Ήταν ένα μικρό καράβι

Φεύγουν καράβια στο γιαλό κι εγώ τους γνέφω στο καλό

Σκέφτεται με παράπονο ο μέσος έλληνας παραθεριστής, που θα τη βγάλει φέτος στη μπανιέρα του, αγκαλιά με τον ανεμιστήρα του, προτιμώντας σαφώς την ηλεκτροπληξία από την επικείμενη θερμοπληξία κι αναπολώντας παλιές, χρυσές εποχές, που έλεγε σύντομα ανέκδοτα για αλβανούς τουρίστες. Αυτοί όμως είναι από άλλο ανέκδοτο κι επιστρέφουν τώρα στην πατρίδα τους.

Και τώρα που γίναμε εμείς τέτοιο ανέκδοτο και τα θέρετρα έγιναν άδεια φέρετρα παλιών αναμνήσεων χωρίς τουρίστες, περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις. Χαλάλι όμως, γιατί ο τουρισμός είναι σου λέει η βαριά βιομηχανία της πατρίδας μας. Θα συμμετείχες και εσύ σε αυτό το μικρό οικονομικό θαύμα, αλλά έχεις άλλα σχέδια: περιμένεις μες στο μήνα το χαράτσι της δεη, να σου αλλάξει τα φώτα και να ανεβάσει κι άλλο τη θερμοκρασία. Φωτιά στα μπατζάκια μας!

Κάποιοι σφοι που έκαναν το σκατό τους παξιμάδι για να μαζέψουν λεφτά, ή έχουν ακόμα γονικό λίπος να κάψουν, καθοδηγούνται από αρχέγονα πολιτικά ένστικτα και κατακλύζουν ανελλιπώς κάθε καλοκαίρι τα ξερονήσια του αιγαίου, που είναι κι αυτά μια ελληνική γωνιά, ως έμμεσο φόρο τιμής στους εξόριστους πολιτικούς μας προγόνους. Ένας πιθανός εκτοπισμός στην ικαρία ή στην ανάφη, για κάποιους εναλλακτικούς θα ήταν η καλύτερή τους.

Αν και είναι ζήτημα τελικά πώς ακριβώς ορίζεται ο εναλλακτικός, όταν πχ σε διαφημίζει γνωστό συγκρότημα στη φυλλάδα του. Κι εκείνο είναι το σημείο, όπου περνάμε διαλεκτικά σε καινούρια ποιότητα, στην κατηγορία του εναλλακτικού trendy, που δεν είναι τίποτα παραπάνω από την άλλη όψη του νομίσματος, σε επίπεδο μόδας και πολιτικής ένταξης.

Ενώ λοιπόν περιμένεις στο κατάστρωμα του πλοίου... –το οποίο είχε χρησιμοποιήσει κι ο ένγκελς, σαν παράδειγμα, στο έργο του «για το κύρος», για να δείξει ότι η ύπαρξη ενός καπετάνιου που να το διευθύνει είναι απαραίτητη, για να μην πέσουμε στην ξέρα και καταλήξουμε ταξικά ναυάγια, κι όχι ένα αξίωμα με τη σκουριά της παλιάς κοινωνίας, που διαιωνίζει την καταπίεση και την ιεραρχία, όπως πιστεύουν οι αναρχικοί.

Ενώ λοιπόν περιμένεις στο κατάστρωμα, μέχρι να φτάσεις στον προορισμό σου, έχεις μπροστά σου αρκετές ποιοτικές ώρες για να θυμηθείς παιδικά τραγουδάκια και να κάνεις τους απαραίτητους συνειρμούς με το μικρό καράβι της σοβιετίας. Που ήταν α-α-αταξίδευτο και βάδιζε σε άγνωστα και απάτητα μονοπάτια, για τα οποία δεν υπήρχαν έτοιμες συνταγές και χάρτες –παρά μόνο κάποιες βασικές αρχές για πυξίδες, που στο τέλος τις τράβηξε σα μαγνήτης το χρήμα κι αυτές τρελάθηκαν κι άρχισαν να δείχνουν προς τη δύση και το σοσιαλισμό της αγοράς.

Και σε πέντε-έξι εβδομάδες, που άρχισαν οι στρατηγικές διαφωνίες για το πώς θα έπρεπε να συνεχίσουμε και σώθηκαν τα τρόφιμα από το λιμό στην ουκρανία, ρίξαμε κλήρο να δούμε ποιος (ποιος-ποιος) θα φαγωθεί. Κι ο κλήρος πέφτει στον ζηνόβιεφ, κι ο κλήρος πέφτει στον μπουχάριν, που ήταν ο-ο- οπορτουνιστές, οε-οε, οέ-οέ.

Δεν είναι πλοίο, δεν είναι πλοίο αυτό που ζούμε, είναι σου λέω πανικός, ένας μικρός τιτανικός, και θα ‘ναι θαύμα αν σωθούμε, εν μέσω ιμπεριαλιστικής περικύκλωσης. Θάλασσες μας ζώνουν, κύματα μας κλειούν. Τελικά μας σώθηκαν τα θαύματα και το τρελό σαπιοκάραβο των σοβιετικών μας άφησε χρόνους και καιρούς. Το τσάκισαν οι άνεμοι της αλλαγής και το έριξαν στα βράχια της περεστρόικα πάνω που ο παπαγάλος φώναζε: «τους ξεφύγαμε». Πρόλαβε όμως να περιπλανηθεί πολλά χρόνια, στο καπιταλιστικό αρχιπέλαγος, σαν τη σχεδία του οδυσσέα, που είχε την τακτική πονηριά του πολυμήχανου βλαδίμηρου. Και αν κάποιοι τελικά φτωχική τη βρήκαν την σοβιετική ιθάκη, δεν τους γέλασε. Κι ας τη βρίζουν σήμερα, σαν απατημένοι μνηστήρες.

Αρχικά το καράβι μας ήταν θωρηκτό, με σοβιέτ ναυτών, σαν το ποτέμκιν και το αβρόρα, με τάσεις γρήγορης μετεξέλιξης σε παγοθραυστικό: ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε. Ήτανε το μεγαλύτερο καράβι που είχε κατασκευαστεί ποτέ και αντιστοιχούσε στο ένα έκτο του πλανήτη. Στα χρόνια της στασιμότητας κινούνταν ανέμελο, σε ρυθμούς κρουαζιέρας, όπως το τηλεοπτικό πλοίο της αγάπης, όπου όλες οι τάξεις ήταν παλλαϊκά αδελφωμένες και συνυπήρχαν ειρηνικά με τους ιμπεριαλιστές. Μέχρι που ήρθε ο γκόρμπι για να μας πει: ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε, και να οδηγήσει συνειδητά το καράβι ντουγρού στο παγόβουνο –από το οποίο εμείς βλέπαμε μονάχα την κορυφή του. Εν τω μεταξύ η ορχήστρα συνέχισε να νανουρίζει το αφελές κοινό με συνθήματα για περισσότερο σοσιαλισμό κι ανασυγκρότηση, ενώ ο πρώτος αντιπλοίαρχος (γέλτσιν) δεν ήταν παρά ένας μπεκρούλιακας, που φορούσε προβιά κομμουνιστή, για να μπει μες στο μαντρί και να ανέβει στην ιεραρχία. Η επιχείρηση προβιά ήταν γενικά δοκιμασμένο κόλπο για το ιμπεριαλιστικό μπλοκ.

Τότε κατέφτασαν τα ιμπεριαλιστικά κρις-κραφτ για να διαμελίσουν τη βαλτική και την ένωση στα εξ ων συνετέθη και τα πειρατικά από τη δύση, για να κάνουν πλιάτσικο στη σοβιετική περιουσία. Αν κι εμείς από μία άποψη μοιάζαμε κάπως με εκείνους τους πειρατές από το αστερίξ, που ενίοτε βούλιαζαν από μόνοι τους το πλοίο τους, για να μη δώσουν αυτήν την χαρά στους γαλάτες. Τους τη σκάσαμε, όχι αστεία.. Τρίχες στα χέρια.

Έκτοτε το εργασιακό τοπίο διεθνώς άρχισε να θυμίζει έντονα καθεστώς γαλέρας. Ούτως ή άλλως όμως, εμείς καλούμαστε εκ των πραγμάτων να τραβήξουμε κουπί, για να πάψουμε να γινόμαστε είλωτες, να τραβήξουμε το κουπί που θα κινήσει μπροστά το καράβι της ιστορίας. Κι αν καμιά φορά ο γιαλός είναι στραβός, δεν τρέχει τίποτα. Καλά αρμενίζουμε. Απλώς η ιστορία είναι περίπλοκη και δαντελωτή, σαν τις ελληνικές ακτογραμμές και προχωρά διαλεκτικά, με φιόρδ, ακρωτήρια και ζιγκ-ζαγκ.

Το επιμύθιο σύντροφε παραθεριστή είναι ότι οι περισσότεροι σφοι ονειρεύονται ένα καλοκαιρινό ταξίδι στην κούβα –που έχει πάντα καλοκαίρι. Να προλάβουν να πάνε πριν πεθάνει ο φιντέλ, ή ο σοσιαλισμός –ελπίζοντας κατά βάθος ότι αυτά τα δύο δεν είναι ταυτόσημα. Όσο για αυτούς που δε διαπνέονται από ταπεινά, πολιτικά κίνητρα, θα μπορούσε να τους πείσει μια ματιά στο φυλλάδιο του υπουργείου τουρισμού της κούβας, που κυκλοφορούσε –κι έγινε ανάρπαστο- στο φεστιβάλ της αθήνας πέρσι, εξαιτίας μερικών συλλεκτικών φωτογραφιών, από την καθημερινότητα της κούβας.

Στιγμιότυπα της οικοδόμησης από το νησί της επανάστασης

Κι έτσι στο τέλος να συμφωνήσουν όλοι με το σύνθημα της αφίσας

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα Cuba Auténtica. Και σε βιντεάκια, εδώ κι εδώ.