικής κοπέλας και πάλι υπάρχει εξήγηση. Μάλλον έχεις πέσει σε κάποιο μέλος παράταξης που προσπαθεί να γίνει φίλος σου, να σε καλοπιάσει και να σε κλείσει για τις εκλογές των φοιτητών την άνοιξη.
Πριν σιχτιρίσεις την τύχη σου όμως, πρέπει να ξέρεις πως δεν ισχύουν για όλους τα ίδια…

Υπάρχει ένας κανόνας που λέει ότι αν δεν κολακέψεις (γλείψεις) τον αναγνώστη σου από την πρώτη σελίδα είναι ζήτημα αν αυτός θα διαβάσει τη δεύτερη. Χίλια μπράβο λοιπόν!!
Όχι όμως για κολακεία, αλλά ειλικρινή.
Κι η δική μας γενιά κι η δική σου είμαστε από «τα παιδιά της μεταρρύθμισης Αρσένη» και είδαμε από πρώτο χέρι τι εστί βερίκοκο. Διπλοβάρδιες σχολείο –φροντιστήριο, άγχος, πίεση, ξενύχτια, κι όλα αυτά με κέντρο τους τις εξετάσεις στο τέλος της χρονιάς να κρίνουν το μέλλον μας (λες και οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του καθενός φαίνονται από το πόσο έγραψε στα Αρχαία Ελληνικά, ή στα Μαθηματικά).
Είτε λοιπόν είχες τη Δημοσιογραφία πρώτη επιλογή, είτε βρέθηκες κατά λάθος εδώ επειδή τα μόρια δεν σου έφτασαν για νομική, ο έπαινος είναι όλος δικός σου. Και σου αξίζει γιατί κατάφερες να βγεις από αυτήν τη (δήθεν) εκπαιδευτική διαδικασία, όπου στερείσαι τα πάντα (από ελεύθερο χρόνο κι έρωτες μέχρι την ίδια σου την προσωπικότητα) φυσιολογικός άνθρωπος με σώας τας φρένας.
Δεν κατάφεραν να σε τρελάνουν…

Και μετά το Λύκειο ΤΙ; Ήταν ο τίτλος μιας ηλίθιας εκπομπής με τη Σινιώρη που λέει τον καιρό να διαφημίζει ως λύση διάφορες ιδιωτικές σχολές. Μετά το λύκειο σε περιμένει ένας γενναίος, νέος, κόσμος. Το πανεπιστήμιο.
Ετοιμάσου για εκπλήξεις, καθώς επίσης και να μάθεις πόσο μικρός είναι ο κόσμος που ζούμε. Γιατί κατά βάθος όπως λέει και το τραγούδι: όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν.

Θυμήσου τα μαθητικά σου χρόνια. Τους συμμαθητές σου στο γυμνάσιο που μόνο οι μισοί από αυτούς κατάφεραν να τελειώσουν και το λύκειο και να συνεχίσουν σε κάποια ανώτατη σχολή. Τις σκόρπιες γνώσεις που σου γεμίζανε το κεφάλι όλο το χρόνο για να τις πετάξεις στο καλάθι με τα άχρηστα την επομένη των εξετάσεων. Τον σχολικό χουντο- κανονισμό που σε ήθελε πειθήνιο στρατιωτάκι. Τους διευθυντές που απειλούσαν με τιμωρίες όσους πήγαιναν να διαδηλώσουν ενάντια στον πόλεμο.

Και σύγκρινέ τα με την πραγματικότητα στο πανεπιστήμιο. Όπου τα πτυχία χρησιμεύουν μόνο ως περιεχόμενο κορνίζας. Οι εταιρείες μετατρέπουν το πανεπιστήμιο σε ΑΕ και την παιδεία σε εμπόρευμα. Το άσυλο είναι στο στόχαστρο κάθε χρόνο και οι πιέσεις για την κατάργησή του εντείνονται. Εκεί όπου μας δίνουν τόσες «γνώσεις», ίσα- ίσα για να βγούμε απόφοιτοι φτηνοί και αναλώσιμοι στην αγορά εργασίας, ή για να παίξουμε το ρόλο του μελλοντικού ανέργου.
Πόσο μοιάζουν όλα αυτά! Τι μικρός που είν’ ο κόσμος!

Μάθε παιδί μου γράμματα. Όπως έλεγε κι ο Τσάκωνας στην ομώνυμη ταινία: «6άρες: 6 χρόνια στο Δημοτικό, 6 χρόνια γυμνάσιο (τότε ήταν και το λύκειο μέσα), 6 χρόνια πανεπιστήμιο, 6 χρόνια μεταπτυχιακά. Και τι κατάλαβα;»
Πόσες φορές δεν αναρωτηθήκες κι εσύ το ίδιο. Ποιο είναι το νόημα σε όλα αυτά; Γιατί χαραμίζουμε τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας;
Υποτίθεται για να γίνουμε καλοί επιστήμονες προς όφελος της κοινωνίας! Αυτό είναι όμως το βασικό πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης σήμερα. Μας μιλάνε για ανάγκη σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας. Κι από πότε είναι το βασικό η αγορά εργασίας κι όχι οι ανθρώπινες ανάγκες;
Τι είδους απόφοιτους μέσης και ανώτατης εκπαίδευσης θα βγάζει το εκπαιδευτικό μας σύστημα; Φτηνό και υπάκουο εργατικό δυναμικό με περιορισμένες γνώσεις για τα κέρδη των εταιρειών και των οικονομικά ισχυρών; Ή ολοκληρωμένους επιστήμονες που θα προσφέρουν την γνώση της επιστήμης τους προς όφελος όλης της κοινωνίας αντί ενός μόνο μέρους της;

Και γιατί ρε γαμώτο να συμβαίνουν όλα αυτά σε μας; Τόσο γκαντέμηδες είμαστε;
Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά μόνο ζήτημα τύχης, ή γκαντεμιάς δεν είναι. Ίσα- ίσα που είναι απόλυτα ώριμη και συνειδητή πολιτική επιλογή των κρατούντων.

Κοίταξε γύρω σου στον μικρόκοσμο της σχολής σου τα διάφορα προβλήματα.
Το απαρχαιωμένο πρόγραμμα σπουδών, τα γεμάτα ελλείψεις σε υποδομή εργαστήρια, τα συγγράμματα που πληρώνουμε και καταρρίπτουν τον μύθο της δωρεάν παιδείας. Αλλά και τα πιο γενικής φύσης. Τα δωμάτια στις Εστίες που δε φτάνουν ούτε για ζήτω, τα λεφτά που στέλνουν οι γονείς και δεν φτάνουν γιατί η ζωή ακριβαίνει. Ή και τα πιο μικρά: το φαγητό στη λέσχη που τρώγεται με πολλά κουράγια, τα πανάκριβα κυλικεία που είναι όλα ιδιωτικά. Όλα σε τελική ανάλυση, από το πιο μεγάλο μέχρι το πιο μικρό, έχουν αίτια, και αυτά τα αίτια, άμεσα ή έμμεσα, έχουν στη βάση τους την πολιτική.
Το ζητούμενο σήμερα είναι αν θα συνεχίσει να χαράσσεται στην παιδεία μια πολιτική που ευνοεί τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, όπως γίνεται και σήμερα, ή αν τελικά το φοιτητικό κίνημα θα οργανωθεί, και θα παλέψει να την ανατρέψει με όσα μέσα μπορεί.
Αυτός είναι ο δρόμος που σε καλούμε να ακολουθήσεις. Γιατί στα συλλογικά προβλήματα δεν υπάρχουν ατομικές λύσεις.

Υπάρχει ένα ρητό που λέει πως τα φοιτητικά χρόνια είναι τα καλύτερα. Κι αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό, αλλά μπορείς να το δεις από πολλές οπτικές γωνίες. Θα έχεις την ευκαιρία να ηρεμήσεις και να κάνεις μπόλικο χαβαλέ με τις παρέες σου, όσο ποτέ μέχρι τώρα. Όμως είναι μεγαλύτερη μαγκιά να καταφέρεις να πας κόντρα στο ρεύμα της εποχής, του παρτάκια, εγωιστή φοιτητή, που έχει για σλόγκαν ζωής το «δεν βαριέσαι αδερφέ, εμείς να περνάμε καλά». Είναι πολύ μεγαλύτερη μαγκιά να μάθεις να εκφράζεσαι μέσα από συλλογικούς αγώνες, να κάνεις τις ανησυχίες σου αφετηρία για δημιουργία, να παλέψεις για ένα καλύτερο αύριο. Να πας κόντρα σε όσους μας λένε ότι όλα αυτά τα κάνουμε «επειδή είμαστε νέοι και το αίμα μας βράζει». Ή «ότι κυνηγάμε χίμαιρες και ουτοπίες». Ουτοπικό σήμερα είναι να παραμένεις αδρανής και να νομίζεις ότι έτσι τα πράγματα μπορούν να γίνουν καλύτερα.

Εμείς που επικοινωνούμε μαζί σου μέσα από αυτό το κείμενο εκπροσωπούμε την Πανσπουδαστική Κίνηση Συνεργασίας στη Δημοσιογραφία. Δεν πρόκειται να σου πουλήσουμε ψεύτικα, φιλικά συναισθήματα, ούτε να σε κοροϊδέψουμε. Θα σου μιλήσουμε ανοιχτά και πολιτικά για το χάλι της σημερινής εκπαίδευσης, και για όσα πρέπει να κάνουμε για να αντιδράσουμε -κι αυτό είναι που μας κάνει πολλές φορές δυσάρεστους στους άλλους. Θέλουμε να σε βρούμε στους δρόμους για να ζήσουμε μαζί την ομορφιά του αγώνα για όσα δικαιούμαστε.

Πανσπουδαστική Κίνηση Δημοσιογραφίας

Αυτά. Για το ξεκατίνιασμα στην πάτρα σε επόμενο κείμενο.