Μίλα μου

Πολλοί σύντροφοι κατά την παιδική τους ηλικία μπέρδευαν το λέγειν με τον βλαδίμηρο και ήταν πεισμένοι ότι η γνωστή φράση μιλούσε για τον τρόπο του λένιν. Εντάξει τον λένιν τον ξέρουμε. Ο λέγειν τι μέρος του λόγου είναι; Τι, απαρέμφατο; Και ποιος είναι αυτός ο απαρέμφατος;

Αυτό βασικά συμβαίνει γιατί είχαν ακούσει το όνομά του ως βρέφη και μεγάλωσαν με αυτό, ενώ η σημερινή γενιά του άγριου δεκέμβρη, τον μαθαίνει  συνήθως πολύ αργότερα και περνάει σε μεγαλύτερη ηλικία τις παιδικές της αρρώστιες.

Το ότι κατέχουμε βέβαια πέντε πράγματα για το λένιν, δε σημαίνει απαραίτητα ότι έχουμε και καλό λέγειν. Αν αυτά πήγαιναν μαζί, τότε αυτοί που θα ήξεραν το βλαδίμηρο θα ήταν πολύ περισσότεροι –κάποιοι θα προσπαθούσαν να του μοιάσουν κιόλας. Ενώ τώρα οι σφοι που μιλάνε καλά είναι λίγοι, και ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους, όπως ο λένιν από τους άλλους μπολσεβίκους της γενιάς του.

Υπ’ όψιν πως δεν περιλαμβάνω τον εαυτό μου στους δεινούς ρήτορες. Αν ήμουν τέτοιος μάλλον θα έγραφα λιγότερο και θα μιλούσα περισσότερο. Οπότε το μπλοκ μπορεί εμμέσως να θεωρηθεί ως μια ομολογία αποτυχίας σε άλλες μορφές επικοινωνίας, λιγότερο διαμεσολαβημένες.

Οι σφοι λοιπόν μιλάνε ξύλινα γιατί κάποια πράγματα πρέπει να τα πεις με το όνομά τους, κι αν τα πεις διαφορετικά, χάνουν το νόημά τους. Η εργασία δεν είναι απλά απασχόληση, η εργατική τάξη είναι τάξη κι όχι τα ασθενέστερα στρώματα, ο ιμπεριαλισμός δεν είναι μόνο επεκτατισμός. Και δεν είναι γενικά «το σύστημα», για να καταλαβαίνει καθένας ό,τι θέλει και να αποφεύγει την ουσία, αλλά ο καπιταλισμός. Ηλίθιε.

Η ξύλινη γλώσσα τουλάχιστον είναι πολύ καλύτερη από τα κούφια λόγια που ηχούν ωραία, χωρίς να λένε τίποτα κι απείρως προτιμότερη από τους δημαγωγούς ρήτορες που σε τυλίγουνε με παχιά λόγια και σε πείθουνε, γιατί καλά τα λένε, άλλο αν δε σου έμεινε τίποτα από όσα είπαν, για να τα δεις κριτικά.

Κι αν καμιά φορά οι σφοι μιλάνε σαν το ριζοσπάστη, μη φοβηθείς, γιατί σου λένε όσα σου κρύβουν όλοι οι άλλοι. Ακριβώς όπως ο ρίζος.

Δε λένε πολλά, γιατί έχουν πολλά να κάνουν και αυτές τις μέρες τρέχουν και δε φτάνουν και τους καταβάλλει η κούραση, που κάποιες φορές μπορείς να τη δεις ζωγραφισμένη και στο πρόσωπο της αλέκας, όταν μιλάει. Δεν έχουν πάντα καθαρό μυαλό, γιατί ακούν τα μύρια όσα κάθε μέρα και το παραμικρό μπορεί να γίνει η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι της υπομονής τους. Όταν ακούν πχ ντεμέκ βαθιές αλήθειες του τύπου «έλα μωρέ τώρα, τους ξέρω εγώ τους κουκουέδες, αφού όλοι τα παίρνουν» είναι να μην τα πάρουν; Ε τα παίρνουν λοιπόν κανονικά κι όποιον πάρει ο χάρος.

Δεν το έχουν πάντα το σπρέχεν μπροστά σε μεγάλο κοινό –γιατί δεν τους αρέσει να ξεχωρίζουν από τον κόσμο- ούτε στα κανάλια, γιατί δεν έχουν πιάσει ολημερίς στασίδι, σαν το λοβέρδο πχ. Αλλά όσο πιο πολύ ανοίγονται και ζυμώνονται με τον κόσμο –γιατί η ζύμωση δεν είναι ποτέ μονόπλευρη- μαθαίνουν να πιάνουν το σφυγμό του και να μιλάν κατευθείαν στην ψυχή του. Κι είναι όλο και περισσότεροι αυτοί που κάθονται και ακούν προσεκτικά, τι έχουν να τους πούνε οι κομμουνιστές. Μία από τις σημαντικότερες συνέπειες της κρίσης είναι ότι ο κόσμος ψάχνεται. Το μόνο εύκολο πλέον είναι να του πιάσεις την κουβέντα, κι αμέσως θα ‘ρθουν γύρω σου άλλοι τόσοι να φτιάξουν πηγαδάκι.

Γίνονται πιεστικοί πολλές φορές, γιατί σε πετυχαίνουν μια στα τόσα κι έχουνε μόνο δέκα λεπτά (κήρυγμα) για να σε μεταπείσουν. Ενώ το σύστημα (δηλ ο καπιταλισμός, για να μην ξεχνιόμαστε) σου μιλάν όλες τις υπόλοιπες εικοσιτρείς ώρες και πενήντα λεπτά της ημέρας. Μέσα από τα δελτία ειδήσεων, τις ταινίες του χόλιγουντ, την γκλαμουριά του λάιφ στάιλ. Και σου επιβάλλει τις αξίες του ως κυρίαρχες.

Δε γίνονται όμως «πρήχτες», με το συμπάθιο, σαν εκείνες τις γκρούπες που κάνουν εισοδισμό στην γσεε, για να βρούν τίμιους πασόκους και να τους κόψουν κουπόνια ενίσχυσης, ώστε να επιβιώσει η οργάνωσή τους. Στήνουνε ενέδρες σε κάθε γωνία, σε περικυκλώνουν και σε πολιορκούν μέχρι να ενδώσεις στις ορέξεις τους. Όποιος κάνει το λάθος να σταματήσει, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ποικιλία κινήσεων που τον ακινητοποιούν. Πρώτα σου απλώνουν την εφημερίδα, που την κρατάνε κάθετα, σα να σου δείχνουν το ένταλμα σύλληψης, και με τα άλλα χέρια –γιατί δε φτάνει μόνο ένα- κρατάνε τα υπόλοιπα σύνεργα και συνεχίζουν να σε πυροβολούν με προτάσεις.

Θα πάρετε το περιοδικό μας; Θα μας ενισχύσετε οικονομικά; Θα ‘ρθειτε στην εκδήλωσή μας; Θα υπογράψετε να σταματήσει ο πόλεμος; Θα γίνεις μέλος της οργάνωσής μας; Θα με παντρευτείς;

Κάποιοι αδύναμοι κι άμαθοι που τελικά υποκύπτουν και παίρνουν κάτι, πρέπει να ‘ναι οι ίδιοι που λυγίσανε στο στρατό και πείστηκαν να πάνε δόκιμοι, γιατί τους έπιασαν στο φιλότιμο.

Οι σφοι δεν γράφουν καλά στο γυαλί, γιατί πέφτουν οι αδέκαστοι δημοσιογράφοι πάνω τους, τους διακόπτουν με νύχια γαμψά και δεν τους αφήνουν να σταυρώσουν δεύτερη φράση. Πρέπει να έχουν κωδικοποιημένη σε τίτλους του ενός λεπτού την πρότασή τους για λαϊκή εξουσία. Αλλά άμα πιάσουν καλή ροή στο λόγο τους, τους κόβουν γιατί «πρέπει να πάμε σε διαφημίσεις» ή με το κλασικό κόλπο «γίνατε σαφής, βάλτε μια τελεία». Εντάξει αρχηγέ, σαφής έγινε, αλλά άσ’ τον να τα πει τουλάχιστον. Δηλαδή αν σου τα ‘λεγε μπερδεμένα θα του άφηνες περισσότερο χρόνο να μιλήσει;

Οι σφοι μιλάνε συνεχώς για τον σύριζα στην τηλεόραση, γιατί είναι το μόνο πράγμα για το οποίο τους ρωτάνε. Σαν να σου κάνω εγώ συνέντευξη τώρα, ας πούμε για τα μελλοντικά σου σχέδια, σε όλους τους τομείς, και να τρώω σκάλωμα. Πες μου για την πρώην σου. Θα συνεργαστείς τελικά με την πρώην σου; Μα γιατί δεν τα ξαναφτιάχνεις με την πρώην σου; Ναι σε πρόδωσε, αλλά γιατί δεν το ξανασκέφτεσαι και είσαι ανένδοτος; Ασυμφωνία χαρακτήρων; Ας τα βρίσκατε σε ένα μίνιμουμ κοινό πλαίσιο. Αλλά ας πούμε κάτι για αυτά που απασχολούν τον κόσμο. Πότε θα ενωθείτε με την πρώην σου;

Οι σφοι δεν έχουν πάντα ευχέρεια λόγου, γιατί δεν έχουν πείρα από διαδικασίες σε στιλ λέσχης συζητήσεων, που καταλήγουν σε συλλογική ψυχοθεραπεία, όπου λέει ο καθένας την ιστορία της ζωής του, όπως στο μπλοκ, ή σε διάφορες πολιτικές εκδηλώσεις.

Πρέπει να τους δεις στις δικές μας εκδηλώσεις, όπου μιλάνε ήρεμα και συνεσταλμένα, ντρέπονται να κάνουν την αρχή κι έχουν την αγωνία να το μαζεύουν μόνοι τους, πριν ξεχειλώσει. Και μετά να κάνεις τις συγκρίσεις με τους άλλους.

Όπου μπορείς να δεις τα πάντα. Διαγωνισμούς ατάκας, βερμπαλισμούς, θεατρικούς μονολόγους, αλεξιπτωτιστές που έρχονται να πουν τα δικά τους και φεύγουν όσο ξαφνικά εμφανίστηκαν, κοινό που μιλάει πάνω στον ομιλητή και τον καλύπτει, διαδικασίες λάστιχο για βάλιουμ, ομιλητές που επιδιώκουν να μιλήσουν τελευταίοι για να πουν την τελευταία λέξη και να κάνουν εντυπωσιακό φινάλε, άλλους που ξεκινάνε λέγοντας ότι δε θα μιλήσουν πολύ για να αφήσουν χρόνο στους υπόλοιπους (για να τηρήσουν ευλαβικά το τελετουργικό), αλλά μιλάνε τελικά κάνα μισάωρο κι ενώ από πίσω ακούγεται ως μουσική υπόκρουση το «μ’ αρέσει να μη λέω πολλά».

Γενικώς ένα κλίμα αμφιθεάτρου που γαλουχεί μια γενιά συνδικαλιστών και δύσκολα αποβάλλεται στη συνέχεια. Πώς να μη μεταφερθεί μετά  καιστις πλατείες, όπου ο κόσμος έκανε ψυχοθεραπεία με όρους τηλεοπτικής εκτόνωσης –όπως στο λαζόπουλο- χωρίς λογικές, συνεκτικές διαδικασίες;

Εν κατακλείδι –και για να το μαζεύουμε. Οι σύντροφοι μιλάνε για το σοσιαλισμό. Κι ο λόγος τους μοιάζει με αυτά που γράφει ο μπρεχτ στο εγκώμιο για τον κομμουνισμό. Είναι λογικός κι εύκολος. Είναι το απλό που είναι δύσκολο να γίνει. Μίλα μαζί τους, ρώτα τους ό,τι θες και δε θα χάσεις..