Η συνδιάσκεψη για τη Νεολαία

Μπορεί η εισήγηση του φαράκου για τη νεολαία στη μεταπολίτευση (με αρκετά προλεκάλτ στοιχεία για τις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων) να έχει βάλει πολύ ψηλά τον πήχη για τους επόμενους, αυτό δε σημαίνει όμως πως οι σύγχρονες θεματικές συνδιασκέψεις για τη νεολαία στερούνται σημασίας κι ενδιαφέροντος.

Αύριο, σύμφωνα με παλιότερη ανακοίνωση του κόμματος, πραγματοποιείται στην έδρα της κε η πανελλαδική συνδιάσκεψη του κόμματος για τη δουλειά στη νεολαία, που συνδυάζεται με το επικείμενο συνέδριο της οργάνωσης –βάση χρονοδιαγράμματος, θα πραγματοποιηθεί κάποια στιγμή μες στο 14’. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της κετουκε η συνδιάσκεψη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί θα ασχοληθεί με τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η νεολαία καθώς και με τη μεγάλη συμβολή που μπορεί να έχει αυτή στην ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος και τη συμμετοχή της στην πάλη του λαού, ιδιαίτερα μέσα στις δύσκολες συνθήκες που γέννησε η οικονομική καπιταλιστική κρίση.

Η τελευταία φορά που έγινε αντίστοιχη  κομματική δουλειά ήταν τον οκτώβρη του 2005’, πριν από το ένατο συνέδριο της κνε, σε μια διαδικασία που είχε κάποιες διαφορές από τη σημερινή και έλαβε χώρα σε αρκετά διαφορετική περίοδο, αλλά κατέληξε σε βασικά συμπεράσματα που παραμένουν άκρως επίκαιρα μέχρι σήμερα. Σε κάθε περίπτωση η συνδιάσκεψη αυτή αποτελεί το μέτρο για τον έλεγχο της δουλειάς και την επίτευξη στόχων στο διάστημα που μεσολάβησε. Γι’ αυτό προτού καταθέσει κάποιες δικές της σκέψεις η κε του μπλοκ, κρίνει σκόπιμο να ανατρέξει στα βασικά ντοκουμέντα εκείνης της συνδιάσκεψης και να υπογραμμίσει κάποια σημεία με ξεχωριστή σημασία.

Σε αυτό θα μας βοηθήσει ο σύνδεσμος σε αυτή τη σελίδα, που παραπέμπει με τη σειρά της σε τέσσερα βασικά κείμενα: το κείμενο των θέσεων της κε για τη συνδιάσκεψη, την εισήγηση της κε, όπου διευκρινίζονται κι εξειδικεύονται ζητήματα που ανέκυψαν κατά τη διάρκεια του διαλόγου, εντός κι εκτός οργάνων, την απόφαση στην οποία κατέληξε η συνδιάσκεψη κι ένα πλήρες, αναλυτικό πλαίσιο πάλης με σύγχρονα αιτήματα για όλο το φάσμα δραστηριοτήτων και πτυχών της καθημερινής ζωής των νέων: από τη μόρφωση και την εργασία, μέχρι τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, τον ελεύθερο χρόνο και μια σειρά άλλα ζητήματα.

Τα τέσσερα κείμενα σε μεγάλο βαθμό αλληλεπικαλύπτονται κι αναπόφευκτα επαναλαμβάνονται σε κάποια σημεία. Ο κανόνας αυτός σπάει κυρίως στο κείμενο της εισήγησης, που είναι από τη φύση του συγκεκριμένο κι επεξηγηματικό.

Ας δούμε μερικά βασικά σημεία.

Τα ντοκουμέντα εξετάζουν τον κοινωνικό χαρακτήρα της νεολαίας, που «δε συνιστά ξεχωριστό κοινωνικό στρώμα ούτε τάξη». Διαπιστώνεται πως «λόγω της θέσης της στην κοινωνία η νεολαία και το κίνημά της δεν μπορεί να προβάλλει αυτοτελή πρόταση διεξόδου, παρά μόνο ως αναπόσπαστο στοιχείο της εργατικής τάξης και του εργατικού κινήματος», σε αντίθεση δηλ με το λάθος και την ουτοπία που περιείχαν απόψεις που καλλιεργήθηκαν για τον αυτόνομο επαναστατικό ρόλο της νεολαίας και αντιπαρέθεταν τη νεολαία στο εργατικό κίνημα.

Τα ντοκουμέντα αναγνωρίζουν ως κύριο και βασικό χαρακτηριστικό της νεολαίας τη μεταβατικότητα και την κινητικότητα στους προσανατολισμούς της, την αστάθεια και τη ρευστότητα που την χαρακτηρίζουν, ορισμένα χαρακτηριστικά στην ψυχολογία, στις αναζητήσεις, στον τρόπο ζωής. Καταλαβαίνει κανείς πως αν αυτά ίσχυαν οκτώ χρόνια πριν, σήμερα η τάση αυτή έχει ενισχυθεί στο πολλαπλάσιο εξαιτίας της κρίσης, της ανεργίας, των εκτεταμένων μορφών ημιαπασχόλησης και των συνεπειών τους.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κε επεκτείνει τα όρια της νέας γενιάς έως τα 35 χρόνια, παίρνοντας υπόψη της ότι έχει ανέβει το όριο ηλικίας που οι νέοι φτιάχνουν οικογένεια, έχει ανέβει ο μέσος όρος ηλικίας απόκτησης παιδιών, μολονότι οι νέοι σήμερα ενηλικιώνονται πιο γρήγορα. Παράλληλα διαπιστώνεται η ανάγκη να ξεκινήσει η δουλιά του Kόμματος και της KNE συστηματικά και μελετημένη στις ηλικίες των 10 έως 15 χρόνων στα χνάρια της πείρας των νέων πρωτοπόρων –αν και σήμερα δεν υπάρχει δυνατότητα να προωθήσουμε τη μορφή δουλιάς που είχαμε χρησιμοποιήσει παλαιότερα, λόγω υποκειμενικών αδυναμιών κι όχι γιατί δεν υπάρχει θετική πείρα.
Σήμερα μπορεί να μην έχουν γίνει θεαματικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, είχαμε ωστόσο μια πρώτη κίνηση στο φετινό διήμερο, με την μαζική παρουσία μικρών παιδιών στον χώρο της κατασκήνωσης, χωρίς κηδεμόνα, υπό την επίβλεψη παιδαγωγού. Άλλωστε τα όρια αυτά διαμορφώνονται ευέλικτα κάθε φορά, ανάλογα και με τις ανάγκες της οργάνωσης –πχ στο διάστημα αμέσως μετά την κρίση και τη διπλή διάσπαση του 89-91.

Αναγνωρίζονται επίσης ιδιομορφίες που εμφανίζει σήμερα η νεολαία κάτω από την επίδραση του συστήματος αξιών και κανόνων της καπιταλιστικής κοινωνίας, στο τρόπο έκφρασης, ενδυμασίας, συμπεριφοράς, οι επιδράσεις από την τυποποίηση στην ενημέρωση και πληροφόρηση, από την καλλιέργεια στρεβλού καταναλωτισμού. Καθώς επίσης πως δεν πρέπει να απευθυνόμαστε στη νεολαία με τον ίδιο τρόπο που απευθυνόμαστε στις μεγαλύτερες ηλικίες, η ανάγκη εξειδίκευσης της γενικής πολιτικής κατά κατηγορία νεολαίας, ώστε να δημιουργείται σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή, σε τελευταία ανάλυση, αντικαπιταλιστική συνείδηση.

Εκτιμάται πως «με βάση την ταξική διάρθρωση της ελληνικής καπιταλιστικής κοινωνίας, το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας προέρχεται, ανήκει ή προσεγγίζει τη σύγχρονη εργατική τάξη», ενώ επίσης «αυξάνεται γοργά το ποσοστό της μισθωτής εργασίας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ανήκει στην εργατική τάξη».

Με βάση τα παραπάνω καθορίζεται ως καθήκον η δράση του κόμματος και της κνε για τα προβλήματα της νεολαίας να στραφεί σε δυο βασικές κατευθύνσεις: το εργατικό κίνημα, από τη μια, και, από την άλλη, το κίνημα των παιδιών και των νέων, που βρίσκονται στη διαδικασία της μάθησης. Να συμβάλλουμε στο συντονισμό ανάμεσα στο εργατικό κίνημα με τους νέους εργαζόμενους, με τους νέους που είναι στη διαδικασία της μάθησης και των σπουδών.

Στο κομμάτι της στρατολόγησης η συνδιάσκεψη ζητά να ριχτεί ειδικό βάρος στις κλαδικές ΟΒ των εργαζομένων, με στόχο τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξή τους και οι συνοικιακές ΟΒ να έχουν κύριο προσανατολισμό στην εργαζόμενη νεολαία, με προγραμματισμό. Εξηγεί πως μετά τη διπλή κρίση που πέρασε η κνε ξεκίνησε ουσιαστικά από την αρχή, αφού έμεινε με λίγες δυνάμεις, χωρίς να έχει απολέσει τη συνέχεια και τη διαδοχικότητα της πείρας. Και θεωρεί φυσικό η νέα περίοδος της κνε να οδηγήσει στην αυξημένη συμμετοχή της σχολικής νεολαίας στις γραμμές της σε σύγκριση με τους νέους εργάτες, καθορίζοντας ως ζήτημα πριν απ' όλα ευθύνης του Κόμματος να διασφαλίζει, ώστε η ανάπτυξη της ΚΝΕ να στηρίζεται στη συμμετοχή νέων εργατών, νέων ανέργων.

Ταυτόχρονα θέτει το πρόβλημα της βαθύτερης αφομοίωσης των νέων Κνιτών, που δε συμβαδίζει με την αύξηση των γραμμών της οργάνωσης, εκτιμώντας πως το ζήτημα αυτό δεν αφορά αποκλειστικά την κνε. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η ιδεολογική δουλειά και η πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα, που πρέπει να πάρουν τη μορφή μορφωτικού ρεύματος μέσα στο Κόμμα και την KNE, ώστε να διαδίδονται πλατιά στη νεολαία, να καλλιεργήσουν τη δίψα για πολιτική μόρφωση και πολιτιστική ανάπτυξη (…) ώστε τα μέλη και στελέχη της KNE να «ξεχωρίζουν» για το πολιτικό, πολιτιστικό μορφωτικό τους επίπεδο. Τονίζεται επίσης ότι η διαπαιδαγώγηση της νεολαίας και ειδικότερα της ΚΝΕ γίνεται κυρίως με έργα και το προσωπικό παράδειγμα των στελεχών και μελών του κόμματος.

Παράλληλα μπαίνει ως καθήκον η συστηματική δουλιά για τη μαρξιστική κατάρτιση των κομμουνιστών εκπαιδευτικών που πρέπει να επεκταθεί και σε θέματα παιδαγωγικής, ψυχολογίας, κτλ, εκτός από τα βασικά ζητήματα οικονομίας, φιλοσοφίας και πολιτικής, σε έναν κλάδο όπου το βασικότερο ζήτημα είναι η κυριαρχία του συντεχνιασμού σε όλες τις βαθμίδες.

Για να συγκροτηθεί αυτό το μορφωτικό ρεύμα πρέπει να συμβάλλουν σύντροφοι με ικανότητες που δεν έχουν εντοπιστεί και αξιοποιηθεί, να διαμορφωθούν ομάδες δουλιάς με φίλους, οπαδούς και άλλους αγωνιστές που θέλουν να προσφέρουν, επιστήμονες, διανοούμενους, κτλ, δίπλα στα τμήματα της κε, του κσ και των επιτροπών πόλεων και περιοχών. Να αναζητηθούν ανοιχτοί η κλειστοί χώροι και στέκια, μορφές μαζικής παρέμβασης όπως οι μαρξιστικοί όμιλοι, να αξιοποιηθούν το ραδιόφωνο και η τηλεόραση του 902, τα ‘ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, η οργανωτική επιτροπή του φεστιβάλ.

Από όλα τα παραπάνω κάποια μέτωπα προχωρούν (βασανιστικά) αργά αλλά σταθερά το τελευταίο διάστημα, ενώ σε άλλα έχουν γίνει ελάχιστα βήματα σε εμβρυακό στάδιο. Αναφέρω ενδεικτικά την αξιοποίηση του συρμού, που έκλεισε μετά από λίγα χρόνια και τη δημιουργία μαρξιστικών ομίλων, που έμεινε στις καλένδες –κρατώντας προς το παρόν την ιδεολογική, επιμορφωτική δουλειά εντός των γραμμών της οργάνωσης, χωρίς να έχει απλωθεί παραέξω.

Όπως είπαμε εισαγωγικά τα ντοκουμέντα καλύπτουν μια ευρεία γκάμα θεμάτων (που δεν είναι καν εύκολο να αναφερθούν ονομαστικά), χωρίς να έχουν πάντα όμως την ευχέρεια να εμβαθύνουν στον επιθυμητό βαθμό. Γι’ αυτό η εισήγηση παραδέχεται ότι υπάρχουν ορισμένα τμήματα του κειμένου έχουν ελλείψεις και χρειάζονται και θέλουν παραπέρα επεξεργασία και προσθέτει πως το πλαίσιο πάλης δε θα μείνει «ακίνητο».

Από τα επιμέρους μέτωπα που αναφέρονται, προσωπικά ξεχωρίζω το κομμάτι που αναφέρεται στις ένοπλες δυνάμεις, όπου μπαίνει ως αίτημα και στόχος πάλης η πλήρης κατοχύρωση των συνταγματικών δικαιωμάτων, της ίδρυσης συνδικαλιστικών ενώσεων στο μόνιμο προσωπικό, της εκλογής επιτροπών φαντάρων κι υπαξιωματικών για ζητήματα που αφορούν τη διαβίωσή τους και την πρόσληψη μόνιμου, πολιτικού προσωπικού για τις βοηθητικές εργασίας.

Τα αιτήματα αυτά μπορούν να επαναδιατυπωθούν αυτούσια σήμερα, καθώς δεν έχουν ικανοποιηθεί στο παραμικρό.

Ξεχωρίζω επίσης δύο ακόμα στόχους πάλης:

-το αίτημα αποδέσμευσης της ελλάδας από το νατο και την εε.

-την κατάργηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον χώρο των μμε και την αφαίρεση από τα μονοπώλια των δημόσιων συχνοτήτων που τους έχουν παραχωρηθεί.

Αξίζει επίσης να σταθούμε σε μερικά ακόμα σημεία.
Τα ντοκουμέντα ανακοινώνουν στα πλαίσια του προγραμματισμού για το επόμενο διάστημα πως το 08’, που συμπληρώνονταν τα 90χρονα του κόμματος, θα ήταν χρονιά αφιερωμένη στις νέες ηλικίες, με αφετηρία το φεστιβάλ του 07’ που θα ήταν κατ’ εξαίρεση κοινό για κνε και κκε. Σύμφωνα με αυτά, το φεστιβάλ εκείνης της χρονιάς ονομάστηκε φεστιβάλ κκε-κνε (κι όχι κνε οδηγητή), πυροδοτώντας τις πάντα έγκυρες αναλύσεις των διάφορων καλοθελητών για υποβάθμιση της νεολαίας, του οδηγητή και του σχετικά αυτόνομου ρόλου τους.

Η εισήγηση περιείχε επίσης ειδικό υποκεφάλαιο για την ενίσχυση του επαναστατικού χαρακτήρα της κνε –χωρίς φυσικά να υπονοείται ότι μέχρι τότε είχε λειψά επαναστατικά χαρακτηριστικά, όπως ίσως θα έσπευδαν να μεταφράσουν άλλοι καλοθελητές σήμερα.

Κι αναφέρει εύστοχα: ο επαναστατικός χαρακτήρας της KNE κρίνεται σε πολλά επίπεδα ταυτόχρονα. Όχι μόνο στην υιοθέτηση του σκοπού του σοσιαλισμού, αλλά και στην ικανότητα να συνδέεται πλατιά με τις μάζες της νεολαίας, να ασκεί πρωτοπόρο καθοδηγητικό ρόλο στους αγώνες για τα προβλήματά της. Να ετοιμάζει, δίπλα στο Κόμμα, τη νέα γενιά των κομμουνιστών που θα σηκώσουν στις πλάτες τους το καθήκον του αγώνα για το σοσιαλισμό. Να συμβάλλει στην αγωνιστική ανάταση της νεολαίας.

Ταυτόχρονα επισημαίνεται σε άλλο σημείο: το ΚΚΕ θεωρεί ότι δεν υπάρχουν πολλές ριζικές εναλλακτικές λύσεις και προοπτικές, μπορεί να υπάρχουν πολλές μορφές αγώνα, διαφορετικά καθήκοντα στη μια ή στην άλλη φάση της ενιαίας πορείας, διάφορες μορφές προσέγγισης της εναλλακτικής λύσης. Όμως η ίδια η εναλλακτική λύση πρέπει να είναι σαφώς αντικαπιταλιστική, δηλαδή σοσιαλιστική.

Ας μνημονεύσουμε τέλος πως τα ντοκουμέντα σημείωναν την ανάγκη εμβάθυνσης στο ζήτημα της κοινωνικής θέσης της νεολαίας σε συνδυασμό με την όλη εξέλιξη του ελληνικού καπιταλισμού τα τελευταία 15 χρόνια κι ακόμα ευρύτερα, από την πτώση της χούντας και μετά, οπότε επιταχύνεται η πορεία ενσωμάτωσης της Ελλάδας στην ΕΟΚ και στη συνέχεια στην ΕΕ και με τη θέση της Ελλάδας στο καπιταλιστικό σύστημα. Ζητήματα στα οποία θα εμβαθύνει το Κόμμα, με βάση και τις ιδιαίτερες μελέτες που αποφάσισε το 17ο Συνέδριο.

Δυστυχώς απ’ όσο γνωρίζω, δεν έχει γίνει ακόμα κάποια ολοκληρωμένη μελέτη της πορείας του ελληνικού καπιταλισμού ή τουλάχιστον δεν έχει δημοσιοποιηθεί προς τα έξω.

Όπως σημείωνε βέβαια κι η εισήγηση της κε, υπήρχε επίγνωση πως με τη συνδιάσκεψη δεν τελειώνουμε με την επεξεργασία των καθηκόντων και του προγράμματος δράσης. Απεναντίας με μια έννοια, τώρα αρχίζουμε πιο συστηματικά, πιο προσαρμοσμένα στις εξελίξεις, πιο σχεδιασμένα την εξειδίκευση της στρατηγικής μας στη νεολαία. Και με αυτή την έννοια παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον κι η συνέχεια αυτής της δουλειάς εσωκομματικά με κορύφωση την αυριανή πανελλαδική συνδιάσκεψη.

Τα υπόλοιπα θα τα δούμε εν καιρώ. Οι σφοι αναγνώστες μπορούν εν τω μεταξύ, μαζί με όλα τα παραπάνω, να διαβάσουν ως έξτρα υλικό.

Την ομιλία της αλέκας στο φεστιβάλ εκείνης της χρονιάς, το πρώτο μετά το θάνατο του χαρίλαου, που έγινε ενάμιση μήνα πριν την πραγματοποίηση της συνδιάσκεψης.

Μια ομιλία της τότε γγ σε σύσκεψη εκπαιδευτικών, που καταπιάνεται με παρόμοια ζητήματα.

Ένα άρθρο του λουκά σε δύο συνέχειες στο ριζοσπάστη για τις αξίες και τα ιδανικά ως βασικό πεδίο δράσης για την προσέγγιση της νεολαίας.

Και μπόνους (αν και κάπως άσχετο) την ανακοίνωση του κόμματος και το άρθρο του ριζοσπάστη μετά την κατάκτηση του ευρωμπάσκετ εκείνης της χρονιάς από την εθνική ομάδα.