Τρίτη 20 Ιουνίου 2017

Για τον επιστημονικό βολουνταρισμό

Πιάνω το νήμα από εκεί που το είχα αφήσει πριν από λίγες μέρες, με την παρουσίαση της εισήγησης του Παυλίδη στο Φεστιβάλ των Αναιρέσεων για την ΕΣΣΔ και τα σημεία που καθιστούσαν υποχρεωτική την ύπαρξη ενός διευρυμένου κι ισχυρού κράτους.

Ξεκινάω την επανασύνδεση με ένα μικρό ανέκδοτο από τη συζήτηση, καθώς ο Μηνακάκης ανέφερε στη δική του παρέμβαση το βιβλίο του Ρίφκιν για την κοινωνία του μηδενικού οριακού κόστους, καθώς κι άλλα έργα φημισμένων αστών αναλυτών, κι ο σοβιετικός κυριούλης ήθελε να πιάσει το νήμα στη δευτερολογία του, για να σχολιάσει πως κάποιοι από αυτούς έχουν πολύ πιο αξιόλογες και οξυδερκείς εκτιμήσεις από διάφορους δημοσιολόγους με μαρξιστική -υποτίθεται- αφετηρία. Είχε ξεχάσει όμως προς στιγμήν το όνομα του Μηνακάκη, δε βρήκε γρήγορα κάποιο υποκατάστατο για να το σώσει -όπως το κλασικό "σύντροφος", "συναγωνιστής", που είναι σανίδα σωτηρίας σε τέτοιες περιπτώσεις, κι έγραψε ιστορία με την ατάκα: όπως είπε κι ο τέτοιος...

Εμπρός στον έτσι που χάραξε ο τέτοιος. Ή όπως θα έλεγε κι ο σφος Οβελίξ: "σωποδήποτε. Ο αποτέτοιος έχει δίκιο...".

Ναι αλλά ποιος είναι αυτός ο δρόμος του ρεύματος; Είναι περίπου σαν τις χρήσιμες οδηγίες των κατοίκων της πρώτης πόλης που συναντάν ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ στο Γύρο της Γαλατίας (δεν μπορώ να θυμηθώ αυτή τη στιγμή το όνομά της). Μπορεί να πάει αριστερά, μπορεί και όχι. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά.
Ή σαν το λαβύρινθο στα στενά του Λουγκντουνούμ, αν θυμάμαι καλά, μερικές σελίδες παρακάτω.

Με όρους Απαράδεκτων, για να αλλάξουμε γκεστάλτ, οι διοργανωτές πήραν τον Έτσι, πήραν και τον Γιουβέτσι (και το Λαβέτσι μη σου πω), στα πλαίσια της σύνθεσης, του γόνιμου διαλόγου, κοκ. Και μοιάζουν κάπως στον Τζον Βαρδαξή-Κουτρουμπέση, που... και στη λαοκρατία πιστεύει.
-Κάτω το κεφάλαιο,
-Κάτω.
-Ζήτω η... εργατική πρωτομαγιά.
-Ζήτω. Δεν έχω κανένα πρόβλημα.
Ζήτω και η Δικτατορία του Προλεταριάτου -που είναι η τελική συνέπεια της ταξικής πάλης, άλλο αν της αλλάζουν ντροπαλά όνομα σε "εργατική δημοκρατία".

Στο ίδιο τραπέζι, ο σοβιετικός κυριούλης κι ο Μπελαντής με την αντισοβιετική χολή και μια απλοϊκή παρέμβαση φοιτητικού επιπέδου, όπου το περιεχόμενο είναι χειρότερο από την αφόρητη επιτήδευση και την μπύρα που το συνόδευε (Άλφα, όπως λέμε "αντισοβιετίλα").
Στους ίδιους πάγκους, βιβλία της Σύγχρονης Εποχής και των κλασικών, μαζί με αναρχικούς και το Βλάση Αγτζίδη, και ό,τι άλλο αυτορπροσδιορίζεται και δηλώνει αριστερό.
Τα υλικά της επαναθεμελίωσης θυμίζουν πολύ τη γαλατική συνταγή για τι ξεμέθυσμα: μια κότα αμάδητη, σαπούνι Μασσαλίας... τα ανακατεύουμε όλα μαζί. Πάντα όμως με γαλατική ευγένεια και πολιτικό πολιτισμό στη διαφορετική άποψη.
Αστερίξ, μπορώ να τους δείξω πόσο ευγενικός είμαι;

Το βασικό πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι δεν παραδέχονται ακριβώς τη  δικτατορία του προλεταριάτου, την οξυμένη, λυσσαλέα ταξική πάλη και την εκτεταμένη καταστολή που ενδέχεται να χρειαστεί -και έτσι ο υπαρκτός σοσιαλισμός τελειώνει για αυτούς στην πρώτη σημαντική στροφή-σύγκρουση, πχ στην εποχή της κολεκτιβοποίησης, αν όχι από τον καιρό της Κροστάνδης ή την 11η μέρα κατά τας γραφάς, μετά τις δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο -ακόμα και για όσους έχουν επηρεάζονται από το έργο του Μπετελέμ, όπως ο Μπελαντής, το οποίο εξυμνεί τις ιδέες του Μάο για την πολιτική στο τιμόνι, την όξυνση της ταξικής πάλης και της βίας, όπως στην κινέζικη Πολιτιστική Επανάσταση.

Ο σοσιαλισμός κατά βάθος γίνεται αντιληπτός ως μια ανέφελη πορεία γεμάτη αυτοδιαχειριστικούς θεσμούς και αμεσοδημοκρατικά πειράματα, που υπερβαίνουν την εξουσία-αναγκαιότητα-τυραννία των ειδικών. Όσο για το σύνθημα "η πολιτική στο τιμόνι" για αυτούς σημαίνει πως δε χρειάζεται να ανιχνεύουν περιορισμούς, νομοτέλειες και αντικειμενικούς νόμους ή την εφαρμογή τους στο συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, αλλά τις αποκλίσεις από το καθαρό ιδανικό, που χαρακτηρίζονται ως παρεκκλίσεις και προδοσίες -βασικά σε υποκειμενική βάση, με κριτήρια ηθικής ή της ποιότητας ενός ατόμου (οι καλοί ενάντια στους κακούς).

Το χειρότερο είναι πως καταφέρνουν να πετάξουν στα σκουπίδια την πείρα και τα διδάγματα της οικοδόμησης 70 χρόνων, και ξεμπερδεύουν με το εύκολο συμπέρασμα πως αυτό που έχασε δεν ήταν σοσιαλισμός και συνεπώς δε μας αφορά. Κι αποτυγχάνουν να προσπαθήσουν έστω να κάνουν ό,τι κι οι κλασικοί στην εποχή τους, που έσκυψαν πάνω από την εμπειρία των 70 ημερών της Κομμούνας, για να κατανοήσουν και να σκιαγραφήσουν κάποια αδρά χαρακτηριστικά της κοινωνίας του μέλλοντος και των εμποδίων που θα κληθεί να ξεπεράσει.

Κι όταν ο σοβιετικός κυριούλης τους επισημαίνει πως στις συνθήκες του εικοστού αιώνα, κάποια χαρακτηριστικά ήταν αναπόδραστα κι αντικειμενικά, κι όχι παρεκκλίσεις (η γραφειοκρατία, δηλ το κράτος σε τελική ανάλυση, ο επαγγελματικός στρατός, κοκ) αυτοί εξακολουθούν να φαντάζονται το σοσιαλισμό ως ένα μικρό κομμουνισμό, χωρίς συγκρούσεις κι αντιφάσεις. Αναγκάζονται παρά τη θέλησή τους να παραδεχτούν κάποιους περιορισμούς και να ισχυριστούν στην καλύτερη πως έπρεπε τουλάχιστον να αναπτύσσονται παράλληλα και αντίρροπες τάσεις -που είναι λίγο απλοϊκό, αλλά δεν είναι ακριβώς λάθος.

Θα το πω λίγο αφοριστικά -μια από τις αγαπημένες φράσεις του Παυλίδη- στον επίλογο της ανάρτησης κι επιφυλάσσομαι για αναλυτική αναφορά σε προσεχές επεισόδιο. Χρειάζεται να διερευνηθούν πιο διεξοδικά οι αντικειμενικοί περιορισμοί του εικοστού αιώνα -βαθμός ανάπτυξης των μέσων παραγωγής, ο χαρακτήρας της εργασίας και της ίδιας της εργατικής τάξης- και να διαπιστώσουμε ποιοι από αυτούς και σε ποιο βαθμό εξακολουθούν να υφίστανται στις σημερινές συνθήκες, γιατί επικρατεί μια απλουστευτική αντίληψη πως τα επαναστατικά εγχειρήματα του εικοστού αιώνα ταλαιπωρήθηκαν από τις καθυστερήσεις στην παραγωγή της εποχής τους, αλλά στον 21ο αιώνα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε κατευθείαν το άλμα στον κομμουνισμό (βλέπε μεταξύ άλλων, Ρούσης, "ο Μαρξ γεννήθηκε νωρίς".

Και δεύτερον, κάθε σοβαρή ανάλυση των αντικειμενικών συνθηκών και περιορισμών οφείλει να συνοδεύεται από μια ανάλυση για την προοπτική και της υπέρβασής τους και το αντίστοιχο επεξεργασμένο σχέδιο που θα ακολουθήσει ο υποκειμενικός παράγοντας, για να το πετύχει, όχι παίρνοντας τις επιθυμίες του για πραγματικότητα, αλλά με ένα είδος επιστημονικής βουλησιαρχίας, την οποία οι μπολσεβίκοι είχαν αναγάγει για δεκαετίες σε ανώτερη τέχνη - μέθοδο.
Κι αυτό είναι που δίνει, παρεμπιπτόντως, τον τίτλο της σημερινής ανάρτησης.

14 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

"Αυτοί εξακολουθούν να φαντάζονται το σοσιαλισμό ως ένα μικρό κομμουνισμό"

Τα περισσότερα από αυτά που πιάνει η παρέμβαση του Μπελαντή και νομίζω ότι εκφράζουν ως ένα βαθμό και το σύνολο του χώρου δεν είναι χαρακτηριστικά και ζητούμενα ούτε του σοσιαλισμού, ούτε του κομμουνισμού τουλάχιστον για τον κλασικό μαρξισμό. Πιο πολύ για ένα κακέκτυπο της ΜΠΠΕ μοιάζει αυτό που περιγράφει.

Ο.Χ.Ε.Π.

Αναυδος είπε...

Το βασικοτερο είναι ότι ολοι αυτοι επαγγελονται ένα μικροαστικο σοσιαλισμο ακριβώς αυτόν που όταν οι πολιτικές του επικρατησαν στην ΕΣΣΔ και στις άλλες σοσιαλιστικες χωρες οδηγησε στην νικη της αντεπαναστασης και στην καπιταλιστικη παλινόρθωση

Βεβαια ο βασικος λογος είναι ότι η συνθεση της ανταρσυας ελαχιστη σχεση εχει με την εργατικη ταξη και τα συμφεροντα της Η συντριπτικη πλειοψηφια μελων και οπαδων είναι ειτε μικροαστοι ειτε δημοσιοι υπαλληλοι οποτε ο σοσιαλισμος τους είναι αυτος του προυντον

Ανώνυμος είπε...

Λίγο άσχετο αλλά μιας και ανέφερες τους Απαράδεκτους δείτε το βίντεο της "υποδοχής" του Λαφαζάνη στον Μίκη https://www.youtube.com/watch?v=YvBnOOE4wnM και
κάντε τους παραλληλισμούς μετά σε σχέση με αυτό το βίντεο
https://www.youtube.com/watch?v=MhxeM6ex8KY

Μίκης - Βαρόγκας
Κουτσούμπας - Παρασκευάς
Λαφαζάνης - Σπύρος

Unknown είπε...

συνθετη εργασια =λιγοτερος χρονοσ εργασιας
απλη εργασια=περισσοτερος χρονος εργασιας.

αποτέλεσμα πολύπλευρες ανισοτητες.
σιγουρα δεν αποτελουν οι αντιθεσεις αυτες καπιταλισμο.

μπορει να οδηγησουν προς τα εκει όμως, εάν αναπαράγονται σε ολες τις
μορφες της σοσιαλιστικης κοινωνιας.

το προφανες είναι ότι η οικοδομηση του σοσιαλισμου σημερα,δεν μπορει να βασιστεί πανω στις εξελιξεις στην ε.σ.σ.δ. τοτε.
η νεα νικηφορα εργατικη επανασταση ,θα παει πιο περα.
αυτό το αντιλαμβάνονται ολοι,και οποιος κανει ότι δεν το καταλαβαινει,
απλα προσπαθει να πουλησει την πολιτικη του πραμματεια,με επαρση και συμφεροντολογια,κατ εικονα και ομοιωση της σοβιετικης γραφειοκρατειας.

και αυτό είναι ασχετο με το γεγονός ότι η ιδια η ε.σ.σ.δ αντιπαρατεθηκε σκληρα με τον ιμπεριαλισμο.


Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Καταρχάς, εγώ δεν καταλαβαίνω να προσπαθεί να πουλήσει κανείς πραμάτεια. Αν θες να μας πεις κάτι περισσότερο επ' αυτού.
Κατά δεύτερον, δεν ξέρω τι αντιλαμβάνονται όλοι -και ποιοι είναι αυτοί οι όλοι- και γιατί δε θα βασιστούμε στη σοβιετική πείρα σε μεγάλο βαθμό για τα εγχειρήματα του μέλλοντος. Αυτό που καταλαβαίνω πάντως είναι πως πολλές από τις αντιφάσεις που είχαν να αντιμετωπίσουν οι σοβιετικοί τότε, θα τις βρούμε μπροστά μας. Κι όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε για να τις μελετήσουμε, τόσο το καλύτερο. Ή μάλλον, τόσο το χειρότερο για αυτούς που δεν το κάνουν, γιατί επαναπαύονται πως η νέα επανάσταση θα πάει έτσι κι αλλιώς πιο πέρα.

Αντιθέτως το πρώτο σκέλος του σχολίου σου το θεωρώ πολύ ουσιαστικό και είναι από τα κομμάτια που πρέπει να μας απασχολήσει περισσότερο.

Ανώνυμος είπε...

@ Μπρεζνιεφικό απολίθωμα

Εγώ στην θέση σου, Βασίλη, θα ήμουν πολύ πιο επιφυλακτικός γενικά σε ό,τι αφορά τον «σοβιετικό κυριούλη» ή κατά κόσμον Περικλή Παυλίδη και τα όσα κατά καιρούς γράφει και λέει, ιδιαίτερα αν παρθούν υπόψη οι αναφανδόν ανακρίβειες σχετικά με τον Πρεομπραζένσκι, πράγμα που έθιξα σε παλιότερο σχόλιό μου. Δεν αμφισβητώ ότι κάποιες θέσεις του και βάσιμες είναι και επικροτητέες και καλά κάνεις και τις επισημαίνεις ή τις τονίζεις. Από κει και πέρα όμως να μην τον αναδείχνουμε και σε αυθεντία περί την σοσιαλιστική οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ. Καταλαβαίνω, βέβαια, ότι στην Ελλάδα που «είσαι ό,τι δηλώσεις», ο καθένας, χωρίς να έχει καταφύγει στα πρωτότυπα, γιατί όχι μόνο ρωσικά (που τέτοια τύχη!) αλλά ούτε καλά-καλά αγγλικά σκαμπάζει, μπορεί να διατείνεται ό,τι του κατεβάσει η κούτρα, αλλά δεν χρειάζεται να αναγορεύουμε τον πάσα ένα που σπούδασε στην πάλαι ποτέ Σοβιετία σε ειδήμονα άνευ ελέγχου. Διαφορετικά θα επιβεβαιώνουμε στο διηνεκές ότι «στην αναβροχιά καλό είναι και το χαλάζι»...

Άγρυπνος

Υ. Γ.

Για τον Μπελαντή σίγουρα ούτε το συζητάω: μάλλον κυνηγάει ακόμα την μύγα που πήγε να τον τσιμπήσει προς το τέλος της ομιλίας του «κυριούλη».

Ά.

Unknown είπε...

δεν είναι ιδια η οικοδομηση του σοσιαλισμου σε μια χωρα με 80% αγροτες,
και σε μια χωρα βιομηχανικη.
οι οποιες αντιφασεις θα λυνονται πιο ευκολα.
οι ιδιοι οι σοβιετικοι ελεγαν,αν θυμασαι,εμεις ηταν ευκολο να αρχισουμε και
δυσκολο να προχωρήσουμε,εσεις είναι δυσκολο να αρχισετε,και μετα ευκολο να
προχωρησετε .

Αναυδος είπε...

ο αμοραλισμός και η χυδαιότητα της λαε και του χατζηαβατη λαφαζανη κατακτα νεα ρεκορ αχρειότητας

http://www.iskra.gr/λαφαζάνης-μιχαλάκης-φλωράκη

ο προδοτης πηγαινει στο μνημα αυτου που ξεβρωμισε το κομμα απο αυτον και τον υπολοιπο εσμο των συριζεων

Ανώνυμος είπε...

Αν δεν κάνω λάθος (μπορείς να με διορθώσεις κιόλας απολίθωμα) και μιλάμε για τον ίδιο σοβιετικό κυριούλη έχει γίνει και μία κριτική από το απολίθωμα για την στάση του παυλίδη συνολικά σε κάποια συζήτηση πριν κάμποσα χρόνια εδώ μέσα σε μία από αυτές τις μαραθώνιες συζητήσεις του 19ου. Μπορεί να σφάλλω βέβαια.

Πάντως άλλο πράγμα κάποιες εύστοχες παρατηρήσεις και άλλο μία συνολικά καλή στάση. Σε αυτό θα συμφωνήσω.

Ο.Χ.Ε.Π.

Unknown είπε...

το αρχικο βιντεο περιεχει την διαπαλη ενός αστου φιλελευθερου και
ενός απολογητή της γραφειοκρατιας.
για τον δευτερο δεν υπαρχουν αντιθέσεις,μονο ομογενεις ποσοτητες,που επιδέχονται
από τα πανω διαχεριση.
ο πρωτος μιλαει για κατι αδυνατο,την καθετη και οριζοντια αυτοδιαχειριση.
ρομαντικος ο αντικαπιταλισμος του,θετει υπαρκτες αντιθέσεις της μετάβασης,η ελλειψη
διαλεκτικης όμως τον οδηγει στον αντικομουνισμο.
μιλαμε για γενιες που εχουν φαει με το κουταλι από την μια τον μπετελεμ,και από την άλλη το σταλινικο κατασκεύασμα περι μη ανταγωνιστικων αντιθέσεων.
το φιλοτεχνησε ορωτος ο Μιτιν το 1930,καθηγητης της φιλοσοφιας στη μοσχα.

οι μπολσεβικοι,ετη φωτος μπροστα από την συζητηση σημερα,στο πρωτο σοβιετικο συνταγμα κατέστησαν υπευθυνη την σοβιετικη κυβερνηση και την εθεσαν κατω από τον ελεγχο του κεντρικου σοβιετ.
η αναγκαια πολιτικη καθοδηγηση του κομματος στα σοβιετ στη βαση,πηρε μονοπλευρο διοικητικο και καταναγκαστικο χαρακτηρα,δημιουργησε κολαούζους κεκραχτες και γλειφτες,στοιχεια που μετα ηταν ενδημικα και στα ευρωπαικα κομματα.

Ανώνυμος είπε...

Τρεντ και οι δύο ομιλητές είναι απολογητές της γραφειοκρατίας. Πιστεύω ότι πρέπει να το διευρύνουμε μάλιστα, ώστε να περιλαμβάνεται οποιοσδήποτε αποδέχεται ότι ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ κράτησε πάνω από έντεκα μέρες ή κάνει αφιερώματα στο 17' με αφορμή τα 100 χρόνια.

Το κακό με το να θεωρούμε το πιο μεγάλο εγχείρημα σοσιαλιστικής επανάστασης στην ανθρωπότητα ως πηγή διδαγμάτων έχει παραγίνει.

Ο.Χ.Ε.Π.

jacob είπε...

"γιατί επικρατεί μια απλουστευτική αντίληψη πως τα επαναστατικά εγχειρήματα του εικοστού αιώνα ταλαιπωρήθηκαν από τις καθυστερήσεις στην παραγωγή της εποχής τους, αλλά στον 21ο αιώνα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε κατευθείαν το άλμα στον κομμουνσμο"

Αρα τι λενε οι φωστηρες; Οτι το χτισιμου του σοσιαλισμου ηταν πολυ νωρις να γινει; Βιαστηκαν οι μπολσεβικοι να ανατρεψουν τον τσαρο;Ας αφησουμε λοιπον τον καπιταλισμό αλλα 100-200χρονια, να μας δωσει εκτος απο το ιντερνετ, τα οικιακα ρομπότ, τα ηλεκτρικα ιπταμενα αυτοκινητα, τα έξυπνα σπιτια κ σπέσιαλ πολυμιξερ κ τα διαστημόπλοια τυπου εντεπταιζ. Και εκει που τα εχει δωσει ολα, τσουπ, θα κανουμε επανασταση για τον σοσιαλισμο και θα τους την φερουμε, υποκλεπτοντας την τεχνολογία. Πολυ εξυπνο και μαρξιστικο απο καποιους που δηλωνουν κομμουνιστές...

Βιαστηκαμε ρε γαμωτο

Ανώνυμος είπε...

Αναυδε, θυμάμαι μια συνέντευξη του Κουτσουμπα, όπου έλεγε ότι ο καπετάνιος πέταξε έξω με τις κλωτσιές τον Λαφαζάνη απ τον Περισσό.Και τωρα μας παριστάνει τον τιμητή.


Προλεκαλτ

Saportoutourki είπε...

https://photos.google.com/photo/AF1QipPXR1Y1V7kH7ze4nluAFsUt1fVB4kr_buotg4IT

https://photos.google.com/photo/AF1QipOW7RoTicdhhAN1m_1MEGcAlLv-X0ia9ULgYkxg

https://photos.google.com/photo/AF1QipM16H2O1lElrPqv-I2CxDAvQ5jDaSLVjRElIwqQ

https://photos.google.com/photo/AF1QipOTAJ98sMgBenhSyX2iB6R4GCFUlXiIN9v1Rj_3

https://photos.google.com/photo/AF1QipPTyGhqnM2FWn_6wlbxCq4fj5zVo3v-KV17qtrn

https://photos.google.com/photo/AF1QipP___josiwYjDVuDZRL2MPrp5RJ7uyZLzqT-H0e

https://photos.google.com/photo/AF1QipMWTIL067B3TzHE4y6jSeqWN6oKc2B4uBMsZCTw