Σάββατο 2 Απριλίου 2011

Η ώρα της κρίσης

Σήμερα ξεκινά στην αθήνα το διήμερο σώμα του ρεύματος (ένα είναι το ρεύμα) κι η κε του μπλοκ επιχειρεί μια πρόχειρη κριτική προσέγγιση στο κείμενο εργασίας που κυκλοφόρησε, εστιάζοντας στο δεύτερο κεφάλαιο (βασικές εκτιμήσεις για τον χαρακτήρα της κρίσης) και τη σελίδα 15. Εκεί ακριβώς, στη δεύτερη στήλη, διαβάζουμε.

Από οικονομικής άποψης είναι κρίση υπερσυσσώρευσης.
Δηλ από άλλη άποψη είναι άλλο πράγμα; Για την καπιταλιστική κρίση είναι το σώμα, προφανώς οικονομικά θα το πιάσουμε. Δε θα πεις για την κρίση του παοκ και των γραμμάτων. Ούτε γενικά για την κρίση αξιών –παρά μόνο των ανταλλακτικών, απ’ τα εμπορεύματα που μένουν απούλητα. Εκτός κι αν προετοιμάζεις το έδαφος να μας πεις ότι υπάρχει κι η δημοσιονομική πτυχή. Κι ότι από καζακικής άποψης είναι κρίση χρέους. Οπότε να πούμε και για τη διοίκηση ζαγοράκη, τα χρέη του παοκ και των παε -να μην έχει κενά η ανάλυση.


Που εδράζεται στη δυναμική επανεμφάνιση και πραγμάτωση των τάσεων πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους.
Δεν ξέρω πότε ακριβώς εξαφανίστηκαν (για να επανεμφανιστούν) οι τάσεις αυτές που είναι εγγενείς στον καπιταλισμό, αλλά όποιος κατάφερε να τις εξαφανίσει, έστω και θεωρητικά σε ένα κείμενο, βαδίζει στα χνάρια του ταχυδακτυλουργού κόπερφιλντ. Πάμε παρακάτω.

…τάσεις που –σε διάκριση από το 1973- τροφοδοτούνται κυρίως από την αύξηση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου, κι όχι πλέον από... {κατ}
Σε αυτό το σημείο είναι φανερή η επιρροή του μηνακάκη, που διακρίνει πάντα την κρίση του 73’ από τις υπόλοιπες, ως προς τα αίτιά της. Γενικά υπάρχουν τρεις μαρξιστικές θεωρίες ως προς τα αίτια και τους τύπους κρίσεων.

-Η θεωρία της υποκατανάλωσης, της ρόζας λούξεμπουργκ, που εστιάζει στους χαμηλούς μισθούς και την χαμηλή αγοραστική δύναμη. Χρήσιμη προπαγανδιστικά στον αγώνα για αύξηση μισθών, αλλά μεθοδολογικά λανθασμένη, γιατί ερμηνεύει το φαινόμενο ξεκινώντας από τη σφαίρα της διανομής-κατανομής, κι όχι στο επίπεδο της παραγωγής. Συν τοις άλλοις υπάρχει ένας επιπλέον κίνδυνος. Αν θεωρήσουμε ως αιτία της κρίσης την υποκατανάλωση, μπορεί να υπονοηθεί ότι το αντίδοτο είναι μια αύξηση μισθών για να μπορέσει να κινηθεί η αγορά. Κι ότι αυτή η κεϊνσιανή συνταγή, αρκεί για να υπερβεί την κρίση το σύστημα, εντός των πλαισίων του, χωρίς περαιτέρω συνέπειες.

Όταν το κείμενο εργασίας μιλάει (σε άλλο σημείο) για τον κύκλο χ-ε-χ (χρήμα-εμπόρευμα-χρήμα) που έσπασε στο εμπόρευμα, στην ουσία περιγράφει αυτή ακριβώς τη θεωρία κι η κριτική της νέας προοπτικής (http://kinimataapotakato.blogspot.com/2011/03/blog-post_21.html) έχει δίκιο που το επισημαίνει. Μόνο συνδυαστικά με τις άλλες δύο αιτίες μπορεί να ιδωθεί η θεωρία της υποκατανάλωσης (κι αυτό για προπαγανδιστικούς περισσότερο λόγους).

Ποιες είναι αυτές;
Η θεωρία της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων που συσσωρεύονται και δε μπορούν να επενδυθούν με τρόπο που να συμφέρει τον καπιταλιστή (που κυνηγά το μέγιστο κέρδος). Και συνδυαστικά με αυτήν ο νόμος της πτωτικής τάσης του μέσου ποσοστού κέρδους. Από πού απορρέει αυτός ο νόμος; Από την αύξηση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου. Δηλαδή από την αύξηση του σταθερού κεφαλαίου σε σχέση με το μεταβλητό. Με άλλα λόγια του άψυχου δυναμικού (μηχανές) σε σχέση με το έμψυχο (εργαζόμενοι).

Ο καπιταλιστής καρπώνεται υπεραξία από τους μισθωτούς που έχει στη δούλεψή του, όχι από τις μηχανές. Αλλά για να αντέξει στον ανταγωνισμό, είναι αναγκασμένος να εκσυγχρονίζει διαρκώς τον εξοπλισμό του και να αυξάνει το σταθερό του κεφάλαιο για να βγάλει την ίδια δουλειά με όσο το δυνατόν λιγότερους. Έτσι όμως πετάει εκτός παραγωγής τους εργάτες που είναι κι η μόνη πηγή υπεραξίας, δηλ του κέρδους του.

Τα κέρδη των καπιταλιστών δε μειώνονται σε απόλυτους αριθμούς. Πέφτει όμως το μέσο ποσοστό κέρδους (τείνει για την ακρίβεια). Κι αυτή είναι μια εγγενής τάση που οι καπιταλιστές προσπαθούν να υπερκαλύψουν με την ένταση της εκμετάλλευσης των εργατών. Αυτή είναι η βασική αντίφαση του συστήματος και βρίσκεται στην καρδιά όλων των μεγάλων του κρίσεων, που στην ουσία τους είναι κρίσεις υπερσυσσώρευσης. Αλλά ο μηνακάκης, σε μια διημερίδα του ομίλου, δυο χρόνια πριν, μας είχε πει στην εισήγησή του, ότι η πετρελαϊκή κρίση στα μέσα του 70’ κατά βάση δεν ήταν κρίση υπερσυσσώρευσης! Αλλά...; Θα το δούμε στη συνέχεια.
Προς το παρόν κρατάμε τη νύξη.

Δεύτερο σημείο. Ο σχολιαστής βουρνούκιος (που εσχάτως σνομπάρει το μπλοκ που τον αγάπησε και τον ανέδειξε από τον καιρό ακόμα που υπέγραφε ως επιμονή, μυαλό και τόλμη κι έγραφε όλα τα υπόλοιπα με κεφαλαία) αντέγραψε κριτικά το πιο πάνω απόσπασμα στο γκράνμα και κέρδισε την ειλικρινή απορία του άναυδου: τι πάει να πει τάσεις; Δεν είναι πολλές, μία είναι.
Ο βουρνού το προσπέρασε, αλλά η απάντηση ήταν στο κείμενο, λίγες γραμμές παρακάτω.

…τάσεις που τροφοδοτούνται κυρίως από την αύξηση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου κι όχι πλέον από τη μείωση του βαθμού εκμετάλλευσης και του ποσοστού υπεραξίας...
Για όσους γνωρίζουν ελληνικά αυτό στην ουσία σημαίνει ότι μεταπολεμικά είχαμε μείωση του βαθμού εκμετάλλευσης! Κι ότι αυτή ήταν που τροφοδότησε την πτμπκ (πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους) την οποία το κείμενο συνεχίζει να αναφέρει σε πληθυντικό ευγενείας, ίσως λόγω κεκτημένης ταχύτητας από τα εσω-οργανωτικά του ρεύματος.

Μετά το 73’ -λέει το κείμενο- ο βαθμός εκμετάλλευσης αυξάνεται, αλλά όχι τόσο γρήγορα όσο η οργανική σύνθεση του κεφαλαίου. Η οποία είναι ο κύριος τροφοδότης αυτών των τάσεων (δηλ της πτμπκ). Αυτό το κύριος, σημαίνει άραγε ότι υπάρχουν κι άλλοι δευτερεύοντες; Ποιοι είναι;

Τι θέλει να μας πει με όλα αυτά ο ποιητής; Να συνδέσει το βαθμό εκμετάλλευσης μόνο με την απόλυτη υπεραξία, για να μας μπάσει σταδιακά στη λογική του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, που είναι το ειδοποιό ιδεολόγημα του χώρου.

...η κρίση του 73’ ήταν η κρίση ενός συγκεκριμένου προτύπου συσσώρευσης κι αναπαραγωγής των καπιταλιστικών σχέσεων (μονοπωλιακός καπιταλισμός, κεϊνσιανισμός, τεϊλορισμός-φορντισμός) και ταυτόχρονα εγκαινίαζε τη μετάβαση σε ένα άλλο πρότυπο. Ενώ η σημερινή είναι η κρίση ενός ποιοτικά διαφορετικού προτύπου αυτού που σχετίζεται με την πορεία διαμόρφωσης του σύγχρονου ολοκληρωτικού καπιταλισμού.

Ε, πες το έτσι από την αρχή! Τώρα όλα μπαίνουν στη θέση τους κι αποκτούν νόημα. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός δεν αναφέρεται ως νέο στάδιο, αλλά ως πρότυπο. Σα να λέμε: ολοκληρωτικός, το ανώτατο πρότυπο του καπιταλισμού, στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο. Το κακό είναι ότι αφήνει περιθώρια για επικίνδυνες (παρ)ερμηνείες.

Το κείμενο εργασίας λέει ότι η κρίση είναι δομική. Αλλά η αναφορά στο πρότυπο είναι δίκοπο μαχαίρι. Μπορεί να εκληφθεί με την έννοια που του δίνει κι ο μαυρουδέας, ο οποίος λέει ότι μετά από κάθε μεγάλη κρίση, αλλάζει η αρχιτεκτονική του συστήματος. (Νew deal και κεϊνσιανισμός μετά το κραχ του 29’, και νεοφιλελεύθερη στροφή μετά την πετρελαϊκή κρίση των 70’ς).

Μπορεί όμως να εκληφθεί και διαφορετικά. Αν η κρίση αφορά το συγκεκριμένο πρότυπο (τον ειδικό τρόπο με τον οποίο εκφράζει τις εγγενείς αντιφάσεις του καπιταλισμού) μπορεί να βρεθεί κάποιο άλλο που να την υπερβαίνει (προσωρινά). Πχ ένα πρότυπο με εθνικό νόμισμα (εκτός ευρωζώνης) και κρατικές τράπεζες που να ανοίγει θεωρητικά το δρόμο για το σοσιαλισμό (λέμε τώρα).

Ακόμα κι η «δομική κρίση» στο κείμενο δεν αναφέρεται στο σύστημα, αλλά στο κοινωνικοπολιτικό «μείγμα» με το οποίο επιδιώκουν το κεφάλαιο κι οι κυβερνήσεις του να στηρίξουν το σύστημα. Μπορεί το μείγμα να μπαίνει εντός εισαγωγικών αλλά η ομοιότητα με τη ρητορική του σαμαρά είναι εντυπωσιακή. Και δεν εννοώ αυτόν του μ-λ.

Ίσως κάποιοι τα θεωρούν όλα αυτά υπερβολικό ξεψείρισμα. Η αλήθεια όμως είναι ότι αρχίζουν να μαζεύονται πάρα πολλές συμπτώσεις. Ιδίως με την ανάλυση των αριστερών οικονομολόγων, που είναι και το βασικό νήμα που διαπερνά το κείμενο στο σύνολό του, όσο κι αν πασπαλίζεται με αντικαπιταλιστικές κορόνες.

Είναι ένα κείμενο που τα ‘χει όλα μέσα για να τους ευχαριστήσει όλους και τελικά καταλήγει μια συρραφή αυτοαναιρούμενων θέσεων. Η δημοσιονομική κρίση κι η κρίση χρέους γίνονται κρίση υπερσυσσώρευσης στην επόμενη σελίδα. Κι οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις εναλλάσσονται ως διατύπωση με τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.

Το γλυκό δένει με μια σειρά από άστοχους νεολογισμούς, λεκτικές (κι όχι μόνο) ακροβασίες κι «άσχημα ελληνικά» εν γένει, με έντονη καλτ απόχρωση, που μυρίζουν αμφιθέατρο. Ακολουθεί ενδεικτική σταχυολόγηση: κρίση dot com, κανιβαλικός καπιταλισμός, νεοϊμπεριαλιστικού τύπου, κλονισμός του νόμου της αξίας, κρίση του εμπορεύματος εργατική δύναμη, το 89’ του υπαρκτού καπιταλισμού, οροφή της τακτικής κι αυλαία της στρατηγικής, αντικαπιταλιστική επανάσταση, η κρίση «μεταναστεύει» στη σφαίρα της κυκλοφορίας, κ.ά.
Κάλλιο να γίνουμε όλοι μετανάστες...

Παρόλα αυτά, ουδέν κακό αμιγές καλού. Τέτοιες διαδικασίες είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για τους «νεοσύλλεκτους» να εξοικειωθούν με βασικές έννοιες της πολιτικής οικονομίας, και για τον καθένα μας να αναμετρηθεί με τις προσωπικές του αδυναμίες κι ανεπάρκειες, σε ένα βασικό αλλά δύσκολο αντικείμενο. Κι αυτό τον «καθένα μας» περιλαμβάνει πρώτα απ’ όλους τον απολίθωμα.

51 σχόλια:

RedBoy είπε...

Εξαιρετική κριτική.

Το κείμενο του ΝΑΡ είναι όντως για μικρά παιδιά.

Οσον αφορά την ανάλυση για την κρίση πρέπει να απορριφθεί διότι όπως σωστά αναφέρει ένα αναλυτής στο κείμενο που παραπέμπεις, πατάει σε χυδαίες προυποθέσεις που ουτε καν μπαίνουν στον κόπο να αναλύσουν συστηματικά.

Αυτό που θα μπορούσε να το «σώσει» είναι το εργατικο-κεντρικό ύφος, που δεν μπορεί όμως να συκροτηθεί σε ουσία λόγω των σαθρών προυποθέσεων στις οποίες πατάει.

Πρόκειται για μια αντι-μελέτη πάνω στην κρίση που επιμένει στην προώθηση της ατζεντας του ΝΑΡ, αδυνατώντας όμως να στοιχειοθετήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο ανάλυσης και καταντά ιδεολογία, όπως νομίζω οτι υπενύσεσαι στο κείμενο σου.

Κι ένα γενικότερο σχόλιο. Μου φαίνεται οτι οι αναλύσεις του ΚΚΕ φυσάνε μπροστά σ'αυτό ασύνδετο μπαχαλίκι πολιτικο-οικονομικών εννοιών που έχει ως στόχο την ικανοποίηση ετεροκλητων κύκλων παρά την παραγωγή ουσιαστικης γνώσης για το φαινόμενο της κρίσης.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Παιδική (αρρώστια) είναι ίσως η σύνδεση κάποιων ετερόκλιτων θέσεων, όχι οι θέσεις του κειμένου συνολικά.
Δεν ξέρω αν οι θέσεις του κόμματος φυσάνε, αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα να ειπωθούν και το κριτήριο δε μπορεί να είναι η ανάλυση και το θεωρητικό οπλοστάσιο του ναρ

Ανώνυμος είπε...

Εξαίρετη αγαπητέ προσπάθεια κριτικής επι του κειμένου. Προσυπογράφω τα όσα λες και θα συμπληρώσω:
Στο 2ο Μέρος του κειμένου (για μια εργατική επαναστατική απάντηση στην κρίση) στις σελίδες 40-42 σχετικά με τη στρατηγική-τακτική, πίσω από την ανούσια πολυλογία υπάρχει στην ουσία ταύτιση στρατηγικής και τακτικής, παρόλο που επισημαίνεται στο τέλος της παραγράφου ότι κάτι τέτοιο είναι λάθος. Χαρακτηριστικά λέει: "...να έχει η εργατική αντικαπιταλιστική απάντηση στρατηγικά χαρακτηριστικά, να έχει ως ορίζοντα, "νεύρο" (;) ζητούμενο και σκοπό την αντικαπιταλιστική επανάσταση, την εργατική εξουσία και δημοκρατία, την κομμουνιστική διεθνή απελευθέρωση" Πέρα απ' το γεγονός ότι αποφεύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι τους όρους, "σοσιαλισμός", "σοσιαλιστική επανάσταση", "δικτατορία του προλεταριάτου" μη τυχόν και τους πουν ότι λεν τα ίδια με το ΚΚΕ, γιατί και οι ίδιοι θεωρούν "ξύλινες" αυτές τις ορολογίες, στην πραγματικότητα δημιουργούν μια δική τους ιδιαίτερη "ξύλινη" βερμπαλιστική γλώσσα για να κρύψουν τις συγχύσεις τους. Ο όρος "αντικαπιταλιστική επανάσταση" μυρίζει από μακρυά ψυχολογική αποστροφή για τον όρο "σοσιαλιστική" αλλά και πλεονασμό μιας και η επανάσταση στην Ελλάδα, όταν έρθει εκείνη η ώρα, ούτως ή άλλως θα έχει χαρακτήρα ανατροπής του καπιταλισμού. Όταν λες "αντικαπιταλιστική" στο σήμερα είναι σα να λες ότι μπορεί να υπάρχει και μη-αντικαπιταλιστική επανάσταση π.χ. αστικοδημοκρατική; το περάσαμε προ πολλού αυτό το στάδιο.
Η ρητορική κορώνα "ΚΑΙ επαναστατική τακτική ΚΑΙ επαναστατική στρατηγική ΚΑΙ επαναστατική σχέση μεταξύ τους" δεν είναι τίποτα περισσότερο από ανούσιο, μπαλκονάτο, πολιτικάντικο σχήμα λόγου που δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά αδυναμία ξεχωρίσματος των δύο εννοιών. Στην πράξη όμως το ΝΑΡ τακτική έχει, συμμετέχει σε μετωπικό σχήμα. Η ασάφεια των όρων, η χρήση των όρων "εργατική δημοκρατία και εξουσία" αντί του όρου "σοσιαλισμός" και στο βάθος η "διεθνής κομμουνιστική απελευθέρωση" μυρίζουν ουτοπικό κομμουνισμό, βιασύνη να φτάσεις μέχρι εκεί, έμμεση άρνηση της δικτατορίας του προλεταριάτου και πολιτικό ακτιβισμό στο σήμερα για εκτόνωση της οργής.
Καλά, δεν θα τους πούμε και σύγχρονους εκοφίτες, καλά κάνουν και κάνουν επεξεργασίες. Ας δουν μόνοι τους τα αδιέξοδά τους. Μια φορά, εναντίον του καπιταλισμού είναι, εγώ στέκομαι σ' αυτό. Ότι είναι να ειπωθεί πρέπει να ειπώνεται ;)

Ηλίας από τον Μελιγαλά είπε...

Η σχέση του άψυχου με το έμψυχο δυναμικό της παραγωγής θαρρώ λέγεται Τεχνική Σύνθεση του κεφαλαίου και είναι σχέση αξιών χρήσης, δηλαδή μη μαθηματική.
Στο σταθερό κεφάλαιο, που (συν)προσδιορίζει την Οργανική Σύνθεση, εκτός από τις μηχανές-εργαλεία-γη-κτίρια-υποδομές συμπεριλαμβάνονται και τα αντικείμενα της εργασίας, πρώτες ύλες και ενδιάμεσα προϊόντα, αλλά όλα εκφρασμένα σαν αξίες, δηλαδή ενσωματωμένη, νεκρή, εργασία.
Η Οργανική Σύνθεση είναι σχέση ανταλλακτικών αξιών, των αξιών χρήσης, που υπεισέρχονται, και είναι ένα σκέτος αριθμός, συνήθως %. Πολλές διαφορετικές Τεχνικές Συνθέσεις, μπορεί να αντιστοιχούν στην ίδια η παραπλήσια Οργανική Σύνθεση.
Αυτό σαν σχολαστικό ξεψείριασμα, χωρίς να πολυέχει σχέση με την ουσία του σχολιασμού σου.
-----

Για τον Βαθμό Εκμετάλλευσης και την πτωτική τάση:
«Αυτό το κύριος, σημαίνει άραγε ότι υπάρχουν κι άλλοι δευτερεύοντες; Ποιοι είναι;»
Θα εννοεί ότι ο άλλος είναι η μείωση του Βαθμού Εκμετάλλευσης, πράγμα, που θεωρητικά ισχύει, και πρακτικά μάλλον θα πραγματοποιηθεί όταν η αντικαπιταλιστική πάρει φαλάγγι τους κεφαλαιοκράτες μας στηριγμένη στο Μεταβατικό της Πρόγραμμα!
Δεν έχω υπόψιν μου να μίλησε ποτέ ο ίδιος ο Μαρξ πάντως για, έστω, δυνατότητα μείωσης του βαθμού εκμετάλλευσης. Ισως φοβήθηκε μην τον πλακώσουν στις σφαλιάρες οι σταλινικοί.
-----

«Το εντυπωσιακό είναι ότι ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός δεν αναφέρεται ως νέο στάδιο, αλλά ως πρότυπο.»
Κοίτα, το «στάδιο» είναι οπορτουνιστικό κατασκεύασμα των σταλινικών, Σουσλώφ και σία, του Μπρεζνιεφισμού, άρα καταδικασμένη έννοια, ξέχνα το. Το «μοντέλο» είναι παγκοίνως ξεφωνημένη αντιδιαλεκτική έννοια, εξοβελισμένη από το καθόλου μαρξιστικό λεξιλόγιο, τι να κάνουμε, βαφτίζουμε το κρέας «πρότυπο» αντί για ψάρι, και προχωράμε….
----

«Τα κέρδη των καπιταλιστών δε μειώνονται σε απόλυτους αριθμούς. Πέφτει όμως το μέσο ποσοστό κέρδους (τείνει για την ακρίβεια). Κι αυτή είναι μια εγγενής τάση που οι καπιταλιστές προσπαθούν να υπερκαλύψουν με την ένταση της εκμετάλλευσης των εργατών.»
Εχουν κι άλλους τρόπους εκτός από την αύξηση του Βαθμού Εκμετάλλευσης.
Είναι η ανεργία που συμπιέζει τους μισθούς και άρα, ξανα πιέζει κι άλλο για αύξηση του Β.Ε.
Κάνουν οικονομίες σε μέτρα ασφαλείας, προστασίας εργασιακού και μη περιβάλλοντος.
Η παραγωγικότητα της εργασίας φτηναίνει τα μέσα παραγωγής και ρίχνει επομένως την Ο.Σ.
Τα υπερκέρδη από τις άνισες ανταλλαγές με τον «τρίτο κόσμο» (που καιρός είναι να τον προβιβάσουμε σε «δεύτερο», αφού ο κανονικός δεύτερος μας άφησε κενή τη θέση….), διόρθωναν και με το παραπάνω την ληστεία στις τσέπες των καπιταλιστών, που έκαναν ο Ανδρέας, ο Μιττεράν και ο Κον Μπεντίτ.
------

Ηλίας από τον Μελιγαλά είπε...

Συνέχεια από πριν...

«Αλλά ο μηνακάκης, σε μια διημερίδα του ομίλου, δυο χρόνια πριν, μας είχε πει στην εισήγησή του, ότι η πετρελαϊκή κρίση στα μέσα του 70’ κατά βάση δεν ήταν κρίση υπερσυσσώρευσης! Αλλά...; Θα το δούμε στη συνέχεια.»

Με τις κρίσεις υπερσυσσώρευσης εκτός από τον Μηνακάκη έχω και εγώ ένα κόλλημα και ο Θεός να βάλει το χέρι του να μην είναι από τις ίδιες αφετηρίες…, γιατί θα πάω να κλειστώ σε μοναστήρι, με νηστεία και προσευχή ολημερίς στον Πατερούλη!.
Καταρχήν όταν ακούω υπερσυσσώρευση, θέλω να βλέπω πολλά χωράφια με τρακτέρ, πολλά μεταλλεία και βουνά από ορυκτά απούλητα, πολλά Ωνάσεια με άδεια κρεβάτια και γιατρούς να σε παρακαλάνε για μπαϊπάς με 50 € το κομμάτι, πολλά σχολεία χωρίς μαθητές, πολλούς τόρνους ντανιαρισμένους τον έναν απάνω στον άλλον γιατί δεν φτάνουν οι τορναδόροι να τους δουλέψουν, άπειρες σιδηροτροχιές και τρένα ακινητοποιημένα, η να πηγαινοέρχονται μισοάδεια, κοκ. Και χέστηκα για το πόσα cds έχει στοκαρισμένα στα συρτάρια του ο Πώλσον.
Πολύ φοβάμαι πως έχουμε μπλέξει την υπερσυσσώρευση χρησίμων αγαθών, πραγματικού πλούτου, με τα σκουπίδια, τα κινητά, και τα κωλόχαρτα, που αθροίζονται κάθε χρόνο στο ΑΕΠ….
Δεν είμαι σίγουρος, ότι οι κρίσεις, του ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΣΑΠΙΖΕΙ, ( γειά σου Μήτσο Παπαρρήγα), είναι ίδιες με τις κρίσεις υγείας του καπιταλισμού, που άνθιζε ακόμη και το ’29, που είχε ήδη μπεί στη φάση της ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ του.
Όχι ότι βρήκε τρόπο να αυτορρυθμίζεται χωρίς κρίσεις ο Καπιταλισμός, αυτό σίγουρα αντιβαίνει την λογική του γιατί προϋποθέτει προγραμματισμό. Σίγουρα η κρίση υπερσυσσώρευσης θα είναι ο βασικός τρόπος κίνησής του, αλλά αποκλείεται να επικάθονται μαζί και νέες παθογένειες;
Λέω, μήπως τα νέα συμπτώματα δυσχεραίνουν τις δυνατότητες «καθαρής» ανάκαμψης, οπότε μάλλον έχει δίκιο η «Λαϊκή Εξουσία» της Αλέκας σαν ο μόνος άλλος κόσμος, που είναι εφικτός, την σήμερον ημέραν, αγαπητέ μου Αλέκο (…Χαλβατζή, όχι Αλαβάνο….).

Ας το δούμε στη συνέχεια, μπορεί νάχει κι ο Μαυρουδέας καμιά ιδέα παραπάνω

Αναυδος είπε...

Πρώτα απ’ όλα χαράς στο κουράγιο σου. Κι εγώ κατέβασα το αρχείο είδα της 80+ σελίδες διάβασα την εισαγωγή και παρέδωσα τα όπλα….
Και εμένα μ’ εχει παραξενέψει το ιδεολόγημα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού (που μου θυμίζει πολύ Νεγκρι και αυτοκρατορία). Εικάζω ότι με την ανακάλυψη μίας επόμενης φάσης του καπιταλισμού θέτουν ακόμη και τον Λένιν στο χρονοντούλαπο όποτε τόσο το κόμμα νέου τύπου όσο η δικτατορία του προλεταριάτου ‘αντικειμενικά’ είναι ξεπερασμένα. Ετσι το ΝΑΡ αποκτά το ακαταλόγιστο όταν ψάχνει για το νέο υποκείμενο της επανάστασης και την εργατική δημοκρατία.

Αναυδος είπε...

Η τελευταία 20ετία χαρακτηρίζεται από μία εφ’ όλης της ύλης επίθεση στα εργατικά δικαιώματα αλλά και στη μεταφορά της παραγωγικής δραστηριότητας σε χώρες χαμηλού εργατικού κόστους. Τα 2 αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα ν’ αυξάνεται ό βαθμός εκμετάλλευσης της ε.τ με την έννοια ότι ο παρανομαστής του κλάσματος (υπεραξία/μεταβλητό κεφ.) να βαίνει μειούμενος. Είναι ακριβώς η προσπάθεια του καπιταλισμού να βγει από την παγίδα της πτωτικής τάσης του π.. κέρδους που εκδηλώθηκε με σφοδρότητα στις αρχές της δεκαετίας του ’70 σαν αποτέλεσμα της αύξησης της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου. Αποδεικνύεται ότι δεν τα καταφέρνει ούτε και με τον τρόπο αυτό.

Το ΝΑΡ βλέπει αύξηση της οργ. συνθεσης του κεφαλαίου με μεγαλύτερο ρυθμό από την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης. Αυτό δεν προκύπτει από τα εμπειρικά δεδομένα. Αυτό δείχνει τη θεωρητική ανεπάρκεια των συντακτών του κειμένου

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Φίλτατε (μα τι πολιτικός πολιτισμός είναι αυτός, ε;) αντιπροσυπογράφω κι εγώ το σκεπτικό σου ως το τέλος. Το θέμα είναι ότι "ειπώνονται" χωρίς αντίλογο (έστω πάτρας) γιατί οι ρευματικοί που διαβάζουν το μπλοκ έχουν κόψει μαχαίρι τον σχολιασμό. Ούτε γραμμή να 'χε πέσει. (Λες;)

-Αυτό για την τεχνική σύνθεση το αγνοούσα. Δεκτή η παρατήρηση, όπως κι οι υπόλοιπες.
Κατά τη γνώμη μου η υπερσυσσώρευση αφορά κεφάλαια που συσσωρεύονται, όχι προϊόντα που μένουν απούλητα. Αν οι καπιταλιστές ξέρουν ότι η αγορά στενεύει δε θα παράγουν για να τους μείνουν τα εμπορεύματα στο ράφι, αλλά θα αναζητήσουν να τα επενδύσουν αλλού. Κι αυτό γίνεται λίγο-πολύ με το χρηματιστικό κεφάλαιο, τον "καζινοκαπιταλισμό" που θα 'λεγε κι ο αλέκος (όχι ο χαλβατζής, ο άλλος).

Αλλά αν δεν ήταν κρίση υπερσυσσώρευσης αυτή του 73', τότε τι ήταν; Τότε στη διημερίδα πέρασε ανάμεσα σε άλλα κι έπεσε στο κενό. Το κείμενο αφήνει να εννοηθεί ότι ήταν κρίση του ιμπεριαλισμού που άνοιξε δρόμο για νέο στάδιο (σόρι, πρότυπο εννοούσα).
Κι εμένα έχει στερέψει η φαντασία μου και δε μπορεί να σκεφτεί κάτι άλλο.

-Αυτό για το κόμμα νομίζω ότι το έχει γράψει κάπου ο πι-πι, αλλά δε μπορώ να θυμηθώ πού. Το κόμμα νέου τύπου αντιστοιχούσε στην εποχή του ιμπεριαλισμού, ενώ στο καινούριο στάδιο χρειάζεται άλλο εργαλείο.
Στην επιστροφή στο μέλλον έλεγε για το κομμουνισμό-κίνημα της α' διεθνούς που έδωσε τη σκυτάλη στον κομμουνισμό-κόμμα της εποχής της τρίτης διεθνούς και την ανάγκη για έναν κομμουνισμό-μέτωπο στο σήμερα.
Με άλλα λόγια από τη ντε φάκτο άρνησή του περνάμε πλέον και στην "ιδεολογική" σιγά-σιγά.

prokops είπε...

Φοβερό εύρημα ότι στο κείμενο μερικές φορές χρησιμοποιείται η διατύπωση "ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις" και αλλού οι "ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί". Και αυτό από ένα μπλογκ που είναι τόσο στον κόσμο του που ακόμα δεν έχει καταδεχτεί να αφιερώσει ένα ποστ στην επέμβαση στη Λιβύη! (είναι ιμπεριαλιστική, μήπως είναι διεθνιστική;)

¨Οσο για την ειρωνεία για την πτώση του μέσου ποσοστού κέρδους προφανώς για τον συγγραφέα ήταν το ίδιο μεγάλη στις αρχές της δεκαετίας του '90 ή του '00 όσο είναι σήμερα.


Η διαπίστωση του άλλου σχολιαστή ότι οι αναλύσεις του ΚΚΕ φυσάνε μπροστά στο μπαχαλίκι του ΝΑΡ φαντάζομαι είναι εντελώς αντικειμενική και καθόλου γηπεδική!

RedBoy είπε...

@ Προκοπς

Η κρίση ειναι διαλεκτική έννοια. Η ανάλυση της προυποθέτει την ταξική παλή κι όχι το αντίθετο. Σάυτο το πλαίσιο οι αναλύσεις του ΚΚΕ, τουλάχιστον τα τελευταία δέκα χρόνια- είναι πολυ πιο συγκροτημένες διαλεκτικάαπο τις αλτοyσεριάνες, -κατα διαστήματα- αναρχοαυτόνομες και εν τέλει μεταμοντέρνες κατασκευές του ΝΑΡ (που τους χωράει ολους και συμφερει, δηλ. αναρχικους, στρουκτουρο-μαοικους συριζαιους και δεν συμμαζέυεται).

Η ανάλυση της πτωτικης τάση του ποσοστου κέρδους πρέπει να έχει σημείο αναφοράς την ταξικη πάλη κι όχι τα οικονομικά μεγέθη. Δεν είναι ποσοτικό το θέμα οπως προυποθέτει η ανάλυση του ΝΑΡ.

Εαν το ΝΑΡ δεν έχανε τοσο χρόνο να ασχολείται με την τακτική του ΚΚΕ θα καταλάβαινε οτι η παρούσα κρίση έχει να κάνει με την τακτική του κεφαλαίου που σημαίνει αναπροσαρμογή των όρων που το συγκροτούν απέναντι στις οργανωμένες μορφές αντίστασης της εργασίας. Αυτο είναι η κρίση.

propagitor είπε...

"Το κόμμα νέου τύπου αντιστοιχούσε στην εποχή του ιμπεριαλισμού, ενώ στο καινούριο στάδιο χρειάζεται άλλο εργαλείο."

Δλδ αν στον πιο φλώρικο ιμπεριαλισμό χρειαζόμασταν Δημοκρατικό Συγκεντρωτισμό, στο βάρβαρο ολοκληρωτικό επιζητούμε τον Ολοκλητωτικό Συγκεντρωτισμο?

Ενδιαφέρον αυτό που απαντάς στον Ηλία περί συσσώρευσης μεσων παραγωγής δια του χρηματιστικου κεφαλάιου, αλλά κάντο τάληρα για μας που δε νιώθουμε τόσα στην πολιτική οικονομία.

Και δε νιωθουμε εως του βαθμού να μην αντιλαμβανόμαστε την ΤΠΤΜΠΚ στο πως πχ μια αυτοματοποιημένη (πιο οργανική δλδ) μονάδα παραγωγής που απασχολεί πχ 30 εργαζομένους αποδίδει μειωμένο κέρδος, απο μια ίδιου μεγέθους, λιγότερο αυτοματοποιημένη 100 εργαζομένων (άρα και 100 μισθών).

Ανώνυμος είπε...

Εμένα μια φορά αγαπητέ (συνεχίζω τη γαλατική αβρότητα), η έννοια "υπερσυσσώρευση" μου φαίνεται ανάλογου ιδεολογικού ύφους με το "ολοκληρωτικός καπιταλισμός", το "υπεριμπεριαλισμός" κλπ. Συγκέντρωση και συγκεντροποίηση της παραγωγής υπάρχει ως αντικειμενική τάση στον καπιταλισμό, τη δημιουργία των μονοπωλίων, άρα τη μείωση του ανταγωνισμού, άρα τη μείωση της διευρυμένης αναπαραγωγής, άρα τη μείωση της παραγωγής, άρα την αύξηση της ανεργίας, άρα την κρίση. Επομένως, κι εγώ έτσι το καταλαβαίνω. Υπερσυσσώρευση δεν σημαίνει απούλητα προϊόντα. Σημαίνει με απλά λόγια, επικράτηση του μονοπωλίου.

RedBoy είπε...

Ισως τελικά το πρόβλημα είναι οτι η ανάλυση της ΠΤΜΠΚ ειναι παραγωγικο-κεντρική αδυνατωντας να εκθέσει τη διαφορική -στην ενότητας της- σχέση μεταξύ των μορφών ανταλλαγής και τους όρους που συγκροτούν την παραγωγή.

Είναι οικονομίστικη η ανάλυση του ΝΑΡ. Αποταξάμην τον λαικο-δημαγωγικό Μαρξισμό σας.

Αναυδος είπε...

Ορισμένες διευκρινίσεις

Η συσσώρευση είναι πάντα συσσώρευση κεφαλαίου δηλ. το κεφάλαιο είναι τόσο μεγάλο που η παραγόμενη υπεραξία δεν αρκεί για να συντηρήσει το ποσοστό κέρδους. Οι καπιταλιστές αναζητούν νέες ευκαιρίες και αυτές έρχονται από την εμπορευματοποίηση σφαιρών της κοινωνίας που μέχρι πριν θεωρούταν δημόσιες π.χ. η υγεία, ο αθλητισμός, η παιδία, οι υποδομές κλπ κλπ. Βέβαια αν πάμε 100 χρόνια πίσω θα δούμε ότι και τότε όλα αυτά ήταν ιδιωτικά αλλά η σημασία τους στην αναπαραγωγή του καπιταλισμού οδήγησε στην κρατικοποίηση τους.

Οι τράπεζες που κακώς τις ξεχωρίζουν κάποιοι από το ‘καλό’ παραγωγικό κεφάλαιο έπαιξαν και παίζουν σημαντικό ρόλο στο να αναβάλει ο καπιταλισμός την απαξίωση του κεφαλαίου. Ο μηχανισμός είναι φυσικά η πίστη δηλ. τα κάθε λογής δάνεια που μεταφέρουν τις επιπτώσεις της κρίσης στο εκάστοτε μέλλον. Το εκάστοτε μέλλον ατυχώς για όλους μας ήρθε το 2008 .

βουρνούκιος είπε...

Καλησπέρα σε όλους! Δρέπανε, δεν σνπμπάρω το μπλογκ, απλά προσπαθώ να κρατώ μια πειθαρχία στον χρόνο που φεύγει στον σχολιασμό!

Καταθέτω λοιπόν, μια άποψη για το κείμενο εργασίας της ΠΕ. Το αρνητικό του είναι πως οι 64 σελίδες του, θα μπορούσαν -και επιβαλλεται!- να είχαν συμπτυχθεί στις 25-30 σελίδες. Όντως, το κείμενο πλατιάζει, επαναλαμβάνεται σε πολλά σημεία, και έχει και άσχημα ελληνικά, επίσης σε πολλά σημεία. Πράγματα απαραδεκτα για οποιαδήποτε οργάνωση, για οποιδήποτε γρατπό κείμενο, πόσο μάλλον για θέσεις πολιτικού κόμματος.

Πάμε τώρα στα υπόλοιπα:

1. Το ουσιαστικό είναι πως η κρίση είναι δομική, είναι κρίση υπερσσυσώρευσης που στην παρούσα χρονική περίοδο, εκφράζεται με την μορφή της κρίσης χρέους! Το ένα συμπληρώνει και δεν έρχεται σε αντίθεση με το άλλο (δομική κρίση, με τρέχουσα έκφραση την κρίση χρέους). Αυτό είναι η ουσία -παρά τα άσχημα ελληνικά- του κειμένου όσον αφορα τον χαρακτήρα της κρίσης. Και είναι πολύ σωστό αυτό. Αντιθέτως, το να φέρνεις σε αντίθεση -όπως κάνει το ΚΚΕ- τον δομικό χαρακτηρα της κρίσης με την τρέχουσα μορφή που παίρνει, είναι μεγάλη παπάτζα και λάθος.

2. Οι κρίσεις του καπιταλισμού είναι σύμφυτες με τον χαρακτήρα και το "είναι" του. Συνεπώς, εξηγούνται και λύνονται με οικονομικούς και πολιτικούς όρους, σε στενή αλληελεπίδραση μεταξύ τους. Η πτωτική τάση, ΥΠΑΡΧΕΙ και δεν οφειλεται κυρίως στις αντιστάσεις της ε.τ. όπως πολύ άτσαλα λένε διάφοροι φίλοι/οπαδοί του ΚΚΕ εδώ μέσα, αλλά στην ίδια την φύση του καπιταλισμού που ταυτόχρονα υποχρεούται ΚΑΙ να αυξήσει την οργανική σύνθεση του κεφαλαίου (άρα πτώση κερδών αφού η νεκρή εργασία δεν παράγει αξία) ΚΑΙ να απολύει χιλιάδες κόσμου (άρα περαιτέρω πτώση κερδών μέσω μείωσης κατανάλωσης) ΚΑΙ να αυξάνει τα ωράρια, τις νόρμες κλπ (παραγωγικότητα) κλπ κλπ κλπ...

συνεχίζεται...

βουρνούκιος είπε...

3. Για το κόμμα: Το ΝΑΡ θέλει να συμβάλλει στην ίδρυση νέου κομμουνιστικού κόμματος. Η γνώμη μου είναι πως η ίδια η εμπειρία του κομμουνιστικού κινήματος όπου κυβέρνησε (με μικρή εξαίρεση για κάποια χρόνια την Κουβα), απέδειξε πως το οποιοδήποτε ΚΚ όπου πήρε την εξουσία, ΔΕΝ συνέβαλλε στην ισχυροποίηση της εξουσίας των μαζών, αλλά -σταδιακά- στο αντίθετο! Στην απομάκρυση των μαζών από την κρατική εξουσία, και στηναναδειξη μιας νέας κομματικής/κρατικής άρχουσας τάξης! Για αυτό και πιστέυω πως η αντίληψη για τον κυβερνητικό ρόλοτου ΚΚ, όπως αυτή έχει παγιωθεί ως τις μέρες μας είναι ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ για να οδηγήσει την κοινωνία τον κομμουνισμό. Και οι δομές του ΚΚ ενώ απαντούν με σχετική επιτυχία στο σκέλος της αναγκαίας πειθαρχίας, είναι ακατάλληλες και απαντούν αρνητικά στο σκέλος της διαμόρφωσης της προσωπικότητας των επαναστατων -νέων και παλιότερων.


ρεντ, το ΝΑΡ αχολείτε πολύ λιγότερο με το ΚΚΕ, από ότι το ΚΚΕ με το ΝΑΡ.

βουρνούκιος είπε...

Μερικές ακόμα σκέψεις:

Συμφωνώ πως πρέπει να απορριφθεί ο όρος "δικτατορία του προλεταριάτου". Γιατί;;

Γιατί οι κομμουνιστές κατανόησαν ιστορικά τον όρο "δικτατορία του προλεταριάτου", ως "δικτατορία του κόμματος", που ξεκίνησε ως υπερασπιστής της εγατικής εξουσίας, για να καταντήσει πο΄λυ σύντομα σε "δικτατορία του κόμματος ΕΠΙ του προλεταριάτου".

Για αυτό τον λόγο και ως κομμουνιστής συμφωνώ με τον όρο "εργατική εξουσία/δημοκρατία". Διότι καταρχήν πιστεύω πως:

α. ΔΕΝ μπορεί 1 οποιοδήποτε κόμμα όποιο και ναναι αυτό να φέρει εις πέρας τους γιγάντιους κομμουνιστικούς μετασχηματισμούς που απαιτούνται.

β. Σε αυτή τηναντίληψη εμπεριέχεται κάτι πολύ σημαντικό: Ο πολυκομματισμός υπό σοσιαλιστικό σύνταγμα. Ένα τέτιο πολιτικό σύστημα του καθεστώτος της εργατικής εξουσίας/δημοκρατίας είναι το μόνο που μπορεί να συμβάλλει στην παγίωη της εργατικης εξουσίας/δημοκρατίας και στην ουσιαστική διεύρυνση της συμμετοχής της ε.τ. στις υποθέσεις του μισο-κράτους.

βουρνούκιος είπε...

Μερικές σκόρπιες εκ΄ψεις και τέλος (για την ώρα!):

1. Τα άσχημα κορακοελληνικά σε πολλά σημεία του κειμένου εργασίας, όπως και οι συχνές εκνευριστικές επαναλήψεις, δεν ακυρώνουν εκτιμώ, όσα προανέφερα και αποτελούν την ουσία του.

2. Λεν οι φίλοι από το ΚΚΕ πολλά για τηνοργανωτική ικανότητα του ΚΚΕ. Πράγματι σε σχέση με τηνοργανωτική ικανότητα του ΝΑΡ είναι η μέρα με τη νύχτα. Δείτε μερικά πράγματα όμως όσον αφορα την ιστορική εμπειρία:

α. Ο συγκεντρωτικός συγκεντρωτισμός του ΚΚΕ δεν εμπόδισε (ίσα-ίσα ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΕ!!) το εγκληματικό λάθος της Βαρκιζας, του '89, κλπ. Μια κομματική βάση που έιχε μάθει στο άλαθητο της ηγεσίας και στη μεταφυσική πίστη του κομμουνισμού, μπορούσε να πάει -και πήγε πληρώνοντας ακριβά το γερμανοτσολιάδικο καθεστώς και τα εγκληματικά λάθη των ηγεσιών του ΚΚΕ- και στο θάνατο παλληκαρίσια...

Όμως αυτή η ίδια κομματική βάση ΔΕΝ μπορούσε να ανασχέσει τα εγκληματικά λάθη (πριν αυτά εφαρμοστούν κα ιφέρουν τα καταστεπτικά αποτελέσματά τους!!) των ηγεσιών του ΚΚΕ, ακριβώς γιατί είχε διαπαιδαγωγηθεί στο πλαίσιο των δομών του ΚΚΕ με μεταφυσικό/θεολογικό τρόπο. Αυτό συνέβη σε παρα πολλά ΚΚ και είναι σύμφυτο με την οργανωτική αντίληψη και δομή του ΚΚ ΓΕΝΙΚΑ!

Συνεπώς, εάν θέλουμε όντως να δούμε κάποια στιγμή εργατική εξουσία/δημοκρατία κα ικομμουνιστιή προοπτική, πρέπει να απογαλακτιστούμε από την οργανωτική αντίληψη για το κομμουνιστικό κόμμα, και για τη σχέση κόμματος /μετώπου/τάξης, όπως αυτή παγιώθηκε -και χρεοκόπησε- στον 20 αιώνα.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Για την κατάσταση στη βόρειο αφρική το μπλοκ είχε αφιερώσει μια ανάρτηση από βιβλίο του δελαστίκ. Κατά τα άλλα όντως δεν κινείται βάση της επικαιρότητας και σίγουρα δεν κάνει διεθνείς αναλύσεις. Αλλά κι αυτοί που κάνουν δεν είχαν και το καλύτερο κριτήριο -ειδικά στην λιβύη.
Η εναλλαγή των όρων δείχνει είτε σύγχυση, είτε ντροπαλή παραδοχή του ιμπεριαλισμού -που ωστόσο έχει 'ξεπεραστεί' ως στάδιο.

Για την πτμπκ θα πω κι εγώ ότι δεν είναι ποσοτικό το θέμα. Κι η ουσία δεν είναι στην ειρωνεία για τον αριθμό, αλλά τα συμπεράσματα στα οποία οδηγεί στη συνέχεια.
Σαν τάση ωστόσο υπάρχει αντικειμενικά. Το αν θα εκδηλωθεί στην πράξη, έχει να κάνει μεταξύ άλλων με την ταξική πάλη και τις κατακτήσεις που αποσπά το κίνημα.

Προπ ούτε εγώ νιώθω όσο πιστεύεις, ούτε έχω ψιλά να σου χαλάσω. Ζήτα από τον αντώνη, πρέπει να έχει.
Το τελευταίο που ρωτάς νομίζω ότι πρέπει να το δεις ως τάση σε βάθος χρόνου, όχι σε τόσο μικρή κλίμακα.

Η υπερσυσσώρευση κεφαλαίων (κι όχι μέσων παραγωγής) ωθεί τους καπιταλιστές να επενδύσουν σε αέρα κοπανιστό (όπως το χρηματιστήριο) για να αποκομίσουν μέγιστο κέρδος -που δε μπορούν να αποκομίσουν στην πραγματική παραγωγή.

Βουρνού αν το κάνεις για καλό σκοπό (ξέρεις εσύ) χαλάλι.
Τα μεγάλα και δύσπεπτα κείμενα είναι πρόβλημα που αφορά συνολικά τον χώρο μας. Αλλά δεν αναφέρομαι σε αυτό. Τα αμφιθεατρικά ελληνικά έχουν ως ειδοποιό χαρακτηριστικό το βερμπαλισμό και η βασική τους λειτουργία είναι να υπηρετούν τα λεκτικά κι ιδεολογικά φετίχ του κάθε χώρου, λύνοντας φαντασιακά όσα προβλήματα υπάρχουν. Ό,τι περίπου κάνουν οι αναρχικοί που βαφτίζουν το κρέας, αυτο-κρέας και τα έχουν καλά με τη συνείδησή τους. Κάτι παρόμοιο γίνεται πχ με το πρόβλημα σύνδεσης τακτικής και στρατηγικής μέσα από το μεταβατικό πρόγραμμα των αριστερών οικονομολόγων.
Η λογοτεχνική φράση 'οροφή της τακτικής κι αυλαία της στρατηγικής' τα σκεπάζει όλα, για να μην κρυώσουμε κι αλλάξουμε πλευρό. Αν την αναλύσεις όμως τι ακριβώς σημαίνει; Αποσύνδεση της τακτικής από τη στρατηγική. Πρώτα μεταρρυθμίσεις τακτικού χαρακτήρα κι ύστερα θα ανοίξει η αυλαία της στρατηγικής.

Το βασικό πρόβλημα στις θέσεις του κειμένου, δεν είναι αυτές καθαυτές οι θέσεις, αλλά ο ειρμός.
Το κείμενο τα έχει όλα και παίρνει καθένας αυτά που θέλει. Στο μέρος της εισήγησης που μπήκε στο πριν γίνεται μια κριτική στη θεωρία της υποκατανάλωσης, έχοντας προφανώς υπόψιν την κριτική του εεκ στη νέα προοπτική. Αλλά δεν αναιρείται το σκεπτικό του κειμένου που οδηγούσε σε αυτό το συμπέρασμα.
Είναι ένα αυτοαναιρούμενο κείμενο που προσπαθήσει να ισορροπήσει σε πολλές βάρκες αντανακλώντας μάλλον και τις διαφορετικές αφετηρίες των -παραπάνω από έναν- συγγραφέων του

Δεν ξέρω με ποιον συμφωνείς για τη δικτατορία του προλεταριάτου. Πάντως όχι με το λένιν που λέει ότι μαρξιστής είναι μόνο αυτός που φτάνει ως εκεί τη σκέψη του. Οπότε είναι λογικό να μη συμφωνείς κ στα υπόλοιπα για το κόμμα.

Μην ταυτίζεις τη στρεβλή εφαρμογή με το μοντέλο γιατί πετάς μαζί με τα απόνερα και το μωρό. Για το νέο κομμουνιστικό φορέα σου υπόσχομαι ξεχωριστό κείμενο που θα πιάνει κι αράν με λίγο λαφαζάνη.

Αναυδος είπε...

@Βουρνουκιε
2 ερωτήσεις
1. Η δημοκρατία (και όχι η δικτατορία) του προλεταριατου σημαίνει ότι η αστική τάξη θα είναι ελεύθερη να αλωνίζει. Σημαίνει επίσης ότι θεωρητικά (συνεπώς και πρακτικά) το ενδεχόμενο παλινόρθωσης του καπιταλισμού παραμένει ανοικτό. Δηλαδή εμ θα ματώσουμε για να πάρουμε την εξουσία (ελπίζω η ένοπλη σύγκρουση να παραμένει στην προοπτική του ΝΑΡ)εμ θα είμαστε έτοιμη στην πρώτη ευκαιρία (κακοτυχία) να παραδώσουμε την εξουσία ?

2. Είναι θέση του ΝΑΡ ότι πλέον η δικτατορία του προλεταριάτου δεν είναι δόκιμος όρος για να περιγράψει την εργατική εξουσία ή είναι η δική σου μονο άποψη ?

Αναυδος είπε...

προς τον οικοδεσπότη

Θέλει λίγη προσοχή αλλά δε βρηκα ελληνικό κείμενο να πραγματεύεται το θέμα

http://www.theseis.com/index.php?option=com_content&task=view&id=959&Itemid=29

Ηλίας από τον Μελιγαλά είπε...

Prop,
Αν δεν χρησιμοποιούμε σωστά τις έννοιες μπορεί να φτάσουμε και σε κωμικά συμπεράσματα, όπως ότι μιά αυτοματοποιημένη μονάδα είναι λιγώτερο κερδοφόρα από την ισοδύναμη (σε παραγωγή) ...χειρωνακτική!
Ασφαλώς η αυτοματοποιημένη δίνει ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΥΠΕΡΑΞΙΑ απέναντι στις καθυστερημένες. Ο εργάτης βγάνει σε λιγώτερη ώρα το δικό του μεροκάματο και περισσεύει περισσότερο από το υπόλοιπο 8-ωρο (η 12-ωρο...) για το αφεντικό.
Αυτό γίνεται γιατί η τιμή είναι παραλλαγμένη μορφή της αξίας, και η αξία προσδιορίζεται κοινωνικά, από τους μέσους όρους παραγωγής όλου του κλάδου (στη σούμα και οι καθυστερημένες μονάδες), όσο η αγορά είναι ελεύθερη, δηλ. μη μονοπωλιακή.
Οταν όμως ΟΛΟΙ οι ανταγωνιζόμενοι καπιταλιστές περάσουν στη νέα τεχνολογία τότε η ΜΕΣΗ αξία, απόκοντα και η τιμή, άρα και το ΜΕΣΟ ποσοστό κέρδους, πέφτουν λόγω του ανταγωνισμού.
Βέβαια όταν "κορεσθεί" ένας κλάδος οι κεφαλαιοκράτες πάνε αλλού, όπου υπάρχει ακόμη δυνατότητα για πρόσθετη υπεραξία. Αλλά έτσι σιγα-σιγά ανεβαίνει η οργανική σύνθεση ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, οι κεφαλαιοκράτες δεν μπορούν να πάνε στο Φεγγάρι, και πρέπει να σκαρφιστούνε άλλα κόλπα για να ξεφύγουν από αυτή την ΤΑΣΗ. Και όπως είδαμε έχουν αρκετά.
Η πτωτική ΤΑΣΗ του ΜΕΣΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ του κέρδους αναφέρεται πάντα στο σύνολο της οικονομίας και ποτέ σε μιαν επιχείρηση.

kolokotronis είπε...

@ βουρνούκιε,
λες: "ο πολυκομματισμός υπό σοσιαλιστικό σύνταγμα".
Γιατί παίζουμε με τις λέξεις;
Αφού ούτε τα "πολλά" κόμματα μπορούν να αποδεχτούν ένα σοσιαλιστικό σύνταγμα ούτε ένα σοσιαλιστικό σύνταγμα μπορεί να αποδεχτεί τα "πολλά" κόμματα.
Δηλαδή στην οικοδόμηση, θα υπάρχουν ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ,ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ κλπ ή όποιο άλλο κόμμα είναι εκφραστής της αστικής τάξης; Προφανώς όχι! Επομένως, μάταια προσπαθείς να ξορκίσεις την έννοια της "δικτατορίας". Εκτός εάν πολυκομματισμό εννοείς: ΚΚΕ, ΝΑΡ,Λαφαζάνη(νέο μποσελβίκο, θεός φυλάξοι),ΣΕΚ,ΕΚΚΕ,Μ-Λ,ΕΕΚ και λοιπούς(οι παλιοί μας φίλοι, μην το πείς, γιά πάντα φύγαν),αλλά αυτό το πράγμα δεν είναι πολυκομματισμός, με την έννοια που προσπαθείς να καθησυχάσεις εαυτούς και αλλήλους!
Και ποιός σού είπε ότι το σοσιαλιστικό σύνταγμα θα επιτρέψει την οργάνωση σε κόμματα, τμημάτων της αστικής τάξης;
Τώρα, εάν βρεθούν ορισμένα κόμματα να εκφράσουν την εργατική, την συνεταιρισμένη αγροτική τάξη, είναι άλλο από αυτό που λές εσύ.
Και μην ξεχνάς, πως το πέρασμα στον σοσιαλισμό δεν θα είναι μιά βόλτα στη λιακάδα, αλλά θα προκύψει μέσα από σφοδρή σύγκρουση:
Απέναντί μας -ενεργητικά ή παθητικά- θα έχουμε την ντόπια αστική τάξη, η οποία, ούσα το 5% περίπου του πληθυσμού, μαζί με τους γόνους της, μπορεί να είναι 500.000 άτομα. Σε αυτούς πρόσθεσε:
μεγάλα τμήματα των σωμάτων ασφαλείας, τμήμα του στρατού, παπάδες, βασιλόφρονες, φασίστες, νταβαντζήδες,βλαμμένους γενικά και θα δείς ότι μαζεύονται κοντά 1.000.000 απέναντι.
Εάν επικρατήσουμε, τελικά, έννοιες δημοκρατίας και δικτατορίας του προλεταριάτου μικρή σημασία θα έχουν, για το τί θα πρέπει να γίνει από εκεί και πέρα...

Ηλίας από τον Μελιγαλά είπε...

Tι είναι το Κεφάλαιο, οέο;
Η χαρτούρα του Χρηματοπιστωτικού;
Σίγουρα όχι, αυτό δεν τρώγεται καν.
Ενας τόρνος στην αποθήκη; Κάτι λείπει.
Στη σχολή (την κομματική), μας λέγαν "είναι η σύμφυση μέσων παραγωγής και εργατικής δύναμης, που ελέγχεται από τον ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής".
Το Κεφάλαιο δεν είναι "άυλη αξία". Είναι κοινωνική σχέση παραγωγής υλικών αγαθών. Και ταυτόχρονα οι υλικές οντότητες (εργάτης, μέσα, κεφαλαιοκράτης,) που υλοποιούν αυτή τη σχέση.
Κατα προέκταση, δεχόμαστε άρρητα οι μαρξιστές και τα προϊόντα της παραγωγής, τα εμπορεύματα, να ονομάζονται (χωρίς να είναι) "κεφάλαιο", γιατί εν δυνάμει, μπορούν να μετατραπούν, δια του χρήματος η άλλως πως, σε κεφάλαιο ισοδύναμης και μη αμφισβητήσιμης αξίας.
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ είναι υλική κατηγορία, είναι αυτό, που εξ ανάγκης θυμήθηκαν λόγω της Κρίσης οι αστοί, αλλά επιμένουν να αποκαλούν "πραγματική οικονομία". Λες και υπάρχει και "μή πραγματική οικονομία", αλλά αυτό ακριβώς θέλουν να διασώσουν. Τον "αυτόνομο" ρόλο και ύπαρξη του χρηματοπιστωτικού τομέα σαν "μια άλλη οικονομία", δίπλα η και σε αντιπαράθεση ( οι ΤσιπρΑλαβανοΝαρίτες) με την "πραγματική".
Η υπερσυσσώρευση είναι ΚΑΙ απούλητα εμπορεύματα. Είναι και οι επιχειρήσεις, που κλείνουν γιατί δε χρειάζονται. Τα 200.000 απούλητα διαμερίσματα των εμποροσπιτάδων μας εδώ στο Γιουνάν, τι είναι; Οι 40.000 εργολάβοι-κατασκευαστές-εταιρίες, που τώρα τα ξύνουν, τι είναι; Οι 200.000 πισίνες μας τι είναι;
Τα αξιόγραφα του χρηματοπιστωτικού ΔΕΝ είναι κεφάλαιο, είναι κατά κάποιο τρόπο ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ του κεφαλαίου. Αλλωστε άμα τα αθροίσεις ξεπερνάνε σε αξία κατά πολύ ό,τι υπάρχει στην οικονομία. Το πλασματικό κεφάλαιο δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, οπότε ...ας το χαρίσουμε στους καπιταλιστές;
Οχι, γιατί είναι ο αναπόφευκτος τρόπος ύπαρξης του καπιταλισμού, που σαπίζει. Είναι "παρασιτικό", "καζινοκαπιταλισμός" και τέτοια;
Ούτε κατά διάνοια. Πως είναι δυνατό να χαρακτηριστεί παρασιτικό κάτι, που ορίζει και κινεί τα πάντα στην κοινωνία, για κακό-δεν έχει σημασία. Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο Σόρος αποφασίζει για την μοίρα μας και για αυτό δεν είναι καθόλου παράσιτο. Ούτε είναι καθόλου αυτονομημένος από την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Ισα-ίσα αυτός (οι τέτοιοι) έχει τον τελικό λόγο για τις πιο βασικές κινήσεις της παγκόσμιας οικονομίας σήμερα. Αν θα ξεραθεί ο Αμαζόνιος η αν θα γίνουν τα τρόφιμα μεθανόλη. (Αφήστε, που έχω μιαν υποψία, πως είναι πίσω και από την "αραβική εξέγερση"....).
Νάναι καλά το ...Ναρ, και το Απολίθωμα, ελπίζω να σας ...εκνεύρισα!

κομμαντο χαος ντου μπαχαλα παντου είπε...

Τόσους μήνες τα ίδια και τα ίδια
Ναρ και κκε μας πρήξατε τ' αρχίδια.


"Ο αληθινός ιστορικός υλισμός δεν έγκειται στο να ακολουθεί κανείς, κατα μήκος του άπειρου γραμμικού χρόνου, την αόριστη οφθαλμαπάτη μιας συνεχούς προόδου αλλά στο να ξέρει να σταματά το χρόνο κάθε στιγμή, ενθυμούμενος ότι πρωταρχική πατρίδα του ανθρώπου είναι η ηδονή."
Giorgio Angamben

Αναυδος είπε...

@komando
η πρωταρχική πατριδα του ανθρώπου είναι ο πόνος και ο κόπος

Ανώνυμος είπε...

Ό, τι να'ναι...

Αγγελική Μπαλαμπάνωφ είπε...

Για να συμπληρώσω το Απολίθωμα

¨Μαρξιστής είναι μόνο εκείνος,που επεκτείνει την αναγνώριση της πάλης των τάξεων ως τη αναγνώριση της διχτατορίας του προλεταριάτου"
Β.Ι.Λένιν Απαντα τομ 25 σελ 422

Βουρνούκε έτσι είναι αυτά.Η κρίση ήρθε και εσείς ακόμα επαναθεμελιώνεστε εδώ και 20 χρόνια.
Το κρίμα είναι οτι υπάρχουν και κάποιοι σοβαροί άνθρωποι στο Ναρ(ελπίζω οτι είσαι και εσύ ένας απο αυτούς) οι οποίοι καιγονται και αναλώνονται στις επαναθεμελιωμένες κοτσάνες τυπου Καουτσκι.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Μην τον παρεξηγείτε τον κομάντο. Είδε μια σοβαρή συζήτηση κι είπε απλώς να την μπαχαλέψει. Δείτε και τι ώρα ανάρτησε το σχόλιό του ως γνήσιο δειγμα λούμπεν διανόησης.

Ανώνυμος είπε...

Kolokotroni: Δεν το αναλύεις σωστά για τον πολυκομματισμό. Συγχέεις και ταυτίζεις τον αστικό πολυκομματισμό και τον αστικό πλουραλισμό, με τον σοσιαλιστικό πολυκομματισμό και την ελευθερία λόγου και έκφρασης στηνεργατική εξουσία/δημοκρατία.

Και αφού τα ταυτίσεις αυθαίρετα, τα απορρίπτεις συλλήβδην, για να μείνει ΤΙ τελικά; Ο μονοκομματισμός και η δικτατορία του κόμματος στο όνομα πάντα της όξυνσης της ταξικής πάλης.

Δεν είναι έτσι όμως. Οταν λέμε πολυκομματισμό υπό σοσιαλιστικό σύνταγμα (και όποιος διαβάσει το κείμενο εργασίας του ΝΑΡ υπάρχει τμήμα που αναφέρεται σε αυτόν), εννοούμε την ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΔΙΑΠΑΛΗ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ εντός του καθεστώτος της εργατικής εξουσίας/δημοκρατίας, με ταυτόχρονη κατοχύρωση του δικαιώματος της ε.τ. να υπερασπίζει αποτελεσματικά το καθεστώς της, από την ένοπλη αντεπανάσταση.

Η ελευθερία λόγου και έκφρασης, ο σοσιαλιστικός πολυκομματισμός, ΔΕΝ έρχονται σε αντίθεση με το δικαίωμα της ε.τ. να υπερασπίζει αποτελεσματικά την εξουσία της!! Ερχονται όμως σε κάθετη αντίθεση, με την μονοπώληση της εξουσίας ετσιθελικά από ένα κόμμα (όποιο κα ιναναι αυτό) και την δεδομένη απομακρυνση των μαζών από την άσκηση της κρατικής εξουσίας (στο όνομα τους πάντα βεβαιως-βεβαιως!!)..

2. Ο όρος "δικτατορία του προλεταριάτου" για τους λόγους που ανεφερα πιο πάνω, έχει απορριφθεί από το ΝΑΡ (και σωστά κατά τη γνώμη μου) και έχει αντικατασταθεί από τον όρο "εργατική εξουσία/δημοκρατία".

3. Αγγελική κανα επιχειρηματάκι σοβαρό;;; Μην παίζεις με τις λέξεις...

Η εργατική εξουσία είναι η εξουσία των εργατών οκ;;

Ο όρος "δικτατορία" έχει κατανοηθεί ιστορικά ως "η δικτατοριά του κόμματος επί της τάξης". Και έτσι ήταν αυτές οι χώρες. Μην ανακατεύει τον Λένιν, γιατί δεν τα ζησε όλα αυτά, οπότε δεν έχει νόημα η επίκλησή σου.

βουρνούκιος είπε...

ανώνυμος βουρνούκιος ο από πάνω!

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Παύλο όταν γράφεις βιαστικά στα διαλείμματα από τη δουλειά πέφτεις στο επίπεδο του κομάντο κι αδικείς εαυτόν και (κυρίως) τη συζήτηση. Μέχρι και την υπογραφή σου ξεχνάς.

Η αγγελική σου πέταξε μια μπηχτή περί υπερ-ιμπεριαλισμού, όχι μια εξυπνάδα να γελάσουμε.
Κι ο θεόδωρος δεν ταύτισε αυτό που λες με τον αστικό πολυκομματισμό. Σου είπε: είτε... είτε...

Τώρα το ποιος παίζει με τις λέξεις είναι ένα ζήτημα.
Αυτή η ψύχωση με τις μετονομασίες πατάει θεωρητικά στην απόφαση των μπολσεβίκων να ξεκόψουν από την χρεοκοπημένη δεύτερη διεθνή και να ονομάσουν το κόμμα τους κομμουνιστικό.
Αλλά αν είσαι συνεπής μέχρι τέλους σε αυτό που λες, ο περισσότερος κόσμος έχει ταυτίσει υποσυνείδητα τον σοσιαλισμό/κομμουνισμό με το σοβιετικό εγχείρημα. Οπότε μάλλον θα πρέπει να βρεις κάτι άλλο για να περιγράφεις το στρατηγικό σου στόχο, έτσι δεν είναι;

RedBoy είπε...

@ Βουρνουκιο
Λες:
«με ταυτόχρονη κατοχύρωση του δικαιώματος της ε.τ. να υπερασπίζει αποτελεσματικά το καθεστώς της, από την ένοπλη αντεπανάσταση.»

Ε εμένα αυτό για δικτατορία του προλεταριάτου μου κάνει. Μπορείς π.χ. τον φιλεύθερο να το αφήνεις να αυνανίζεται οσο θέλει με ιδέες περι ιδιωτικοποίηση των ΜΠ. Αλλά αποκλείεται να αφήσεις να νομοθετήσει υπέρ ενός τέτοιου μέτρου.

Δικτατορία είναι αυτο Βουρνούκιε, αλλά προσδιοριμένη ενάντια στο κεφάλαιο. Τώρα αν την χρησιμοποιείται για να κάνατε κριτική στο ΚΚΕ είναι δικό σας θέμα κι οσων πιστευουν οτι ο μπορει να γινει χωρις την επαναστατικη συντριβη του κεφαλαιου.

Οσον αφορα την ΠΤΜΠΚ να πω οτι στο β' τόμο του κεφαλαίου ο Μαρξ αρνείται την θεωρία της υποκατανάλωσης, ενώ στον τρίτο τόμο την χρησιμοποιεί για να κατασκευάσει την θεωρια της ΠΤΠΚ.

Εδω εκτός απο τα αμιγώς πολιτικά θέματα προκύπτουν επιστημολογικά ζητήματα, δηλ. κατα πόσο είμαστε Μαρξιστές αν ακολουθούμε το Μαρξ κατα λεξη ή ανασκευάζουμε τη συγκεκριμένη θεωρια με βαση τις μεθοδολογικες αρχες που εχει θεσει η ιδια κύριως ως προς τη σχεση με συγχρονες μορφες εκχυδαισμου της κλασικης πολιτικης οικονομιας.

RedBoy είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
RedBoy είπε...

H εργατική τάξη με το κόμμα της θα απαγορεύσει δια ροπάλου την αναπτυξη κεφαλαιικών μορφών ύπαρξης. Δικτατορία το λένε αυτο που αντιστρατεύεται την δικτατορία του κέφαλαιου και προκύπτει μέσα απο την προσδιορισμένη άρνηση (Χεγκελ) του νόμου της κεφαλαιοκρατικής αξίας.

Τι εργατική δημοκρατία και πρασσειν αλογα. Έχετε γίνει ένας μεταμοντέρνος πολτός που θέλει να τους ευχαριστήσει όλους.

Y.γ. Σας περιμένουμε στο ΚΚΕ

Ανώνυμος είπε...

Είναι αστείο να βλεπεις τους ναρίτες, οι οποίοι αποτελούσαν κομμάτι από τους ανθρώπους, οι οποίοι στο 10ο συνέδριο του ΚΚΕ διαφωνησαν με την εισήγηση Φαράκου για τις τροποποιήσεις στο πρόγραμμα, η οποία πρότεινε την αντικατάσταση της δικτατορίας του προλεταριάτου από την επαναστατική εξουσία της εργατικής τάξης, ύστερα από 30 και βάλε χρόνια να υπερασπίζονται αυτά που έλεγε τότε ο Φαράκος.Παιδιά πάρτε το χαμπάρι. Οι ναρίτες έχουν τρελαθεί που εξέλεξε η ανταρσύα δύο συμβούλους και θέλουν να γίνουν χαλίφης στη θέση των χαλίφηδων.

βουρνούκιος είπε...

Δρέπανε, ναι αναγκάζομαι και γράφω γρήγορα!!

1. τώρα για τον υπεριμπεριαλισμό δεν έχει δίκιο η αγγελική. Οσο και να τραβήξεις από τα μαλλιά τον ολοκληρωτικό δεν σου βγαίνει κάουτσκι και υπεριμπεριαλισμός. Οταν λέμε "ολοκληρωτικός" εννοούμε το στάδιο εκείνο το καπιταλισμού κατα το οποίο α. ο καπιταλισμός καθολικοποιεί την εκμετάλλευση/εμπορευματοποίηση της φύσης και του ανθρώπου, β. Συνδυάζει την απόσπαση σχετικής και απόλυτης υπεραξίας, κλπ. Αλλο το να απορρίπτεις τον ολοκληρωτικό και άλλο να τον απορρίπτεις ως...καουτσκική αντίληψη...


2. rent λες:"...Δικτατορία είναι αυτο Βουρνούκιε, αλλά προσδιοριμένη ενάντια στο κεφάλαιο. Τώρα αν την χρησιμοποιείται για να κάνατε κριτική στο ΚΚΕ είναι δικό σας θέμα κι οσων πιστευουν οτι ο μπορει να γινει χωρις την επαναστατικη συντριβη του κεφαλαιου...".

Ναι ρεντ είναι δικτατορία της εργατικής τάξης απέναντι στην αστική. Μόνο που ρεντ το ΝΑΡ ΔΕΝ κατατάσσει στην αστική τάξη και τους συμμάχους της, ούτε τους ρεφορμιστές αριστερούς, ούτε τους αναρχικούς ούτε τους διαφωνούντες κομμουνιστές... οκ; Επίσης το ΝΑΡ δεν θεωρεί -και σωστά- πως οι έννοιες "πολυκομματισμός", "ελευθερία λόγου και έκφρασης", είναι έννοιες αστικές. Αυτές οι έννοιες είναι βαθιά ανατρεπτικές και ειδικά η δευτερη (μια και στον κομμουνισμό δεν υπάρχει κρατος, ούτε ταξεις άρα ούτε και κόμματα) είναι και βαθιά κομμουνιστική.

Αυτή είναι η ουσία ρεντ για αυτό και ονομάζουμε το καθεστώς των εργατών και των συμμαχων τους "εργατική εξουσία/δημοκρατία" και όχι "δικτατορία του προλεταριάτου". Δενδιαβάζεις τα κείμενα του ΝΑΡ γιατί αλλιώς δενθα έκανες τέτια κριτική. Το ΝΑΡ σαφώς και έχει την αντίληψη της αναγκης συντριβής του αστικού κρατικού μηχανισμού.

kollaps είπε...

Βρήκατε το βουρνούκιο μόνο του και τον βομβαρδίσατε (ανθρωπιστικά). Ως συνήθως απαντάω καθυστερημένα και επιλεκτικά στα σχόλια, γιατί αφ'ενός βαριέμαι να απαντήσω στο κυρίως κείμενο, αφ'ετέρου τις απόψεις του απολιθώματος τις ξέρουμε εδώ και καιρό και έχω πειστεί οτι δεν αλλάζει τις συμπάθειες και τις εμμονές του με τίποτα.

@αλέξανδρος:

“Πέρα απ' το γεγονός ότι αποφεύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι τους όρους, "σοσιαλισμός", "σοσιαλιστική επανάσταση", "δικτατορία του προλεταριάτου"”

Όντως, και χρησιμοποιούν στο δημόσιο λόγο την “λαϊκή οικονομία” και τη “λαϊκή εξουσία”. Την επανάσταση δεν την αναφέρουν καν, ούτε με επίθετο σοσιαλιστική ούτε αντικαπιταλιστική. Προσάπτετε στο ΝΑΡ οτι προσπαθεί καλύτερο marketing για τους κλασσικούς όρους (στην καλύτερη, στη χειρότερη οτι έχει προδώσει το περιεχόμενό τους) τη στιγμή που το ΚΚΕ κάνει κατά κόρον το ίδιο.

“η έννοια "υπερσυσσώρευση" μου φαίνεται ανάλογου ιδεολογικού ύφους με το "ολοκληρωτικός καπιταλισμός", το "υπεριμπεριαλισμός" κλπ.......Υπερσυσσώρευση δεν σημαίνει απούλητα προϊόντα. Σημαίνει με απλά λόγια, επικράτηση του μονοπωλίου.”

Η έννοια ''υπερσυσσώρευση'' υπάρχει στο Κεφάλαιο το Μαρξ και είμαι σίγουρος οτι με μια γρήγορη ματιά στα κείμενα του ΚΚΕ και του Ριζοσπάστη για την κρίση θα τη συναντήσουμε ουκ ολίγες φορές. Μην ετεροπροσδιορίζεστε τόσο πολύ και φαίνεστε άσχετοι βρε παιδιά.


@redboy:

“θα καταλάβαινε οτι η παρούσα κρίση έχει να κάνει με την τακτική του κεφαλαίου που σημαίνει αναπροσαρμογή των όρων που το συγκροτούν απέναντι στις οργανωμένες μορφές αντίστασης της εργασίας. Αυτο είναι η κρίση.”

Στρίβει ο Μαρξ στον τάφο του κάπου στο Λονδίνο.. Η κρίση του καπιταλισμού είναι υποκειμενική τακτική των αστών λοιπόν. Θέλω να πιστεύω οτι αυτή είναι δική σου ερμηνεία και δεν σας στα λένε στις όβες, γιατί αλλιώς... γελάει ο κόσμος.

@Απολίθωμα:

“είτε ντροπαλή παραδοχή του ιμπεριαλισμού -που ωστόσο έχει 'ξεπεραστεί' ως στάδιο.”

Εδώ μπερδεύεις τον ιμπεριαλισμό-στάδιο (Λένιν) με τον ιμπεριαλισμό σαν βασική λειτουργία και πτυχή του καπιταλισμού που υπάρχει σε όλες του τις εποχές. Με αυτή την έννοια ΠΡΟΦΑΝΩΣ ιμπεριαλισμό έχουμε και σήμερα, είτε πούμε τον καπιταλισμό ολοκληρωτικό είτε οτιδήποτε. Για να καταλάβεις πώς το εννοώ, δες τη διάλεξη του Μαυρουδέα περί ιμπεριαλισμού στο αντίστοιχο συνέδριο της Ουτοπίας που έχει βγει σε βιβλίο από το ΚΨΜ, με την οποία συμφωνώ απόλυτα. Btw είναι περίεργο που αρκετοί ΚΚΕ-σχολιαστές έχετε τον Μαυρουδέα λίγο-πολύ σαν αυθεντία και σαν σοβαρό ΚΚΕ-θεωρητικό τη στιγμή που ο ολοκληρωτικός αποτελεί (και) δικό του δημιούργημα. Αν δεν απατώμαι και η διδακτορική του εργασία αυτό πραγματευόταν. Διαβάστε και το άρθρο του στο euro2day.gr, αν το χε γράψει ο Μηνακάκης θα χατε βγάλει φλύκταινες.

Πολύ χρήσιμο επίσης για την έννοια του ιμπεριαλισμού ένα κομμάτι από το Χρυσό Παραπέτασμα του ΠΠ (νομίζω προς το τέλος του) που προσπαθεί να βάλει τον “Ιμπεριαλισμό” του Λένιν στις σύγχρονες συνθήκες. ΟΚ, αυτό μόνο για όσους πιστεύουν οτι ο μαρξισμός και η προσπάθεια ανάλυσης του καπιταλισμού δεν τελείωσε το 1916.

Για τα άσχημα ελληνικά που λες, σόρρυ αλλά τα μισά από τα παραδείγματα που αναφέρεις είναι μια χαρά εκφράσεις. Την κρίση dot com (Nasdaq 2001) πώς να την ανέφερε δηλαδή; Έτσι την ξέρουν όλοι, έτσι τη γράφει.

RedBoy είπε...

@ Κοllaps
«Η κρίση του καπιταλισμού είναι υποκειμενική τακτική των αστών λοιπόν.»

Οχι οχι οχι...Η κριση συνδεεται εν μέρει και με την τακτική του κεφαλαίου γενικα που στρέφεται στην εργασία (βλ. τη δικη μας κρίση. Πως για παράδειγμα πεσαν αμεσως πάνω στα εργασιακά δικαιώμα) όταν π.χ. οι αντιφάσεις της παραγωγής υπεραξίας στην κυκλοφορία εκδηλόνονται πιο επίμονα. Η αντίσταση της εργασίας αναπροσδιορίζει τους όρους αυτής της τακτικης του κεφαλαίου.

Μην ξεχνάς αλλωστε οτι στον τριτο τόμο του κεφαλαίου μιλαμε για τη γενικότητα της έννοιας που σημαίνει οτι ιδιαιτεροτητα εντασσεται στη γενικότητα. Με απλά ελληνικά στον γ τομο μιλαμε για ολα τα ιδιαίτερα κεφάλαια στο συνολο τους ως κεφαλαιο.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Αφ' ενός η κριτική στο κείμενο είναι συγκεκριμένη επί της ουσίας, όχι βάση συμπαθειών κι ιδεοληψιών. Αλλά ο καθείς διατηρεί το δικαίωμα στη βαρεμάρα. Αφετέρου, δε νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που αμφιβάλλει για το ότι ο μαυρουδέας δεν άλλαξε ποτέ άποψη για τον ολοκληρωτικό. Κι ούτε γνωρίζω κάποιον που να τον θεωρεί αυθεντία.

-Με αυτή την έννοια ιμπεριαλισμό είχαμε και προ καπιταλισμού, από το ρωμαϊκό imperium. Ο πι-πι στο χρυσό παραπέτασμα θέλει να δείξει ότι κάποια από τα χαρακτηριστικά του νέου σταδίου όπως τα όρισε ο βλαδίμηρος δεν ισχύουν πλέον. Όχι ότι εξελίχθηκαν διαλεκτικά, αλλά ότι δεν ισχύουν. Πιο σοβαρή κατά τη γνώμη μου είναι μια άλλη ιδέα που άκουσα πέρσι το καλοκαίρι και βρίσκει κοινά στοιχεία μεταξύ ναρ και μπουχάριν στην ανάλυσή τους για τον ιμπεριαλισμό. Αλλά έκτοτε δε μπορώ να βρω πού έχω δανείσει το βιβλίο του μπουχάριν για τον ιμπεριαλισμό -το οποίο εν παρόδω κυκλοφορεί από το εκδοτικό του σεκ.

Δεν ξέρω ποιοι είναι αυτοί οι όλοι, αλλά η κρίση dot com δεν είναι αυτό ακριβώς που περιμένω να διαβάσω σε μια μαρξιστική ανάλυση και δε μπαίνει καν σε εισαγωγικά. Τα υπόλοιπα αν θελεις τα συζητάμε, έχε πάντως κατά νου ότι αναφέρομαι σε λεκτικές αλλά και θεωρητικές ακροβασίες.

kollaps είπε...

Στην κρίση dot com αναφορά γίνεται, όπως γίνεται και στις κρίσεις των "ασιατικών τίγρεων", του Μεξικού, της Ρωσίας κ.ο.κ. Και καλώς γίνεται, και οι μαρξιστές δεν μπορούν να βλέπουν μόνο την κρίση του 1973 και του 2008 χωρίς τα ενδιάμεσα κρισιακά φαινόμενα.

Για τον ιμπεριαλισμό δεν το εννοώ με την έννοια του imperium και του επεκτατισμού γενικώς, το εννοώ ειδικά για τον καπιταλισμό. Διάβασε αν μπορείς το άρθρο που σου λέω και θα καταλάβεις. Σόρρυ που σε συνδέω με Κάιρο αλλά δεν έχω ούτε το χρόνο ούτε την ικανότητα να το αναπτύξω εδώ.

Τέλος όσον αφορά τον ΠΠ και το Χρυσό Παραπέτασμα, κουβέντα να γίνεται, αλλά είναι κάποια στοιχεία που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση. Π.χ. ένα που θυμάμαι χαρακτηριστικά από το βιβλίο, έχει να κάνει με το φαινόμενο της εργατικής αριστοκρατίας. Ενώ λοιπόν στην εποχή του Λένιν ο ιμπεριαλισμός έβρισκε υλικούς συμμάχους στα ανώτερα εργατικά στρώματα που παίρναν τα ψίχουλα που πέφταν στο τραπέζι από τις αποικίες, από τα 70ς και μετά αρχίζει να συμβαίνει το αντίθετο. Με την έννοια οτι οι εργατικές τάξεις των ανεπτυγμένων χωρών (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ΗΠΑ) έχουν πληγεί σοβαρά από τον ιμπεριαλισμό του κράτους τους, αφού με το άνοιγμα των αγορών και τη μεταφορά της βιομηχανίας στον τρίτο κόσμο και την Κίνα έχει επέλθει αποβιομηχάνιση και δομική ανεργία.

Μεταξύ Μπουχάριν και ανάλυσης ΝΑΡ ποιά ομοιότητα αναφέρθηκε; Δεν το χω διαβάσει το βιβλίο του αντεπαναστάτη οπότε παίζει και να μην καταλάβω ακριβώς.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Κουβεντα να γίνεται αλλά αν θυμάμαι καλά λέει ότι δεν έχουμε εξαγωγή κεφαλαίου πλέον ως χαρακτηριστικό της εποχής και μου είχε φανεί τραβηγμένο από τα μαλλιά.

Αυτο για τον ιμπεριαλισμό το είπε ο δημητούλης δέκα λεπτά πριν φύγω για να προλάβω το καράβι, οπότε δεν είχα ευκαιρία να το σημειώσω και να το κρατήσω.

Ειλικρινά πάντως θα περίμενα μια πιο κριτική προσέγγιση πάνω στο κείμενο. Μπορεί να ενεργοποιούνται κάποια αντανακλαστικά κι είναι λογικό, αλλά το κείμενο έχει πάρα πολλές αδυναμίες για να μένει κάποιος στην απολογητική σε κάποια επιμέρους.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Επιπλέον, στο χτεσινό ρίζο μπορεί να δει κανείς.
Στη σελίδα με το ρεπορτάζ για τη συνάντηση γιωργάκη-σόρος, τη φράση ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις.
Και στην παρέμβαση της αλέκας για την ιδρυτική συνδιάσκεψη της κο αττικής, ένα απόσπασμα όπου μιλάει για τη σχέση αντι-καπιταλιστικής κι αντι-ιμπεριαλιστικής συνείδησης, οι οποίες λέει για εμάς ταυτίζονται.

κομμαντο petit a είπε...

@ Άναυδος

Από ψυχανάλυση τίποτα έ?
Έτσι όπως το διάβασα μου φάνηκε πανώ του fascio στην Ιταλία του Μεσοπολέμου. Ο πόνος κι ο κόπος είναι μάλλον πατρίδα των ζώων. Ούτε καν για μερικά απ'αυτά που βρέθηκαν από παλιά σε αλληλεπίδραση με τον άνθρωπο. Τον σκύλο ας πούμε.
Εκτός αν εννοείς την εργασία, οπότε έχεις ένα πόιντ, αλλά κι αυτή, στη περίπτωση του ανθρώπου έχει σκοπό, είναι συνειδητοποιημένη και γίνεται για την ικανοποίηση αναγκών και επιθυμιών. Άλλωστε ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΞΕΝΟΙ. Εμπρός για την κοινωνία της ελέυθερης ανθρώπινης δραστηριότητας.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Επίσης κομάντο για το μαρξισμό η εργασία απελευθερώνει τον άνθρωπο και είναι το ειδοποιό χαρακτηριστικό που τον διακρίνει από τα ζώα.
Αυτό το σύνθημα όμως ήταν γραμμένο και στην είσοδο του άουσβιτς νομίζω. Εσύ σε ποιο από τα δύο θα μείνεις;

κομμαντο βλακανικής εντροπίας είπε...

Tί εννοείς αγαπητέ απολίθωμα? Τί ποιό από τα δύο? Ο Agamben μίλησε για "πρωταρχική πατρίδα του ανθρώπου"(ο οποίος είναι-έχει γίνει ηδη-άνθρωπος). Δεν μίλησε για την αιτία της ανθρωποποίησης.

Ανώνυμος είπε...

@kollaps
Δεν αρνούμεθα την κριτική για άσκοπη χρήση όρων κλπ. άλλωστε οι ιδεολογικοπολιτικοί μας πρόγονοι ήσαν οι πρώτοι διδάξαντες. Ούτε και τώρα μπορούμε να αποφύγουμε τον βερμπαλισμό αλλά το προσπαθούμε. Την ασχετοσύνη μας, η αλήθεια είναι ότι χαιρόμαστε μ' αυτήν όταν δεν μας αγγίζουν οι κατηγόριες περι "ετεροπροσδιορισμού". Παραείναι κουλτουριάρικη λέξη για να μας κάνει να νιώσουμε άσχημα! Φιλάκια

Eρυθρό Πρίσμα είπε...

κομμάντο ζούμε - εργάτη να σε δούμε!

RedBoy είπε...

http://www2.rizospastis.gr/page.do?publDate=7/4/2011&id=13421&pageNo=2&direction=1

haridimos είπε...

Διάβασα την πρώτη σειρά για το Μάαστριχτ, και θυμήθηκα πως πχ το ΕΑΜ μιλούσε για το 92 το Νοέμβρη του '89, ενώ το ΚΚΕ μας καλούσε να εχουμε τα ματια μας ανοιχτά (όπως τα είχε κι αυτό και βράβευε τον Γκορμπατσοφ για το ηράκλειο έργο του :-)

link

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Εγώ πάλι έμαθα ότι η ψηφοφορία για το κείμενο εργασίας δεν είχε χαρακτήρα απόφασης, αλλά κάτι σαν χαλαρό ψήφισμα που θα το λάβουν υπόψη τους οι οργανώσεις βάσης. Μπορεί να μην το λέω καλά, αλλά πέρα από το περιεχόμενο, κριτική μπορεί να γίνει και στη διαδικασία καθαυτή.