Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Μία εκδήλωση με το Mαργαρίτη για το EAM

Πριν από μία εβδομάδα, η σοβαρή συνιστώσα εγκαινίασε έναν κύκλο εκδηλώσεων, στα πλαίσια δημιουργίας μιας θεωρητικής λέσχης. Ποδαρικό έκανε ο μαργαρίτης, με μια εισήγηση για το εαμ και μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση, κυρίως λόγω του ομιλητή, αλλά και της συζήτησης που ακολούθησε.
Σε πρώτη φάση η κε του μπλοκ θα προσπαθήσει να αναπαράγει βάσει σημειώσεων που κράτησε, την εισήγηση του μαργαρίτη, διατηρώντας το προφορικό στιλ. Τυχόν ελλείψεις κι ανακρίβειες, βαραίνουν αυτονόητα εμένα κι όχι τον εισηγητή.

Είναι δύσκολο να μιλήσεις για το εαμ και να ξεχωρίσεις τι είναι σημαντικό και τι όχι. Ίσως το πιο σημαντικό να είναι η περίφημη ελληνική ιδιαιτερότητα, που σε μεγάλο βαθμό απορρέει από εκείνη την περίοδο κι εξακολουθεί να τρέφει πολιτικά όσους προσδιορίζονται ως αριστερά υποκείμενα.

Για τη σχέση του εαμ με την κοινωνική διαστρωμάτωση της ελλάδας του μεσοπολέμου.
Σε αυτήν την περίοδο η χώρα έμαθε να παράγει. Το κουκουέ δε δημιούργησε εκ του μηδενός τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, η ύπαρξή του όμως κατεύθυνε την οργάνωσή τους και τη δράση τους. Το ταξικό στοιχείο ουσιαστικά ταυτιζόταν με το λαϊκό και με το εθνικό εν γένει, που είχε ιδιαίτερη σημασία εξαιτίας του πλήγματος της μικρασιατικής καταστροφής. Αυτό είχε ως συνέπεια τη μικρή σχετικά ένταση των ταξικών αντιθέσεων και μια αδύναμη αστική τάξη. Ενδεικτικά στο πρώτο μισό της περιόδου την εξουσία την ασκούσε πρακτικά η ΚτΕ –κοινωνία των εθνών- και στο δεύτερο μισό ο βασιλιάς κι η μεταξική δικτατορία.

Συμπερασματικά τα δύο κύρια χαρακτηριστικά της περιόδου ήταν: παραγωγική χώρα και σχετικά ανίσχυρη αστική τάξη. Σε πλήρη αντίθεση με την ελλάδα του σήμερα, όπου καταστρέφεται ο ιστός παραγωγικός της χώρας κι η ελληνική αστική τάξη αναπτύσσει στενούς δεσμούς με τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό –χωρίς να χρειάζεται καν το φασισμό για να επιβάλει ό,τι εξυπηρετεί το συμφέρον της. Η σύγκριση κι οι αναλογίες με το παρόν, μας απασχόλησαν και στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, στο κομμάτι της συζήτησης με το κοινό και των τοποθετήσεων.

Η γραμμή που καθόρισε η Κομιντέρν για τα εθνικά της τμήματα μετά το 34’, ήταν μια τακτική ευρύτερης συμμαχίας ενάντια στο φασισμό. Οι γάλλοι κομμουνιστές, που ήταν το ισχυρότερο κκ της δυτικής ευρώπης, έφτιαξαν λαϊκό μέτωπο με τους σοσιαλιστές και στήριξαν την κυβέρνηση του λεόν μπλουμ –χωρίς να συμμετέχουν σε αυτήν. Χρειάστηκαν όμως οι εργατικές καταλήψεις του 36’ για να παρθούν τα πρώτα θετικά μέτρα.

Η ερμηνεία της διεθνούς γραμμής ήταν αφελής. Οι χτεσινοί σύμμαχοι μετατράπηκαν σε δυνάστες κι ουσιαστικά διέλυσαν το κκ. Μετά την υπογραφή του συμφώνου μη επίθεσης μεταξύ γερμανίας κι εσσδ, οι σοσιαλιστές έθεσαν το κκ εκτός νόμου και προχώρησαν στην υποχρεωτική στράτευση των βουλευτών του. Αναφέρθηκε και το παράδειγμα ενός ηγετικού στελέχους του κόμματος, που κατέληξε να πολεμά με τους ναζί στο ανατολικό μέτωπο, ενάντια στους σοβιετικούς.

Στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής, οι γάλλοι κομμουνιστές συγκρότησαν το εθνικό μέτωπο, αλλά δεν το ονόμασαν εθνικο-απελευθερωτικό, για να μην υπάρξει εμπλοκή με το τεράστιο ζήτημα των αποικιών. Το εθνικό μέτωπο κατάφερε να γίνει όσο μαζικό ήταν και το στρατόπεδο των γκολικών, αλλά ο ντε γκολ το ενσωμάτωσε πολύ εύκολα, σε ένα σχήμα που θυμίζει τη λογική της δικής μας εαδε.

Αυτά ειπώθηκαν για να καταδειχθεί ότι η δημιουργία του εαμ στην ελλάδα δεν ήταν αυτονόητη. Εξαιρώντας την περίπτωση της γιουγκοσλαβίας, που είχε τις δικές της ιδιαιτερότητες, το εαμ ήταν ένα μοναδικό παράδειγμα, χωρίς αντίστοιχο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με ισχυρότερα κκ. Το κκε κατάφερε να διαβάσει πολύ σωστά τη συγκυρία και να εφαρμόσει τη γραμμή της κομιντέρν, στενά προσαρμοσμένη στην ελληνική πραγματικότητα. Κι αυτό μολονότι το 41’ ήταν σχεδόν διαλυμένο, χωρίς κε κι οργανικό ιστό, με ηγετικά στελέχη φυλακισμένα στην ακροναυπλία ή εξόριστους.

Εκείνη την εποχή η ιδέα ενός πατριωτικού μετώπου ήταν διάχυτη κι ευρέως αποδεκτή στο κόμμα –με εξαίρεση την κο έβρου, όπου η κατάσταση εκτροχιάστηκε (αν και δε μας είπε το γιατί). Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη μικρή οργάνωση που συστάθηκε επί κατοχής ονομάστηκε εθνική αλληλεγγύη. Η οποία είχε σχετικά στενό στόχο δράσης –αλληλεγγύη στους εσώκλειστους της ακροναυπλίας- αλλά μεγάλη φαντασία γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Η επόμενη οργάνωση που συστάθηκε ήταν το εργατικό εαμ (εεαμ), το οποίο έβαλε στην άκρη τις διαφορές με τους ρεφορμιστές.

Δημιουργήθηκε μια εθνική ενότητα που δεν αφαιρούσε τίποτα από το ταξικό. Οι κοινωνικές τάξεις που σήκωσαν την αντιφασιστική πάλη ήταν των εργαζομένων. Οι άρχουσες τάξεις συντάχθηκαν σύσσωμες με το ναζισμό, καθώς ο πόλεμος ήταν μια άκρως επικερδής επιχείρηση.

Το εαμ έκανε προτάσεις ενότητας και στον αστικό πολιτικό κόσμο, εντάσσοντας στις γραμμές του ακόμα και βασιλόφρονες, όπως ο αξιωματικός δημάρατος, που διέπρεψε στις μάχες με τον ελάς, ενώ εξάντλησε τις δυνατότητες συνεργασίες με αστούς πολιτικούς, χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα.
Αυτό σημαίνει ότι απέτυχε η απόπειρα του εαμ για εθνική ενότητα; Όχι. Γιατί η άρνηση των αστών πιστοποίησε το εθνικό της δικής του προσπάθειας.

Το εαμ πραγματοποίησε την ενότητα με αυτοκρατορικό τρόπο, χωρίς φόβο μη τυχόν προδοθεί από τους συμμάχους που αμφιταλαντεύονταν. Μπορεί να είσαι έξι ζωές ρεφορμιστής, αλλά στις νέες συνθήκες, να διαλέξεις τη ρήξη, κι αυτό είναι επαναστατικό.

Το 38' ο ζαχαριάδης γράφει μες στη φυλακή τον αληθινό παλαμά. Τι έγινε ξαφνικά και γράφει για τον εθνικό ποιητή, παρουσιάζοντάς τον ως επαναστάτη; Στην ουσία κλείνει το μάτι στο κίνημα του δημοτικισμού, επιδιώκοντας την ευρύτερη δυνατή ενότητα. Μπορεί στα κρίσιμα γεγονότα να ήταν απών, αλλά όλο το κόμμα συνολικά είχε διαπαιδαγωγηθεί με αυτό το πνεύμα. Τρεις νοματαίοι σε κάθε πόλη, αρκούσαν για να φτιάξουν μέτωπο και να οργανώσουν κόσμο στο εαμ.

Ένα δεύτερο ζήτημα είναι ότι η αλλαγή του ρου της ιστορίας δεν ήρθε ευθύς αμέσως. Τα πρώτα βήματα ήταν απογοητευτικά. Η πρώτη σοβαρή κινητοποίηση του εαμ έγινε στις 28 οκτώβρη –στην πρώτη επέτειο του όχι- κι η αμηχανία ήταν έκδηλη, τόσο στη δράση όσο και στο βασικό σύνθημα που επιλέχτηκε, που ήταν το: εαμ-τσαρούχι.

Στην αρχή το εαμ συσπειρώνει λίγο κόσμο, κυρίως ξέμπαρκους κι απελπισμένους. Το τελευταίο δεν αποτελεί σχήμα λόγου, αλλά κυριολεξία. Το εαμ έχει απήχηση στους ανάπηρους του μετώπου της αλβανίας και τους φαντάρους της κρήτης που διανυκτέρευαν σε γιαπιά και κατασκηνώσεις, περιμένοντας ένα πλοίο για να τους πάει στην πατρίδα τους, όπως τους είχε υποσχεθεί ο τσολάκογλου.

Παράλληλα δεν ξεχνά το ένοπλο κομμάτι της αντίστασης και στέλνει το βελουχιώτη στο βουνό. Ο οποίος τον πρώτο καιρό περιορίζεται σε μυστικά ταξίδια (σαν αποστολές μαυραγορίτη είπε αστειευόμενος ο μάργκαρετ) για να περάσει τρόφιμα στις οργανώσεις της πόλης. Ενώ οι ένοπλες ομάδες στο βουνό, περίπου αμπελοφιλοσοφούν για το αν θα πρέπει να αποζημιώνουν ή όχι τους βοσκούς των χωριών για την τροφοδοσία τους. Αποφάσισαν το πρώτο κι έχασαν έτσι περίπου το μισό τους δυναμικό, που είδε τις δυσκολίες κι έφυγε. Το νοέμβρη του 42 που γίνεται η επιχείρηση του γοργοπόταμου, το δυναμικό του ελάς δεν ξεπερνά τους πεντακόσιους περίπου αντάρτες. Αλλά από αυτό το δειλό ξεκίνημα, τους βγήκε ένας ολόκληρος στρατός, και μάλιστα απ’ τους πλέον αξιόμαχους.

Στη διαδήλωση στις 25 μάρτη (του 42) πρωταγωνιστής δεν είναι το εαμ, αλλά η κεντρώα πεαν. Το εαμ αρχίζει να αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο από το καλοκαίρι του 42’ και η πρώτη πολύ μεγάλη κινητοποίηση γίνεται από τους δημόσιους υπαλλήλους που απαιτούν συσσίτιο –ενώ θεωρούνταν λανθασμένα «χαμένη υπόθεση» για την αριστερά, όπως και σήμερα άλλωστε.

Το εαμ αντιμετωπίζει δυσκολίες, αλλά γίνεται ένα πολύτιμο εργαλείο, έτοιμο να υποδεχτεί κάθε αντιστασιακή διάθεση, να την οργανώσει και να την αξιοποιήσει. Η ημερομηνία σταθμός είναι η 5η μάρτη του 43 (δέκα χρόνια ακριβώς πριν το θάνατο του στάλιν). Μετά την ήττα των ναζί στο στάλινγκραντ, ο γκέμπελς εκφωνεί στις 18 φλεβάρη ένα λόγο, όπου ζητά επιστράτευση από τις κατεχόμενες περιοχές. Στην ελλάδα γίνεται μια παλλαϊκή κινητοποίηση για τη ματαίωση του μέτρου, που συμπίπτει χρονικά με έναν μαζικό αγροτικό ξεσηκωμό στη βορειοδυτική ελλάδα. Αλλά όλα αυτά λαμβάνουν χώρα μόλις 18 μήνες μετά το σεπτέμβρη του 41 και την ίδρυση του εαμ.

Γιατί έχασε; Τα πράγματα είναι εξαιρετικά σύνθετα και δεν επιδέχονται απλοϊκών ερμηνειών. Ακόμα και η έννοια της ήττας είναι σχετική, δεδομένης της παρακαταθήκης που άφησε πίσω του το εαμικό κίνημα. Πολλά είναι αυτά που μπορεί να σημειώσει κανείς, κι απ’ αυτά ο μαργαρίτης επέλεξε να σταθεί σε δύο παραμέτρους.

Η πρώτη παράμετρος είναι ότι η ελλάδα είναι μια παράξενη χώρα που το εαμ δεν τη διαχειρίζεται απόλυτα. Η πρωτεύουσά της, η αθήνα έχει 1,5 εκατομμύριο κατοίκους κι η οικονομική βάση του εαμ αδυνατούσε να τη θρέψει εξ ολοκλήρου. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο από τη θάλασσα, όπου κυριαρχούσε ο αγγλικός στόλος.
Οι εγγλέζοι αναφέρονταν συχνά στα διπλωματικά τους έγγραφα στην απειλή της πείνας που αντιμετώπιζε το εαμ κι επαίρονταν ότι αυτοί μπορούσαν να ταΐσουν την ελλάδα. Στην πραγματικότητα αυτό το έκανε ο ερυθρός σταυρός που υπαγόταν στις ηπα, αλλά αυτά θα τα ‘βρισκαν μεταξύ τους.

Από την πλευρά του εαμ έχουμε μόνο ντοκουμέντα με τις αποφάσεις, όχι όμως και πρακτικά από τις συζητήσεις, για να ξέρουμε πώς σκεφτόταν να αντιδράσει η ηγεσία του εαμ και τι διαπάλη υπήρχε στις τάξεις της. Τότε δεν υπήρχαν μαγνητόφωνα και δεν κρατούσαν πρακτικά για να μην περιπέσουν στα χέρια του κατακτητή. Οπότε αρκούμαστε στις διάφορες προφορικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, που συνήθως είναι αντιφατικές.

Η δεύτερη παράμετρος είναι η ισχυροποίηση του ταξικού αντίπαλου, ο οποίος είχε πλουτίσει αρκετά ώστε να πληρώνει μηχανισμούς καταστολής, που εφόσον δε διαλύονταν, αποτελούσαν μια ισχυρή βάση για το στερέωμα της αστικής εξουσίας.

Ο συνδυασμός αυτών των δύο παραμέτρων δημιούργησε ένα σημαντικό πολιτικό πρόβλημα προς επίλυση. Το υποκείμενο απέναντι στις αντικειμενικές συνθήκες, μπορεί να κάνει ελάχιστα θαύματα. Για την ακρίβεια μπορεί να φτάσει μέχρι τα όρια του θαύματος. Πέρα από αυτό αρχίζει να υπάρχει θεολογικό ζήτημα που αφορά μεταφυσικές ανησυχίες κι όχι την ιστορία.

Το εαμ ήθελε, αλλά δε μπόρεσε. Συγκριτικά με την υπόλοιπη ευρώπη ήταν πολύ μπροστά από οτιδήποτε άλλο. Εκπροσωπούσε μια ηγεμονική άποψη και το ήξερε.

Και με αυτές τις επισημάνσεις ο μαργαρίτης έκανε ένα μάλλον απότομο κλείσιμο, για να δώσει τη σκυτάλη στο κοινό και στο κομμάτι της συζήτησης. Το οποίο θα ανέβει στο μπλοκ εν καιρώ, αν κι εφόσον υπάρξει αντίστοιχο ενδιαφέρον από τους αναγνώστες.

22 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ενδιαφέρουσα ανάρτηση αλλά σε κάποια σημεία θα διαφωνήσω με την ανάλυση του Μαργαρίτη. Για παράδειγμα νομίζω ότι το "οι άρχουσες τάξεις συντάχθηκαν πλήρως με το ναζισμό" δεν είναι ακριβές. Σε αυτό το σημείο η αντίληψη του ΚΚΕ περί τριχοτόμησης του αστικού κόσμου είναι πιο ολοκληρωμένη. Το ότι οι Έλληνες πλουτοκράτες συνεργάστηκαν με τους ναζί είναι βέβαιο. Εξάλλου η Κατοχή δε μετέβαλε την ουσία της πολιτικής εξουσίας στην Ελλάδα ως αστικής εξουσίας. Το ότι οι πλουτοκράτες έκαναν μπίζνες με τους κατακτητές και κατέφευγαν στην αγκαλιά τους απέναντι στην κομμουνιστική απειλή δεν αποκλείει ότι ορισμένοι από αυτούς, ίσως οι περισσότεροι, είχαν παράλληλα και τις δικές τους επιδιώξεις, πρόσκεινταν ουσιαστικά στη φιλοαγγλική αστική μερίδα.

Επίσης, η ανάλυση για την ήττα μάλλον την αντικειμενοποιεί. Το ΕΑΜ δεν έχασε επειδή δεν μπορούσε να ταϊσει την Ελλάδα. Ούτε ήθελε αλλά δεν μπορούσε. Με ευθύνη του ΚΚΕ δε θέλησε. Αν έβλεπε καθαρά το ζήτημα της εξουσίας και οι δυνατότητες υπήρχαν (το λέει και ο Μαργαρίτης ότι προπολεμικά η Ελλάδα παρήγε) και ένας διεθνής συσχετισμός που θα μπορούσε να στηρίξει την οικονομική ανασυγκρότηση μιας λαϊκοδημοκρατικής Ελλάδας.

Ανώνυμος είπε...

" Σε πλήρη αντίθεση με την ελλάδα του σήμερα, όπου καταστρέφεται ο ιστός παραγωγικός της χώρας κι η ελληνική αστική τάξη αναπτύσσει στενούς δεσμούς με τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό –χωρίς να χρειάζεται καν το φασισμό για να επιβάλει ό,τι εξυπηρετεί το συμφέρον της. "

Καλύτερα να διαφωνίσουμε πάνω σε αυτό βέβαια... Γιατί καλή η μελέτη της ιστορίας και πρέπει να γίνει για να βγουν τα συμπεράσματα που τόσο χρειάζεται το κίνημα αλλά να δούμε και τι θα κάνουμε τώρα που η μισή αστική ταξη ΔΕΝ είναι με τον Τσολάκογλου και η άλλη μισή ΔΕΝ είναι στο Κάιρο...

Κ.Μ. είπε...

Fisika kai yparxei endiaferon kai gia tis topothetisis, mou ekane (thetiki) entiposi oti o margaritis milise, pou simenei pws einai dinaton na kalestei se diafores ekdiloseis.

Ανώνυμος είπε...

Θα συμφωνήσω με τον Φοντα για τη σημερινη ανάλυση των πραγματων
Θα διαφωνησω με τον ανωνυμο πιο πανω Οι αντικειμενικές δυσκολίες ήταν καταρχην αυτές που έσπρωξαν τόσο το ΕΑΜ όσο και το ΚΚΕ σε συνδιαλλαγή και συμβιβασμό. Δυσκολίες στον οικονομικό αλλά και στον στρατιωτικό τομέα Το ότι θα μπορούσαν να διαλέξουν άμεσα τον δρόμο της σύγκρουσης δεν το αμφισβητώ οι δυσκολίες όμως τους έσπρωξαν στον συμβιβασμό

Γρηγόρης είπε...

Η ήττα δηλαδή του ΕΑΜ ήταν αναποφευκτη;Eίναι η πρώτη φορά που ακούω μια τέτοια άποψη.Υποθέτω ότι στη συζήτηση που ακολούθησε δόθηκαν κάποιες διευκρινίσεις από τον Μαργαρίτη

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Ο βασικός προβληματισμός που έχω σε τέτοιες αναρτήσεις είναι αφενός ότι μπορεί να διαστρεβλώσω τα λεγόμενα του εισηγητή, αφετέρου ότι ακόμα κι αν τα μεταφέρω σωστά, δε θα είμαι σε θέση να δώσω διευκρινίσεις για κάτι, αν προκύψει τέτοια ανάγκη.

Δεν ξέρω πχ σε ποιο ακριβώς σημείο διαφωνεί ο φώντας με το απόσπασμα, αλλά αφενός ο μαργαρίτης έχει συχνά στο λόγο του μια σκόπιμα κωμική υπερβολή, αφετέρου ρωτήθηκε σχετικά με αυτή την εκτίμηση του χαρακτήρα και της θέσης της σύγχρονης ελλάδας στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα, αλλά είχε να απαντήσει σε πάρα πολλά ζητήματα και δε μπορώ να πω ότι έδωσε κάποια εξαντλητική απάντηση. Θα τα δούμε και στο δεύτερο μέρος.

Το αυτό ισχύει και για την πρώτη παρατήρηση του πρώτου ανώνυμου. Δε μπορώ να δώσω διευκρινίσεις για το τι ακριβώς εννοούσε ο μαργαρίτης, αλλά στο βαθμό που το καταλαβαίνω το παράδειγμα της πρόθυμης προσχώρησης της φιλοαγγλικής γενικά ελληνικής αστικής τάξης στο πλευρό των ναζί, δείχνει ότι δεν υπήρχαν ακριβώς σινικά τείχη που χώριζαν τις δύο μερίδες. Κι αυτό μπορεί να το δει κανείς, τόσο από το ποιοι ήταν αυτοί που συνεργάστηκαν με τους άγγλους το δεκέμβρη του 44, όσο κι από μια σειρά παραδείγματα από τον δεύτερο παγκόσμιο εν γένει, τα αίτια και την εξέλιξή του.

Ως προς το δεύτερο, που ως ένα βαθμό το βάζει κι ο γρηγόρης. Όταν κάποιος μιλάει για αντικειμενικές συνθήκες, δε σημαίνει ότι θεωρεί κάτι αναπόφευκτο. Αυτό είναι μια συχνή παρανόηση, που γίνεται ακόμα συχνότερη, όταν κάποιος μιλήσει για νομοτέλεια.
Την ιστορία δε μπορούμε να την κρίνουμε με όρους καλού-κακού και προδοσίας -κι αυτό δεν το λέω για τον ανώνυμο- αλλά να προσπαθούμε να δούμε τα αντικειμενικά όρια πίσω από κάθε επιλογή και τις διάφορες δράσεις του ιστορικού υποκειμένου.

Στη συζήτηση που ακολούθησε κάποιοι είπαν ότι ο μαργαρίτης μένει στους τεχνικούς όρους αλλά χάνει το πολιτικό κομμάτι. Κι αυτό είναι ενδεικτικό για το πόσο ιδεαλιστικά αντιλαμβάνονταν κάποια πράγματα. Γιατί το πολιτικό -δηλ η δράση του υποκειμένου- καθορίζεται από τις συνθήκες στις οποίες καλείται να δράσει, δεν υπάρχει έξω από αυτές.
Το συγκεκριμένο κομμάτι με την τροφοδοσία της αθήνας πχ απαντάει και στο αν ήταν εύκολο ή όχι να μπει όλος ο ελας στην αθήνα κατά τη διάρκεια του δεκέμβρη.
Αλλά αυτά θα τα πιάσω αναλυτικά στο δεύτερο μέρος.

Ανώνυμος είπε...

να διευκρινίσω κάτι
Δεν ήταν δική μου προσωπική διαφωνία , απλώς αν είναι να γίνει αντιπαράθεση καλύτερα να γίνει πάνω στο τι κάνουμε τώρα , παρά πάνω στο τι έπρεπε να γινει τότε. Γιατί μάλλον τα πράγματα είναι αισθητά πιο δύσκολα τώρα... κι όχι οτι δεν έχει αξία η μελέτη της ιστορίας του κινήματος [ Δεν είναι αλλωστε μικρής σημασίας ο 2ος Τόμος, τα θέματα που πιάνει ο κυριακάτικος ριζοσπάστης κλπ ] για να προκύψουν μελλοντικά συμπεράσματα. Αλλά νομίζω πώς δεν είναι σκόπιμο να αναλωθούμε (πάλι) σε συζητήσεις περι βάρκιζας κι άλλων όμορφων...περιμένουμε και τη συνέχεια βέβαια

Ανώνυμος είπε...

Είναι σαφές ότι δεν υπήρχαν σινικά τείχη ανάμεσα στις διάφορες μερίδες της αστικής τάξης. Άλλωστε παρά τις αντίθεσεις μεταξύ τους υπάρχει πάντα και η ενοποιητική βάση που είναι η περιφρούρηση της ιδιοκτησίας και της εξουσίας των κεφαλαιοκρατών ως τάξη.

Ως προς το δεύτερο, νομίζω έχει σημασία πώς θέτουμε το ερώτημα. Ψάχουμε γιατί χάσαμε ή ποιοι ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν το ΕΑΜ σε συμβιβασμό όπως λέει ο δεύτερος ανώνυμος; Ως προς το δεύτερο ερώτημα οι παρατηρήσεις του Μαργαρίτη έχουν σημασία, είναι παράγοντες που όντως έπαιξαν ρόλο (χώρις να είναι αποκλειστικοί, πρέπει πχ να συνυπολογιστούν τα στρατηγικά προβλήματα του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος). Για το δεύτερο ερώτημα όμως δεν αρκούν. Η ουσία είναι ότι ποτέ (στην πρώτη φάση της ηρωικής δεκαετίας) δεν προσπαθήσαμε. Φυσικά τα δύο ερωτήματα συνδέονται στενά.

Ευμένης είπε...

Ο λαός στην απελευθέρωση της Αθήνας στις 12-10-1944 τραγουδούσε το" ΕΑΜ μας έσωσε από την πείνα θα μας σώσει απο τη σκλαβιά", δυστυχώς το δεύτερο ακόμη το περιμένουμε.
Για να μιλήσεις για την εποποιία του ΕΑΜ, πρέπει να στηρίζεσαι σε γραπτές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, και όχι να τσαλαβουτάς στις φήμες, που είναι γεμάτες αντιφάσεις.
Το ΕΑΜ παρ' όλη την λαγνεία που έτρεφε αδικαιολόγητα για εκπροσώπους της αστικής τάξης [μέχρι και στον παπατζή Α πρότεινε να ηγηθεί] πέτυχε κάτι μαγικό.
Κατάφερε να ενώσει σχεδόν όλους τους Έλληνες, με αιχμή του δόρατος την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, βάζοντας δειλά έστω και το ζήτημα της λαοκρατίας.
Θυμίζω το μεγαλειώδες σύνθημα του
"ΑΛΤ τι έκανε για την πατρίδα, σήμερα πατριώτη;"
Έδωσε την μάχη της σοδειάς.
Έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου, και συμμετοχής στα κοινά.
Ίδρυσε την ΕΤΑ.
Ίδρυσε τον ΕΛΑΣ το ένοπλο τμήμα του, που θα επέβαλε την θέληση του λαού μετά την απελευθέρωση.
Καλλιέργησε όμως και αυταπάτες, με την προσπάθεια του να βάλει σώνει και καλά στο παιχνίδι, και εκπροσώπους της αστικής τάξης πράγμα που το πλήρωσε ακριβά.
[Όσο και το κόμμα που θεωρώντας το ΠΑΣΟΚ φορέα αλλαγής, έδωσε το δικαίωμα στον παπατζή Β να λεηλατήσει την εαμογεννή αριστερά.]
Δημιούργησε αυταπάτες όσον αφορά τους Άγγλους, βάζοντας στο μυαλό και στην συνείδηση του λαού μας ότι είναι "σύμμαχοι" μας[τον Δεκέμβρη του 44 μέσα στην φωτιά της μάχης, όταν οι ταγματαλήτες στριμώχνονταν από τον ΕΛΑΣ παρουσιάζονταν οι Άγγλοι και τους έσωζαν, αφού ο ΕΛΑΣ είχε εντολές να μην εμπλακεί σε μάχη μαζί τους]
Ποτέ άλλη φορά η αστική τάξη, δεν ήταν τόσο έκθετη στα μάτια του λαού μας, όσο στην διάρκεια της απελευθέρωσης, αφού συνεργάστηκε ανοιχτά με τους κατακτητές, και οι εκπρόσωποι της έτρεφαν σενάρια υποταγής του λαού, άκαπνοι όντες,καλοπερνώντας στις λέσχες και στα γήπεδα τένις του Καϊρου, με τα νέα τους αφεντικά.
Ο μύθος όμως των ηγετών του ΕΑΜ και του κόμματος, ακόμη και του Ζαχαριάδη του ίδιου, θάμπωνε από την φήμη και το εκτυφλωτικό φως, ενός άλλου ζωντανού θρύλου που έλαμπε εκτυφλωτικά του Άρη.
Αυτό σε συνάρτηση με τους οσφυοκάμπτες που είναι παντού και πάντα πρόθυμοι να συκοφαντήσουν και όχι μόνον, αρκεί να κερδίσουν την εύνοια του δυνατού, πιθανόν να οδήγησαν στην απόφαση για την "θυσία" του, που είχε σαν επακόλουθο και την ήττα.
Ας μην βαυκαλιζόμαστε όλοι μας ξέρουμε πως αν είχε εισακουστεί η "γραμμή" Άρη, άλλη θα ήταν η τύχη του λαού μας και της πατρίδας.
Αρκούσε να δημιουργήσει τετελεσμένο με την είσοδο του επικεφαλής του ΕΛΑΣ στις 12-10-1944 στην Αθήνα, αλλά διατάχτηκε να συνεχίσει την πορεία του για την Λαμία και δυστυχώς.....υπάκουσε.
ΥΓ αύριο το κόμμα κάνοντας "μισή" δουλειά τον αποκαθιστά πολιτικά.
Σε καλώ στην Λαμία να κάνουμε πράξη την πρόταση σου και να φωνάξουμε το σύνθημα.
"Για του λαού την νίκη
στην μάχη πάντα πρώτοι
όρκος στην μνήμη
του καπετάνιου Άρη Βελουχιώτη"

Αναυδος είπε...

Επειδή ήμουν ο Ανωνυμος Β’ να διευκρινίσω ότι δεν θεωρώ την ήττα αναπόφευκτη αλλά μόνο ότι οι αντικειμενικές δυσκολίες ήταν καταρχήν αυτές που οδήγησαν στην αναζήτηση ενός συμβιβασμού αναζήτηση που είχε ξεκινήσει ήδη από τα μέσα του 1943 όταν στρατιωτικά ο ΕΛΑΣ δεν ήταν ισχυρός. Επίσης έχω τη γνώμη ότι υπερτιμάμε τις στρατιωτικές δυνατότητες του ΕΛΑΣ (αλλά και του Αρη). Βασικά προβλήματα είχαν να κάνουν με τον εξοπλισμό αλλά και την αδύνατη θέση στις πόλεις. Κι εγώ φρονώ ότι έπρεπε να τραβήξουμε μπροστά αλλά από την άλλη δεν παραγνωρίζω ότι ο δρόμος κάθε άλλο στρωμένος με ρόδα θα ήταν και η ήττα παρέμενε ακόμη και τον Οκτώβρη του 1944 μία πιθανότητα

Ανώνυμος είπε...

ρε Άναυδε τράβα κάνε κάνα πρότζεκτ για τους υφιστάμενούς σου αγόρι μου που θα μας πεις ότι ήταν η ήττα πιθανότητα τον Οκτώβρη. βγαίνει ο κάθε σαλεμένος κομπλεξικός και λέει την κκεPoliticallycorrect μαλακία του!

Από την ημέρα αποχώρησης των γερμανών(12 οκτωβρη αν θυμάμαι καλά) ως την πρώτη αφιξη κάποιων μικρών ομάδων άγγλων στην πελλοπόνησο πέρασαν 2 μέρες. Η άφιξη του Σκόμπυ -με πολύ μικρή δύναμη ακόμη που σε καμμία περίπτωση δεν απειλούσε επιχειρησιακά τον ελασ,και εδώ εννόω τους έφεδφρους της αθήνας..- έγινε μετά από έξι μέρες. Και οι ταγματαλήτες ήταν ακόμη κλεισμένοι στο στρατόπεδο.
Εκείνη τη στιγμή η εξουσία ήταν στο δρόμο. Και το στελεχικό δυναμικό -με την φωτεινή εξαίρεση του Άρη- αποδείχθηκε ΑΝΙΚΑΝΟ να την πάρει.
Ανεφοδιαμός της Αθήνας και άλλες ΠΙΠΕΣ είναι τα κόλλυβα στο μνημόσυνο. Αν ήταν έτσι δεν υπήρχε καμμία δυνατότητα παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας χωρίς ιμπεριαλιστική βοήθεια. Πείτε το ξεκάθαρα. Άμα το δεχτούμε αυτό όλο το πρόγραμμα του Γληνού ήταν για τα σκουπίδια και έλεγε ψέματα στον ελληνικό λαό.

Δεν θα μας τρελάνετε.
Σοβαρευτείτε επιτέλους.

Αν χρειαστεί θα επανέλθω δρυμίτερος.
Όχι για τίποτ' άλλο. Για τις ζωές και την τιμή όλων των ελλήνων κομμουνιστών που αντί να δημιουργήσουν το λαμπρό μέλλον ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΑΞΙΖΕ δολοφονήθηκαν βασανίστηκαν και σάπισαν στις φυλακές εξαιτίας ΤΗΣ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ κάποιου Ιωαννίδη κάποιου Κύρκου και κάποιου Σιάντου.


κομμαντο λαϊκομετωπική εντροπίας

Δε θα μας τρ.

Σοβαρευτείτε επιτέλους.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Ο μαργαρίτης είναι γενικά μελίρρυτος κι ανοιχτός άνθρωπος. Φυσικά και μπορεί να κληθεί σε άλλες εκδηλώσεις.

Στη σημερινή εκδήλωση αποκατάστασης του βελουχιώτη δεν ήταν εύκολο να βρεθώ. Πάλεψα με τις τύψεις μου και βγήκα νικητής. Αλλά περιμένω την ανταπόκριση του ευμένη, ή όποιου άλλου παρευρεθεί.
Η πρόγνωση του καιρού μιλάει για βροχή πάντως. Όπως σε όλα τα μεγάλα δράματα.. (ακόμα και στην κηδεία του χαρίλαου).

Αναυδος είπε...

Kommando
Η ζωή αποδεικνυει οτι με πορδες δεν βάφονται αυγά. Το αυτό ισχύει για την επανασταση και την στρατιωτικη επικρατηση

KOMMANTO είπε...

Έτσι είναι μανατζεράκο.
Μόνο που στην προκειμένη περίπτωση εσύ είσαι ο κλάνων όποτε άσε τις συμβουλές κατά μέρος και τράβα κάνε κάνα πρότζεκτ για τους υφισταμένους σου.

Αντώνης είπε...

@ Κομμαντο

Μάθε πρώτον να μιλάς καλύτερα.

Στο ζήτημα που θέτεις:
Το ΚΚΕ εκτιμά ότι κακώς δε δόθηκε η μάχη στην Αθήνα και ότι αυτό ήταν έλλειμμα στρατηγικής κυρίως του ΚΚΕ, που όμως πρέπει να συνδεθεί με τη γενικότερη τάση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα τις δεκαετίες του μεσοπολέμου. Καθαρή και σαφής θέση.
Από αυτό όμως μέχρι την αντιδιαλεκτική εξυπνάδα ότι η νίκη ήταν σίγουρη ή ότι ο ΕΛΑΣ ήταν δυνατός στρατός και ικανός να αντιπαρατεθεί με 60.000 Άγγλους (που σιγά μη δεν ερχόντουσαν αν καταλάμβανε ο ΕΛΑΣ την Αθήνα) συμπεριλαμβανομέων 2 τεθωρακισμένων ταξιαρχιών και τεράστιας πολεμικής αεροπορίας πάει πολύ.
Επίσης, η φωτεινή εξαίρεση του Άρη καταρχήν δεν ήταν η μόνη φωτεινή (ανέτρεξε να δεις υπήρχαν και άλλοι που αντιλαμβάνονταν τη θέση του αγγλικού ιμπεριαλισμού) αφετέρου δεν εκφράστηκε επίσημα την περίοδο εκείνη αλλά το αμέσως επόμενο διάστημα που ακολούθησε τα Δεκεμβριανά και οδήγησε στη Βάρκιζα.

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

Αντώνη,
χωρίς να είμαι στρατιωτικός εμπειρογνώμων και χωρίς να παρασύρομαι στους εύκολους αφορισμούς του Κομμάντο, θα έλεγα ότι η κατάληψη της Αθήνας θα άλλαζε πολύ υπέρ του ΕΑΜ τον τρέχοντα συσχετισμό δυνάμεων. Είναι γνωστό ότι το αστικό κέντρο δίνει τακτικό πλεονέκτημα ~1:10 σε αυτόν, που το κατέχει. Η, αλλιώς, αν ο ΕΛΑΣ έμπαζε, ας πούμε, 20.000 μαχητές στην Αθήνα, οι Εγγλέζοι θα χρειάζονταν ~150.000 - 200.000 άντρες για να καταλάβουν την πόλη με έφοδο. Είναι επίσης γνωστό ότι ο στρατηγός Αλεξάντερ (Αρχηγείο Μέσης Ανατολής)ήταν αντίθετος με αυτή την εκστρατεία. Θεωρούσε πως οι 60.000 θα έπρεπε γρήγορα να γίνουν 100.000 και παραπάνω, και πως θα είχε και πολλές απώλειες.
Βέβαια, όπως λές και σύ, είναι απίθανο οι Εγγλέζοι να συμβιβάζονταν τόσο "εύκολα" με την απώλεια της Ελλάδας.
Αλλά, βέβαια, αν είχαν ματώσει οι Εγγλέζοι για να πάρουν ό,τι πήραν ευκολώτερα από ότι περίμεναν, θα τους ήταν πολύ δυσκολώτερο να συνεχίσουν την επέμβασή τους στην Ελλάδα. Η αγγλική κοινή γνώμη δεν ήταν προετοιμασμένη για κάτι τέτοιο.
Αλλά ας περιμένουμε και το δεύτερο μέρος από το απολίθωμα. Και, με την ευκαιρία κάπταιν, υπάρχει πουθενά καταγραμμένη η ομιλία του Μαργαρίτη;

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Δε νομίζω ότι την κατέγραψε κάποιος από τους διοργανωτές, οπότε..

Για το συγκεκριμένο, θυμάμαι κάπως αμυδρά -χωρίς να το έχω κρατήσει στις σημειώσεις μου- να λέγεται ότι αν το σύνολο του ελας πήγαινε στην αθήνα, θα άφηνε εκτεθειμένες τις υπόλοιπες πόλεις. Κι αν έμπαιναν από αλλού οι άγγλοι, χωρίς στόλο για ενισχύσεις θα ήταν ζήτημα τι θα μπορούσε να κάνει. Αυτά χωρίς να είμαι ούτε εγώ ειδικός περί στρατιωτικών.

KOMMANTO είπε...

@Aντώνης

Προστακτικές στις κοβες σου.

Με την πρώτη σου παράγραφο φαίνεται πως διαφωνούν διάφοροι μανατζαρέοι και -δειλά- η Κ.Ε. -του μπλοκ-, καθώς μας λένε ότι δε θαχαμε προμήθειες για τους Αθηναίους και άλλα φαιδρά.
Όσο για τη δεύτερη, οι 60.000 άγγλοι έφτασαν πολύ αργότερα -να μη τα ξαναλέμε- και αν είχε καταληφθεί η Αθήνα, ας είμαστε ρεαλιστές, κανείς Σκόμπυ δεν θάχε προσπαθήσει να την ανακαταλάβει. Το τετελεσμένο της εξουσίας του ΕΑΜ θαταν γεγονός.
Για το γιατί δεν εκφράστηκε η άποψη του Άρη ψάξε το γιατί στην ίδια ολόιδια οργανωτική δομή ενός κόμματος που από τότε που την είχε είχε αύξηση των μελών του κατά 500%.

Αντώνης είπε...

@ Κομάντο


Το πρόβλημα με την ανάλυσή σου είναι ότι προκαθορίζεις αποτέλεσμα χωρίς να παίρνεις υπόψη σου κάποια αντικειμενικότητα. Ψυχανεμίζεσαι ότι "σιγά μη το κουνάγανε το ΕΑΜ από την Αθήνα, όταν έχουμε πολλά ιστορικά παραδείγματα από το πως οι ιμπεριαλιστές διχοτομούν ή και τριχοτομούν χώρες (βλέπε Βιετναμ, Λαος, Κίνα κτλ).
Για τους "μανατζαραίους" κτλ αφήνω να σχολιάσει ο ενδιαφερόμενος. Εσύ όμως παληκάρι δεν μας είπες με τι ασχολείσαι; Αν και υποψιάζομαι ότι αυτό είναι η πολύχρονη φοιτητική ζωή, με τα λεφτά της οικογένειας βεβαίως...

Τώρα για το εναρκτήριο
το "να μιλάς" είναι υποτακτική.
Θα μπορούσα να σου πώ πέντε-'εξι προστακτικές που ξεκινούν με το "αϊ" αλλά δεν επιδίδομαι σε μαγκιές του πληκτρολογίου.

Ανώνυμος είπε...

Κομμάντο, έχετε γούστο ρε παιδιά.
Βρίζετε ασύστολα, συκοφαντείτε, πετάτε όχι μία αλλά σαρανταπέντε υποτιμητικές προστακτικές στα κείμενά σας και στο φινάλε ..."Προστακτικές στις κοβες σου", τάχαμου θιγμένος για τούτο δώ: "Μάθε πρώτον να μιλάς καλύτερα", που θα έπρεπε να το εκλάβεις σαν καθαρά διαλλακτική και φιλική προτροπή, αναλογιζόμενος τι έχεις ήδη εσύ, απρόκλητα και καθ' υπερβολήν, άδικα πει...
Σαν ανώριμοι ευέξαπτοι έφηβοι.
----------------
Επί της ουσίας, νομίζω ότι το πάθος σου (και "σας") να εκμαιεύεις με κάθε ευκαιρία το τελεσίδικο συμπέρασμα ότι "για όλα φταίει το (διαχρονικό!) ΚΚΕ" δε θα σε βοηθήσει να μελετήσεις την ιστορία.
Συγχέεις την στρατιωτική κατοχή της Αθήνας με την ...εξουσία. Δεν είναι τόσο απλό. Αλλο να έχεις ένα, (ισχυρό -σύμφωνοι) τακτικό πλεονέκτημα σε μια στρατιωτική σύγκρουση και άλλο η εξουσία. Μην είσαι τόσο βιαστικός. Και απλοποιείς μέχρι διαστρέβλωσης τα πράγματα αν αποδίδεις έστω και σε ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΚΚΕ (της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου) την ευθύνη του "φρεναρίσματος" ενός υποθετικού ΕΑΜ, που ήταν έτοιμο να σαρώσει τους εγγλέζους και να πάρει την εξουσία!!
Νομίζω πως αν προσπαθήσεις να "μπείς" στο πνεύμα εκείνης της εποχής, τι πίστευαν οι πλατειές μάζες σε πόλεις και χωριά, προφανώς και οι αγωνιστές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, ακόμη αν δείς στο χάρτη, που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή ο Πόλεμος, την πάλη, που ποτέ δεν είχε παύσει, ανάμεσα στον Σοσιαλισμό και τον Καπιταλισμό, τον αγώνα δρόμου για την διασφάλιση των ευνοϊκότερων για κάθε πλευρά (αλλά και ενδοϊμπεριαλιστικά...) μεταπολεμικών ισορροπιών,
ε,
θα μπορείς να κρίνεις πιο σωστά τα γεγονότα, και ασφαλώς και την θέση του ΚΚΕ σε αυτά.
Βόηθα να γίνει μια σοβαρή συζήτηση.
Δεν επεκτείνομαι γιατί περιμένω το β μέρος της ομιλίας Μαργαρίτη, που μας έχει υποσχεθεί ο Κάπταιν.

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

Συγγνώμη, ο προηγούμενος ήμουν ο αγαπημένος σας Σέχταρ

Ανώνυμος είπε...

@Aντώνης

Το 'να μιλάς' είναι αντικείμενο στην κύρια πρόταση 'Μάθε' -ναι, ορισμένες φορές ένα και μόνο ρήμα αποτελεί μόνο του πρόταση-. Το 'μάθε' είναι προστακτική β' ενικού του μαθαίνω.

Η αντικειμενικότητα στην οποία στηρίζομαι είναι οι 130000 ένοπλοι μαχητές του ΕΛΑΣ και οι άλλοι τόσοι έφεδροι. Επίσης, η οργανωτικοδιοικητικοιδεολογική ηγεμονία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ σε όλο σχεδόν το μήκος της επικράτειας και στη συντριπτική πλειοψηφία του-άμαχου- λαού.
Οι ιμπεριαλιστές, με ανοιχτό το 'μέτωπο' της 'συννενόησης' με τους σοβιετικούς -έστω και τυπικά-, και με την κατάσταση στο εσωτερικό τους να μην είναι και απόλυτα και άνετα ελεγχόμενη (ας μην ξεχνάμε το βρισίδι προς τον ΤΣΏΡΤΣΙΛ στη βουλή των κοινοτήτων για την πολιτική του στην Ελλάδα) γρήγορα θα χάνανε. Μπορεί να τριχοτομούν χώρες γενικά, αλλά εδώ μιλάμε για την Ελλάδα του φθινοπώρου χειμώνα του 1944. Και, απ'ότι θυμάμαι, την Αθήνα κάνανε ΕΝΑ ΜΗΝΑ να την πάρουνε -πολεμώντας ουσιαστικά τους άοπλους έφεδρους αθηναίους, τον Μίκη, τον Μιχάλη Κατσαρό και άλλα τέτοια λουλούδια,και όχι τους μπαρουτοκαπνισμένους του Άρη-. Από το Βόλο διώχτηκαν κακήν κακώς όταν πήγαν να μπουν στην πόλη. Στη Λέσβο και τα δωδεκάνησα ο στόλος τους αντιμετώπισε τα πάνδεινα θελοντας να τα καταλάβει.
Αφήνω στη φαντασία των αλαφροϊσκιωτων το ποιά θα μπορούσε να είναι η έκβαση της 'επιχείρησης ελλάδα' για τους συμμάχους, εαν το κόμμα έστελνε πανελλαδικό ραπόρτο μέχρι θανάτου υπεράσπισης των λαοκρατικών εδαφών από τους συμμαχικούς εισβολείς. Το Βιετνάμ θα φάνταζε φάρσα...

Τα ιστορικά γεγονότα είναι συγκεκριμμένα και γνωστά εδώ και πολύ καιρό. Το ότι αποφάσισε το ΚΚΕ να ανανεώσει τη θέση του για το ζήτημα δεν σημαίνει ότι θα ανεχτούμε το πέπλο του ιστορικιστικοού αγνωστικισμού που πέφτει πάνω στις- τεράστιες- δυνατότες που υπήρχαν τότε, μόνο και μόνο για να ελαφρύνουμε τα λάθη των διαχειριστών -κομματικά αποκατεστημένοι, πολιτικά όχι..- και να μειώσουμε τη σημασία και τη διορατικότητα των δολοφονημένων υπ'ευθύνη τους -πολιτικά αποκατεστημένος, κομματικά όχι..-.

Δεν θα το ανεχτούμε, για την ΤΙΜΗ και τη ΜΝΗΜΗ όλων των χιλιάδων κομμουνιστών αγωνιστών του ανθού της ελληνικής κοινωνίας που δολοφονήθηκαν, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτοπίστηκαν από την πατρίδα τους, επειδή κάποιοι ήταν και χέστες και θρασύδειλα ανθρωπάκια του κομματικού μηχανισμού που δεν δίσταζαν να στέλνουν στο θάνατο το μεγαλύτερο παρτιζάνο που γνώρισε η Ευρώπη* μόνο και μόνο για να υπερασπιστούν τη θεσούλα τους και την ιστορική μικρότητά τους.


-Διευθυντική θέση στην παραγωγή δεν έχω, όπως ο μανατζαρέος. Βιοπορίζομαι αποκλειστικά απο την χειρωνακτική εργατική μου δύναμη και μάλιστα σε βραδυνό ωράριο. Η πανεπιστημιακή μου ζωή συνεχίζεται -9ο έτος αισίως- και σκοπεύω να τη συνεχίσω κι άλλο.

*Πρόδρομμος του Γκεβάρα και όχι παράλληλος, όπως ισχυρίζεται η Κ.Ε.


χαιρετίσματα από το βασίλειο του πραγματικού


κομμαντο φθινοπωρινής εντροπίας