Ένας λευκός λιγότερο

Ο έρωτας είναι ανίκητος στη μάχη. Πάνω απ' όλα όμως ένα πολύ καλό άλλοθι για παντός είδους κωλυσιεργίες και γραφειοκρατικά αντανακλαστικά.
Τα οποία τα κουβαλάμε σαν τον ίσκιο μας κι είναι παρόντα για άλλη μια φορά. Αλλά σε αυτό το σημείωμα θα σας μιλήσω για έναν άλλο μου έρωτα.
Ό,τι αγαπάω εγώ πεθαίνει...

Ίσως κάποιοι περίμεναν πιο δυνατό θέμα μετά από τόσο καιρό.
Αλλά αν δε διαβάσετε εδώ μια καλτ προσέγγιση του θέματος, πού αλλού θα τη βρίσκατε; Τέτοια είδωλα και τέτοιες δεκαετίες δεν πρέπει να τα χαρίζουμε στους αστούς.

Γράφω το κείμενο με καθυστέρηση νιώθοντας εαυτόν κομμάτι εκείνης της αριστεράς που ο φιλόσοφος χατζησωκράτης ονομάζει παλαιοημερολογίτικη. Eίμαι απολίθωμα, τι να κάνουμε;

Όλο αυτό το διάστημα οι σημαίες του μπλοκ με το σφυροδρέπανο κυμάτιζαν μεσίστιες. Όταν σε λίγα χρόνια καταλάβω επιτέλους τι διάολο είναι αυτή η ετε, θα το κάνω και στην πράξη να φαίνεται.

Με το πέρας του πένθους η κε του μπλοκ ανοίγει το διάλογο για την πτώση και διάλυση του τραγουδιστή της ποπ μάικλ τζάκσον, τον χαρακτήρα της (κατάρρευση ή ανατροπή) και τα αίτια που οδήγησαν σε αυτή.

Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι οι παιδικές μνήμες είναι τόσο ισχυρές που θα μπορούσαν να με κάνουν να νιώσω θλίψη. Νιώθεις να αφήνεις μαζί τους κι ένα κομμάτι του εαυτού σου.
Λες να λυπηθώ όταν πεθάνει κι ο γκόρμπι;

Καλύτερα όμως που πέθανε τώρα, πριν εκφυλιστεί τελείως. Ίσως να έπρεπε να πεθάνει και λίγο νωρίτερα για να προστατέψει το μύθο του. Όπως ο λένον, ο έλβις, ο γκεβάρα κι η κομμούνα του παρισίου.

Το ίδιο πιστεύουν πολλοί για τη σοβιετία.
Γιατί έτσι αμφότεροι γνώρισαν το θάνατο δύο φορές. Μια ουσιαστική και μια τυπική επιβεβαίωση του προαναγγελθέντος θανάτου.
Ο πραγματικός θάνατος ήρθε όταν απαρνήθηκαν και πρόδωσαν τη φύση τους. Ο τζάκσον τη μαύρη φύση του δέρματός του κι η σοβιετία το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της κοινωνίας που οικοδομούσε.

Αν και στη δική μας περίπτωση ήτανε κόλπο γκρόσο.
Ο γκόρμπι διέλυσε τη σοβιετία, αλλά υπογράφοντας το φιρμάνι αναφώνησε πάνω απ' το πτώμα της: μια καπιτάλα [σ.σ: χώρα] λιγότερη.

Όπως και να 'χει ο νεκρός δεδικαίωται. Και κατά βάθος ποτέ δεν θα υπάρξει άλλος σαν κι αυτόν.
Κάθε μετά θάνατον εξιδανίκεση είναι σημάδι της αγάπης μας για έναν μακαρίτη που μέσα μας είναι αθάνατος.
Ζει, ζει, η σοβιετία ζει, με κούβα και κομμούνα μας οδηγεί.

Πολλοί ζηλιάρηδες κολλάνε εκ των υστέρων σε κάτι πράγματα μικρά για να σπιλώσουν την υστεροφημία ενός μεγάλου έρωτα.
Λένε πχ ότι ο μάικλ τζάκσον ήταν μάρτυρας του ιεχωβά.
Ε και; Μακάρι κι οι υπόλοιποι ιεχωβάδες να τραγουδούσαν και να χόρευαν σαν αυτόν αντί να μοιράζουν το ξύπνα.
Αν το έκαναν μπορεί να πήγαινα μαζί τους. Αν και γενικώς έχω μάθει από φοιτητής να συμπαθώ μόνο τους ορθόδοξους.

Τον τζάκσον και τη σοβιετία δεν τους αγαπάμε τόσο για αυτό που ήταν (γραφειοκρατία, παιδεραστία κι άλλοι παρόμοιοι μύθοι που συσκοτίζουν την ουσία) όσο για αυτό που δεν ήταν. Λευκοί και καπιταλιστές. Στην αρχή τουλάχιστον.

Τους αγαπάμε επίσης για αυτό που συμβόλιζαν κι ενσάρκωναν.
Ο τζάκσον όλη την καλτ μαγεία της δεκαετίας του ογδόντα.
Κι η σοβιετία αυτό που ο χαρίλαος έλεγε 'κονίσματα. Τα σφυροδρέπανα, τους κλασικούς, τον κομμουνισμό.

Ο μάικλ τζάκσον εξέφρασε απόλυτα το πνεύμα των 80'ς, όπως ο κόκκινος οκτώβρης σφράγισε το σύντομο εικοστό αιώνα των επαναστάσεων.
Αλλά μετά από αυτή τη δεκαετία απέτυχε να κάνει κάτι καλό κι ήταν σαν ψάρι έξω απ' τα νερά του. Ό,τι ακριβώς θεωρούν τον μαρξισμό εκτός 19ου αιώνα πολλοί επικριτές του.

Η καπιταλιστική λαίλαπα του 90 δεν έριξε μόνο το τείχος και τη σοβιετία. Οι ανατροπές ήταν γενικές κι επηρέασαν και το εποικοδόμημα.
Μαζί με το τέλος της ιστορίας, ήρθε σαν ρέκβιεμ ο τελευταίος καλός δίσκος του τζάκσον κι η αρχή του τέλους για τον παπακωνσταντίνου, που είχε δώσει δείγματα γραφής ήδη από το 87 στα χαιρετίσματα με το αντεπαναστατικό άσμα καταρρέω (αντί του πολιτικά ορθόδοξου ανατρέπομαι).
Να ζεις για να ακούς το βασίλη σήμερα είναι σα να μπερδεύεις τη σοβιετία με τη σημερινή ρωσία του πούτιν. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που το παθαίνουν.
Σοβιετία ζούμε για να σε ξαναδούμε.

Δεν είναι μια απλή χρονική σύμπτωση αυτή η παρακμή.
Χωρίς το αντίπαλο δέος, ο καπιταλισμός δε νιώθει πίεση κι έχει λιγότερη έμπνευση. Μουσική, κινηματογραφική, καλλιτεχνική εν γένει. Ακόμα και πολιτική.
Η βασική διαφορά στο σοσιαλισμό είναι ότι όσο λιγοστεύει η πίεση αυξάνεται ανάλογα η έμπνευση.

Η σύγχρονη νέα τάξη πραγμάτων θεωρεί τον τζάκσον και τη σοβιετία ανεπίκαιρους και τους νοσταλγούς τους ρετρό απολιθώματα εκτός χρόνου και πραγματικότητας.
Αυτοί όμως ενσάρκωσαν το πνεύμα της εποχής τους κι έγιναν διαχρονικοί, για πάντα επίκαιροι. Ήταν η ίδια η εποχή τους και για αυτό ακριβώς πέρα από αυτή.
Ενώ αυτό που ζούμε σήμερα είναι εφήμερο -σαν τη νίκη της αντεπανάστασης- πιο ανεπίκαιρο κι από ρετρό.
Ποτέ άλλοτε το παρόν δεν ήταν τόσο ανεπίκαιρο. Αυτό είναι το βαθύτερο δράμα της εποχής μας.

Το παρόν υπάρχει, αλλά με χεγκελιανούς όρους είναι μη πραγματικό.
Ο υπαρκτός έχει πάψει να υπάρχει εδώ και χρόνια, αλλά από διαλεκτικής άποψης είναι πραγματικός κι επίκαιρος όσο ποτέ.
Είναι να μη σε πιάνουν μετά τα υπαρξιακά σου;

Υπάρχει μια βαθύτερη, σχεδόν οργανική σύνδεση του τζάκσον με τη σοβιετία.
Ο τζάκσον έβγαζε ένα δίσκο ανά πέντε χρόνια για να πιάσει τη νόρμα του πλάνου και τα έκανε όλα μόνος του: την εκτέλεση, τη σύνθεση των τραγουδιών, τους στίχους, τον χορό, τις χορογραφίες.
Ο κεντρικός σχεδιασμός στα καλύτερά του.

O χρόνος της σοβιετίας κυλούσε αργά κι ανέμελα σαν τον χρόνο των 80'ς.
Κι η παθολογική αγάπη για το σύντροφο με το μουστάκι έδειχνε τη ροπή των ανώριμων συνειδήσεων στην προσωπολατρία. Ό,τι ακριβώς ισχύει για τους θαυμαστές του μάικλ τζάκσον.
Ο άνθρωπος χρειάζεται το μύθο στη ζωή του. Όταν τον κατεβάζει από τον ουρανό στα επίγεια δεν τον γκρεμίζει, αλλά κάνει ένα πρώτο βήμα για να τον καταλάβει και να τον απομυθοποιήσει.

Κάποιοι πιστεύουν ότι η σύγκριση αυτή είναι ιερόσυλη, γιατί οι καλλιτέχνες δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι.
Έτσι νομίζουν.
Οι καλλιτέχνες δε μπορεί παρά να πληρώνονται από το κράτος. Γιατί αλλιώς η τέχνη τους καταντάει περιφερόμενη πόρνη που την πουλάνε στους δρόμους για να ζήσουν.
Καμιά τέχνη δεν πρέπει να πουλιέται σαν κονσέρβα. Κι όταν λέμε τέχνη εννοούμε κάθε είδους εργασία, όπως το εννοούσαν κι οι αρχαίοι. Μάθε τέχνη κι άστηνε...

Εξάλλου η σοβιετία ήταν αυτό ακριβώς. Η τέχνη του δημιοσιουπαλληλείν. Η διαλεκτική άρση του ψευτοδιλήμματος.
Γραφειοκράτες σαν τον σουσλόφ κι άλλοι συγγραφείς πολιτικών άρλεκιν ήταν πραγματικοί καλλιτέχνες στο είδος τους.

Αφού πέθανε ο τζάκσον κι ήταν να ανοίξει η διαθήκη του (όπου προειδοποιούσε το κόμμα για το σύντροφο με το μουστάκι) πολλοί απόρησαν πώς ένας τέτοιος σταρ κατέληξε να είναι καταχρεωμένος.
Στα δικά μου τα αυτιά ήταν σα να ρωτούσαν πώς μια τέτοια υπερδύναμη κατέρρευσε διαλυμένη και καταχρεωμένη.
Στο τέλος της ζωής της μάζεψε τις δυνάμεις της για να κάνει μια τελευταία περιοδεία που την ονόμασε περεστρόικα. Αλλά κάπου στη μέση έμεινε από λάστιχο κι όλοι άρχισαν να ψάχνουν τον σαμποτέρ που τη σκότωσε.

Το πόρισμα της νεκροψίας μπορεί να έδειξε ανακοπή καρδιάς, αλλά η βαθύτερη αιτία είναι το 20ό συνέδριο.
Με την εγχείριση αλλαγής χρώματος (από τον πράκτορα χριουτσόφ που ήταν πίσω απ' την υπόθεση των γιατρών) μίκρυνε ο σοσιαλισμός και το μόριο του ποπ τραγουδιστή κι οδηγηθήκαμε σταδιακά στο μοιραίο.

Μια πιο λογοτεχνική εξήγηση είναι ότι ο τζάκσον κι η σοβιετία έπεσαν θύματα της ίδιας τους της ουτοπίας να υπερβούν την ανθρώπινη φύση. Κι άφησαν πίσω το μύθο τους να μας στοιχειώνει.
Ζωή σε λόγου μας σύντροφοι...