Η Αριστερά του Κυρίου

Αν κάποιος έχει παιχνιδιάρικη διάθεση κι ασχοληθεί με τη σημειολογία θα βρει τόσες (επιφανειακές) ομοιότητες μεταξύ εκκλησίας κι αριστεράς (και σε ένα άλλο επίπεδο μεταξύ χριστιανισμού και κομμουνισμού), που μπορεί να στηρίξει ολόκληρη θεωρία.

Μπορεί να ξεκινήσει πχ από τον χριστό, που ήταν ο πρώτος κομμουνιστής και την (αγία) τριάδα των κλασικών του μαρξισμού (μαρξ, ένγκελς, λένιν) για να θυμηθούμε και τον τραμπάκουλα, που άναβε κεράκια στο εικονοστάσι του βλαδίμηρου –καλός άνθρωπος ήτανε, θεός σχωρέστον.

Να ψάξει για τον ιούδα του κινήματος, για τον οποίο υπάρχουν πολλές υποψηφιότητες, με επικρατέστερο φαβορί, μακράν του δεύτερου, τον πολυαγαπημένο γκόρμπι, με τα τριάντα αργύρια που πήρε για τη διαφήμιση της πίτσας χατ. Εκεί που κάποιος απ’ τους ρώσους θαμώνες της πιτσαρίας λέει σε κάποια φάση: because of him we have opportunities –χάρη σε αυτόν έχουμε ευκαιρίες. Και μάλλον μπέρδεψε τις λέξεις, που είναι κι ομόρριζες, γιατί κατά πάσα πιθανότητα ήθελε να πει: because of him, we had opportunism, δηλ εξαιτίας του είχαμε οπορτουνισμό –κι αυτό είναι το μόνο βέβαιο.

Μπορεί ακόμα να αναπαράγει τη γνωστή αστική κριτική για τη μεσσιανική τάχα αντίληψη που διέπει το μαρξισμό για το προλεταριάτο, το οποίο είναι η περιούσιος κοινωνική τάξη –αλλά χωρίς καμία απολύτως περιουσία- κι ο εκλεκτός του λαού για να λυτρώσει όχι μόνο τον εαυτό του αλλά ολόκληρη την ανθρωπότητα. Ή για το παπικό αλάθητο των ηγεσιών, τα κομματικά ιερατεία και το ποίμνιο που τα ακολουθεί. Με την ειδοποιό διαφορά ότι αυτό το «ποίμνιο» δεν είναι ένα άτακτο κοπάδι που πορεύεται μπουλουκηδόν, αλλά οργανώνει συνειδητά την πάλη του ενάντια στους λύκους που το περιστοιχίζουν και δεν πάει ως πρόβατο επί σφαγή.

Μπορεί επίσης να μιλήσει για την κομμουνιστική ορθοδοξία και τις διάφορες αιρέσεις που διασπάστηκαν από το κυρίως σώμα της. Καθώς και για το σινοσοβιετικό σχίσμα με την κινέζικη εκκλησία για το φιλιόκβε και κάτι συνοριακές διαφορές. Ή για τους αναθεωρητές που πιστεύουν στην επανάσταση με το κρίνο, χωρίς σεξ και βία και θεωρούν δογματικούς όσους τους κριτικάρουν. Αλλά αν θεωρείς δόγμα το μαρξισμό –εξ ου και δογματικοί οι οπαδοί του- πιθανότατα δεν τον έχεις καταλάβει κι είναι εντελώς αμφίβολο αν είχες ποτέ οποιαδήποτε σχέση μαζί του.

Μπορείς να θυμηθείς τους κληρικούς που εντάχθηκαν στο εαμ και τους γενειοφόρους αντάρτες στο βουνό, που έμοιαζαν με ένοπλους ιεραπόστολους της λαοκρατίας και του κομμουνισμού. Ή αυτό που διάβασες κάπου ότι η βίβλος και το κομμουνιστικό μανιφέστο είναι τα δυο βιβλία που έχουν επηρεάσει τις μάζες και την ιστορική εξέλιξη, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο.

Μπορείς εν τέλει να συγκρίνεις την εκκλησία με την αμεσοδημοκρατία στην εκκλησία του δήμου και τις εκκλησιάζουσες του αριστοφάνη. Ή τη βασιλεία των ουρανών με την έφοδο της εργατικής τάξης στον ουρανό, και το βασίλειο της ελευθερίας, όπως το ονόμασαν οι κλασικοί, που θα αντικαταστήσει το βασίλειο της αναγκαιότητας –με την έννοια του καταναγκασμού.

Εάν είσαι λοιπόν συριζαίος εν χριστώ αδελφέ, και θέλεις να δικαιολογήσεις κάπως το φλερτ του χώρου σου με την εκκλησιαστική ηγεσία, έχεις μπροστά σου πεδίο δόξης λαμπρό, με πλούσια και ευφάνταστα επιχειρήματα για κάθε χρήση. Πόσο μάλλον όταν έχεις πάρει φόρα τελευταία και έχεις αρχίσει να δικαιολογείς τα πάντα, όπως τα ραντεβού του αλέξη στις ενωμένες πολιτείες. Όσο να πεις είναι κάπως διασκεδαστικό, συν τοις άλλοις.

Όμως πέρα από την πλάκα και το βλαδιβοστόκ –που τώρα πια είναι κι εκεί πατρίδα με χριστιανισμό- πιστεύω πως σε ό,τι έχει να κάνει με το σύριζα, αυτή η σχέση και η σημειολογία της είναι πολύ εύστοχη και ταιριαστή. Κι είναι πολύ λογικό, εφόσον ο κλήρος πέφτει στο σύριζα για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης, να σταματήσει να την πέφτει ο σύριζα στον κλήρο και την ηγεσία του, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι θα γίνει όντως κυβέρνηση.

Είναι λογικό γιατί η εκκλησία της ελλάδος κι ο σύριζα είναι δυο φιλόπτωχα ιδρύματα, που θέλουν να ανακουφίσουν και να προστατέψουν τους φτωχούς απ’ τις συνέπειες της κρίσης, χωρίς να πολεμήσουν το σύστημα που γεννά τη φτώχια και την αδικία, όπως το σύννεφο τη βροχή. Τη στιγμή που ο λαός ξανασταυρώνεται κι ανεβαίνει αγόγγυστα το γολγοθά του, αυτοί του αλείφουν μύρο στις πληγές, για να μην τσούζει, αλλά κάνουν τον πόντιο πιλάτο και δεν του λένε ότι πρέπει να σταματήσει να θυσιάζεται για σκοπούς ξένους προς του συμφέρον της τάξης του. Κι ο σύριζα της εποχής (και της ακοα) πχ, μπορεί να έδειχνε αμέριστη συμπάθεια στον πρωτόγονο κομμουνισμό των χριστιανικών κοινοτήτων –γιατί, και στην κοινοκτημοσύνη πιστεύομεν! Αλλά δε θα έκανε το παραμικρό για να τους γλιτώσει από το λάκκο των λεόντων και την αρένα της ενωμένης ευρώπης.

Είναι ταιριαστή η σχέση γιατί οι προγραμματικές διακηρύξεις του σύριζα θυμίζουν γλυκανάλατα κηρύγματα και την παπαδίστικη μεταφυσική, που θα αλλάξει την καπιταλιστική βαρβαρότητα μεταρρυθμίζοντάς της, με προσευχές και διαπραγμάτευση, χωρίς να πειράξουν τα ιερά και τα όσια της αστικής εξουσίας, που τα πάντα εν σοφία κι ελευθερία εποίησε, μέσα σε αυτό το δημοκρατικό σύστημα. Κι όταν μιλάει για το σοσιαλισμό, σαν τη δευτέρα παρουσία, στην ουσία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διακηρύσσει με τον τρόπο του, ότι αυτό το σύστημα είναι αιώνιο, κι αυτό που πρέπει να δούμε είναι πώς θα το βελτιώσουμε.

Κι έτσι φτάνουμε στο βασικό κοινό παρονομαστή των δύο φιλάνθρωπων φορέων. Τη μεταφυσική. Και συγκεκριμένα τη μεταφυσική ενός ανθρώπινου καπιταλισμού, καλού και φιλεύσπλαχνου, που θα βάζει τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη χωρίς να τα καταργεί, θα έχει φιλολαϊκές τράπεζες και φορολογική επανάσταση, ευρώ χωρίς μνημόνιο, ομελέτα χωρίς αυγά. Και θα γίνει το θάμα των βρυξελλών, ή μια αναπαράσταση του θαύματος στην έρημο, που πολλαπλασιάστηκαν τα ψάρια και τα καρβέλια, κι ο σύριζα θα χορτάσει τον πεινασμένο μας λαό, χωρίς να βάλει χέρι στα μονοπώλια και τη μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία.

Κι αυτό με τη σειρά του μας οδηγεί σε ένα ακόμα κοινό γνώρισμα. Την υποκρισία. Γιατί κι οι δυο γνωρίζουν πολύ καλά, ότι αυτή η γη της επαγγελίας είναι ψεύτικη. Κι ότι όσα ευαγγελίζονται δε μπορούν να πραγματοποιηθούν, αλλά ηχούν ευχάριστα και ναρκώνουν τη μέση λαϊκή συνείδηση.

Γιατί όμως χάφτει ο λαός τις παραβολές και τα παραμυθάκια που του σερβίρουν; Γιατί το σοσιαλδημοκρατικό και το θρησκευτικό αφιόνι είναι η απελπισία που μεταμφιέζεται σε ελπίδα και περιμένει απεγνωσμένα ένα σωτήρα να μεσολαβήσει για την επίτευξη του ονείρου της, λειτουργώντας ως αντίβαρο για τη δική της παραίτηση και τη λογική της ανάθεσης. Σώσον κύριε το λαό σου, και ευλόγησον την απραξία του.

Και δε μιλάμε για την πνευματική καθυστέρηση ενός αγροτικού λαού, που ζούσε πρακτικά για αιώνες στο μεσαίωνα, κι έβλεπε τον τρότσκι σαν τον άι γιώργη με το δόρυ, και προσευχόταν στα θεία στο μεγάλο πατριωτικό πόλεμο κατά των ναζί, αλλά την ίδια στιγμή πάλευε με το όπλο στο χέρι για το δίκιο του –γιατί δεν είναι πολύ σοφό να τα περιμένεις όλα από τη θεά της σοφίας, χωρίς να κινήσεις κι εσύ λίγο το χεράκι σου.

Αν καλλιεργείς εσύ στο λαουτζίκο το αφιόνι και τις αυταπάτες μιλάμε για μια διαφορετική ποιότητα φαινομένου.

Σε τελική ανάλυση η σχέση αυτή είναι αγαστή, γιατί τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, ούτε και τον καλό χριστιανό. Όπως οι φραστικές διακηρύξεις δεν κάνουν τον κομμουνιστή, ούτε και τον αριστερό –έτσι γενικά και αόριστα. Πόσο μάλλον όταν ακόμα και σε καθαρά διακηρυκτικό επίπεδο, ο σύριζα έχει βάλει μπόλικο νερό στο κρασί του και μετατοπίζεται συνεχώς προς τα δεξιά.

Το αποτέλεσμα θα είναι ότι ο σύριζα θα χάσει και το τελευταίο φύλλο συκής και του ψευδεπίγραφου ριζοσπαστισμού του, ακόμα και με τα αστικά κριτήρια για το τι είναι προοδευτικό και τι όχι. Γιατί θα κάνει πίσω στο θέμα του διαχωρισμού εκκλησίας-κράτους, όπου μέχρι τώρα κέρδιζε ανέξοδες δάφνες προοδευτισμού, ξιφουλκώντας με άσφαιρα πυρά εναντίον του κλήρου.

Αυτή είναι η αριστερά του κυρίου που εκφράζει ο σύριζα. Κι αν αυτή η ιστορία βοηθήσει να πέσουν τα καφάσια από τα μάτια ενός κόσμου, για να γλιτώσει από τις αυταπάτες του μια ώρα αρχύτερα, τόσο το καλύτερο. Γιατί η καμπάνα δεν χτυπά χαρμόσυνα για την κυβέρνηση της αριστεράς που έρχεται, ούτε πένθιμα για την επίπλαστη ευημερία που χάσαμε εξαιτίας της κρίσης. Αλλά χτυπά σαν καμπανάκι κινδύνου, για να καταλάβουμε πως

Θεοί αρχόντοι βασιλιάδες, με πλάνα λόγια μας γελούν

Της γης οι δούλοι κι οι ραγιάδες μοναχοί τους θα σωθούν

Και να πάρουμε επιτέλους την κατάσταση στα χέρια μας..