Για τις Γερμανικές εκλογές

Σημειώματα που δημοσιεύτηκαν στην Κατιούσα (1 και 2)

Δηλαδή εσείς γνωρίζατε πως σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, ο καπιταλισμός βρίσκει «διέξοδο» στον πόλεμο και τον φασισμό και τους γεννά, όπως τα σύννεφα τη βροχή (παρεμπιπτόντως η συννεφιά δεν φέρνει πάντα καταιγίδα, αλλά καμία μπόρα δεν ξεσπά στο κενό, σε ανέφελο ουρανό, με λιακάδα).

Εσείς δηλαδή μπορούσατε να φανταστείτε πως υπάρχουν φασίστες σε μια χώρα που κλείνει τα σύνορά της στους πρόσφυγες και βλέπει την Ευρώπη σαν ήπειρο πολλών ταχυτήτων; Σε ένα κράτος που είχε θέσει εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα, αλλά αξιοποίησε υψηλόβαθμα στελέχη των Ναζί σε θέσεις – κλειδιά στον κρατικό μηχανισμό;

– Κάποιοι πέφτουν απ’ τα σύννεφα (που γεννάνε τη βροχή) όπως είχαν πέσει στη χώρα μας με τη Χρυσή Αυγή και τους όρους που έτρεφαν το αυγό του φιδιού. Αλλά βρήκαν την εξήγηση στην ύπαρξη της ΓΛΔ, 28 χρόνια μετά τη διάλυσή της (ή μάλλον προσάρτηση), γιατί – λέει – οι πρώην Ανατολικογερμανοί δεν είχαν συνηθίσει να ζουν και να συνυπάρχουν με άλλες εθνότητες (!) και ζούσαν για πολύ καιρό, κλεισμένοι σε μια προστατευτική γυάλα.
Παράλογο;… Δεν απαντά, συνεπώς λογικό.

Στα ελληνικά δεδομένα πάντως, η περίπτωση της AFD θυμίζει κάτι σαν αυτό που προσπάθησε να πετύχει ο Τζήμερος, συσπειρώνοντας πρώην χριστιανοδημοκράτες. Κι αποτελεί μια εκδοχή «σοβαρής Χρυσής Αυγής», σαν αυτή που είχε παραγγείλει – προαναγγείλει ένας μεγαλοδημοσιογράφος του ΣΚΑΪ. Αλλά δε θα είχε πολύ καλές σχέσεις μαζί τους, αφενός γιατί αποτελεί μια αστική «σοβαρή» εκδοχή τους, αφετέρου γιατί ο δικός τους σωβινισμός θεωρεί τους Έλληνες έναν κατώτερο λαό, χωρίς τέχνη και πολιτισμό – σα να περιγράφει τους Χρυσαυγίτες.
– Σε κάθε περίπτωση, η ατζέντα της AFD μπορεί να καθορίσει την πολιτική της νέας «Τζαμαϊκανής κυβέρνησης – απ’ τα χρώματα των κυβερνητικών εταίρων. Σκληρά αντεργατικά μέτρα, συντηρητική πολιτική, κλειστά σύνορα για τους πρόσφυγες, και πίεση για μια πιο μικρή Ευρωπαϊκή Ένωση, με πιο σφιχτούς όρους και για ένα πιθανό GRexit.

Οι χριστιανοδημοκράτες παραδοσιακά καταπίνουν τους κυβερνητικούς τους εταίρους και τους καταδικάζουν σε εκλογική κατάρρευση, αφού οι ψηφοφόροι προτιμούν τους αυθεντικούς εκφραστές απ’ τα γενόσημα. Έτσι ακριβώς την πάτησαν και οι σοσιαλδημοκράτες του SPD, που περνάνε κρίση ταυτότητας και αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό, αφού έπιασαν ιστορικό χαμηλό, με 20% μόλις. Μόνο που αυτή τη φορά, την ίδια πτωτική πορεία ακολούθησαν και οι χριστιανοδημοκράτες.

Ο μεγάλος συνασπισμός προκρίθηκε ως λύση συναίνεσης και διεξόδου απ’ την πολιτική κρίση, έφθειρε όμως και τους δυο πυλώνες του γερμανικού δικομματισμού, αναπαράγοντας σε μεγαλύτερη ένταση το πρόβλημα για το αστικό, πολιτικό σύστημα.

Το βασικό όμως είναι ότι λείπει η απάντηση από τη σκοπιά της εργατικής τάξης. Ένα κομμουνιστικό κόμμα που να συσπειρώσει το γερμανικό λαό και να αξιοποιήσει τα προβλήματα και τις αντιθέσεις των αστικών κομμάτων. Όσο λείπει αυτή η εναλλακτική, θα βρίσκουν πάτημα και θα αξιοποιούν αυτό το κενό διάφορες Alternative – που κινούνται πάντα στα όρια του συστήματος που τις γεννάει, για να αναπαράγεται ανεμπόδιστα. Κι όπως έλεγε ο Μπρεχτ, 70 χρόνια πριν, δεν μπορούμε να πανηγυρίζουμε που σκοτώσαμε το κτήνος γιατί η σκύλα που το γέννησε ζει κι είναι πάλι σε οργασμό.

Η άνοδος της AfD, μιας ακόμα “εναλλακτικής” ως χρυσής εφεδρείας του συστήματος, πάτησε ως ένα βαθμό στην έλλειψη ουσιαστικής εναλλακτικής από εργατική, ταξική σκοπιά, και στην απουσία ενός ισχυρού κομμουνιστικού πόλου, που θα έδινε όραμα και προοπτική στις λαϊκές μάζες.

Αυτό εξηγεί εν μέρει και τα υψηλά ποσοστά της AfD στα κρατίδια της πρώην ΓΛΔ, όπου παραδοσιακά το κόμμα “die Linke” της Αριστεράς είχε σημαντική εκλογική καταγραφή, αξιοποιώντας και το μαζικό κύμα της Ostalgie, για το σοσιαλιστικό σύστημα. Με παρόμοιο τρόπο, η Χρυσή Αυγή στη χώρα μας βρήκε πάτημα για την εκλογική της άνοδο, σε πολλές λαϊκές-εργατικές συνοικίες, χωρίς προφανώς αυτό να τεκμηριώνει τη λογική των συγκοινωνούντων δοχείων μεταξύ των “δύο άκρων”, που επιχειρούν να περάσουν στη Γερμανία κάποιοι αστοί δημοσιολόγοι, για να καθαρίσουν με τις αιτίες του φαινομένου.

Το “die Linke” συμπληρώνει αυτό το διάστημα δέκα χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας, μοιάζοντας να βουλιάζει στα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις του. Ένα μέρος της εκλογικής του βάσης στη DDR νοσταλγεί το σοσιαλιστικό παρελθόν και το εμποδίζει να εκδηλωθεί ανοιχτά εναντίον της, όπως θα ήθελαν πολλά στελέχη του, για να ξεκόψουν οριστικά από αυτήν την πολιτική παρακαταθήκη. Έτσι αρκείται σε μια διφορούμενη, αμυντική στάση απέναντι στον αντικομμουνισμό, μάλλον απρόθυμη παρά αποφασιστική.

Η “Αριστερά” -όπως μεταφράζεται το die Linke- έχει στραφεί στον “υπεύθυνο, κοινοβουλευτικό” της ρόλο, αφήνοντας χωρίς πολιτική έκφραση και καθοδήγηση τους κοινωνικούς κι απεργιακούς αγώνες που ξεσπάνε κατά καιρούς στη Γερμανία. Υποστηρίζει ένα πρόγραμμα μετριοπαθών, κεϊνσιανών μεταρρυθμίσεων, για προοδευτική φορολόγηση των πλουσίων, αυξήσεις μισθών και περισσότερες προσλήψεις στο δημόσιο –ακόμα και αστυνομικών!

Προσβλέπει σε μια κυβερνητική πρόταση τύπου Σύριζα, μολονότι αυτή έχει δείξει τα όριά της και το πολύ χαμηλό της ταβάνι, στην περίπτωση της Ελλάδας και του πολιτικού της συμμάχου. Καθώς και σε ένα κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας με τους Πράσινους και τους Σοσιαλδημοκράτες, που μέχρι τώρα ήταν οι κυβερνητικοί συνέταιροι της Μέρκελ και βοήθησαν τους Χριστιανοδημοκράτες να ψηφίσουν σκληρές αντεργατικές ρυθμίσεις, όπως το Hartz 4.

Εν κατακλείδι, στο κυνήγι μιας “καλής εκδοχής της σοσιαλδημοκρατίας”, το die Linke εξελίσσεται το ίδιο σε αυτό που επιδιώκει, και γίνεται ένα καθαρά σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, σε αναζήτηση συμμάχου και μια προοπτικής να υπουργοποιήσει μερικά στελέχη του, για να βολευτούν.

Στον αντίποδα, υπάρχει η πρώτη αυτόνομη εκλογική κάθοδος του DKP, του κομμουνιστικού κόμματος. Παρά το μικρό -και βασικά αμελητέο- εκλογικό ποσοστό που κατέγραψε, έγινε ένα πολύ σημαντικό βήμα που φαίνεται να κόβει τον ομφάλιο λώρο με το die Linke, κάτι που μένει να γίνει αποφασιστικά και σε πολιτικό-ιδεολογικό επίπεδο, ξεκαθαρίζοντας την κατάσταση στο εσωτερικό του κόμματος, όσον αφορά τη στρατηγική του στόχευση.

Αλλά αυτές οι διεργασίες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη, χρειάζονται συστηματική παρακολούθηση κι απαιτούν μια πολύ πιο προσεκτική ανάλυση, από αυτό το πρόχειρο σημείωμα, που βάζει απλώς μερικά βασικά σημεία.