Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012

Η φανέλα με το 1


Έχοντας αποτύχει προς το παρόν να συνεργαστεί με περιοδικό του κωστόπουλου, όπως επιθυμεί μερίδα του αναγνωστικού της κοινού (άλλωστε τον άγγιξε η κρίση κι άρχισε τις απολύσεις), η κε του μπλοκ κάνει στροφή στην ποιοτική καφρίλα κι αναδημοσιεύει ένα κείμενο που έγραψε για το περιοδικό Humba!. Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί το έβδομο τεύχος που έχει μεταξύ άλλων αφιέρωμα στον Σόκρατες και στη θέση του τερματοφύλακα, όπου εντάσσεται και το κείμενο που ακολουθεί.
Όσοι φίλαθλοι σπεύσατε να το πάρετε και να στηρίξετε την καλαίσθητη έκδοση.

Αν έχεις παίξει μικρός τη θέση του τερματοφύλακα, τότε έχεις να διηγείσαι ένα σωρό ιστορίες για πληγωμένα γόνατα, μπαλωμένες φόρμες στο ίδιο πάντα σημείο –γόνατα φυσικά- και ηρωικά πλονζόν που ο χρόνος τα μεγαλώνει στη θύμηση και τα κάνει να φαίνονται σαν την απόκρουση του Μπανκς στην κεφαλιά του Πελέ.
Αυτά όμως δύσκολα συγκινούν τους άλλους. Κι όλοι σου λένε ότι έπαιζες τέρμα αναγκαστικά, γιατί ήσουν άχρηστος μέσα. Κι άντε να αποδείξεις πως δεν είσαι ελέφαντας. Ιδίως αν έχεις μερικά κιλά παραπάνω, οπότε είσαι πιο χρήσιμος στο τέρμα, γιατί πιάνεις περισσότερο χώρο. Περίπου όπως ο Αλσέστ στο μικρό Νικόλα.
Στην Ινδία βέβαια γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι ελέφαντες είναι μπαλαδόροι πρώτης τάξης κι έχουν μια παραλλαγή του αθλήματος με τα συμπαθή παχύδερμα, που αν είχαν δικαίωμα συμμετοχής σε Μουντιάλ, θα έκαναν θραύση, στην κυριολεξία. Ενώ ο μέσος φίλαθλος είναι έτοιμος να δεχτεί ακόμα και για τους ελέφαντες ότι κατέχουν το τόπι, όχι όμως για το είδος του τερματοφύλακα, που το θεωρεί εκ φύσεως άμπαλο.

Ένα είδος που δεν απειλείται με εξαφάνιση, αλλά τελεί κατ’ ουσίαν υπό διωγμό. Το τέρμα είναι κάτι σαν τόπος εξορίας, τερματικός σταθμός χωρίς επιστροφή. Ένα σκυλόσπιτο, όπου δένουν με ένα νοητό σχοινί τον τερματοφύλακα για να μην πλησιάζει τους άλλους. Και όποιος κάνει το λάθος να ξεμακρύνει, το πληρώνει ακριβά με γκάφα και γίνεται ρεζίλι των σκυλιών. Έτσι ο γκολκίπερ ταυτίζεται με τα γκολπόστ και γίνεται αντικείμενο, σε γένος ουδέτερο. Όταν λέμε «το τέρμα», εκτός από την εστία, εννοούμε βασικά τον ίδιο τον τερματοφύλακα.
Το τέρμα λοιπόν παίζει πάντα με πλάτη στο πέταλο και την ανάσα των φανατικών πίσω του. Μπαίνει σε καραντίνα με δύο υγειονομικές ζώνες –μικρή και μεγάλη. Και όποιος τον αγγίξει στη μικρή περιοχή, χρεώνεται αμέσως με φάουλ, σα να ακούμπησε κάποιον λεπρό.

Ακόμα και η ορολογία του ποδοσφαίρου λέει πολλά για τη θέση του τερματοφύλακα. Το πέναλτι θεωρείται η εσχάτη των ποινών, κάτι σαν θανατική καταδίκη για τον γκολκίπερ, που στέκεται στα έντεκα βήματα από το σημείο της εκτέλεσης, περιμένοντας το διαιτητή να δώσει το παράγγελμα με τη σφυρίχτρα. Σκοπεύσατε, πυρ! Το μόνο που λείπει απ’ την προσομοίωση είναι να του δέσουν τα μάτια για να μη δει τη στιγμή της εκτέλεσης.
Ο φόβος του τερματοφύλακα πριν το πέναλτι συγκρίνεται μόνο με το φόβο του μελλοθάνατου, που έχει τουλάχιστον δικαίωμα για μια τελευταία επιθυμία. Και οι αντιδράσεις των συμπαικτών του, αν αποκρούσει το πέναλτι, με εκείνους τους συγγενείς που θεωρούν τον άνθρωπό τους χαμένο, και ξαφνικά τον βλέπουν ζωντανό μπροστά τους. Οπότε τρέχουν να τον φιλήσουν, για να βεβαιωθούν ότι βγήκε σώος κι ασφαλής από την εκτέλεση.
Εκτός από την εκτέλεση με πέναλτι, υπάρχουν οι βολίδες που σημαδεύουν το τέρμα -κι ενίοτε τα πουλιά- και η αγχόνη, με τα ψηλοκρεμαστά σουτ, που περνάνε πάνω από τον τερματοφύλακα και τον «κρεμάνε», προς τέρψιν του κοινού που διψά για γκολ και θέλει να δει «τα δίχτυα να ματώνουν».

Αν η ευθύνη του γκολ βαραίνει τον τερματοφύλακα, τον κάνει από θύμα, «εξιλαστήριο θύτη», που έπνιξε το γκολ και κρέμασε την ομάδα του. Ακόμα κι όταν παίζει καλά όμως, δεν ακούει ακριβώς τα καλύτερα. Συνήθως λέμε ότι κατέβασε τα ρολά, που είναι λατρεμένο κλισέ, αλλά με κάπως αρνητική χροιά, ή αφήνουμε σεξουαλικά υπονοούμενα για… τη φαρδιά του τύχη.
Σαν εκείνη τη σκηνή, από τον καλτ κινηματογράφο των 80’ς, με τη θρυλική ατάκα για τον πούστη το Σαργκάνη. Όπου ένας δικηγόρος φέρνει ως παράδειγμα την απόδοση του Φάντομ με τη Δανία, και τα σχόλια του κοινού (βρε τον πούστη το Σαργκάνη, τι έπιασε…!), για να πείσει το δικαστήριο ότι η λέξη πούστης έχει θετική σημασία, και δεν είναι βρισιά.

Βάση αυτών, η γνωστή φράση ότι η ομάδα ξεκινάει από τον τερματοφύλακα –που πιστοποιείται σημειολογικά με τον αριθμό 1 στη φανέλα του- μόνο ως παρηγοριά στον άρρωστο θα μπορούσε να ακουστεί. Σαν τον υπάλληλο ενός καταστήματος, που τον βαφτίζουν προϊστάμενο, χωρίς να του δώσουν τίποτα παραπάνω, πέρα από αυξημένες ευθύνες.

Τηρουμένων των αναλογιών, κάθε τερματοφύλακας καλείται να κάνει την υπέρβαση του Αϊνστάιν, που στο σχολείο τον είχαν για μέτριο μαθητή, αλλά αυτός μεγαλούργησε. Όλα αυτά σε μια άκρως εγκεφαλική θέση, που η πλειοψηφία πιστεύει ότι απαιτεί μόνο καλά αντανακλαστικά, γιατί βλέπει το τέρμα ως αντανάκλαση του επιθετικού, αντεστραμμένο είδωλο του φορ που πάει να σκοράρει, και τίποτα παραπάνω. Γι’ αυτό και σπανίως του δίνει το βραβείο του καλύτερου παίκτη ως αναγνώριση.
Αλλά το βασικό προσόν που απαιτεί η θέση είναι η εξυπνάδα, που έρχεται μέσα από την εμπειρία. Κι οι μεγάλες καριέρες πολλών γκολκίπερ ξεκινάν γύρω στα τριάντα, όταν σταματούν τη δική τους πολλοί μεγάλοι επιθετικοί. Τυπικό παράδειγμα ο Βαν Μπάστεν κι ο Νικοπολίδης.

Πέρα από τις θεωρίες όμως, η ζωή του τερματοφύλακα είναι πάνω απ’ όλα οι μικρές και μεγάλες στιγμές, που συνθέτουν το μωσαϊκό της συλλογικής μνήμης, παικτών κι οπαδών.
Ο μικρός Κουρκούνας, που κάθεται και κλαίει στα δοκάρια του Καραϊσκάκη, στο μέσο του αγώνα, πιθανότατα για τον ίδιο λόγο που κλαίει  η μικρή Ελένη, κι όλοι οι τερματοφύλακες μέσα τους. Το κόλπο του Τοχούρογλου, που έβλεπε πρώτα τη φάση κι ύστερα έκανε εκτίναξη, με τα πόδια πάνω, για να φανεί ότι το ‘φαγε ηρωικά. Ο Ατματσίδης, σε ένα Ηρακλής-ΑΕΚ, που έπεσε με ανάποδα φάλτσα σε ένα σουτ –του Χατζίδη, νομίζω- και το έφαγε με πλάτη στο γήπεδο, κοιτώντας προς την εστία! Οι δηλώσεις του για τους ήρωες του 21’. Και το σύνθημα για τον Ηλία στο ρολόι (να μετράει πόσα τρώει). Το βουνό Γιόζεφ Βάντσικ κι η υπόσχεση του Βαζέχα (ένα γκολ δικό του για κάθε γκολ που θα τρώει το πατριωτάκι του) που την κράτησε και με το παραπάνω. Και τα θρυλικά καπελάκια για τον κόντρα ήλιο, που εκλείψαν σταδιακά, αφού οι περισσότεροι αγώνες γίνονται βράδυ, για τηλεοπτικούς λόγους.
Η πίεση στη Γιουβέντους, όπου κόντεψαν να βγάλουν μύωπα τον Βαν Ντερ Σάαρ. Ο Χιγκίτα, με το –σήμα κατατεθέν- χτύπημα του σκορπιού, με το τακουνάκι. Οι φανταχτερές στολές του baby face Χόρχε Κάμπος. Τα φάουλ του Σιλαβέρτ. Το φιλί του Μπλαν στην καράφλα του Μπαρτέζ. Οι αποκρούσεις πέναλτι του Γκοϊγκοϊτσέα με τον γοφό. Ο Λέμαν που έκανε την ανάγκη του στις διαφημιστικές πινακίδες, ενώ παιζόταν ο αγώνας. Τα αρθριτικά του Σίλτον, η κοτσίδα του Σίμαν, και η κατάρα του νησιού, που έχει να βγάλει αξιόπιστο τερματοφύλακα, από την εποχή του Μπανγκς. Ο Ντουκαντάμ, που ενσάρκωσε το τείχος του Βερολίνου στον τελικό της Σεβίλλης με την Μπάρτσα και τις τέσσερις αποκρούσεις στα πέναλτι. Τα κόλπα του Γκρόμπελαρ, στον τελικό με τη Ρόμα, που αποσυντόνισαν τους γηπεδούχους κι έδωσαν τον τίτλο στη Λίβερπουλ.

Ένα κουβάρι αναμνήσεις, που πρέπει να μπει σε αλφαβητική σειρά, για να ταξινομηθεί, με έναν –ή περισσότερους- γκολκίπερ, για κάθε γράμμα της αλφαβήτου.

Αμπαδιωτάκης
Βάντσικ, Βαν ντερ Σάαρ, Βαν Μπρόκελεν
Γιασίν, Γκιτσιούδης, Γκάμπριτς, Γκρόμπελαρ
Δάφκος
Ελευθερόπουλος
Ζένγκα
Η-
Θαμόρα
Ιτάνζ
Καν, Κατσιαούνης, Καρκαμάνης
Λεκίδης, Λογαράς, Λομά
Μίρτσος, Μιχόπουλος
Ντασάεφ, Ντουκαντάμ, Ντε Γκούι
Ξ-
Οικονομόπουλος
Πλίτσης, Πάλοπ, Πουρλιοτόπουλος
Ρουστού, Ρουφάι, Ρόα, Ρομπακίεβιτς
Σμάιχελ, Σιλαβέρτ
Ταληκριάδης, Τοχούρογλου, Ταφαρέλ
Υ-
Φακής
Χοσάδας, Χιγκίτα, Χανιωτάκης
Ψ-
Ω-

Ο καθένας συμπληρώνει τα κενά, ανάλογα με τις γνώσεις και τις προτιμήσεις του.
Μπορείτε να κάνετε το ίδιο και για άλλες κατηγορίες. Αμυντικούς, επιθετικούς, μέσους. Διαιτητές και προπονητές, ή μπασκετμπολίστες, να τους χωρίσετε σε έλληνες και ξένους, και να φτιάξετε την αθλητική εκδοχή του παιδικού παιχνιδιού Όνομα, Ζώο, Πράγμα. Είναι σίγουρο ότι θα κολλήσετε και θα μείνετε άγαλμα απ’ τις εμπνεύσεις, και τους παίκτες που θα θυμηθείτε.

21 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Γιασίν! τίποτα άλλο!

Ανώνυμος είπε...

Επισης το ολυμπιακος-κατεργιαννακης 0-1, σαιζον 2001-02. Και στο "Χ", ξεχασες το μεγαλο Νικο Χρηστιδη. Και στο μπασκετ, τον τεραστιο Νικο Γκαλη.

Αλλα, εδω ο κοσμος καιγεται κι εσυ ασχολεισαι με εαακ και μπαλα? Τριτο μερος "φαε ενα συντροφο" εδω και τωρα! Για να σοβαρευουμε λιγο.... πολυ επιλεκτικος εχεις γινει.

Κασπερ

Ανώνυμος είπε...

Κορυφαίος έλληνας τερματοφύλακας είναι ο Λουίτζι Τζενάμο αλλά δεν τα λέτε

TRASH είπε...

Το αφιέρωμα κακώς δεν περιλαμβάνει στις θρυλικές μορφές τον Ντούντεκ, που έδωσε το champions legue της Πόλης στην Liverpool, στα πέναλτυ, για να φύγει την επόμενη χρονιά σαν λίγος, από την ομάδα....

Ανώνυμος είπε...

Π:πλιτσης παλοπ πουρλιοτοπουλος

χαχαχαχαχαχαχαχα

Επισης,ο φακης εχει μεινει στη συλλογικη μνημη επειδη εφαγε 5 γκολ απο τον χρησταρα το βαζεχα στο ιδιο ματς,ο ρουφαι για το εκ των πραγματων αστειο ονομα του,οι γκιτσιουδης,λεκιδης,χοσαδας χωρις κανεναν ιδιαιτερο λογο,ο ροα για τις παραθρησκευτικες του ασχολιες,και ο ταληκριαδης επειδη εκανε γνωστη τη σασα μπαστα.

Λειπουν απο τη λιστα (λογω ονοματων και μονο):θουμπιθαρετα, μουνουα,εμπεντε,μαινταν(επαιζε μεχρι περυσι),παλιουκα, αμπονταντσιερι,ραβελι

Ανώνυμος είπε...

Ξενοδόχωφ, ναι Ξενοδόχωφ (ο τρίτος μας είναι)

visk

Ανώνυμος είπε...

κατεργιαννάκης λέμε

Ανώνυμος είπε...

Maimanis kai mprelas

Ανώνυμος είπε...

Δοξάκης
Κελεσίδης
Κωνσταντίνου
Λεάο
Λίσα
Μακρυωνίτης
Μητσέας
Σαργκάνης
Στεργιούδας
Τζόφ
Φανάρας
Φορτούλα

Ανώνυμος είπε...

"...Οι φανταχτερές στολές του baby face Χόρχε Κάμπος"

Τι μου θυμισες τωρα!Ο Χορχε Καμπος ηταν το το ινδαλμα των παιδικων μου χρονων!Μικροσωμος,σβελτος,εκτινασσοταν απ τη μια μερια στην αλλη με εκπληκτικη ευκινησια.Ωσπου να πεις κυμινο,χωνοταν στα ποδια κατι θεορατον επιθετικων,και γραπωνε την μπαλα με τρομερη σβελταδα...Το χαρακτηριστικο του που θυμαμαι πιο πολυ,ηταν η σταση που επαιρνε οταν περιμενε την εκτελεση πεναλντι.Ο αθεοφοβος,προσπαθουσε με τσαλιμακια να αιφνιδιασει τον αντιπαλο!

Οταν ημουν πιτσιρικας, επειδη ηθελα πολυ να του μοιασω,επαιζα συνεχεια τερμα.

Προλεκαλτ

Αναυδος είπε...

Ζαφειρης Κακαρης - Πανιωνιος
Πουπακης Λευτερης - Απολλων

stone years είπε...

Πουπακης στο γαυρο ητανε και μετα στον οφη,ο πρωτος αντικαταστατης του σαργκανη νομιζω.

Ειδικη μνεια πρεπει να γινει σε αυτους τους γκολκιπερ του οσφπ μετα τον σαργκανη και πριν τον ελευθεροπουλο,ο ενας πιο αστειος απο τον αλλον...πουπακης,παπαμιχαηλ,μουκεας,σκουνας,καζιμιερσκι,ταληκριαδης,πλιτσης,φωτης στρακοσα,ραντος,τορουφογλου και μιρτσος καπου ενδιαμεσα...

Μου ξαναρχονται ενα ενα χρονια δοξασμενα...

TRASH είπε...

Ιστορική διόρθωση. Ο Σαργκάνης πήγε στον Ολυμπιακό από την καστοριά το '83 (νομίζω)σαν ...αναπληρωματικός του Πουπάκη! Φυσικά του έφαγε την θέση με το καλημέρα...
Ακόμη ο Ολυμπιακός έχει παράδοση σε τερματοφύλακες πολύ καλούς ή πολύ σούργελα. Ο γίγας Καζιμιέρσκι (οι παλιοί κάτι θα θυμούνται) μπορούσε να σταθεί άνετα δίπλα στον Λέμενς (10 γκολ σε 4 εμφανίσεις) και τον Κοστάντζο που πρόλαβε ήδη σε λίγους μήνες να γίνει και ...διαφήμηση!
Ειδική ανάρτηση χρειάζεται για τον Μίρτσο.
Εκείνο τον απίθανο Πέρες που χαντάκωσε την Βραζιλία του Σώκρατες και του Ζίκο το '82, τον θυμάται κανείς;

Αντωνης είπε...

Ούτε μια αναφορά στον Νικοπολίδη...

Πάλι σε βάζελους έπεσα μου φαίνεται...

Κατά τα άλλα: Ρινάτ Ντασάεφ, ούτε μια αναφορά. Παντού ρεβιζιονισμός...http://www.youtube.com/watch?v=Hn_RiPkaYOg

zamorano είπε...

Ψιλολαθος και οι δυο.Ο σαργκανης πηγε στον οσφπ το 1980 οταν πηρε το κυπελλο με την καστορια.Ο πουπακης ειχε ηδη φυγει αλλα ξαναγυρισε το 1982 η 1983 για να ειναι ο αναπληρωματικος του.Στο ενδιαμεσο επαιζε ο αρβανιτης.Και οι τρεις τους καμια σχεση με τα αλλα σουργελα που αναφερονται πιο πανω και μας εδωσαν πολλες στιγμες γελιου.

Ο παπαμιχαηλ πρεπει να ειναι αυτος που ειχε κανει τις φοβερες εξοδους και του περναγε ο σαραβακος τη μπαλα απο οπου ηθελε.1986 η 1987.Τον θυμαμαι και στον πανελευσινιακο γ'εθνικη το 1993.Ξανθομαλλης.

TRASH είπε...

Μία αιρετική άποψη:
Ο Παππαμιχαήλ ήταν ένας πολύ καλός και εξελίξιμος για τα χρόνια του τερματοφύλακας, περίπτωση αμάλογη του ελευθερόπουλου, με δύο μεγάλες ατυχίες:
1)Διαδέχτηκε τον τεράστιο Σαργκάνη, και οι συγκρίσεις ήταν αυτόματες...
2)Επεσε σε έναν από τους χειρότερους Ολυμπιακούς όλων των εποχών
Υ.Γ.
Για τον πουπάκη πως είχε φύγει στο ενδιάμεσο, το είχα χάσει.
Ο Αρβανίτης για να παίζει τόσα χρόνια εναλλάξ σε ΟΣΦΠ και ΑΕΚ, δεν μπορεί παρά να ήταν (πολύ) καλός. Επεσε και αυτός επάνω στην εποχή του Σαργκάνη που είχε σβήσει τους πάντες...

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

Δε θα ξεχάσω τον γερμανό σπήκερ σε κείνο το Γερμανία - Ελλάδα 1-1:
"Oh, mein God!
Der Mensch greift mit einer Hand!"
Ηταν ο Κελεσίδης, που έπιανε τις κανονιές των γερμαναράδων ΜΕ ΤΟ ΕΝΑ ΧΕΡΙ!!!
Ο,τι χειρότερο μπορείς να κάνεις σε ένα γερμανό είναι να τον αντιμετωπίζεις ...εκτός προδιαγραφών!
Ζαλίζεται, τα χάνει...
Εξοχη τακτική του "τίγρη", πάτησε τα πάντσερ στο αδύνατο σημείο τους.
Βέβαια, μπορούσε να το κάνει αυτό....
-----------------------
Αειντε, σήμερα η μαζικότατη διαδήλωση του ΚΚΕ, σε συνθήκες καταιγίδας 10-ετίας, έγραψε...
και έστειλε μηνύματα....
Συνεχίζουμε αύριο.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Όποιους θέλει περισσότερες αναφορές στο ντασάεφ και στους γκολκίπερ από τα πέτρινα χρόνια του βούλγαρη και του ολυμπιακού, επιβάλλεται να αγοράσει το Humba! Και δε θα χάσει..

Ανώνυμος είπε...

Ντουκανταμ. Το Επος. Εις του αιωνας των αιωνων.

ΥΓ. Θυμαμαι ενα βελγο τον Πφαφ.

Αντωνης είπε...

Πού να το βρούμε ρε Απολίθωμα το humba στην Κύπρο; Νομίζω το έχει στο Κεντρί στο Ναυαρίνο, αλλά απέχω κάτι χιλιόμετρα...

Ανώνυμος είπε...

Κωνσταντζο ( ο τερματοφυλακας επενδυση, μεχρι και τελος ακινητου εδωσε η ομαδα γιαυτον)

Λεβ Ιβανοβιτς Γιασιν (το πληρες ονομα ειναι παντα καλυτερο,τυχον παραλειψη του επιθετου επιθυμητη γιατι στο σοσιαλιστικο αθλητισμο τα επιθετα δεν εχουν αξια :pp)

Χοσε Σιλαβερ (τσα με ξεχασατε??)

Γκρομπελααρ(ετσι γιατι γουσταριζα λιβερπουλ οταν οι αμπαλλοι δεν εβλεπαν αγγλια,γιατι εχει σκοραρει με την επικη φανελα της Αλεξανδρα:pp-ομαδα ειναι μην ψαρωνεται)