Ο οκτώβρης είναι η επανάσταση που έγινε ενάντια στο κεφάλαιο του μαρξ (γκράμσι). Με την έννοια ότι θα ήταν πιο λογικό να ξεσπάσει πρώτα στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, όπου το όραμα της κομμουνιστικής κοινωνίας ήταν πιο ώριμο.
Μια επανάσταση 90 χρόνια πριν που μοιάζει πιο σύγχρονη από οτιδήποτε έχουμε ζήσει μετά το 90. Που πήρε το όνομά της από τον οκτώβρη, αλλά τη γιορτάζουμε νοέμβρη. Κι η επέτειός της ήταν στις επτά, αλλά εγώ γράφω για αυτήν σήμερα.
Κανονικά θα έγραφα το σάββατο, που γιόρταζε ο πολυχρονεμένος γκόρμπι κι ο μίσα το αρκουδάκι.
Αλλά σκέφτηκα πως ούτως ή άλλως δεν χρειάζεται ειδική αναφορά. Αφού συνέχεια γι' αυτήν γράφουμε.
Τα πάντα στον κόσμο γύρω μας είναι πολιτική. Κι ο έρωτας και το ποδόσφαιρο και όλα.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο τα πάντα είναι και σοβιετική ένωση.
Εννοείται κι ο έρωτας και το ποδόσφαιρο (μεταξύ άλλων).
Η επέτειος της οκτωβριανής είναι ο ορισμός του παράταιρου.
Μια γεύση από τον αιώνα των επαναστάσεων μέσα στον άχρωμο κι άοσμο 21ο. Η επέτειος μιας εργατικής επανάστασης, μες στη μαυρίλα της αντεπανάστασης.
Της οποίας ο απόηχος είναι ακόμη εκκωφαντικός.
Μας κούφανε και μας έριξε σε πλήρη σύγχυση για το τι ακριβώς έγινε. Γιατί ψάχνουμε για ενόχους και για το τι έφταιξε. Αλλά μες στον κακό χαμό δεν ακούμε, και δεν κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά, παρά ουρλιάζουμε για να ακουστούμε. Και βασικά να καλύψουμε και τις φωνές των άλλων.
Το κακό με την επέτειο είναι ότι έχει καταντήσει να είναι αυτό ακριβώς που λέει η λέξη: επέτειος.
Ο κάθε χώρος τη βλέπει ως ευκαιρία για αυτοεπιβεβαίωση. Για να πείσει το κοινό και (βασικά) τον εαυτό του ότι είχε δίκιο. Μόνο που κινδυνεύει να μείνει χωρίς κοινό.
Οι φίλοι του κόμματος είναι σαν τους οπαδούς με τις ομάδες.
Χωρίς τίτλους και πρωταθλήματα, χωρίς μεγάλες νίκες στο σήμερα, πώς να φτιάξεις καινούριες γενιές οπαδών; Με ιστορίες για περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις;
Αλλά και χωρίς οπαδούς να σε στηρίζουν πώς να πάρεις νίκη στο σήμερα;
Φαύλος διαλεκτικός κύκλος...
Πλέον μείναμε κάτι συνάδελφοι του γιοκαρίνη, νοσταλγοί, και κάτι απολιθώματα που έχουμε κολλήσει σε άλλο αιώνα με τη βελόνα σταματημένη στο 89.
Σε μας βασίστηκε ο φουκουγιάμα κι εμπνεύστηκε το τέλος τη ιστορίας. Που έχει γυρίσει στην προϊστορία κι ακόμα παραπίσω...
Το κακό είναι ότι η 7 νοέμβρη (ταιριάζει και για όνομα οργάνωσης) είχε καταντήσει απλά επέτειος από τα χρόνια της σοβιετίας ακόμα. Με την έννοια ότι την τιμούσαν στα λόγια κι όχι με πράξεις.
Τα 40 χρονα ήταν έναν χρόνο μετά το 20ό.
Τα 50χρονα λίγο μετά τον κοσύγκιν και τις μεταρρυθμίσεις του.
Τα 60χρονα τα γιορτάσαμε με το νέο σύνταγμα, όπου κατοχυρώθηκε το παλλαϊκό κράτος.
Και τα 70χρονα τα τιμήσαμε με την αποκατάσταση του μπουχάριν.
Που αυτή καθαυτή δεν είναι λάθος. Το θέμα είναι όμως με τι σκεπτικό έγινε. Κι ουδείς αμφιβάλλει για το σκεπτικό του γκόρμπι.
Ειδικά στο λόγο του για τα 70χρονα ο γκόρμπι πρέπει να έδωσε ρεσιτάλ. Μνημείο υποκρισίας και αριστοτεχνικής αμφισημίας, ώστε ο καθένας να καταλαβαίνει αυτό που θέλει (μια ιδέα μπορεί να πάρει κανείς από το άρθρο του γκοσβάιλερ για το κρεμμύδι γκορμπατσόφ, στο μοβ βιβλιαράκι της ΣΕ για τον σύγχρονο αναθεωρητισμό).
Θα συνεχίσουμε απαρέγκλιτα στον ίδιο δρόμο, είμαστε ντούροι και αποφασισμένοι έλεγε ο γκόρμπι και χαιρόταν ο μέσος κομμουνιστής.
Ναι, αλλά ποιον δρόμο εννοούσε τελικά;
Θα μου πεις, οι επαναστάσεις δε μπαίνουν σε μουσείο.
Εννοείται, σύμφωνοι.
Τώρα όμως παρακαλάμε να μείνουν εκεί τουλάχιστον. Και να μην κλείσουν το μαυσωλείο του λένιν που μόνο αυτό έμεινε να θυμίζει τον οκτώβρη στις γενιές που έρχονται.
Τον οκτώβρη πρέπει να κάτσουμε να τον μελετήσουμε, να βγάλουμε τα διδάγματά του. Καλύτερα να προσέχω τις διατυπώσεις μου όμως, αλλιώς θα με πουν τροτσκιστή (μερικοί το πιστεύουν ήδη).
Γιατί δικό του βιβλίο ήταν τα διδάγματα του οκτώβρη.
Είναι εκεί όπου σκαλίζει το παρελθόν και κατηγορεί ζηνόβιεφ και κάμενεφ για την αρνητική στάση που είχαν προς την εξέγερση πριν ξεσπάσει.
Κάτι που δεν τον εμπόδισε σε τίποτα να συνασπιστεί λίγα χρόνια αργότερα μαζί τους στην περιβόητη τροτσκι-καμενο-ζινοβιεφική κλίκα.
Από συνέπεια δηλ φτερό στον άνεμο.
Ενώ ο σύντροφος με το μουστάκι ήταν άνθρωπος από ατσάλι. Μασίφ αμετακίνητο στις θέσεις του και την ανελέητη κριτική στον σ. γιαροσένκο.
Όπως όλο το μπλοκ μας άλλωστε. Οχυρωμένο πίσω απ' το ατσάλινο παραπέτασμα που χώριζε στα δύο την ευρώπη.
Μέχρι που ήρθε ο γκορμπατσόφ να ζωγραφίσει με αφέλεια και κηρομπογιές το κοινό ευρωπαϊκό σπίτι του. Και να φέρει εντός των τειχών τον δούρειο ίππο της αγοράς που στην κοιλιά του έκρυβε την παλινόρθωση.
Μάταια φώναζε σαν λαοκόων ο λιγκατσόφ. Τα φίδια της αντεπανάστασης έπνιξαν τη φωνή του τίμιου αυτού αγωνιστή.
Και τα μ-λ σε ρόλο κασσάνδρας γεύονταν την πικρή δικαίωση...
Από όλα όσα έχουν γραφτεί για τον οκτώβρη αυτό που μου έρχεται πρώτο στο μυαλό είναι μια φράση της λούξεμπουργκ -την οποία θα μεταφέρω από μνήμης.
Λέει λοιπόν η ρόζα ότι στη ρωσία ο λένιν, ο τρότσκι και οι φίλοι τους είναι οι μόνοι που μπορούν να πουν ότι τόλμησαν κι ότι το γερμανικό προλεταριάτο πρέπει να αφήσει την πτωματική του απάθεια και να ακολουθήσει το παράδειγμα της ρώσικης επανάστασης.
Εμείς αλήθεια ως πότε θα ανεχόμαστε να παίζουμε το ρόλο του πτώματος;
Χωρίς δράση, σκέψη, θέληση, τόλμη;
Χωρίς ζωή σε τελική ανάλυση...
(σ.σ: παρακαλώ αυτό περί τρότσκι και λένιν ας μην χρεωθεί σε μένα. Η ρόζα το έγραψε. Για την επιλογή της ρόζας αναλαμβάνω ακέραια την πολιτική ευθύνη).
Δυο λόγια ακόμα.
Με τις επαναστάσεις και την ιστορία, ισχύει ό,τι και με τις μεγάλες προσωπικότητες.
Όταν πεθαίνουν νέες γίνονται θρύλοι. Σαν την κομμούνα του παρισιού.
Η οκτωβριανή επανάσταση είχε την ατυχία να ζήσει πολύ.
Κάποιοι λένε ότι έζησε αρκετά ώστε να χάσει τη νιότη της, την αγνότητά της (από τους γραφειοκράτες που τη γ...αν και ψόφησε) και να εκφυλιστεί.
Στην πραγματικότητα έζησε αρκετά, ώστε να αποκτήσει πολλούς εχθρούς. Οι οποίοι δεν της συγχώρεσαν ποτέ ακριβώς το ότι δεν πέθανε νέα.
Και τώρα ως νικητές γράφουν την ιστορία όπως τους αρέσει.
Δε θα μπορούσα παρά να κλείσω το σημείωμα με τον πλέον κλασικό τρόπο σε αυτές τις περιπτώσεις.
Παρά το πισωγύρισμα της ιστορίας, το δίλημμα κομμουνισμός ή βαρβαρότητα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
Κι ας πλησιάζει καλπάζοντας η γαμημένη η βαρβαρότητα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου