Οι τρεις δεκαετίες ήταν η αρχή...

…εμπρός για μια πραγματική και ριζική αλλαγή.

Με κατεύθυνση το σοσιαλισμό. Ο σοσιαλισμός είναι σαν το βορρά, ένα σημείο του ορίζοντα, που όσο το πλησιάζουμε απομακρύνεται, όπως λέει ο πι-πι στο βιβλίο του επιστροφή στο μέλλον. Μα τι ποιητικός που είναι ο πι-πι! Γι’ αυτό πάρτε καλύτερα το βιβλίο του μπογιό, κι ας μην έχει τόσο λογοτεχνική εσάνς για τους εστέτ αναγνώστες. Τα λέει λαϊκά κι ωραία, για να καταλαβαίνουν οι απλοί ανθρώποι. Όχι επειδή τους θεωρεί ηλίθιους, ο τίτλος σε άλλους αναφέρεται. Είναι ο καπιταλισμός, όχι το χρέος ηλίθιε. Επειδή όμως οι ηλίθιοι είναι αήττητοι, η τελική νίκη θα είναι δική τους κι αυτό είναι αντικειμενικό. Ή μάλλον χαϊδεύει τις παρυφές της νομοτέλειας, για να γίνουμε κι εμείς πιο ποιητικοί.

Υπάρχουν λοιπόν οι διανοούμενοι που θεωρητικολογούν, δηλαδή θεωρούν την πραγματικότητα από ψηλά, αφ’ υψηλού, και χάνονται στον κόσμο των αφαιρέσεων. Υπάρχουν αυτοί που για να εκλαϊκεύσουν τα γεγονότα, τα φέρνουν στα μέτρα τους και τα φτωχαίνουν, τα αποξηραίνουν απ’ την ουσία και την πολυπλοκότητά τους. Κι υπάρχουν κι αυτοί που μιλάνε ανάλογα με το ακροατήριο που έχουν και του λένε αυτά που θέλει να ακούσει.

Πότε σαν ντούροι επαναστάτες και μαιτρ της τακτικής που κατηγορούν τους άλλους για ιδιότυπο αναχωρητισμό από τα πραγματικά επίδικα της πάλης που συναπαρτίζουν ένα σύγχρονο, επαναστατικό σχέδιο με μεταβατικά, «μπολσεβίκικα» αιτήματα, πλατιά και παλλαϊκά –σαν το εαμ- κατανοητά στον κόσμο. Και πότε σαν υπεύθυνοι και σοβαροί, αστοί αναλυτές που στηλιτεύουν την εθνικά επικίνδυνη και καταστροφική πολιτική του μνημονίου.

Απ’ τη μια πλευρά οι λαοί κι οι οικονομίες, δηλ τα κράτη κι από την άλλη οι τράπεζες, που λέει κι ο καζάκης (3.33). Από δω το κράτος, από εκεί οι τράπεζες. Κι η κοινή μαρξιστική λογική, πάει περίπατο. Αλλά τα δικά του μαργαριτάρια δεν έχουν το μάρκετινγκ της αλέκας κι έτσι μένουν στο απυρόβλητο.

Ο πι-πι λοιπόν μπορεί να ταξιδεύει για το βορρά, αλλά να μη φτάσει ποτέ. Ο βορράς είναι απλώς ένα σημείο του ορίζοντα, κατεύθυνση κι όχι τελικός προορισμός. Κι ο βόρειος πόλος είναι γεμάτος πάγους που δεν έσπασαν και δρόμους που δεν χαράχτηκαν. Γι’ αυτό προβάλλει η ανάγκη ενός τρίτου πόλου, για να βαδίσει στα χνάρια του τρίτου δρόμου, πάνω στα ερείπια της τρίτης διεθνούς που χρεοκόπησε, και του παπανδρέου του τρίτου, του μακρύτερου, που θα πέσει από τα κάτω κι αριστερά.

Αλλά αν εμείς σπρώχνουμε από κάτω κι αριστερά, το πράγμα θα πάει στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, προς τα πάνω και δεξιά. Σε μια κυβέρνηση που θα λειτουργεί υπό μαζικό, λαϊκό εκβιασμό για να πάρει μέτρα υπέρ μας, και θα εφαρμόσει το μεταβατικό, αντικαπιταλιστικό μας πρόγραμμα, με το λαϊκό πιστόλι στον κρόταφο. Ρώσικη ρουλέτα είναι αυτή όμως και μπορεί να σκάσει στα μούτρα σου, σαν τη ρώσικη επανάσταση. Γιατί τα όπλα που έστελναν οι σοβιετικοί ήταν παμπάλαια και δυσλειτουργικά. Πουλούσαν απλώς διεθνισμό για να ξεφορτωθούν τις τσαρικές παλιατζούρες. Τέτοιοι ήσαν οι άτιμοι οι σταλινικοί και τέτοιοι παραμένουν μέχρι και σήμερα.

Μπορείς λοιπόν να ξεκινήσεις για το βορρά, ακολουθώντας τον πολικό αστέρα, στο δρόμο που δείχνει η μεγάλη σοβιετική άρκτος, που ανελήφθη εις τους ουρανούς, χωρίς να περιμένει τους πιστούς της να κάνουν μαζί της την επουράνια έφοδο. Και να φτάσεις σαν την τρόικα των μάγων με τα δώρα. Ο μπαλτάσαρ θα φέρει έξοδο από την ευρωζώνη, ο μέλχιοτ κρατικοποιήσεις τραπεζών κι ο κορέα ελέ και διαγραφή (μέρους) του χρέους. Θα αλλάξουν με μαγικό ραβδάκι τον καπιταλισμό και το χρηματοπιστωτικό σύστημα που είναι η καρδιά του και θα αρχίσει να χτυπά φιλολαϊκά. Στο μισά του ταξιδιού θα κάνουμε και μια στάση, πληρωμών κατά προτίμηση.

Να βγει κι ο πι-πι, ως κύκλος της χαριλάου τρικούπη –προσοχή στους συνειρμούς όμως, γιατί οι άλλοι με το θείο βρέφος μετακόμισαν στην ιπποκράτους- και να πει: δυστυχώς επτωχεύσαμεν ιδεολογικά κι ακολουθούμε παλιές χρεοκοπημένες συνταγές για τρίτους δρόμους, από τον τσελεμεντέ του αναρχικού, που πάλιωσαν οι σελίδες τους κι έγιναν κίτρινες σαν τη δεύτερη διεθνή του κάουτσκι.

Μια παραλλαγή της αλλαγής. Ή μάλλον αλλαγή της αλλαγής. Ο επαναπροσδιορισμός της αλλαγής της αλλαγής. Τσάκα την τσαπού οε-οε. Χρωστάμε κι ένα αφιέρωμα στο λεωνίδα που φυλούσε θερμοπύλες, πριν να κλείσει η χρονιά.

Αλλά ας επιστρέψουμε στα έργα των κλασικών. Χάρρυ κλυνν, δίσκος ραντεβού με την εισαγγελία. Έτος 1989, το σωτήριο και καθαρτήριο. Η οπτική γωνία ενός μικρού παιδιού της εποχής για την αλλαγή που έπνεε τα λοίσθια.

Αλλαγή; Αυτό το πλάμα, είναι ένα πλάμα που ένας παππούλης έρχεται με το αεροπλάνο και κάνει το χελάκι του έτσι, και μια κοπέλα με μεγάλα βυζιά, πηγαίνει δίπλα του και τον πιάνει για να μην πέσει. Η μαμά μου λέει πως αυτός ο παππούλης θέλει να παντλευτεί αυτή την κοπέλα με τα μεγάλα τα βυζιά, αλλά ο μπαμπάς μου λέει πως αυτή θα τον καταστλέψει, γιατί αυτός ο παππούλης που θέλει να παντλευτεί την κοπέλα με τα μεγάλα τα βυζιά, δεν κοιτάει τη δουλειά του. Κι αυτό το πλάμα είναι όλοι που κλέβουν και που λέει ο μπαμπάς μου πως όπου να ‘ναι θα φύγουνε νύχτα. Κι αυτό το πλάμα το βλίζει όλη μέρα ο μπαμπάς μου και μόλις το βλέπει στην τηλεόλαση, φωνάζει και λέει στη μαμά μου: κλείσ’ τη γαμώ το γονιό τους, γιατί θα τη σπάσω. Και τότε η μαμά μου την κλείνει, κι ο μπαμπάς μου βάζει ένα βίντεο, και βλέπει μια κοπέλα, με μεγάάλα βυζιά, που δεν είναι όμως η κοπέλα με τα μεγάλα τα βυζιά που θέλει να παντλευτεί ο παππούλης.

Τώρα που ενταφιάζεται η αλλαγή κι οι κατακτήσεις της μεταπολίτευσης, ο νεκρός δεδικαίωται στη συλλογική μνήμη. Που θέλουν να τη θάψουν κι αυτή μαζί, να μας πείσουν ότι όλοι μαζί τα φάγαμε και να ‘χουμε τύψεις για το μεγάλο πάρτι της μεταπολίτευσης, όπου φάγαμε πόρτα και δεν πατήσαμε ποτέ.

Τι εναλλακτική –λένε ότι- υπάρχει; Η νοσταλγία για το νεκρό κουφάρι της μεταπολίτευσης και μια εξιδανικευμένη εικόνα του παρελθόντος. Που την πλασάρουν ένα σωρό απο-κόμματα υπό διαμόρφωση, ζυμώνουν διεργασίες κι απλώνουν την εκλογική τους πραμάτεια: εδώ το καλό πασόκ. Το πραγματικό, το τιμιο πασοκ. Το σοσιαλιστικό, το ενωμένο και δυνατό.
Δε βάζεις κι ένα νέο εαμ, μπας και συγκινήσουμε τον κόσμο, όπως ο ανδρέας το 81’ που λεηλάτησε τις ψήφους των παλιών εαμιτών και τους έδωσε σύνταξη αντιστασιακού;

Ο κάρολος μας λέει ότι το κεφάλαιο δημιουργεί αντικειμενικά και το νεκροθάφτη του, δηλαδή το προλεταριάτο. Η σύγχρονη εργατική τάξη εκτός από το κεφάλαιο καλείται να θάψει και τις αυταπάτες της, που της καλλιεργούνται έντεχνα εντός του συστήματος.
Η αλλαγή είναι το όπιο του λαού. Όχι σε όλα τα πασόκ, σκληρά και μαλακά.