Ο δικός μας άνθρωπος

Η αλήθεια είναι πως πριν να παίξουν στην οθόνη οι σκηνές από τα επινίκια της Πορτογαλίας, με τον τραυματία Ρονάλντο να βγάζει την μπλούζα απλά για να δούμε τους κοιλιακούς του, να πανηγυρίζει και να σηκώνει το Κύπελλο, οι εκφωνητές θα έπρεπε να προειδοποιούν το κοινό κάπως: προσοχή, ακολουθούν σκληρές εικόνες. Κι ας μην είναι πολύ κατανοητό γιατί έπρεπε να πάνε πάνω σε αυτόν οι κάμερες, στο τέλος ενός αγώνα, όπου η βασική του συμβολή ήταν να αποχωρήσει τραυματίας και να αφήσει την ομάδα του να αποδείξει ότι δεν είναι δική του, αλλά του Σάντος, κι ότι μάλλον μπορεί να παίξει καλύτερα χωρίς αυτόν.

Αλλά αν εξαιρέσεις τον Μπακόπουλο, που έχει μάθει να γλείφει όπου βλέπει σαξές στόρι κι όσους είναι στην κορυφή και παραλίγο να βγάλει τον Κριστιάνο καλύτερο παίκτη όλων των εποχών (πάλι καλά δηλ που δεν τον έβγαλε και MVP του τελικού), και κάτι Βαρουφίτσους που τη βρίσκουν με το Ρονάλντο (με ένα νι), για όλους τους άλλους που λατρεύουν να τον μισούνε, η εξέλιξη ήταν σχεδόν ιδανική. Έξω από την αρχή σχεδόν το ποδοσφαιρικό σίχαμα, που τον είπαν Ρονάλντο οι γονείς του, γιατί ήταν πολιτικοί θαυμαστές του Ρίγκαν (από εκεί να καταλάβεις τι προοπτικές είχε), και ύστερα είμαστε όλοι Πορτογάλοι, άφοβα, ολόψυχα και χωρίς τύψεις. Γιατί εντάξει, Ελλάς - Γαλλία -(λαϊκή) συμμαχία, και -αν ρωτήσεις τον Αλέξη- ο Ολάντ είναι φίλος μας, όπως κατά καιρούς και το ΔΝΤ, ο Γιούνκερ, ο Ομπάμα, ακόμα και οι Γερμανοί, πλην του Σόιμπλε, που δεν τον πάει ούτε ο Μπαράκ. Αλλά βασικά με τους Πορτογάλους ένας λαός είμαστε.

Τα μπουφάν που αγαπήσαμε

Η Πορτογαλία έπαιξε λοιπόν καλύτερα χωρίς τον καλύτερό της παίκτη. Κι αν αυτό φαίνεται βαριά διαλεκτική για κάποιους, μπορεί να δοκιμάσουν ως εξήγηση το φαινόμενο της πεταλούδας. Γιατί ως γνωστόν, αν μια πεταλούδα καθίσει στο πρόσωπο του γελοίου στο Παρίσι, και χαλάσει το δακρυσμένο δραματικό πλάνο του προς την κάμερα, ενώ καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να συνεχίσει, αφενός επιβαρύνει το κάρμα της και θα επιστρέψει στη ζωή ως κάτι χειρότερο (πχ Κριστιάνο Ρονάλντο), αφετέρου οι Πορτογάλοι θα σηκώσουν το Κύπελλο.
Γιατί όχι; Εδώ κάποιοι (ζουν ανάμεσά μας) πίστεψαν πως ρίχνοντας στην κάλπη ένα ψηφοδέλτιο, θα σκιστεί το μνημόνιο, σε αυτό θα κολλήσουμε τώρα;

Εναλλακτικά μπορούν να το ρίξουν στις θεωρίες συνωμοσίας. Γιατί ο Γκριζμάν ξέρω γω έχει πορτογαλικές ρίζες από τη μητέρα του και δε φαινόταν πολύ στενοχωρημένος στο τέλος, και έτσι εξηγείται που αναλάμβανε να εκτελέσει όλα τα κόρνερ και τις στημένες φάσεις. Το πιάσατε έτσι...; Στημένες φάσεις...

Άσε που κάτι παθαίνουν όλοι οι Ρονάλντο (πραγματικοί και μη) σε αυτό το γήπεδο στους τελικούς, κόντρα στη Γαλλία.
Άσε που όποιος πέρασε από την Εθνική και φεύγει, κάνει τους άθλους της ζωής του. Πρέμιερ Λιγκ σήκωσε ο Ρανιέρι, το EURO ο Σάντος, ο Ιορντανέσκου ξαναπήγε τους Ρουμάνους στα τελικά μετά από 16 χρόνια... Το ερώτημα είναι ποιος θα προλάβει να πάρει το Βασίλη Δανιήλ (ή αν προλαβαίνει να φύγει κι ο Σκίμπε) για να πάρει το Μουντιάλ στη Ρωσία, το 18'. στην κορύφωση για τα 100χρονα του ΚΚΕ -εκτός κι αν έχει προλάβει να γίνει κάποια επετειακή επανάσταση στο ενδιάμεσο, το 17'...
Άσε που είναι η τρίτη φορά φέτος, που το σηκώνει η ομάδα που έφτασε (σκανδαλωδώς) πιο εύκολα στον τελικό, μετά από τους Cavaliers του Λεμπρόν στο ΝΒΑ και τη Ρεάλ στο Τσου-Λου (και αν εξαιρέσεις την τελευταία, οι άλλοι το άξιζαν απόλυτα).

Και μην ξεχάσουμε να ρωτήσουμε έναν ταξιτζή να μας αναλύσει την παράδοση των PIGS στα EURO του 21ου αιώνα, και τη θέση τους ως αδύναμοι κρίκοι στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα της ΕΕ.
Το πήρε η Ελλάδα το 04', οι Ισπανοί το 08' και το 12', οι Πορτογάλοι τώρα, και οι Ιταλοί το είχαν στα χέρια τους, αλλά γλίστρησε η μπάλα από αυτά του Τόλντο στο σουτ του Βιλτόρ και έμειναν με τον ξαφνικό θάνατο και την εκδίκηση στο Μουντιάλ του 06'.

Η ζωή του όλη είναι ένα τσιγάρο...

Αλλά το βασικό πρόσωπο, που επισκιάζει κάθε γελοίο και τα καταφέρνει καλύτερα χωρίς αυτόν, είναι ο Φερνάντο Σάντος, τον οποίο κάποια σημερινά πρωτοσέλιδα τον παρουσίασαν ως το "δικό μας άνθρωπο", σαν να είναι ο διάδοχος του Βέγγου. Μόνο που αυτός, αντί για "καλοί μου άνθρωποι", θα (το εννοεί, αλλά θα) πει κάτι σαν: ουέου-ουέου. Δηλ σαν τους πορτογαλικούς φθόγγους που πετούσε κάποτε ο Πανούτσος, για να δηλώσει τη συμπάθειά του στον καρπουζά από το Εστορίλ, όπως έμεινε να τον αποκαλούν οι φωτεινοί παντογνώστες (μετά τον ταβερνιάρη Ντελ Μπόσκε. Ενώ άμα έχεις το Λεβ να μυρίζει τα αχαμνά του, σα μυρωδιάς, είναι γερμανική φινέτσα κι απόλαυση).

Βασικά πρέπει να υπάρχουν ελάχιστοι Έλληνες που να μη γουστάρουν το Σάντος. Όσοι δεν μπορούν το στιλ ποδοσφαίρου που υπηρετεί (αλλά πανηγύριζαν έξαλλα με την ίδια συνταγή του Ρεχάγκελ), ο Θερσίτης που είναι ΠΑΟΚτζής αλλά περνάει γενιές 14 όσους πέρασαν από τον ΠΑΟΚ και δεν πήραν πρωτάθλημα (ή κι αυτούς που πήραν, δε μασάει), κάποιοι ολυμπιακοί ίσως... Αυτά. Για τους άλλους είναι εξαιρετικά οικεία και αγαπητή φυσιογνωμία. Και γίνεται ακόμα περισσότερο με κάτι δηλώσεις (πριν τον τελικό), όπου απαντούσε στους επικριτές του θεάματος που πρόσφεραν οι Πορτογάλοι και ευχόταν να λένε το ίδιο κι αφού σηκώσουν το Κύπελλο στη Γαλλία. Το οποίο μου θύμισε συνειρμικά (τηρουμένων των αναλογιών πάντα) αυτό που έλεγε ο Άρης Βελουχιώτης για την ιστορία: "πως αν δηλ νικήσουμε, θα μας συγχωρέσει κάποιες ακρότητες, αλλά αν τυχόν χάσουμε, δε θα μας ξεπλένει τίποτα". Κι όχι, πες πως δεν είχε δίκιο.

Και δεν το λέω εκ του αποτελέσματος. Κάποιοι αμπελοφιλόσοφοι διαπιστώνουν την αντικατάσταση της μαρξιστικής διαλεκτικής σκοπού-μέσου με το μακιαβελικό: "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα". Έχουν δηλ την εντύπωση πως η πορεία προς την κορυφή είναι ένας εύκολος, ρομαντικός κατήφορος, όπως εξάλλου και ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με ροδοπέταλα (σκεφτείτε διαλεκτικά). Κι έτσι, οτιδήποτε άλλο βαφτίζεται αντιποδόσφαιρο.

Ναι, αλλά δεν μπορούν να παίξουν όλοι σαν Μπαρτσελόνα, ούτε καν η ίδια η Μπάρτσα, σε σχέση με αυτό που φαντάζεται εξιδανικευμένα στο μυαλό του ο μέσος φίλαθλος. Πόσο μάλλον μια ομάδα που δεν έχει τους συσχετισμούς με το μέρος της, δεν μπορεί να κάνει παιχνίδι πρωτοβουλίας, βασίζεται σε αντεπιθέσεις για να βρει ρήγματα στην άμυνα του αντιπάλου και μένει ταμπουρωμένη στις θέσεις της, για να τις κρατήσει και να τις ενισχύσει με κλεφτοπόλεμο -που είναι πολύ διαφορετικός από τα ανοργάνωτα γιουρούσια.

Βασικά η Πορτογαλία του Σάντος δείχνει την ποδοσφαιρική τακτική που μπορεί να εμπνεύσει και το σχέδιο της εργατικής τάξης. Το οποίο δε χρειάζεται πριμαντόνες, κινηματικούς σταρ κι αυτόκλητους ηγέτες (Κριστιάνους, Μεσσίες, κτλ), αλλά ομαδική προσπάθεια, πειθαρχία, συνοχή και αλληλεγγύη των γραμμών της, ευελιξία μέσων και θέσεων, από την άμυνα στην επίθεση, κτλ. Αλλά κάπου εκεί εξαντλείται η αξία του παραλληλισμού κι αρχίζει η πραγματικότητα.

Αγώνας, γνώση, τόλμη κι αντοχή

Όπως είπε κι ο Σάντος, σε μία από τις κορυφαίες ατάκες του EURO, πριν από έναν αγώνα, όπου τον ρωτούσαν για την ενδεκάδα που σχεδίαζε.
Μερικές αλλαγές θα κάνουμε, μην περιμένετε καμιά επανάσταση. Αυτή έγινε το 74' (εννοώντας την επανάσταση των γαριφάλων στη χώρα του).
Κι είναι στα δικά μας χέρια να την ξανακάνουμε. Ή έστω στα πόδια μας. Αρκεί να μην κλοτσήσουμε την ευκαιρία, όταν μας δοθεί...