Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013

Η στρατηγική της Κομιντέρν

Στη σημερινή ανάρτηση παρουσιάζονται αποσπάσματα από το άρθρο του μάκη μαΐλη στο τρέχον τεύχος της κομεπ για τη στρατηγική του κκε στα χρόνια που γραμματέας του ήταν ο ζαχαριάδης. Παράλληλα εξετάζεται κριτικά κι η πορεία του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος στο βαθμό που επηρέαζε τη στρατηγική του κκε ως οργανικό τμήμα της και ελληνικό τμήμα της κομιντέρν. Σε αυτό το τελευταίο εστιάζουν και τα αποσπάσματα που παρουσιάζονται παρακάτω.

-.-.-

Η στρατηγική του κκε αυτή την περίοδο και βεβαίως ως το 1943 (δηλαδή μέχρι τότε που υπήρχε η κδ, κρίνεται σε συνδυασμό με τη στρατηγική που κατά διαστήματα διαμόρφωνε το διεθνές κέντρο του κομμουνιστικού κινήματος και την επίδραση που αυτή ασκούσε στη διαμόρφωση της στρατηγικής του κκε. Και αυτό, δίχως ν’ αποσείονται οι όποιες ευθύνες είχαν οι εκάστοτε καθοδηγήσεις του κόμματος. Ωστόσο αποτελεί καθήκον η περαιτέρω διερεύνηση της στρατηγικής της κδ, συνυπολογίζοντας τη διαπάλη που διεξαγόταν στο εσωτερικό της.

Με άλλα λόγια, η ιστορική έρευνα του κκε παίρνει υπόψη της ότι η κδ αποτελούσε επί της ουσίας κόμμα και η λειτουργία της διεπόταν από την αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Ωστόσο αυτό δε σήμαινε ότι κάθε κκ –τμήμα της στερούνταν της υποχρέωσης ν’ αναλύει επιστημονικά την κοινωνικοοικονομική κατάσταση στο εθνικό πεδίο δράσης του, να καθορίζει τη στρατηγική του και να επιδιώκει να πείσει για την ορθότητά της και τα άλλα τμήματα της κδ. Στο δοκίμιο ιστορίας 1949-1968 υπογραμμίζεται το καθήκον κάθε κομμουνιστικού κόμματος, ανεξάρτητα από το μέγεθός του, να συμβάλλει στον εμπλουτισμό και στη διαμόρφωση της γραμμής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, συνεισφέροντας έτσι στην επίτευξη ή την αποκατάσταση της επαναστατικής του ενότητας. Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές πλευρές για την ενδυνάμωση του προλεταριακού διεθνισμού.

Επιπλέον η συγκεκριμένη έρευνα δεν αποστασιοποιείται από το γεγονός ότι στις γραμμές της κδ, καθ’ όλη τη διάρκεια της ύπαρξής της, διεξαγόταν διαπάλη ανάμεσα στα διάφορα τμήματά της για την κατεύθυνση της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

(…)

Το 6ο συνέδριο της κδ (1928) περιελάμβανε τον προβληματικό καθορισμό δύο τύπων επαναστάσεων για τις χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού, όπου κατέτασσε και την ελλάδα. Συγκεκριμένα όριζε: «σε μερικές απ’ αυτές τις χώρες είναι δυνατό ένα λίγο-πολύ γρήγορο πέρασμα της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε επανάσταση σοσιαλιστική. Σε άλλες χώρες είναι δυνατοί τύποι προλεταριακών επαναστάσεων, που έχουν όμως να εκπληρώσουνε καθήκοντα αστικο-δημοκρατικού χαρακτήρα σε μεγάλη έκταση […] Εκεί όπου αναπτύσσεται άμεσα η επανάσταση σαν προλεταριακή επανάσταση προϋποθέτει την καθοδήγηση του πλατιού αγροτικού κινήματος από το προλεταριάτο».

(…)

Το δεκέμβρη του 1932 συνήλθε στην χαλκίδα η 5η ολομέλεια της κε, μερικούς μήνες μετά από τη 12η ολομέλεια της εεκδ (αύγουστος-σεπτέμβρης 1932). Η τελευταία είχε καθορίσει ως εξής τα καθήκοντα της πάλης των κκ: «… 1) ενάντια στην επίθεση του κεφαλαίου 2) ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση 3) ενάντια στον επερχόμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και ενάντια στην επέμβαση κατά της σοβιετικής ένωσης».

Η 12η ολομέλεια της εεκδ σωστά εκτίμησε ότι η άνοδος του φασισμού αποτελούσε συγκέντρωση δυνάμεων της αστικής τάξης στον αγώνα της κατά των επαναστατικών δυνάμεων και υπέδειξε στο κκ γερμανίας να προβάλει το σύνθημα της πάλης για τη σοβιετική σοσιαλιστική γερμανία σε αντιπαράθεση με την επιδίωξη του κεφαλαίου να εγκαθιδρύσει φασιστική δικτατορία.

Ωστόσο, μέσα στο 1933 παρουσιάστηκαν σαφή δείγματα στροφής στη στρατηγική της κδ κι εκφράστηκαν στη 13η ολομέλεια της εεκδ (νοέμβρης-δεκέμβρης 1933).
Η πρώτη διαφοροποίηση σε σχέση με τις αλλαγές που έγιναν στην πορεία εκφράστηκε με τον ορισμό του φασισμού, ο οποίος για πρώτη φορά χαρακτηρίστηκε ως «…η ανοιχτή τρομοκρατική διχτατορία των πιο αντιδραστικών, των πιο σωβινιστικών και των πιο ιμπεριαλιστικών στοιχείων του χρηματιστικού κεφαλαίου».

Ταυτόχρονα στη 13η ολομέλεια της εεκδ, δίχως ακόμα ν’ αποτελέσουν περιεχόμενο των αποφάσεών της, εκφράστηκαν σκέψεις ότι η πτώση του φασισμού δε θα συνοδευτεί από την άμεση εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου, ότι ο αγώνας ενάντια στο φασισμό θα είναι πανδημοκρατικός. Αυτές οι σκέψεις έγιναν λίγο αργότερα στρατηγική της κδ.

(…)

Με το 7ο συνέδριο η κδ αποσπούσε το φασιστικό φαινόμενο από την οικονομική βάση του καπιταλισμού συνολικά που το γεννά, δηλαδή από το στρατηγικό ζήτημα λύσης της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας. Ωστόσο θεωρούσε το φασιστικό ρεύμα τέκνο του καπιταλισμού.

(…) είναι φανερή η διαπάλη που γινόταν και μέσα στην κδ, όπου εκφραζόταν αντιτιθέμενες απόψεις. Συγκρουόμενες τοποθετήσεις είχαν εκφραστεί και πριν το 1934, όπως συνάγεται από έγγραφα (πρακτικά συνεδριάσεων) της κδ.

Για παράδειγμα είχαν εκφραστεί αντίθετες απόψεις σχετικά με το χαρακτήρα της αστικής τάξης στην ελλάδα και σε άλλες χώρες του ίδιου επιπέδου καπιταλιστικής ανάπτυξης, αν αυτή ήταν υποτελής και υποχείριο του ξένου κεφαλαίου ή όχι.

(…)

Όλα αυτά βεβαιώνουν ότι το κκε, και ως τμήμα της κδ, πορευόταν προς τις συνθήκες του β’ παγκόσμιου πολέμου με αδυναμία μιας επιστημονικά τεκμηριωμένης κι επεξεργασμένης επαναστατικής στρατηγικής.

(…)

Λίγους μήνες αργότερα (11 ιούλη 1934) στάλθηκε στα κκ «γράμμα της κδ», στο οποίο αναφερόταν ότι οι κομμουνιστές «είναι ανάγκη να θέσουν τέρμα στις δηλώσεις από τον κομματικό τύπο ή στις ομιλίες, που λέγαν ότι το κόμμα παλαίβει δήθεν για τη συντριβή της αστικής δημοκρατίας, γιατί τέτοιες δηλώσεις είναι «πολιτικά λαθεμένες». Και υπογραμμιζόταν «το καθήκον της πάλης με όλες τις δυνάμεις όχι μόνο ενάντια στις προσπάθειες του φασισμού και γενικά της αστικής τάξης να συντρίψουν ή να περιορίσουν τις δημοκρατικές ελευθερίες, αλλά και της πάλης για τη διεύρυνσή τους».

Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα είχε μπει στη φάση της προετοιμασίας του 7ου συνεδρίου της κδ και στο εσωτερικό της διεξαγόταν συνεχείς συζητήσεις με στόχο την επανεξέταση θέσεων που θεωρούνταν ότι είχαν παλιώσει. Έτσι: «…Στις 14 του ιούνη 1934 στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής προετοιμασίας […] ο αντιπρόσωπος του πκκ (μπ) δ. μανουήλσκι εξέφρασε τη γνώμη ότι το σύνθημα της άμεσης πάλης για τη διχτατορία του προλεταριάτου δεν ανταποκρίνεται στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη δοσμένη στιγμή σε πολλές καπιταλιστικές χώρες. Ο σοσιαλισμός παραμένει ο τελικός σκοπός του κινήματος. Αλλά “χρειάζεται” –είπε- “να έχουμε πιο συγκεκριμένο πρόγραμμα πάλης: όχι την προλεταριακή διχτατορία, όχι το σοσιαλισμό, αλλά ένα πρόγραμμα που οδηγεί τις μάζες στην πάλη για την προλεταριακή διχτατορία και το σοσιαλισμό”.

(…)

Αυτή η πολιτική αποτελούσε τη στρατηγική κατεύθυνση που μετά από λίγο καιρό επισφράγισε το 7ο συνέδριο της κδ (ιούλης-αύγουστος 1935). Με αυτή τη γραμμή πορεύτηκε το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, που όριζε πως «…το επαναστατικό προτσές δε θα πάει  μπροστά άμεσα και κατ’ ευθείαν μέσω της σοσιαλιστικής επανάστασης, αλλά θα πλησιάσει σ’ αυτήν μέσω της αντιφασιστικής πανδημοκρατικής πάλης».

Ακόμα «οι εργαζόμενες μάζες σε μια σειρά καπιταλιστικές χώρες είναι υποχρεωμένες σήμερα να διαλέξουν συγκεκριμένα όχι ανάμεσα στη δικτατορία του προλεταριάτου και την αστική δημοκρατία αλλά ανάμεσα στην αστική δημοκρατία και το φασισμό».

Αυτή η γραμμή ήταν τροποποιημένη ως προς τις αντιθέσεις και το χαρακτήρα του επερχόμενου πολέμου, όπως τον προσδιόριζε η εεκδ το δεκέμβρη του 1922: «Η χρεοκοπία της ειρήνης των βερσαλλιών δείχνεται ολοένα πιο καθαρά και ολοένα σε μεγαλύτερα στρώματα εργατών. Είνε φανερό ότι ένας νέος ιμπεριαλιστικός πόλεμος ή και πολλοί παρόμοιοι πόλεμοι είνε πράγμα αναπόφευκτο, αν το διεθνές προλεταριάτο δεν γκρεμίσει το αστικό καθεστώς».

Το κκε στο 18ο συνέδριό του (2009) και στην πανελλαδική συνδιάσκεψη για την ιστορία του (2011) στάθηκε κριτικά και αυτοκριτικά.

{παραθέτω και τις δύο υποσημειώσεις αυτού του σημείου που παραπέμπουν στην απόφαση του 18ου συνεδρίου για το σοσιαλισμό και το δοκίμιο ιστορίας αντίστοιχα.

*Η στρατηγική του κομμουνιστικού κόμματος δεν αξιοποίησε το γεγονός ότι η αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας περιεχόταν στον αντιφασιστικό-απελευθερωτικό χαρακτήρα του ένοπλου αγώνα για μια σειρά χώρες, ώστε να θέσει στην ημερήσια διάταξη το πρόβλημα της εξουσίας, αφού ο σοσιαλισμός και η κομμουνιστική προοπτική αποτελούν τη μόνη εναλλακτική λύση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

*Τα κομμουνιστικά κόμματα των καπιταλιστικών χωρών δεν έθεταν στα προγράμματά τους το σοσιαλισμό ως επίκαιρο, άρα ως στρατηγικό στόχο. Γενικά διακήρυσσαν την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού. Όμως στη διαμόρφωση της πολιτικής τους έθεταν κυβερνητικούς στόχους που εξ αντικειμένου δεν εξυπηρετούσαν μια στρατηγική συγκέντρωσης και οργάνωσης δυνάμεων, με στόχο τη γενική πλήρη σύγκρουση και ρήξη με την αστική εξουσία σε συνθήκες γενικευμένης οικονομικής και πολιτικής κρίσης στην χώρα τους.}


Το δεκέμβρη του 1935 συνήλθε το 6ο συνέδριο του κκε, το οποίο, στηριζόμενο στις αποφάσεις του 7ου συνεδρίου της κδ, καθόρισε ως στρατηγική του:

Για να καταστεί αδύνατη η νίκη του φασισμού και να συντριφτούν οι προσπάθειες των κυρίαρχων τάξεων να εξαθλιώσουν ακόμα περισσότερο τον ελληνικό λαό και για να γίνει δυνατή η κατάχτηση μιας λεύτερης δημοκρατικής ζωής, απαιτείται η συνένωση όλων των λαϊκών δημοκρατικών δυνάμεων σ’ ένα παλλαϊκό μέτωπο πάλης. Στο παρελθόν το κομμουνιστικό κόμμα προσέφερε όλες του τις δυνάμεις γι’ αυτό το σκοπό και πέτυχε τη συγκρότηση των δημοκρατικών-αντιφασιστικών συνασπισμών σ’ όλη τη χώρα […] Εξακολουθεί να πιστεύει ότι και τώρα είνε απαραίτητη η συνεργασία των δημοκρατικών κομμάτων και οργανώσεων που έχουν για αρχή τους το σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας και είνε εχθροί του φασισμού και της αντίδρασης».

Οκτώ μήνες ύστερα από το συνέδριο του κκε ακολούθησε η εγκαθίδρυση της δικτατορίας των γλύξμπουργκ-μεταξά (4η αυγούστου). Με αυτή βρήκε τον ελληνικό λαό ο πόλεμος με την ιταλία. Στη διάρκειά του ο ν. ζαχαριάδης έγραψε από τη φυλακή τρία γράμματα που καθόριζαν τη στάση του κόμματος απέναντι στον πόλεμο. Τα γράμματα, αντανακλούσαν τις αντιφάσεις στη γραμμή της κδ σχετικά με το χαρακτήρα του β’ παγκόσμιου πολέμου.

Βεβαίως στα χρόνια της κατοχής, μετά από την αυτοδιάλυση της κδ, κυρίως μετά από συγκρότηση συμμαχίας της εσσδ με ηπα, μ. βρετανία ύστερα από την κατοχή μέρους της από τη γερμανία, η πολιτική γραμμή συμμαχιών του 7ου συνεδρίου διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο στο πλαίσιο της «εθνικής ενότητας».

Ακριβώς αυτό το πεδίο, των εθνικών μετώπων, άνοιγε η αυτοδιάλυση της κδ, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του προεδρείου της εε. Υλοποίησή της αποτελούσε η απόφασης της κε του κκε, η οποία, όπως και όλα τα κκ –τμήματα της κδ, ενέκρινε την αυτοδιάλυση της κδ.

Η στρατηγική του κκε, όταν ήταν γγ της κε ο νίκος ζαχαριάδης συμπυκνώνει τις αντιφάσεις που υπήρχαν στη γραμμή του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, όρια που ο ζαχαριάδης δεν μπορούσε να ξεπεράσει και μετά από τον πόλεμο. Σε κάθε περίπτωση, ο ν. ζαχαριάδης παρέμεινε αφοσιωμένος στη σοσιαλιστική οικοδόμηση και στον προλεταριακό διεθνισμό.


Η ιστορία επιβεβαίωσε πολλές φορές ότι οι λαθεμένες στρατηγικές που διαμορφώθηκαν στο κκε και στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα δεν οφείλονταν πάντα σε διάθεση συμβιβασμού των κομματικών ηγεσιών με τον αντίπαλο, αλλά σε διαφορετικούς λόγους, αντικειμενικούς και υποκειμενικούς (βαθμός ωρίμανσης, ικανότητα αντικειμενικής ανάλυσης των εξελίξεων στον καπιταλισμό, πίεση από τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων ή λαθεμένη εκτίμησή του κ.ά). Στην περίπτωση του ν. ζαχαριάδη η διαπίστωση για την αδιάλλακτη στάση του απέναντι στον ταξικό αντίπαλο είναι αναμφισβήτητη.

25 σχόλια:

Pap είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Γενικά τα όσα σχετίζονται με την περίοδο τού μεσοπολέμου και μετά έχουν σήμερα όχι μόνο ιστορική σημασία, αλλά και ουσιαστική. Ουσιαστικότατη. Με την έννοια ότι οι συνθήκες μοιάζουν λιγάκι (τρομερή καπιταλιστική κρίση, πχ). Μια αναλογία υπάρχει. Και ζητήματα όπως λαϊκό - ενιαίο μέτωπο, αντιφασιστική πάλη, αριστερές - δημοκρατικές – εργατικές κυβερνήσεις κλπ. ξαναμπαίνουν στη συζήτηση. Η ήδη αποκτηθείσα θετική και αρνητική πείρα πρέπει να αποτιμηθεί για να δούμε τι διάβολο θα κάνουμε. (Δεν τα πάμε καθόλου καλά σε αυτό μέχρι στιγμής, ατυχώς.)

ΥΓ. Όση αλλεργία και αν πιάνει κάποιον στο άκουσμα των ονομάτων τού Τρότσκι και του Πουλιόπουλου, η κριτική τους είναι πολύ χρήσιμη για μια σφαιρική αποτίμηση τής περιόδου αυτής.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Οι εποχές μοιάζουν και διαφέρουν ταυτόχρονα. Οι απαντήσεις μας σήμερα δεν μπορεί να είναι μια μηχανική αντιγραφή του παρελθόντος. Αλλά πολλά ερωτήματα ξαναμπαίνουν όντως στη σημερινή εποχή με το δικό τους τρόπο κι όποιος νομίζει πως μπορεί να τα υπερβεί χωρίς να ασχοληθεί μαζί τους, θα σπάσει τα μούτρα του και θα τα ξαναβρεί παρακάτω μπροστά του.

Δεν ξέρω αν η κριτική του τρότσκι και του πουλιόπουλου είναι χρήσιμη πέρα από το ζήτημα της απόκτησης μιας σφαιρικής εικόνας για την εποχή και τα ζητήματα που έμπαιναν. Οπωσδήποτε όμως η πολεμική εναντίον τους πρέπει να γίνει τεκμηριωμένα, όχι με όρους αλλεργίας.

ulyanovism είπε...

Ποια πολεμική να γίνει βρε απολίθωμα; Όταν στο βασικό ερώτημα της επανάστασης στην Ελλάδα (για σήμερα αλλά και για τότε!), δημοκρατική ή σοσιαλιστική, το ΚΚΕ απαντάει από θέσεις Πουλιόπουλου και μάλιστα το κάνει στο όνομα του Ζαχαριάδη τότε η κριτική σε επιμέρους ζητήματα είναι ασήμαντη και δευτερεύουσα.

μαοΐστα είπε...

Ο τροτσκισμός και ο "αριστερός" κομμουνισμός, στην ολότητά τους και χωρίς φτιασίδια, αλλά φυσικά με υπερδεξιό περιεχόμενο...

Επιτέλους... Και μπρεζνιεφικοί και αρνητές του 1918-1956... Και ειδικά του μεγάλου αντιφασιστικού μετώπου...

Άντε, μπας και σας πάρει γραμμή κανένας και φτιάξουμε κομμουνιστικό κόμμα ανθρωπινό, επαναστατικό...

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Φτιάξε εσύ κόμμα πρώτα μαοΐστα και μετά βλέπεις και τι είδους θα είναι

Εσύ δηλ ulyanovism, τι προτείνεις στο σήμερα; Επανάσταση σε δύο στάδια -πρώτα δημοκρατική ενάντια στην εξάρτηση κι αργότερα σοσιαλιστική; Βάση ποιας επεξεργασίας της κομιντέρν προκύπτει αυτό;

ulyanovism είπε...

Ναι, εκτιμώ ότι η επανάσταση στην Ελλάδα θα έχει δημοκρατικό-αντιιμπεριαλιστικό χαρακτήρα.

Όμως, όταν έγραψα "για σήμερα αλλά και για τότε" δεν ήθελα να επικεντρώσω σ' αυτό, αλλά στο ότι το ΚΚΕ έχοντας αυτή την "καινούρια" ανάλυση για το σήμερα προσπαθεί να της δώσει γενική ισχύ και να την προβάλλει και σ' όλη την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος! Γιατί είναι ένα πράγμα να εκτιμάς ότι έχει αλλάξει η φύση του ελληνικού καπιταλισμού, η α.τ. δεν είναι πια μεταπρατική και εξαρτημένη όπως ήταν παλιά κτλ, και είναι άλλο να αναθεωρείς τις βασικές θέσεις του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό (βλ. ιμπεριαλιστική πυραμίδα και αλληλεξάρτηση). Το ότι το ΚΚΕ δίνει γενική ισχύ στις καινούριες αναλύσεις του είναι αποτέλεσμα του ότι κάνει το δεύτερο και όχι το πρώτο, είναι πολύ μεγαλύτερο το λάθος του από μια απλώς λανθασμένη εκτίμηση.

Αν λοιπόν η δημοκρατική πάλη αποπροσανατολίζει τη σοσιαλιστική (και μάλιστα ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ του αν ο δημοκρατικός χαρακτήρας είναι επίκαιρος ή όχι - βλ. αυτά που έγραψα περί γενικής ισχύς, τη σημερινή κριτική στο ζαχαριαδικό ΚΚΕ αλλά και την κριτική του ΚΚΕ στο ΚΚ Ιράκ κτλ) τότε γιατί η κριτική αυτή να μην πιάσει και τους μπολσεβίκους που μέχρι το Μάρτη του 1917 παλεύαν με δημοκρατικά συνθήματα;

Με λίγα λόγια, ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα σε θεωρητικό επίπεδο ποια πρέπει είναι η στάση μας απέναντι στα δημοκρατικά ζητήματα (πολιτική δημοκρατία, ιμπεριαλισμός, φασισμός) και συζητάμε και για το χαρακτήρα του ελληνικού καπιταλισμού και αν η δημοκρατική πάλη είναι σήμερα επίκαιρη.

ulyanovism είπε...

Επιγραμματικά στο ζήτημα της δημοκρατικής πάλης υπήρξαν ιστορικά τρεις γραμμές στο εργατικό κίνημα:

1. Η μενσεβίκικη γραμμή που ήθελε να περιορίσει την πάλη στα δημοκρατικά πλαίσια και να την υποτάξει στην αστική τάξη.

2. Η μπολσεβίκικη γραμμή που έβλεπε στη δημοκρατική επανάσταση ένα αναπόφευκτο απαραίτητο σκαλί για τη σοσιαλιστική και εντός του δημοκρατικού κινήματος πάλη δύο γραμμών μεταξύ της συνεπούς προλεταριακής γραμμής και της συμβιβαστικής αστικής.

3. Η τροτσκιστική γραμμή που επί της ουσίας αρνούνταν τη δημοκρατική πάλη και μιλούσε κατευθείαν για σοσιαλιστική επανάσταση.

Ο Λένιν εξηγεί ότι οι τρεις αυτές γραμμές είναι στην πραγματικότητα δύο, γιατί η 3η υπερεπαναστατική γραμμή στην πραγματικότητα βοηθάει την πρώτη στην απροθυμία της να ξεσηκώσει τις δημοκρατικές μάζες (βλ. Για τις δύο γραμμές της επανάστασης - 1915, και για μια ολοκληρωμένη ανάλυση στο Δύο τακτικές της σοσιαλδημοκρατίας στη δημοκρατική επανάσταση - 1905)!

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, όπως φαίνεται στο άλλο ποστ για το 15ο και το 19ο συνέδριο του ΚΚΕ, το ΚΚΕ έπεσε από τη μενσεβίκικη γραμμή (αντιιμπεριαλιστική κυβέρνηση με βάση το κοινοβούλιο, άρα σε συνεργασία με τμήματα της α.τ.) στην τροτσκιστική γραμμή (κατευθείαν σοσιαλιστική επανάσταση). Στην πραγματικότητα και οι δύο αυτές γραμμές πατάνε πάνω στην ίδια βάση: ότι η δημοκρατία, ανεξαρτησία κτλ είναι ζητήματα που αφορούν μόνο την αστική τάξη! Ότι αυτή η τάξη -και όχι το προλεταριάτο- είναι φορέας τους, είναι ιστορικά επιφορτισμένη να λύσει αυτά τα καθήκοντα. Ότι η ιστορική εξέλιξη του ιμπεριαλισμού δεν οξύνει αυτά τα προβλήματα αλλά τα λύνει! Ότι, επομένως, μια τέτοια πάλη αποπροσανατολίζει το προλεταριάτο από τη σοσιαλιστική του πάλη και το οδηγεί νομοτελειακά στην υποταγή στην αστική πολιτική. Αυτές ακριβώς τις λανθασμένες αντιλήψεις ήρθε να ανατρέψει ο Ζαχαριάδης το 1931-34.

Να γιατί ο μενσεβικισμός και ο τροτσκισμός είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Να γιατί η άρνηση της τριτοδιεθνιστικής γραμμής είναι πισωγύρισμα και όχι προχώρημα της κομμουνιστικής ανάλυσης.

ulyanovism είπε...

Τέλος, η αντιφασιστική γραμμή της 3ης διεθνούς είναι αποτέλεσμα της εκτίμησης ότι ο καπιταλισμός δεν λύνει το ζήτημα (αστική) δημοκρατία ή απολυταρχία άπαξ και διά παντός, αλλά μπροστά στην πίεση του εργατικού κινήματος και της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων πισωγυρίζει σε απολυταρχικές μορφές διακυβέρνησης, δικτατορία και φασισμός (Στάλιν 1928). Αυτή είναι μια πρωτότυπη συνεισφορά του Στάλιν στο θεωρητικό οπλοστάσιο της εργατικής τάξης, την οποία δε μπορούσε να κάνει ο Λένιν στην εποχή του, αλλά βασίζεται πάνω στη λενινιστική θεωρία για τον ιμπεριαλισμό (ο ιμπεριαλισμός δεν έχει την τάση να λύνει το ζήτημα της δημοκρατίας, αλλά να την παραβιάζει).

Υπάρχει κίνδυνος να "παρεξηγηθεί" η γραμμή αυτή και να περιοριστεί η πάλη στα δημοκρατικά καθήκοντα; Φυσικά και υπάρχει. Ακόμα και μέσα στους μπολσεβίκους υπήρξε, την εξέφρασε ο Κάμενεφ το Φλεβάρη-Μάρτη του '17. Αν ωστόσο επικρατούσαν αυτές οι απόψεις στους μπολσεβίκους και όχι αυτές του Λένιν, και η οκτωβριανή επανάσταση δε γινόταν ποτέ θα δικαίωνε αυτό τις τροτσκιστικές θέσεις; Για κανένα λόγο. Κάπως έτσι διαβάζει, όμως, σήμερα το ΚΚΕ την ιστορία του ΕΑΜ. Στην πραγματικότητα αν επικρατούσαν τέτοιες απόψεις στο ΚΚΕ το 40 το αποτέλεσμα δε θα ήταν μια "πιο συνεπής" στάση και τελικά η σοσιαλιστική επανάσταση, αλλά το μαζικό αντιφασιστικό κίνημα δε θα είχε υπάρξει ποτέ. Το πρόβλημα λύνεται μόνο με το σωστό χειρισμό της ενότητας-αντιπαράθεσης εντός του δημοκρατικού κινήματος και την πάση θυσία περιφρούρηση της ανεξαρτησίας της κομμουνιστικής γραμμής εντός αυτού.

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

ulyanovism,
Μην το βασανίζεις πολύ, κοντά-σιμά είν' τα Γιάννενα!
Στους επόμενους μήνες πιθανότατα θα έχεις την ευτυχία να δείς να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια σου το όνειρό σου: Μια Αντιϊμπεριαλιστική-Αντιμονοπωλιακή Δημοκρατικότατη επανάσταση. Μόνο, που, την κατάληξή της μην την χρεώσεις στο ΚΚΕ του 5%!
Και πέρα από την πλάκα, το να προσπαθείς να ερμηνεύσεις το 2013 αντιγράφοντας (και όχι αφομοιώνοντας δημιουργικά την πείρα του) το 2017 είναι απλά κουτό.
Ξέρεις οτι το '17 διαδέχθηκε μετά η ΝΕΠ, που υπό την πίεση του επερχόμενου πολέμου ξηλώθηκε όπως-όπως τελικά το ~'32 (υπό λιγώτερο πιεστικές συνθήκες ίσως είχε παραταθεί κι άλλο). Βλέπεις εδώ στην Ελλάδα κανένα τέτοιο στάδιο; Που σήμερα, και ένα περίπτερο να ανοίξεις χρειάζεσαι δάνειο από την (ήδη χρεοκοπημένη!) Τράπεζα. Δεν υπάρχει πια περιθώριο για "δική σου δουλειά", και αυτό το μήνυμα αγωνίζεται να μεταφέρει στο Λαό το ΚΚΕ, αντιμετωπίζοντας το μίσος των καθημαγμένων πασόκων, που δεν εννοούν να το πιάσουν. Σου αρέσει να εκφράζεις τις αυταπάτες τους;
Και για πες μου σε παρακαλώ, για το ασφαλιστικό τι μας προτείνει η "αντιϊμπεριαλιστική-αντιμονοπωλιακή δημοκρατία" σου; Ιδιωτικές ασφαλίσεις η μήπως "Τριμερή Χρηματοδότηση"; Εχεις καταλάβει πως σήμερα, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης υπάρχει ασφαλιστικό πρόβλημα, για το οποίο πια μόνο μια απάντηση υπάρχει: Επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός της παραγωγής για έλεγχο της σχέσης Παραγωγής-Κατανάλωσης και εξασφάλιση των φόντων ΚΑΙ για το τμήμα εκείνο της κατανάλωσης, που αφορά ΑΣΦΑΛΙΣΗ-ΥΓΕΙΑ; Ολα τα άλλα είναι τσαρλατανισμοί, που απλά θα στρέψουν το Λαό ενάντια στην ΑΑΔΕ σου και θάχει και δίκηο. Μήπως ελπίζετε στο Bitcoin;!;! Η πιστεύεις πως έχει μέλλον η λύση των Κινέζων του Μάο και του Ντεγκ-Χσιάο-Πίνγκ;
Ελάτε λίγο σε επαφή με τα προβλήματα της εποχής σας κι αφήστε τους επιπόλαιους παπαγαλισμούς των τσιτάτων.
Και ποιός σας είπε πως η θέση για προσανατολισμό στην κατάληψη της εξουσίας θα "στένευε" την αντιφασιστική συσπείρωση, η θα απέκλειε τα γράμματα του Ζαχαριάδη και άρα το ΕΑΜ και την Αντίσταση; ΙΣΑ-ΙΣΑ, ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ! Θα έδινε προοπτική στο Λαό και θα συσπείρωνε πολύ περισσότερες μάζες. Δεν είναι πλατειά πολιτική η πολιτική της ουράς, είναι εξουθενωτικά στενή και βραχυπρόθεσμη και ο κόσμος το καταλαβαίνει καλά αυτό, γι αυτό και δεν ξανοίγεται.
Αυτές είναι οι "κληρονομημένες συγχύσεις", που πρέπει να αποτινάξουμε.

ulyanovism είπε...

Ρε συ σεχτάρ

στο άλλο θρεντ μου λες μπράβο που εκφράζω την άποψή μου κόσμια και εδώ γράφεις ένα σχόλιο στα όρια της τρολιάς που χωράει μέσα από τη ΝΕΠ και τον ντεγκ μέχρι το ασφαλιστικό και τα μπιτκόινς! Γιατί ένα καθ'όλα όμορφα διατυπωμένο σχόλιο σου προκαλεί εκνευρισμό; Φέρνει στην επιφάνεια τις αντιφάσεις της γραμμής σου και την αναντιστοιχία της με τη λενινιστική διδασκαλία; Για να μην πω για τη χυδαιότητα ότι "όνειρό μου" είναι η κυβέρνηση τσίπρα...

Τα προσπερνάω αυτά και πάω στην ουσία:

Παρέθεσα τεκμηριωμένα την άποψή μου για τη μ.λ. τοποθέτηση του ζητήματος. Ποια είναι η απάντησή σου σ' αυτά; Ότι παπαγαλίζω τσιτάτα! Το οποίο είναι κενή κατηγορία αν δεν αποδείξεις τι απ' αυτά που λέω το εφαρμόζω σε λάθος συνθήκες/περιπτώσεις κτλ. Με το να λες ότι "το 2013 δεν είναι 1917" επίσης δε λες ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΑ αν δεν τα βάλεις κάτω και περιγράψεις τι ακριβώς έχει αλλάξει και τι παραμένει ίδιο. Με καθαρό τρόπο, όχι με μισόλογα όπως κάνει η ηγεσία του ΚΚΕ. Για να στο κάνω δίφραγκα:

1. Έχει αλλάξει η φύση του ιμπεριαλισμού και από έθνη καταπιέζοντα και καταπιεζόμενα έχουμε έθνη ανισόμετρα αλληλοεξαρτώμενα (η πρώτη είναι ποιοτική διάκριση, η δεύτερη ποσοτική);

hint: "the focal point in the Social-Democratic programme must be that division of nations into oppressor and oppressed which forms the ESSENCE OF IMPERIALISM". http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1915/oct/16.htm

2. Προκύπτουν διαφορετικά καθήκοντα για αυτές τις δύο διαφορετικές κατηγορίες, ναι ή ου;

hint: "The undeveloped countries are a different matter. They embrace the whole of Eastern Europe and all the colonies and semi-colonies and are dealt with in section six of the theses (second- and third-type countries). In those areas, as a rule, there still exist oppressed and capitalistically undeveloped nations. Objectively, these nations still have general national tasks to accomplish, namely, DEMOCRATIC TASKS, THE TASKS OF OVERTHROWING FOREIGN OPPRESSION." http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1916/carimarx/5.htm

3. Ο ιμπεριαλισμός το ζήτημα της δημοκρατίας τείνει να το λύνει ή να την παραβιάζει;

hint: "Αυτοδιάθεση των εθνών ονομάζεται η πολιτική ανεξαρτησία τους. Ο ιμπεριαλισμός τείνει να την παραβιάσει, γιατί σε συνθήκες πολιτικής προσάρτησης η οικονομική προσάρτηση είναι συχνά βολικότερη, φτηνότερη, ευκολότερη, ησυχότερη – έτσι ακριβώς όπως ο ιμπεριαλισμός τείνει να αντικαταστήσει τη δημοκρατία γενικά με την ολιγαρχία". (Σχετικά με τη γελοιογραφία του μαρξισμού και τον ιμπεριαλιστικό οικονομισμό)

4. Η Ελλάδα είναι χώρα ιμπεριαλιστική ή χώρα εξαρτημένη απ' τον ιμπεριαλισμό; Κι αν είναι το πρώτο πότε ακριβώς έγινε τέτοια.

5. Ποια τάξη είναι ο φορέας της δημοκρατίας-ανεξαρτησίας στην Ελλάδα; Η αστική ή η εργατική;

6. Η δημοκρατική πάλη στην υπανάπτυκτη καπιταλιστικά χώρα είναι αποπροσανατολιστική και εμπόδιο στη σοσιαλιστική ή είναι απαραίτητο σκαλί της;

Αυτή είναι η επιστημονική-μαρξιστική προσέγγιση, όποιος μιλάει στο όνομα του Μαρξ και του Λένιν αλλά δεν απαντάει καθαρά σ' αυτά τα ζητήματα κοροϊδεύει.

ulyanovism είπε...

Και για να απαντήσω σε μερικούς ισχυρισμούς σου:

Πρώτον, δημοκρατική πάλη δε σημαίνει αυτομάτως συνεργασία με την αστική τάξη, το ότι ισχυρίζεσαι κάτι τέτοιο επιβεβαιώνει αυτό που έγραψα, ότι θεωρείς φορέα της δημοκρατίας στην Ελλάδα την αστική τάξη. Η αστική τάξη είναι ο φορέας της εξάρτησης αλλά επίσης η εργατική τάξη μπορεί να συγκροτηθεί οικονομικά, πολιτικά, ιδεολογικά, μόνο στην πάλη της ενάντια στην αστική.

Τα περί νεπ, τραπεζών, ασφαλιστικού, επιστημονικού σχεδιασμού της παραγωγής κτλ δείχνουν ότι δε βλέπεις την προοπτική της εργατικής τάξης ως ζήτημα πάλης αλλά ως ζήτημα οικονομικής διαχείρισης. Θα προτείνουμε ένα ωραίο οικονομικό μοντέλο και έτσι η εργατική τάξη θα μας ακολουθήσει. Κλασική ιδεαλιστική-ουτοπιστική αντίληψη, που δυστυχώς σήμερα διαπερνάει όλη την αριστερά.

Δεύτερον, φυσικά το 2013 δεν είναι ούτε 1917, ούτε 1944. Η βασική διαφορά για την Ελλάδα είναι η διάταξη των τάξεων, τότε η επανάσταση είχε να λύσει εκτός των άλλων τα μισοφεουδαρχικά κατάλοιπα, τα οποία δεν υπάρχουν σήμερα. Ούτε μπορεί να επαναληφθεί το μοντέλο περικύκλωσης των πόλεων απ' τα χωριά, όπως συνέβη το 1941-44, η επανάσταση θα αναπτυχθεί στα αστικά κέντρα. Για τα υπόλοιπα απάντησα.

Τέλος, η θέση ότι η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στη σοσιαλιστική επανάσταση φυσικά και αποκλείει τη γραμμή του ΕΑΜ, αυτό το λέει η σημερινή κριτική του ΚΚΕ, όχι εγώ! Το ζήτημα που θέτει το ΚΚΕ δεν είναι ότι το ζαχαριαδικό ΚΚΕ "δεν είχε προσανατολισμό για κατάληψη της εξουσίας", αλλά ότι αυτή η έλλειψη προσανατολισμού ήταν αποτέλεσμα του ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ του προσανατολισμού στη δημοκρατική και όχι στη σοσιαλιστική επανάσταση!

Απόδειξέ μου τώρα ότι πετάω τσιτάτα και ότι δεν είμαι σε "επαφή με τα προβλήματα της εποχής" (τα οποία μάλλον κατ' εσέ είναι πως θα σχεδιάσουμε επιστημονικά την παραγωγή, λες και η εργατική τάξη έχει ήδη την εξουσία).

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Ξεκίνησα να γράφω κι εγώ μια απάντηση που θα μου έβγαινε ολόκληρο κείμενο. Αντ' αυτού λοιπόν μερικά βασικά σημεία.

Τα γεγονότα πρέπει να τα βλέπουμε στην εποχή τους, αλλά προσφέρονται και για διαχρονικά συμπεράσματα. Το θέμα είναι πώς τα ερμηνεύουμε και τι διδάγματα αντλούμε (αν αντλούμε) από την ιστορική πείρα.

Η προβολή θέσεων γενικής ισχύος είναι από τις βασικές ενστάσεις που έχω για σημεία του κειμένου. θεωρώ όμως πως είναι το κατεξοχήν λάθος που κάνει από την ανάποδη το μαοϊκό ρεύμα αντιγράφοντας κάποιες παλιότερες επεξεργασίες στο σήμερα
Όσο λανθασμένο είναι να δίνουμε 'σημερινές απαντήσεις' σε ιστορικά ζητήματα, άλλο τόσο επικίνδυνο είναι να εξηγούμε με 'ιστορικές απαντήσεις' τη σημερινή συγκυρία

Έλα όμως που κι η ίδια η αντιγραφή έχει λάθη. Σε ρώτησα και πιο πάνω, από ποια επεξεργασία της κομιντέρν προκύπτει πχ ότι η επανάσταση στην ελλάδα θα είναι δημοκρατική. Το 6ο συνέδριο του 28' που έχω υπόψη μου λέει ότι στις χώρες μέσου επιπέδου ανάπτυξης, όπως η ελλάδα, θα είναι είτε αστικοδημοκρατική που γρήγορα θα μετεξελιχθεί σε σοσιαλιστική, ή σοσιαλιστική που θα επιτελέσει και εκτεταμένα αστικοδημοκρατικά καθήκοντα. Κι αυτά 85 χρόνια πριν!
Δεν ξέρω συνεπώς πόσο γόνιμο είναι να υιοθετούμε τον αντιδιαλεκτικό διαχωρισμό του πουλιόπουλου, για να απαντήσουμε στο πλαστό δίλημμα που βάζει -έστω και για εκείνη την εποχή.

Το δίπολο μενσεβικισμού-τροτσκισμού στο οποίο κατέταξες το κκε μου θύμισε το αντίστοιχο σχήμα του μπιτσάκη (και του ελαφάντη πιο πριν) πως η ιστορική διαδρομή του κόμματος κινείται σαν εκκρεμές στον άξονα σεχταρισμού-οπορτουνισμού.
Είναι διασκεδαστικό να φτιάχνουμε τέτοια σχήματα για να χωρέσουμε την πολεμική μας σε καταστάσεις "γράμματα κερδίζω, κορόνα χάνεις" αλλά πέραν αυτού δεν έχουν καμία μεθοδολογική αξία. Παρεμπιπτόντως για το ζήτημα της ααδμ κυβέρνησης και την εποχή εκείνη με καλύπτει ένα σχόλιο που άφησε η πάρτιντογκ στην παραπάνω ανάρτηση.

Θα αποφύγω τον πειρασμό να κάνω μια εκτενή ανάλυση με ιστορικά παραδείγματα, πχ το πολυτεχνείο, ποια γραμμή ήταν αριστερίστικη, ποια μενσεβίκικη και ποια έβαζε σωστή διάσταση στον αγώνα αυτό.
Θα πω ότι το δημοκρατικό μέτωπο πάλης συνδέεται με την αντίληψη που έχει κάθε πολιτικός χώρος για τον χαρακτήρα της επανάστασης και συνεπώς αν θα ενταχθεί διαλεκτικά στο στρατηγικό μας στόχο ή αν θα τον υποκαταστήσει -όπως νομίζω ότι κάνει σήμερα ο στόχος-σύνθημα της δημοκρατικής επανάστασης.

Το κκε στο β' τόμο του δοκιμίου του έχει αφιερώσει μεγάλο τμήμα του στην οικονομική ανάλυση του ελληνικού καπιταλισμού της εποχής και των αντικειμενικών συνθηκών, από το οποίο απορρέουν και οι εκτιμήσεις που ακολουθούν. Υποθέτω πως αντίστοιχες αναλύσεις θα ακολουθήσουν και για τον τρίτο τόμο, όπως και για το ξαναγράψιμο του πρώτου. Συνεπώς όποιος θέλει να αντιπαρατεθεί πολιτικά και με σοβαρούς όρους με το κκε (και όχι με τον πουλιόπουλο), ιδού πεδίο δόξης λαμπρό.

ulyanovism είπε...

Προκύπτει από την ανάλυση του Ζαχαριάδη που έλεγε ότι η επανάσταση στην Ελλάδα θα είναι λαϊκοδημοκρατική (το αστικοδημοκρατική μπορεί να είναι αποπροσανατολιστικό). Αν η κομιντέρν το '28 έλεγε ότι η επανάσταση μπορεί να είναι και σοσιαλιστική τότε η εμπειρία έδειξε ότι είχε λάθος. Και ευτυχώς ο Ζαχαριάδης και φαντάζομαι και η κομιντέρν το διόρθωσε.

Θεωρείς ότι η υπεράσπιση μιας τέτοιας γραμμής είναι απλά δογματική μεταφορά της "ένδοξης ιστορίας στο σήμερα. Δεν είναι αυτό όμως, είναι εκτίμηση ότι κάποια βασικά χαρακτηριστικά που οδηγούσαν σ' εκείνη την ανάλυση δεν έχουν πάψει να ισχύουν. Γιατί εδώ δε μιλάμε για ολόκληρο το πρόγραμμα του ζαχαριαδικού ΚΚΕ, μιλάμε για ακρογωνιαίους λίθους του. Μηχανιστικό θα ήταν αν λέγαμε ότι πάμε για επανάσταση ενάντια στους τσιφλικάδες μοναρχοφασίστες, παρατεταμένο λαϊκό πόλεμο των χωρικών, νέο ΕΑΜ κτλ κτλ. Αυτά είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Μιλάς για αντιδιαλεκτικό διαχωρισμό του Πουλιόπουλου. Οι τρεις γραμμές που περιέγραψα δεν είναι απλώς ένα σχήμα που προσπαθούμε να χωρέσουμε την πραγματικότητα, είναι επιστημονική ανάλυση της πραγματικότητας, είναι η ίδια η μέθοδος του μαρξισμού - λενινισμού (ανάλυση των τάξεων, της διάταξής τους, των σχέσεων μεταξύ τους και των σχέσεών τους με το κράτος).

Τέλος, μια σημείωση για την ιστορία χωρίς να επεκταθώ: και το ΕΑΜ, και το Πολυτεχνείο, επιβεβαίωσαν τόσο την ανάλυση Ζαχαριάδη για το λαϊκοδημοκρατικό χαρακτήρα της επανάστασης, όσο και του Λένιν για τη σχέση μεταξύ δημοκρατικής και σοσιαλιστικής επανάστασης (μόνο ο αγώνας, ο βαθμός προετοιμασίας της εργατικής τάξης, μπορούν να κρίνουν το αν και πόσο γρήγορα η δημοκρατική επανάσταση θα μετεξελιχθεί σε σοσιαλιστική). Η δημοκρατική επανάσταση του ΕΑΜ μετεξελίχθηκε σε σοσιαλιστική πολύ γρήγορα, μέσα σε μόλις δύο μήνες, άλλο που οι δικοί μας κάναν πως δεν καταλαβαίνουν. Το δε πολυτεχνείο ήταν μια δημοκρατική εξέγερση και φυσικά ήταν πολύ μακριά απ' το να μπορέσει να μετεξελιχθεί σε σοσιαλιστική επανάσταση. Ξαναλέω: το τι χαρακτήρα θα έχει η επανάσταση 1) είναι αντικειμενικό και δεν μπορεί να αλλάξει κατά βούληση και 2) επιβεβαιώνεται ή διαψεύδεται μόνο από την ίδια την εμπειρία, από την πραγματική κίνηση των μαζών. Σημασία έχει να διαβάζουμε το πως οι μάζες κινούνται και όχι πως θα θέλαμε να κινούνται.

Αυτά.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Ελλείψει χρόνου ποστάρω αυτό (ούτως ή άλλως δε θα είχα να προσθέσω πολλά στα προηγούμενα)

"Δηλαδή, σαν αποτέλεσμα της νίκης της λαϊκής επανάστασης στην Ελλάδα, τώρα δε θα 'χουμε ένα ξεχωριστό στάδιο ανάπτυξης για την ολοκλήρωση του αστικοδημοκρατικού μετασχηματισμού της χώρας, μα, σαν αδιάσπαστη συνέχεια, λιγότερο είτε περισσότερο γοργό πέρασμα στη σοσιαλιστική επανάσταση."

http://www.rizospastis.gr/static.do?page=/history/dse/DSE_MEROS_63_16-01-97_09.jsp&publDate=28/9/2013&id=14820

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

Ulyanovism,
Αν το σχόλιό μου πρόδιδε εκνευρισμό, τότε ίσως δεν το έγραψα καλά.
Με την εισαγωγή μου για τα ...Γιάννενα δεν είχα σκοπό να σε χρεώσω ρητά στον ...Τσίπρα, ίσως μια σωστότερη διατύπωση, π.χ. "...να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια σου κάτι σαν το όνειρό σου..." να ήταν ακριβέστερη αλλά μάλλον τα πολυψειρίζουμε..... Η ουσία, που ήθελα και θέλω να σου υπογραμμίσω είναι πως οι απόψεις σου, χωρίς ίσως να το θέλεις, θα σε οδηγήσουν εκεί. Υπάρχουν και άλλοι, άλλοτε δεινοί μ/λ (κατά την άποψή τους), που τώρα είναι χαμένοι μέσα στο βρακί του Τσίπρα (όρα ΚΟΕ ). Μπορεί αυτό να το θεωρείς χυδαιότητα εκ μέρους μου, αλλά προτιμώ να μιλώ με ειλικρίνεια, και ακριβώς γι αυτό δεν είμαι τρολ.
Tέλος πάντων, όσο με παίρνει ο χρόνος ας ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα από πλευράς μου σε σχέση με τις απόψεις σου, δηλ. πως τις προσλαμβάνω εγώ, και, δηλώνω για άλλη μια φορά πως δεν φιλοδοξώ ούτε να πείσω ούτε να στρατολογήσω κανέναν, και επίσης δεν εκφράζω το ΚΚΕ, που εκπροσωπείται με τα όργανά του.
Αν θεωρείς τις απόψεις σου μαρξιστικές/λενινιστικές, όπως ισχυρίζεσαι, τότε πόσο μ/λενινιστικό είναι αυτό:
" Ναι, εκτιμώ ότι η επανάσταση στην Ελλάδα θα έχει δημοκρατικό-αντιιμπεριαλιστικό χαρακτήρα.";
Η δική μου αντίληψη λέει πως "Επανάσταση" σημαίνει κατάληψη της εξουσίας από την Ε.Τ. και αλλαγή των σχέσεων παραγωγής. Αυτό, που εσύ περιγράφεις, θεωρώ πως είναι μάλλον αυτό, που σαν κόμμα παλεύαμε το '80: "Αλλαγή" η "Πραγματική Αλλαγή". Αλλά τότε τουλάχιστον το λέγαμε με πλήρη επίγνωση πως δεν είναι αυτό Επανάσταση, αλλά ένα βήμα για την Επανάσταση. Δεν κρίνω τώρα (για να μην πλατειάσω) αν και τότε έστεκε σαν ταχτική, αλλά αυτό εννούσαμε. Για σήμερα, που έχουν αλλάξει πολλά πράγματα από τότε, θεωρώ πως ο προσανατολισμός της δράσης ενός ολόκληρου κινήματος (πολύ λιγότερο ενός κ.κ.) σε ένα τέτοιο στόχο, είναι απλά σπατάλη δυνάμεων για να πάμε ....προς τα πίσω! Και άρα υπονόμευση της ταξικής πάλης, όπου κάθε λάθος δικό σου είναι νίκη του αντιπάλου.
Δες πως εξελίχτηκαν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, αντιϊμπεριαλιστικά κινήματα, θώρειε τι θα γίνει και στην Βενεζουέλα, κι ας μην το εύχομαι εγώ....
Παρακάτω, θεωρώ πως αυτοί οι χαρακτηρισμοί, "μενσεβίκικη", η "τροτσκιστική" κλπ. γραμμή, που αναφέρονται σε άλλες περιόδους δεν μπορούν να αντιστοιχηθούν σωστά στο σήμερα, άρα λειτουργούν παραπλανητικά, και προφανώς κάποιοι από αυτούς, που τους επικαλούνται (Ε.Α., Ν.Σ., ρούσσηδες και Σια) το κάνουν σκόπιμα για να διεγείρουν συνειρμούς (τα κουδουνάκια) και όχι λογικές σκέψεις.
Και ο τροτσκισμός είναι μια ολόκληρη προβοκατόρικη και προδοτική μικροαστική ιστορία, με συνεχείς κωλοτούμπες και αλληλογρονθοκοπούμενες θέσεις, που καθόλου δεν εξαντλείται με το "κατευθείαν σοσιαλιστική επανάσταση". Οπως πολύ σωστά λές ο μενσεβικισμός και ο τροτσκισμός ήταν (και όχι: "είναι"...) δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το σωστό η λάθος κάθε θέσης δεν είναι μια απόλυτη ιδιότητα της αλλά προσδιορίζεται από τον χωροχρόνο της, το κοινωνικό της πλαίσιο. Αν κάποτε (λέω "αν") είπε κάτι ο Τρότσκι, που μπορεί όταν τώπε να ήταν προβοκάτσια, δε σημαίνει πως σε μια άλλη ιστορική στιγμή δεν θα είναι σωστό. Και μια πρόσθετη ένδειξη γι αυτό είναι το ότι οι σημερινοί τροτσκιστές προτείνουν "μεταβατικό πρόγραμμα" (ΑΝΤΑΡΣΥΑ) και όχι σοσιαλιστική επανάσταση. Αλλωστε και ένας άλλος καλός παλαίμαχος τροτσκιστής, που ποτέ δεν έβγαλε το χούϊ του, εννοώ τον Ανδρέα Παπανδρέου, μας είχε χορτάσει από τέτοια: "Στις δεκαοχτώ Σοσιαλισμός", ακριβώς για να αποτρέψει κάθε πιθανότητα σοσιαλισμού, ούτε στις 18 ούτε στις τριανταοχτώ.
(συνεχίζεται)

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

(συνέχεια)
Δεν υπάρχει μια και αδιαίρετη δημοκρατία. Η δημοκρατία των αστών είναι η δημοκρατία των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής, που και αυτή καθόλου στατική δεν είναι, στενεύει όσο μεγαλώνουν τα μέσα παραγωγής και κυριαρχούν τα μονοπώλια. Σε όλες τις εκδόσεις της η δημοκρατία των αστών φρόντιζε για το απαραβίαστο της ατομικής ιδιοκτησίας στα μ.π., γι αυτό και ουδέποτε υπήρξε δημοκρατία στους τόπους δουλειάς. Γιατί αυτή είναι μια άλλου είδους δημοκρατία στην ουσία της και όχι (μόνο) στη μορφή της, η Προλεταριακή Δημοκρατία, που για τους αστούς δε μπορεί παρά να είναι αντιληπτή σαν Δικτατορία του Προλεταριάτου.
Δεν υπάρχει δημοκρατία ενιαία, και για αστούς και για προλετάριους!
Αν σήμερα η δημοκρατία των αστών έχει στενέψει πολύ τον κύκλο της σε πέντε-δέκα μεγαλοαστούς, αυτό καθόλου δε σημαίνει πως οι υπόλοιποι "ριγμένοι" αστοί και οι ακόμα πιο ριγμένοι μικροαστοί, έχουν κοινά "δημοκρατικά" συμφέροντα με τους προλετάριους: ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ! Συνεπώς δεν υπάρχει ένα "ζήτημα δημοκρατίας" γενικά, ειδικά σήμερα, λόγω Ιμπεριαλισμού, που δεν υπήρξε χτές, για τους προλετάριους. Γι αυτούς πάντα παραβιασμένη ήταν η δική τους δημοκρατία. Το αν κάποτε η αστική δημοκρατία έδινε μερικές έδρες στο Κοινοβούλιο και σε κομμουνιστές εκπροσώπους των εργατών δίπλα σε πολυπληθέστερους μαυρογιαλούρους "σοσιαλιστές", που εικονικά εκπροσωπούσαν τους εργάτες και ουσιαστικά στοιχίζονταν με τους αστούς, για λόγους παραπλάνησης, δεν ήταν αυτός λόγος για να παραπλανούνται οι κομμουνιστές και οι συνειδητοί εργάτες. Και οι κομμουνιστές πάντα θεωρούσαν το Κοινοβούλιο ένα θέατρο, που συμμετείχαν απλώς για να χαλάσουν την παράσταση και ενδεχομένως να επωφεληθούν από κάποιες αδυναμίες των αστών. Καθόλου εποικοδομητικά δηλαδή!
Και, παρεμπιπτόντως, μην το ξεχάσω, ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΩ ΦΟΡΕΑ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΤΑΞΗ! Αυτό έλειπε....
Συνεπως, δημοκρατική πάλη σημαίνει είτε πάλη για την αστική δημοκρατία, είτε πάλη για την προλεταριακή, δηλαδή για την Δικτατορία τ. Προλεταριάτου, πάντως όχι και για τις δυό μαζί!! Κι αφού η αστική ιδεολογία κυριαρχεί, πάλη για την δημοκρατία γενικώς και αορίστως, σημαίνει το πρώτο και ασφαλώς να γίνουμε ουρά της Α.Τ. Εκτός αν κάνουμε ό,τι κάνει το ΚΚΕ, να διευκρινίζουμε σαφώς και κατηγορηματικώς ότι παλεύουμε για την Δ. τ. Π. , έστω και, σε πρώτη φάση μέσω της ΛΑΪΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ, για να αφήνουμε μια πόρτα ανοιχτή και στους μικροαστούς, που γίνονται προλετάριοι αλλά δεν τώχουν ακόμη συνειδητοποιήσει. Αλλά μέχρι εκεί.
Οταν έγραψε ο Λένιν στο: "Η Σοσ. Επανάσταση και το δικαίωμα Αυτοδιάθεσης" Γενάρη-Φλεβάρη του 1916, και στην ενότητα "4. Ο ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ", για "καταπιεζόμενα έθνη" και "έθνη καταπιεστές" αναφερόταν συγκεκριμένα στα έθνη της εποχής του και όχι γενικώς και διαχρονικώς. Και μάλιστα , αν γνωρίζεις το ιστορικό πλαίσιο εκείνης της εποχής, αναφερόταν κυρίως στο δικαίωμα απόσχισης "υπόδουλων" εθνών. Εκεί η έμφαση γίνεται περισσότερο (αλλά όχι αποκλειστικά) σε υποτελή έθνη, στα πλαίσια μιας ευρύτερης εθνοκρατικής οντότητας. Τότε ήταν μεγάλο πρόβλημα η απελευθέρωση της Πολωνίας, της Ιρλανδίας, πολλών εθνών, που γύρευαν απελευθέρωση από τον τσαρικό ζυγό, κλπ. Και βέβαια ποτέ δεν ξεχνούσε ( ο Λένιν ) ότι σε κάθε "έθνος" υπάρχουν δύο έθνη. Μιλούσε πάντα για τις αστικές τάξεις και τα δικά τους "έθνη". Τότε υπήρχε ακόμη και ισχυρή αποικιοκρατία, που σήμερα έχει σχεδόν εκμηδενιστεί.
Υπήρχαν εξαρτημένα έθνη τότε; Κατά την γνώμη μου πολλά, και η Ελλάδα.
(συνεχίζεται)

Σεχτάρ ο Τρομερός είπε...

(συνέχεια)
Πως εκλαμβάνω εγώ την έννοια "εξαρτημένο έθνος"; Μια αστική τάξη, που διαφεντεύει την, σχετικά αυτοτελή, οικονομία μιας χώρας, αλλά δεν έχει αντίστοιχη ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ πολιτική αυτονομία από κάποια η περισσότερες ισχυρές αστικές τάξεις χωρών με ανεπτυγμένο μέχρι το μονοπωλιακό του στάδιο καπιταλισμό.
Η ιστορία έδειξε πως πολλά τέτοια "έθνη" κέρδισαν την τυπική πολιτική τους ανεξαρτησία, και λιγότερα την ουσιαστική. ΟΛΑ πέρασαν στο ιμπεριαλιστικό στάδιο, όταν ο καπιταλισμός τους έγινε μονοπωλιακός και προοδευτικά ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΟΝΤΑΙ στον Ιμπεριαλισμό, με η χωρίς πολέμους, αδιάφορο, καθώς οι αστικές τους τάξεις βρίσκουν την θέση τους μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, που προφανώς δεν μπορεί παρά να είναι ιεραρχικό - δεν έχουν οι αστοί εδώ "ίση ψήφο". Ετσι, το ερώτημα (4) δεν στέκει γιατί προϋποθέτει ποιοτική διαφορά ανάμεσα σε ιμπεριαλιστική και εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό "χώρα" (= "έθνος", αστική τάξη και την αντίστοιχη οικονομία της). Μπορεί κάλλιστα μια αστική τάξη ΚΑΙ να ανήκει στον ιμπεριαλισμό ΚΑΙ να διεκδικεί αναβάθμιση εντός του. Που υπάρχει αντίφαση;
Συνεπώς ο ιμπεριαλισμός, όπως κάθε τι ζωντανό, αλλάζει, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αλλάζει και η φύση του, άλλο το ένα άλλο το άλλο. Ξαναδιάβασε τον λενινιστικό ορισμό του Ιμπεριαλισμού γιατί τον ταυτίζεις, την ουσία του, φύση τη λές, με μια συνέπεια του σε μια ιστορική του περίοδο.
Ο καπιταλισμός στη χώρα μας δεν είναι πια εξαρτημένος, είναι κάτι χειρότερο για μας: Ενσωματωμένος στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Κι αυτό δεν είναι καθόλου κακό, κάθε άλλο, για την αστική μας τάξη, είναι βέβαια, πολύ κακό για την ελληνική Ε.Τ., που το δικό της έθνος γίνεται πιο καταπιεσμένο, όπως και για την γερμανική Ε.Τ., που και το δικό της έθνος από καιρό γνωρίζει την καταπίεση, όπως και η αμερικανική Ε.Τ. κλπ., πράγματα, που ήταν αδιανόητα τον καλό καιρό του κευνσιανισμού. Σήμερα υπάρχουν στην Αμερική, όπως και στην Γερμανία, εσχάτως και στην Ελλάδα, άνθρωποι, άστεγοι, που πεινάνε κλπ., εικόνες, που κάποτε τις λέγαμε "τριτοκοσμικές", αλλά ήρθε ο καιρός να αλλάξουμε και ορολογία. Και να καταλάβουμε τι μας έλεγε ο Λένιν με τα τσιτάτα του.
Ποτέ δεν ξεχνάμε: Δημοκρατία, για ποιόν; Ανεξαρτησία, τίνος από τι; Να κάποια τσιτάτα, που θα ισχύουν για πολλά χρόνια. Σε αυτή τη βάση π.χ. το ερώτημά σου (5) είναι κακά διατυπωμένο. το ίδιο ισχύει για τα άλλα ερωτήματα, που θέτεις. Είναι δομημένα σε μη μ/λ έννοιες, δηλαδή αντεπιστημονικές. Πως να πάρουν μ/λ απαντήσεις τύπου ναί-όχι;

Κλείνοντας, γιατί θα μπορούσα να γράφω ώρες και μέρες, κάτι για τούτο: "Τα περί νεπ, τραπεζών, ασφαλιστικού, επιστημονικού σχεδιασμού της παραγωγής κτλ δείχνουν ότι δε βλέπεις την προοπτική της εργατικής τάξης ως ζήτημα πάλης αλλά ως ζήτημα οικονομικής διαχείρισης. Θα προτείνουμε ένα ωραίο οικονομικό μοντέλο και έτσι η εργατική τάξη θα μας ακολουθήσει. Κλασική ιδεαλιστική-ουτοπιστική αντίληψη, που δυστυχώς σήμερα διαπερνάει όλη την αριστερά."
Ξανασκέψου τα.
Οταν θα διαδηλώνει ο Λαός από κάτω χτυπώντας κατσαρόλες, με επικεφαλής τον Μιχαλολιάκο, τον Βορίδη και τον Γιακουμάτο, γιατί οι Τράπεζες (κρατικές η ιδιωτικές) δε θα του δίνουν δάνεια, γιατί δεν θα έχει ασφάλιση, γιατί θα πεινάει, εσύ τι θα του απαντάς: "Δεν έχω ωραίο οικονομικό μοντέλο, ούτε κλασσικές ιδεαλιστικές-ουτοπιστικές αντιλήψεις";

ulyanovism είπε...

απολίθωμα:

"Ολη η εξουσία απ' το Λαό και όλα για το Λαό. Η γη πάει σ' αυτούς που τη δουλεύουν. Αναγνώριση για τις εθνικές μειονότητες του δικαιώματος να ζουν όπως αυτές θέλουν. Ειρήνη. Ανεξαρτησία. [...] Στους σκοπούς της η επανάστασή μας είναι λαϊκοδημοκρατική."

Το κείμενο της 5ης ολομέλειας επιβεβαιώνει αυτά που λέω. Ακόμα και το απόσπασμα που παρέθεσες:

"Σήμερα η λαϊκή επανάσταση στην Ελλάδα, ξεκαθαρίζοντας όλα τα τσιφλικάδικα υπολείμματα και απαλλάσσοντάς την από την ξενική αποικιακή εξάρτηση, θα προχωρήσει, με την ολοκληρωτική επικράτησή της σ' όλη τη χώρα, στις μεταβολές και αλλαγές εκείνες που θα καθορίσουν την πορεία μας προς το σοσιαλισμό, έτσι, βασικά, όπως καθορίζονται στο ΕΑΜικό πρόγραμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας. Δηλαδή, ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, τώρα δε θα 'χουμε ένα ξεχωριστό στάδιο ανάπτυξης για την ολοκλήρωση του αστικοδημοκρατικού μετασχηματισμού της χώρας, μα, σαν αδιάσπαστη συνέχεια, λιγότερο είτε περισσότερο γοργό πέρασμα στη σοσιαλιστική επανάσταση. Σήμερα οι σοβαρές αλλαγές που έγιναν πρώτ' απ' όλα γύρω μας επιτρέπουν μια ποιοτική επιτάχυνση των κοινωνικών μεταβολών στη χώρα μας, που θα 'ρθουν ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΛΑΙΚΟΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ."

Τα δύο στάδια της επανάστασης αποτελούν αδιάσπαστη συνέχεια, όχι επειδή η λαϊκοδημοκρατική επανάσταση παύει να υφίσταται, αλλά επειδή η λαϊκοδημοκρατική επανάσταση δίνει την εξουσία στην εργατική τάξη και τους συμμάχους της, οι οποίοι έχουν συμφέρον να προχωρήσουν την επανάσταση στο σοσιαλιστικό της στάδιο, έτσι που έχοντας ήδη την εξουσία η μετάβαση στο σοσιαλισμό από τη λαϊκή δημοκρατία να μη χρειάζεται δεύτερη επανάσταση / κατάληψη της εξουσίας.

ulyanovism είπε...

σεχτάρ:

Για τη χρήση των όρων μπολσεβικισμός/μενσεβικισμός/τροτσκισμός. Χρησιμοποίησα αυτούς τους όρους για δύο λόγους: πρώτον επειδή η οκτωβριανή επανάσταση είναι η μαμά όλων μας και γνωρίζουμε τα γεγονότα που την περιτριγυρίζουν καλύτερα και δεύτερο και σημαντικότερο, επειδή θεωρώ ότι από την εποχή εκείνη μέχρι σήμερα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του παγκόσμιου καπιταλισμού δεν έχουν αλλάξει, επομένως οι δρόμοι που μπορεί να πάρει η κοινωνική εξέλιξη είναι συγκεκριμένοι, και τα λάθη/παρερμηνείες που μπορούν να γίνουν στην ανάλυση αυτών των δρόμων είναι επίσης συγκεκριμένα και επαναλαμβάνονται τα ίδια ξανά και ξανά μέσα από τις ίδιες λανθασμένες αναλύσεις και παρερμηνείες. Το παράδειγμα του μπολσεβικισμού έχει καθολική αξία, και το ίδιο έχουν και οι αριστερές και δεξιές παρεκκλίσεις απ' αυτό.

Το θεωρώ απολύτως λογικό απ' τη σκοπιά που βλέπεις τα πράγματα να θεωρείς ότι η ανάλυσή μου οδηγεί εκεί που λες ότι οδηγεί (στο ρεφορμισμό). Για να σου απαντήσω σε αυτό και ταυτόχρονα να αποδείξω αυτό που είπα παραπάνω για τη διαχρονικότητα των θέσεων στη ρώσικη επανάσταση παραθέτω ένα απόσπασμα από τη "διαρκή επανάσταση" του Τρότσκι (1931).

"Με πολύ φρόνηση ο Ράντεκ περιγράφει τη λαθεμένη θέση ολόκληρου του ηγετικού στρώματος του Κόμματος σαν ένα είδος «δυστυχήματος». [...] Δεν θα ήταν πιο σωστό να αναγνωριστεί ότι η παλιά, αλγεβρική φόρμουλα των Μπολσεβίκων περιείχε ορισμένους κινδύνους μέσα της; Η πολιτική εξέλιξη την γέμισε –όπως συμβαίνει πάντα με μια ασαφή επαναστατική φόρμουλα– μ’ ένα περιεχόμενο εχθρικό στην προλεταριακή επανάσταση. [...]
Απ’ αυτό απορρέει πραγματικά ότι, σήμερα, πρέπει να υιοθετήσουμε για την Κίνα, την Ινδία και τις άλλες χώρες τη φόρμουλα του 1905 του Λένιν, στην αλγεβρική της μορφή, δηλαδή με όλη της την ασάφεια, κι ότι πρέπει να αφήσουμε στους κινέζους και ινδούς Στάλιν και Ρίκοφ (Ταγκ Πιγκ-σαν, Ρόι και άλλους) να γεμίσουν αυτή τη φόρμουλα μ’ ένα μικροαστικό εθνικό-δημοκρατικό περιεχόμενο –και μετά να περιμένουμε την έγκαιρη εμφάνιση ενός Λένιν για να κάνει τις αναγκαίες διορθώσεις της 4 του Απρίλη; Αλλά, μια τέτοια διόρθωση είναι εξασφαλισμένη για την Κίνα και την Ινδία; Δεν θα ήταν πιο φρόνιμο να εισαγάγουμε σ’ αυτή τη φόρμουλα τις ειδικές εκείνες διορθώσεις που η αναγκαιότητά τους έχει αποδειχτεί από την ιστορική εμπειρία και στην Ρωσία και στην Κίνα;"
http://www.marxistbooks.gr/diarkis_h.htm

Ο Τρότσκι ήθελε να διορθώσει προκαταβολικά τη "φόρμουλα" του Λένιν (δημοκρατική επανάσταση που μετεξελίσσεται σε σοσιαλιστική) γιατί θεωρούσε οτι τα συνθήματα της δημοκρατικής πάλης οδηγούν νομοτελειακά στο μικροαστικό ρεφορμισμό, στον οποίο υποτίθεται οδηγήθηκε όλο το ηγετικό απαράτ των μπολσεβίκων εκτός από τον Λένιν το 1917. Όπως βλέπεις η θέση σου δεν είναι καθόλου πρωτότυπη, επαναλαμβάνοντας τα ίδια λάθη στον πυρήνα της αντίληψής σου καταλήγεις και στα ίδια λανθασμένα συμπεράσματα!

Όσο για το αν ο τροτσκισμός εξαντλείται στο "κατευθείαν σοσιαλιστική επανάσταση". Φυσικά και όχι. Αυτό όμως είναι ένα βασικό σημείο αντιπαράθεσης αυτού του ρεύματος στο τριτοδιεθνιστικό/λενινιστικό/μπολσεβίκικο ρεύμα. Το βασικό πρόβλημα του τροτσκισμού είναι η μη κατανόηση της διαλεκτικής (πρώτα με την άρνηση της δημοκρατικής πάλης υποτίθεται προς όφελος της σοσιαλιστικής πάλης και δεύτερο με την υποτίμιση των συμμαχιών προς όφελος υποτίθεται μιας "καθαρής" εργατικής γραμμής), του αντικειμενικού-νομοτελειακού χαρακτήρα της κοινωνικής εξέλιξης, μη κατανόηση των ποιοτικών διαφορών του ιμπεριαλισμού από τον προμονοπωλιακό καπιταλισμό. Είναι ακριβώς τα ίδια λάθη στα οποία πέφτεις κι εσύ και οδηγείσαι στα ίδια λαθεμένα συμπεράσματα.

Για αυτά στο επόμενο σχόλιο.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Λες σε ένα προηγούμενο σχόλιο.

"Αν η κομιντέρν το '28 έλεγε ότι η επανάσταση μπορεί να είναι και σοσιαλιστική τότε η εμπειρία έδειξε ότι είχε λάθος. Και ευτυχώς ο Ζαχαριάδης και φαντάζομαι και η κομιντέρν το διόρθωσε."

Και γιατί να μην πούμε πως, αν διόρθωσε κάτι ο ζαχαριάδης, αυτό έγινε στο προσχέδιο προγράμματος του 53', που μιλά για λαϊκοδημοκρατική-σοσιαλιστική επανάσταση (ενιαία κι όχι σε δύο φάσεις); Για μένα το νόημα μένει σε κάθε περίπτωση καθαρό: δε θα υπάρξει ξεχωριστό στάδιο ανάπτυξης για ολοκλήρωση α/δ μετασχηματισμού
Αυτό φαίνεται καθαρά και από τα ντοκουμέντα της κομιντέρν το 28' και από όσα παρατέθηκαν εδώ. Εάν τώρα κάποιος θέλει να τα διαβάσει κριτικά, αυτό είναι θεμιτό. Αυτό που δεν είναι πολύ γόνιμο για τη συζήτηση, είναι να κρατά για τον εαυτό του το δικαίωμα αυτό και να κατηγορεί τους άλλους για επιλεκτική ανάγνωση και στρέβλωσή τους.

ulyanovism είπε...

Ποια είναι αυτά τα λάθη στον πυρήνα της αντίληψής σου, που είναι και το ζουμί της διαφωνίας μας:

1) Ότι ο χαρακτήρας του ιμπεριαλισμού από την εποχή του Λένιν έχει αλλάξει επειδή τα έθνη έχουν αποσχιστεί, η αποικιοκρατία έχει καταργηθεί κτλ. Ήδη από την εποχή του ο Λένιν έχει απαντήσει! Η απόκτηση της τυπικής ανεξαρτησίας δε σημαίνει καθόλου το ξεπέρασμα της εξάρτησης, σημαίνει ότι η εξάρτηση αυτή παίρνει άλλες μορφές.

"Οποιαδήποτε πολιτική μορφή κι αν έχει η Πολωνία, αδιάφορο αν θα είναι κομματάκι της τσαρικής Ρωσίας ή της Γερμανίας ή αυτόνομη περιοχή ή πολιτικά ανεξάρτητο κράτος, δεν είναι δυνατό ούτε να απαγορευτεί, ούτε να καταργηθεί η εξάρτησή της από το χρηματιστικό κεφάλαιο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, η αγορά των μετοχών των επιχειρήσεών της από μέρους αυτού του κεφαλαίου. Το 1905 πραγματοποιήθηκε μόνο η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ της Νορβηγίας. ΑΥΤΗ ΔΕ ΣΚΟΠΕΥΕ ΚΑΙ ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΘΙΞΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ."

Ο ιμπεριαλισμός, λοιπόν, δε λύνει το πρόβλημα της δημοκρατίας, το οξύνει, και αυτό δεν έχει αλλάξει επειδή άλλαξε η ΜΟΡΦΗ των υπόδουλων κρατών:

"Ο εθνικός αγώνας, η εθνική εξέγερση, ο εθνικός αποχωρισμός είναι πέρα για πέρα “πραγματοποιήσιμα” και στην πράξη παρατηρούνται στον ιμπεριαλισμό και μάλιστα εντείνονται, επειδή ο ιμπεριαλισμός δε σταματά την εξέλιξη του καπιταλισμού και την ανάπτυξη των δημοκρατικών τάσεων στη μάζα του πληθυσμού, αλλά ΟΞΥΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟ ΑΝΑΜΕΣΑ Σ' ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΣΤ."
(Σχετικά με τη γελοιογραφία του μαρξισμού και τον ιμπεριαλιστικό οικονομισμό)

Το ότι αυτά τα γράφει μόνο για το δικαίωμα απόσχισης των εθνών από μια κρατική οντότητα είναι αυθαίρετο. Η τυπική και όχι ουσιαστική ανεξαρτησία ανταποκρίνεται ακριβώς και στην περίπτωση της αποαποικιοποίησης. Αλλά και αυτό δεν είναι καινούρια άποψη. Το 1963-64 οι κινέζοι κομμουνιστές δώσαν την πολιτικοϊδεολογική αντιπαράθεση ενάντια σ' αυτήν ακριβώς την άποψη των σοβιετικών ρεβιζιονιστών που υποστηρίζαν ότι με την ανατροπή της αποικιοκρατίας έχει κλείσει το ζήτημα της απελευθέρωσης των υπόδουλων εθνών. Το πόσο έχει κλείσει το ξαναβλέπουμε σήμερα που ο ιμπεριαλισμός εντείνει την επιθετικότητά του, καταλαμβάνει και κομματιάζει χώρες και λαούς.

Παρακάτω. Ο διαχωρισμός μεταξύ ιμπεριαλιστικών και εξαρτημένων χωρών δεν είναι απλώς "μια συνέπεια" της θεωρίας του ιμπεριαλισμού, είναι -κατά Λένιν- η ΟΥΣΙΑ του ιμπεριαλισμού!

Λες "Μπορεί κάλλιστα μια αστική τάξη ΚΑΙ να ανήκει στον ιμπεριαλισμό ΚΑΙ να διεκδικεί αναβάθμιση εντός του. Που υπάρχει αντίφαση;"

Καμία αντίφαση. Μια αστική τάξη όπως η ελληνική, φυσικά και προσπαθεί πάντα να αναβαθμίσει τη θέση της. Αυτό όμως πάντα, ΠΑΝΤΑ, το κάνει ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ ΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗ! Γι' αυτό και για την αστική τάξη η αναβάθμιση της θέσης "της Ελλάδας", δηλαδή του εαυτού της, μεταφράζεται ΠΑΝΤΑ σε μεγαλύτερη υποτέλεια απέναντι στον ιμπεριαλισμό, γιατί ο μόνος τρόπος που η α.τ. γνωρίζει για να αναβαθμίσει τη θέση της είναι να προσπαθήσει να κερδίσει την εύνοια των ιμπεριαλιστών, να τους πείσει ότι μπορεί να γίνει το καλύτερο μαντρόσκυλό τους στην περιοχή κοκ.

Λες: "Η ιστορία έδειξε πως πολλά τέτοια "έθνη" κέρδισαν την τυπική πολιτική τους ανεξαρτησία, και λιγότερα την ουσιαστική. ΟΛΑ πέρασαν στο ιμπεριαλιστικό στάδιο, όταν ο καπιταλισμός τους έγινε μονοπωλιακός και προοδευτικά ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΟΝΤΑΙ στον Ιμπεριαλισμό"

Δηλαδή όλα τα έθνη που έχουν αποκτήσει την τυπική τους ανεξαρτησία πέρασαν στο ιμπεριαλιστικό τους στάδιο; Μάλλον εσύ πρέπει να ξαναδιαβάσεις τον ορισμό του ιμπεριαλισμού. Και άντε, πριν δέκα χρόνια, την εποχή της "ισχυρής Ελλάδας" να το καταλάβω να έχει κανείς αυταπάτες για την υποτέλεια της α.τ. Σήμερα; Μήπως και η ελληνική α.τ. έχει στείλει επιτρόπους στα υπουργεία της Γερμανίας που να εκπομούν τον προϋπολογισμό της στα πλαίσια της "αλληλεξάρτησης";

ulyanovism είπε...

προς σεχτάρ συνέχεια:

2) Ότι η αστική τάξη είναι φορέας της αστικής δημοκρατίας.

Στο λινκ που παρέθεσε ο απολίθωμας αναφέρεται από το 7ο συνέδριο του ΚΚΕ:

"αυτά είναι καθήκοντα που θα έπρεπε να τα λύσει, είτε να παλέψει για να τα λύσει, η αστική τάξη, αν έμενε συνεπής στη δημοκρατική αποστολή της. Μα η τάξη αυτή πρόδωσε και έτσι τα καθήκοντα αυτά πέφτουν σήμερα στις καινούριες τάξεις, που θα πρέπει να τα λύσουν παλεύοντας και ενάντια στην αστική τάξη"

Το ότι η αστική τάξη προδίδει την ιστορική της αποστολή δεν είναι πρωτότυπη ιδέα του Ζαχαριάδη. Την είχε διατυπώσει ο Λένιν ήδη από το 1905:

"Η αστική τάξη προδίδει τον ίδιο τον εαυτό της, προδίδει την υπόθεση της ελευθερίας, η αστική τάξη είναι ανίκανη για συνεπή δημοκρατισμό."
(στο δύο τακτικές της σοσιαλδημοκρατίας)

Συνεπώς, θεωρώ την αντίληψή σου προλενινιστική, πάνω στην ανάλυση της εποχής του Μαρξ ότι κάθε αναπτυγμένη βιομηχανική χώρα δείχνει στις μη αναπτυγμένες μια εικόνα του μέλλοντός τους. Στην πραγματικότητα στην εποχή του ιμπεριαλισμού είναι οι αναπτυγμένες χώρες αυτές που εμποδίζουν την (καπιταλιστική) ανάπτυξη των καθυστερημένων χωρών! Άλλο ένα λάθος που βρίσκεται στον πυρήνα της σκέψης του Τρότσκι και εσύ επαναλαμβάνεις.

Ο Λένιν υπερασπιζόμενος το μίνιμουμ (δημοκρατικό) πρόγραμμα των μπολσεβίκων αναφέρει ότι οι Μαρξ-Ένγκελς στην εποχή τους ξεκίνησαν από την άρνηση των δημοκρατικών καθηκόντων, ακριβώς επειδή στην εποχή τους θεωρούσαν τα καθήκοντα αυτά λυμένα από την αστική τάξη, για να διορθώσουν στη συνέχεια την άποψη αυτή:

"Οι Μαρξ και Ένγκελς το 1850 δεν κάναν διάκριση μεταξύ δημοκρατικής δικτατορίας και σοσιαλιστικής δικτατορίας, ή μάλλον δεν ανέφεραν την πρώτη καθόλου, μιας και θεωρούσαν τον καπιταλισμό σε κατάσταση παρακμής και το σοσιαλισμό κοντινό. Για τον ίδιο λόγο δεν κάναν διάκριση εκείνη την εποχή μεταξύ μίνιμουμ και μάξιμουμ προγράμματος. [...] Οι Μαρξ και Ένγκελς θεωρούσαν το σοσιαλισμό κοντινό το 1850. Γι' αυτό υποτιμούσαν τις δημοκρατικές κατακτήσεις, οι οποίες τους φαίνονταν καλά κατοχυρωμένες με βάση την αναμφισβήτητη νίκη του μικροαστικού δημοκρατικού κόμματος. 25 χρόνια αργότερα, το 1875, ο Μαρξ επέστησε την προσοχή στο αντιδημοκρατικό σύστημα στη Γερμανία - "μιλιταριστικός δεσποτισμός, εξωραϊσμένος με κοινοβουλευτικές μορφές". 35 χρόνια αργότερα, το 1885, ο Ένγκελς πρόβλεψε ότι στον επερχόμενο ευρωπαϊκό ξεσηκωμό η εξουσία στη Γερμανία θα περάσει στους μικροαστούς δημοκράτες."
(Για την προσωρινή επανασταστική κυβέρνηση, 1905)

Σε πλείστες περιπτώσεις, με διαφορετικές μορφές ανάλογα με τις διαφορετικές ιστορικές συνθήκες, φορέας ακόμα και των αστικοδημοκρατικών ελευθεριών, της εθνικής ανεξαρτησίας κτλ είναι η εργατική και όχι η αστική τάξη. Αυτό η ιστορική εμπειρία έδειξε ότι είναι δυνατό να γίνει ακόμα και σε αναπτυγμένες ιμπεριαλιστικές χώρες. Για παράδειγμα, σωστά, πολύ σωστά η κομιντέρν το 1935 διέγνωσε ότι στην Ευρώπη το ερώτημα στη συγκεκριμένη συγκυρία δεν ήταν αστική ή προλεταριακή δημοκρατία, αλλά αστική δημοκρατία ή φασισμός. Αλλά αυτό είναι άλλη μεγάλη ιστορία.

ulyanovism είπε...

απολίθωμα:

γόνιμη είναι κάθε κριτική στο βαθμό που είναι τεκμηριωμένη. Επιμένω ότι ο Ζαχαριάδης θεωρούσε ενιαία τη λαϊκοδημοκρατική-σοσιαλιστική επανάσταση όχι επειδή "δε θα υπάρξει ξεχωριστό στάδιο ανάπτυξης για ολοκλήρωση α/δ μετασχηματισμού", αλλά επειδή η λαϊκοδημοκρατική επανάσταση πραγματοποιείται από την εργατική τάξη και δίνει σ' αυτή την εξουσία, αυτό δείχνουν τα ντοκουμέντα του '34-49 και αυτό θεωρώ τη σωστή ανάλυση για την εποχή. Αν θεωρείς ότι τα κείμενα του 28 ή του 53 δείχνουν κάτι άλλο και ότι αυτό το άλλο είναι πιο κοντά στην αλήθεια, είναι απολύτως θεμιτό, δεν σε κατηγόρησα ούτε για επιλεκτική ανάγνωση ούτε για στρέβλωση.

Ίσα ίσα, δεν ασχολήθηκα ιδιαίτερα με το τι λέει η κομιντέρν το '28 επειδή ακριβώς δε θεωρώ ότι κάτι είναι σωστό μόνο επειδή το λέει η κομιντέρν. Θεωρώ σωστή την ανάλυση του Ζαχαριάδη του 1934 και επισήμανα ότι τα κείμενα στο λινκ που παρέθεσες συμφωνούν με την ανάλυση αυτή.

Κατά τα άλλα i rest my case, πιστεύω είναι καθαρά αυτά που λέω είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κάποιος και δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο χωρίς να αρχίσει η κουβέντα να κάνει κύκλους.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Δεν είπα ότι κατηγόρησες εμένα. Και δε στο απευθύνω ακριβώς προσωπικά. Πέραν αυτού, ούτε εγώ έχω να προσθέσω κάτι άλλο χωρίς να ανακυκλώσω τα προηγούμενα.

Αναυδος είπε...

μία παρατήρηση
η εξάρτηση είναι αποτέλσμα και όχι αιτία. Είναι το αποτέλεσμα της υπανάπτυξης που με τη σειρά της είναι συνέπεια της μη ύπαρξης ισχυρού κεφαλαίου.
Αυτό σημαίνει ότι στην εξαρτημενη χώρα δεν έχει συντελεστει η αστικοδημοκρατικη επανάσταση η αγροτιά είναι ισχυρη αριθμητικα και οικονομικά οι φεουδάρχες κυριαρχούν το αδύναμο νεογέννητο κεφάλαιο της ασφυκτια και το προλεταριάτο είναι ολιγάριθμο και αδύναμο. Το εθνικό κεφάλαιο αναζητεί συμμαχους για να ορθοποδήσει. Συνεπως δεν είναι η εξάρτηση αλλά η κοινωνική σύνθεση της εξαρτημένης χώρας που απαγόρευε στο προλεταριάτο να προχωρήσει απευθείας στην σοσιαλιστική επανάσταση
Σαν συνέπεια όμως της διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου οι αστικοδημοκρατικές επαναστάσεις έχουν πλέον πραγματοποιηθεί στις περισσότερες χώρες του κοσμου από την ίδια την αστική τάξη (σε πολλές περιπτώσεις με τη συμμαχία του προλεταριάτου π.χ Κίνα, Γιουγκοσλαβία κλπ). Σαν συνέπεια οι εθνικές αστικές τάξεις έχουν πλεον αντιδραστικο πολιτικό και οικονομικό ρόλο ενώ η αγροτιά συρρικνώνεται με γρήγορους ρυθμούς Από την άλλη το προλεταριατό αυξάνεται συνεπώς αντικειμενικά το μόνο στάδιο είναι η σοσιαλιστική επανάσταση
Όλα τα άλλα ορθα τσουβαλιάζονται σα ρεφορμισμός