Πολύ κρύο εφέτος

Η δεύτερη μέρα του φεστιβάλ στη θεσσαλονίκη

Λοιπόν όχι, ατή τη φορά δεν έβρεξε στις επίμαχες ώρες και το πρόγραμμα του φεστιβάλ βγήκε κανονικά. Αλλά έγινε ό,τι άλλο μπορούσε να πάει στραβά, για να μας σπάσει τα νεύρα και το ηθικό και να πούμε 'τον κακό του τον καιρό…' -που ήταν ψυχρός κι ανάποδος, όπως συμπληρώνει ο θυμόσοφος λαός.

Κατά πρώτον έβρεξ για λίγο μεταξύ οκτώ κι εννιά, που είναι η κρίσιμη ψυχολογικά ώρα για όποιον το σκέφτεται και ψάχνει αφορμή να μην έρθει. Κατά δεύτερον έβγαλε έναν αέρα δυνατό -από αυτούς τους πρώιμους βαρδάρηδες, που τα σαρώνουν όλα σαν άνεμοι της αλλαγής (winds of change, όπως θα τραγουδήσουν κι οι σκόρπιονς σε μια από τις σπάνιες εμφανίσεις τους στην ελλάδα) και μας πήρε και μας σήκωσε. Και κατά τρίτον, ως συνέπεια του δεύτερου, έβγαλε μαζί και ψύχρα, που δεν άφησε τον κόσμο να το χαρεί, αλλά του έδινε τουλάχιστον ένα επιπλέον κίνητρο να χορέψει. Θυμάσαι έναν στίχο του παπακωνσταντίνου που λέει μια κρύα νύχτα του σεπτέμβρη και σου φαινόταν σχήμα οξύμωρο; Ε, σε εμάς στο βορρά δεν είναι, όλα μπορούν να γίνουν τις μέρες του φεστιβάλ.

Γιατί; Φταίει το κακό το ριζικό μας, φταίει ο θεός που μας μισεί…

Τι συνέπειες είχαν όλα αυτά; Καταρχάς ήρθε σχετικά λίγος κόσμος –πάντα συγκριτικά με άλλες χρονιές και δεδομένου ότι ήταν παρασκευή- και το μόνο μέρος που συναντούσες ουρά ήταν στους λουκουμάδες –αν και έχω την υποψία ότι κάποιοι πήγαιναν απλά για να ζεσταθούν. Παρεμπιπτόντως, εκεί είχα δει την πρώτη μέρα μια ταμπέλα που έγραφε ‘λουκουμάδες, τιμή…τόσο’ και δίπλα ‘προσφορά για κνε’. Κι αναρωτιόμουν προς στιγμήν αν ισχύει η προσφορά και για τους πρώην κνίτες και πόσα πληρώνεις αν δεν είσαι οργανωμένο μέλος. Μέχρι να σου εξηγήσουν πως δεν εννοεί αυτό η πινακίδα και πως τη βάζουμε για να μην έχουμε μπλεξίματα με την εφορία.

Στη συζήτηση με τον παφίλη για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ο άνεμος έπαιρνε το πορφυρό τραπεζομάντιλο, που ανέμιζε σαν κόκκινο πανί για την αστική τάξη –για όσους μπορούσαν να δούνε τη σημειολογία πίσω απ’ την πρώτη ανάγνωση της εικόνας. Κι ενώ περιμέναμε από στιγμή σε στιγμή να ξεσπάσει η μπόρα –που τελικά δεν ήρθε ποτέ- να μας διαλύσει, ο παφίλης αναγκάστηκε να τα πει τροχάδην για να τα προλάβει όλα, σα να ‘χε απέναντι κάποιο αστικό παπαγαλάκι που θα τον κόψει πάνω στο δίλεπτο και τον ευχαριστεί πολύ, αλλά… ‘πρέπει να πάμε σε διαφημίσεις’.

Και ύστερα στις ερωτήσεις, του λέει μια σφισσα ‘γιατί δε βγαίνουν οι κομμουνιστές στην τηλεόραση;’ και της απαντά πως κι όταν τους βγάζουν για δυο-τρία λεπτά, άντε το πολύ να προλάβουν να κάνουν καλή εντύπωση. Δίκιο έχει. Άλλο όμως να βγαίνει κάποιος δικός μας να τα λέει καλά, χύμα και τσεκουράτα σαν τον παφίλη και άλλο να βγει κάποιος χωρίς πείρα κι ευφράδεια, που μόνο θετικές εντυπώσεις δεν αφήνει. Εκεί είναι η διαφορά.

Τι άλλο κρατήσαμε από την ομιλία του; Τη συντροφική κριτική στα κκ της συρίας, που συμμετέχουν στην αστική κυβέρνηση της χώρας τους. Την καυστική αναφορά στους εγχώριους θιασώτες της νέας τάξης πραγμάτων, που πανηγυρίζουν κυνικά για την άνοδο του τουρισμού (με συγκριτικά λιγότερους ξενοδοχοϋπαλλήλους) λόγω της πολεμικής απειλής σε γειτονικές ανταγωνιστικές χώρες και για τις ευκαιρίες για εξαγωγές (αίματος προφανώς) που άνοιξαν για την ελληνική οικονομία. Αλλά και την εκτός θέματος ερώτηση για την πώληση του 902, όπου απάντησε με ερώτηση: λέτε να θέλαμε να τον πουλήσουμε; Ξέρετε κανέναν άλλο που να πουλάει για να καλύψει μισθούς και ταμεία;

Μια άλλη παράπλευρη καιρική συνέπεια ήταν ότι επηρεάστηκαν αναπόφευκτα οι καλλιτέχνες. Μέχρι και ο λάκης ήταν κάπως ντεφορμέ και μουδιασμένος. Αλλά είχε πλάκα σε κάποια φάση, που αρχίζει να παίζει τις πρώτες νότες από το «για να σε εκδικηθώ» και λέει ότι το αφιερώνει στους απόντες. Και μέχρι να εξηγήσει ότι εννοεί το μητροπάνο, τον ξυδού και τον παπάζογλου, εσύ έχεις προλάβει με το νου σου να σκεφτείς διάφορα ιντριγκαδόρικα σενάρια με πολιτικές αποχρώσεις.

Αλλά η πιο σοβαρή επίδραση αφορούσε αυτά που σκέφτονταν κι έλεγαν στη σκηνή. Όπως πχ ο λέκκας –για τον οποίο η δική μας ομήγυρη κατέληξε ομόφωνα και με δημοκρατικό συγκεντρωτισμό ότι έχει φοβερή φωνή, αλλά μας χρεώνει με φόρο… επιτηδεύματος, για να την ακούσουμε και κάπου το χάνει από υπερβάλλοντα ζήλο. Ο οποίος λέκκας λοιπόν προς το φινάλε (με τα σαράντα παλικάρια από τη λεβαδειά) έβγαλε ένα μικρό λογύδριο, χωρίς πολύ αυστηρό ειρμό, όπου αν εξαιρέσεις κάποια αυτοαναφορικά σχόλια, θα μπορούσε να το έχει βγάλει κι ο καμμένος, από πολιτική άποψη: κατοχή της ελλάδας, ξένοι τύραννοι –υπάρχουν κι έλληνες, αλλά οι ξένοι είναι περισσότεροι- κι άλλα τινά παρόμοια.

Ενώ η τραγουδίστρια των μπλε λέει σε κάποια φάση: ‘πω-πω χαμός, πλακώνουν ο ένας τον άλλο…’ Κι εσύ μένεις παγωτό κι αναρωτιέσαι αν θέλει και τα λέει ή της ξεφεύγουν. Κι αν έχει πάρει πρέφα τι ακριβώς έγινε ή αναφέρεται σε κάτι άλλο που συνέβη στο δικό της μπλε πλανήτη. Γιατί αλλιώς σου θυμίζει εκείνες τις χαζογκόμενες (παντός φύλου) στα αμφιθέατρα που έρχονταν στις συνελεύσεις του συλλόγου, δεν καταλάβαιναν χριστό κι απόστολο απ’ όσα διαμείβονταν γύρω τους και έφευγαν στο τέλος με το ακλόνητο συμπέρασμα: ‘τα κόμματα μαλώνουνε μεταξύ τους…’

Με αυτά και με αυτά η παρέα το έριξε στις κρυάδες και το μεταξύ μας ‘τρολο-προβοκάρισμα’, μπας και ζεσταθούμε. Να βγάλουμε πχ αναμνηστικά για τον 902, να γράφουν «ψηλά την κεραία σύντροφοι». Αν κι ο 904 λειτουργεί κανονικά, συνεπώς δε μας νοιάζουν τα προβλήματα των χαμουτζήδων. Κι αν το ευρύ κοινό στη λδ του βορρά γνώριζε ότι η αλέκα ήταν γραμματέας της κοα πριν γίνει γγ, μπορεί να μας έλεγε προεκλογικά πως δε θα μας ψηφίσει, γιατί ξέρω ‘γω... η παπαρήγα έχει αθηναϊκές πινακίδες. Τόσα και τόσα έχουμε ακούσει για την αλέκα, γιατί να μην πούνε κι αυτό;

Και θα μπορούσαμε να βγάλουμε και ελληνικές ματριόσκες με τους ηγέτες του κόμματος, όπως στη σοβιετική ένωση. Και κουκλάκια μίσα που να τα ζουπάς και να δακρύζουν ή να βγάζουν ήχους: «λι» και ‘νι’. Και να μεταφέρουμε σε τηλεπαιχνίδι γνώσεων στην τηλεόραση, με τέρας, παρουσιαστή και διαγωνιζόμενους, εκείνο το παλιό εγχειρίδιο μπρεζνιεφικής κοπής «100 ερωτήσεις για την εσσδ», με πολλαπλές επιλογές, που θα ‘ναι μια παράγραφος η καθεμία αλλά και με χρόνο μαζί, για να το κάνει πιο ενδιαφέρον. Αν και πετύχαμε στο φεστιβάλ ένα ακόμα πιο ωραίο παιχνίδι, σαν μεταφορά του «μάντεψε ποιος», μόνο που είχε διάφορες φιγούρες κι εικόνες, από το σύντροφο με το μουστάκι και το πανό του κόμματος στην ακρόπολη, μέχρι τον κασιδιάρη…!

Στο τέλος φιλοσοφήσαμε και για το μείζον θέμα του καιρού.

Χτες έβρεχε, σήμερα φυσούσε, να δεις που αύριο δε θα δύσει ο ήλιος, θα ‘χει 50 βαθμούς καύσωνα και θα κυκλοφορούμε με τα μαγιό. Σαν το κόκκινο speedo με το οποίο έμεινε στο τέλος ο πατρινός σφος που πρωταγωνίστησε στο ‘στριπτίζ του χρυσαυγίτη’ στην κεντρική σκηνή του φεστιβάλ τους. Κι έρχονταν κάτι κουστουμαρισμένοι καπιταλιστές με πουράκλες, βγαλμένοι απ’ τα σκίτσα στο ρίζο και του έχωναν στο μαγιό χαρτονομίσματα.

Ο σφος ‘χρυσαυγίτης’ το ‘χε γενικώς στην (χορευτική) κίνηση και παρουσίαζε με σκέρτσο διάφορους τύπους φασιστών, από την εποχή του μεταξά μέχρι σήμερα, πότε παίζοντας με το φασιστικό κνούτο στα σκέλια του και πότε σκύβοντας ευλαβικά μπρος στους τσιφλικάδες της μανωλάδας για να τους… προσκυνήσει –και όχι μόνο. Αυτό που δεν καταλάβαμε όμως είναι γιατί μετακινήθηκε χρονικά το σκετσάκι στο πρόγραμμα και δεν έπαιξε ακριβώς πριν από την ομιλία του γόντικα, όπως και ήταν προγραμματισμένο. Έλα ντε…

Φεστιβάλ κνε στην πάτρα για πάντα

Έλα να μάθεις τι θα πει πατρινός…