Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017

Συνειρμοί με το 1917

Ο Ραφαηλίδης γράφει κάπου (στην αισθητική του νομίζω) πως ο συνειρμός είναι η πεμπτουσία της τέχνης, αν και δε νομίζω να εννοεί της πολιτικής ή έστω της εξέγερσης. Κι είναι ζητούμενο να κατέχεις και τις προηγούμενες τέσσερις ουσίες, για να έχεις σφαιρική καλλιέργεια. Έτσι κι αλλιώς, οι συνειρμοί τζάμπα είναι, όπως και τα (επαναστατικά) όνειρα, αρκεί να μην καταλήγουν σε εφιάλτες -με μικρό και με κεφαλαίο (και προπαντός με κεφάλαιο)- και να μην εξαντλούνται σε εμπνευσμένες ευχές για... "καλή επανάσταση", όπως την περασμένη πρωτοχρονιά για το 17' (σατανικό), το περασμένο Πάσχα για την (επ)Ανάσταση και βασικά κάθε Πάσχα (σε βαθμό που να θες να πιάσεις τον πρώτο που το σκέφτηκε και το έγραψε, για να του πεις... βασικά τίποτα, τότε ήταν πρωτότυπο και δε φταίει αυτός για τη συνέχεια).
Η εξουσία στη φαντασία. Λες αυτή να είναι η έκτη ουσία μετά την πεμπτουσία και τις άλλες τέσσερις;

Αλλά πάμε στην (πέμπτη) ουσία.
Ξεκινάμε με κάτι εύκολο και ευκοίλιο, σαν τον οπορτουνιστικό χυλό. Ο Τσίπρας είναι ο νέος Κερένσκι (Αλέξη, από εδώ ο Αλεξάντρ), η τελευταία ελπίδα (που ακόμα έρχεται) της αστικής τάξης για να κρατήσει με αριστερό πρόσημο την εξουσία στα χέρια της και σε αυτά του Σύριζα, που είναι χωμένος μες στο βούρκο ως το λαιμό, αλλά πανηγυρίζει γιατί κράτησε τουλάχιστον τα νύχια του καθαρά. Ενώ οι προηγούμενοι...

Ο Τσίπρας, βέβαια, θα ταίριαζε περισσότερο να είναι μενσεβίκος (από τη μειοψηφία των ανανεωτών στη 12η Ολομέλεια το 68' και το 13ο Συνέδριο το 91') κι όχι τρουντοβικος-εσέρος σαν τον Κερένσκι. Αλλά μην αφήνεις μια μικρή λεπτομέρεια να χαλάσει έναν ωραίο συνειρμό.

Ακόμα και το "εσ" (εσωτερικού) θα ταίριαζε πολύ με τους εσ-ερ-ους (από τα αρχικά του κόμματός τους) αλλά πολιτικά ταυτίζεται με τους μενσεβίκους και τη διαχρονική τους διαπίστωση πως δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για επανάσταση και "δεν έπρεπε να πάρουμε τα όπλα", που θα μπορούσε να το λέει ο Πλεχάνοφ στην Πετρούπολη το 1905 ή το Δεκέμβρη του 44' και το Μάρτη του 46' στην Ελλάδα.

Φαντάσου δηλαδή τώρα να ήταν στη βαθιά παρανομία το ΣΔΕΚΡ, ο Λένιν κι οι υπόλοιποι στο εξωτερικό, και να έφτιαχναν οι από μέσα το ΣΔΕΚΡ εσωτερικού, γιατί η καθοδήγηση απέξω είναι απομονωμένη από τη ρώσικη πραγματικότητα και δεν μπορεί να ασκήσει το έργο της... Τρέλα.
Ενώ ο "βάλτος", όπως λεγόταν μια ομάδα μεταξύ μενσεβίκων και μπολσεβίκων, θυμίζει πολύ το αντίστοιχο "χάος", που αρνούνταν να πάρει θέση για τη διάσπαση του 68' και ήταν γενικά με την ΕΔΑ...

Αλλά ας δούμε πιο συνοπτικά τη συνέχεια.
Το ρεύμα του νόμιμου μαρξισμού στην προεπαναστατική Ρωσία, που επιδίωκε την απρόσκοπτη ανάπτυξη του καπιταλισμού, προτού τεθεί ζήτημα σοσιαλιστικού μετασχηματισμού κι επανάστασης, μπορεί να είναι μια πρόδρομη μορφή της ΟΑΚΚΕ. Αν και είναι πολύ διαφορετικό (και πιο γραφικό) να λες σήμερα τα ίδια πράγματα, που εκατό χρόνια πριν μπορεί να φάνταζαν και λογικά.

Η Κόντρα ξεκίνησε για κόμμα, αλλά κατέληξε εφημερίδα -όπου μπορείς να διαγράψεις κάποιον από μέλος της συντακτικής ομάδας, κι όχι της οργάνωσης. Και ψάχνει πώς θα γίνει η "νέα Ίσκρα" για τη συγκρότηση ενός ΣΔΕΚΡ, αλλά έχοντας ανοιχτό μέτωπο στην Ίσκρα του Λαφαζάνη και τις θεωρίες της περί εξάρτησης -ή μάλλον μόνο στο πρώτο, αλλά χωρίς το δεύτερο. Μέχρι τότε, στέκεται θετικά απέναντι στην ατομική τρομοκρατία και απέχει από τις εκλογές για τη Δούμα, όχι από θέση αρχής, αλλά με συγκεκριμένη ανάλυση της κατάστασης. Κι είναι από τους λίγους χώρους που δικαιολογούν -εν μέρει- κάπως το χαρακτηρισμό του "αριστεριστή".

Το Ναρ παραπέμπει συνειρμικά στο ιδεολογικό μωσαϊκό των ναρόντνικων (λαϊκιστών) και το Ναρξισμό, που είναι επαναθεμελιωμένος μαρξισμός. Εκεί όπου μια ντουζίνα πλατφόρμες είναι πιο σημαντικές από την πραγματική κίνηση του κινήματος, κι όπου δε διαγράφεται κανείς ποτέ, για να κυλήσει ελεύθερα προς το βούρκο, αν δε βαρεθεί από μόνος του να σπρώχνει και τους υπόλοιπους προς τα εκεί.

Η Ανταρσυα είναι μετωπικό σχήμα που φαντάζεται πως θα διαγράψει το χρέος (με ή χωρίς τη Ζωή, την ΕΛΕ και τους αριστερούς οικονομολόγους) εφαρμόζοντας ένα ευέλικτο μεταβατικό πρόγραμμα, με επικαιροποίηση του συνθήματος για "γη" και "ειρήνη", αλλά χωρίς το "όλη η εξουσία στα σοβιέτ" που είναι για τη Δευτέρα Παρουσία -λες και πίστεψαν ποτέ στην πρώτη. Εκεί η περίφημη αποστροφή του Βλαδίμηρου "πρέπει να χωρίσουμε, για να ενωθούμε" αντιστρέφεται διαλεκτικά: ας ενωθούμε, για να χωρίσουμε, να γίνουμε ενωτικά από δέκα χωριά χωριάτες, και να 'μαστε και μαζί και χώρια (ίδια η στεναχώρια)...

Τέλος, το αριστεροχώρι στο σύνολό του είναι κάτι σαν τη Δυόμιση Διεθνή, που πληγώθηκε από την προδοσία της 2ης, αλλά μισεί θανάσιμα την 3η, και τους μπολσεβίκους.
Κι οι μπολσεβίκοι (Λούκι Λουκ); Πού/ποιοι είναι οι μπολσεβίκοι (πού πήγε ο Λούκι Λουκ);

Αντικειμενικά (κι ανεξάρτητα από τη θέλησή τους) οι διασπάσεις του κόμματος (το 68' και το 91') κι οι οριακές πλειοψηφίες, του χαρίζουν για ιστορικούς λόγους τον τίτλο. Αλλά μένουν ακόμα πολλά, για να κατακτήσει στην πράξη και τη χάρη -εκτός από το όνομα...

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

To ποιος είναι ο μπολσεβίκος μένει να αποδειχθεί στο τέλος ή μάλλον στην αρχή της οικοδόμησης της νέας κοινωνίας. Οπότε ναι, υπάρχει δρόμος ακόμα, εκτός και αν μας ξαφνιάσει η ιστορία όπως ξάφνιασε και τους ορίτζιναλ μπολσεβίκους, οι οποίοι περίμεναν η επανάσταση να γίνει από τα δισέγγονα τους, δηλαδή από αυτούς που τελικά κάνανε την αντεπανάσταση (περίπου)...

Ιβάν Τζόνι

faros είπε...

Επειδή το ποστ έχει να κάνει με τους "συνειρμούς" - και μόνο γι αυτό - ο όρος ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΙ, ταυτίζεται με τον όρο ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΚΕ!

Με την ευρεία έννοια του ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ που παλεύει για τον ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ - ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ, προφανώς και αγκαλιάζει (εκτός από τα μέλη του ΚΚΕ) και ΟΣΟΥΣ παλεύουν για τον ίδιο στόχο!