Το σύμβολο της Κούβας

Σήμερα συμπληρώνονται δύο χρόνια από το θάνατο του κουβανού πυγμάχου τέοφιλο στίβενσον, πιθανότατα του καλύτερου πυγμάχου όλων των εποχών, και η κε του μπλοκ σήμερα αντιγράφει και δημοσιεύει μια ιστορία του αντώνη πανούτσου για το στίβενσον από το βιβλίο «μια φορά στη ζωή μας», εκδόσεις mypublications, που αποτυπώνει πολύ καλά μερικές πτυχές, παρά το αντιδραστικό πολιτικό κριτήριο του αρθρογράφου, που αφήνει το αποτύπωμά του σε μερικά σημεία. Μία ακόμα πιο σύντομη εκδοχή της ιστορίας, μαζί με ένα βιντεάκι για το στίβενσον, μπορείτε να δείτε και σε αυτό το σύνδεσμο.

Teofilo Stevenson _ The Legend Of Boxing Amateur από chinoir509

Σαν σε reunion είχα σφίξει μυωπικά τα μάτια μου προσπαθώντας να τον αναγνωρίσω. Έμοιαζε πιο κοντός αλλά έτσι δε μοιάζουμε όλοι μετά από κάποια ηλικία; Το ίδιο ίσχυε με το σκύψιμο, το ίδιο με τα άσπρα μαλλιά αλλά το πρόβλημα δεν ήταν εκεί. Το πρόβλημα ήταν ότι για να ανέβει τα τρία σκαλοπάτια που οδηγούσαν στα τραπέζια του Roof Garden του Lydra Marriot ο Τεόφιλο Στίβενσον χρειαζόταν δύο άτομα να τον στηρίζουν στους αγκώνες και άλλα τόσα λεπτά εξαντλητικής προσπάθειας. Με την ενστικτώδη κίνηση που κάνουν οι άνθρωποι όταν δουν κάποιον παλιό γνωστό που έχει παραμορφωθεί σε ένα ατύχημα, γύρισα το κεφάλι κοιτάζοντας προς την πλευρά της Ακρόπολης. Αυτό που πριν από δύο ώρες φαινόταν μια καλή ιδέα, να ξαναδώ δηλαδή μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο στην Αθήνα το 2004, δεν έμοιαζε πια τόσο καλή. Αντίθετα με τα καλά κρασιά οι πυγμάχοι δεν ομορφαίνουν όταν γερνάνε και ο Τεόφιλο Στίβενσον, κατά πολλούς ο καλύτερος πυγμάχος που έχει φορέσει ποτέ τα γάντια στα βαρέα ήταν η απόδειξη του κανόνα. Προσπάθησα να τον φέρω στη μνήμη μου στον τελικό με τον Γουέιν Μπόμπικ πριν από 32 χρόνια. Το οποίο ματς με τον Μπόμπικ δεν ήταν καν τελικός. Όπως συχνά συμβαίνει στον αθλητισμό το μέγεθος του γεγονότος είχε τη δική του δυναμική. Ένα ματς των προημιτελικών στα μυαλά όσων αγαπάνε την πυγμαχία, με τον χρόνο έγινε τελικός.

Η διάθεσή μου δεν ήταν η καλύτερη. Λίγες ώρες πριν τον ημιτελικό των υπερβαρέων ο Βαγγέλης Οικονομάκος είχε αποκλειστεί. Μετά από μια εξοντωτική νίκη επί του Φιλιππινέζου Ακουιλίνο είχε χάσει από το νικητή της κατηγορίας Γερμανό Ντίτερ Κότις. Ο αγώνας όμως του Τεόφιλο Στίβενσον εναντίον του Αμερικανού Ντουέιν Μπόμπικ ήταν από αυτούς που δεν χάνονται. Ο Στίβενσον στον πρώτο γύρο είχε διαλύσει τον Πολωνό Λούντβικ Ντέντερις. Στα 30 δευτερόλεπτα του αγώνα ο Πολωνός έβλεπε τη δουλειά των Γερμανών ηλεκτρολόγων του σταδίου ξαπλωμένος στο καναβάτσο. Σηκώθηκε για να συνεχίσει τον αγώνα αλλά ο διαιτητής τον διέκοψε για σκίσιμο στο φρύδι. Όμως ο Ντουέιν Μπόμπικ δεν ήταν Πολωνός. Ήταν ο νικητής στα Golden Gloves, πρωταθλητής ερασιτεχνών και υπεράσπιζε μια μακριά παράδοση που είχε το χρυσό στα βαρέα ρεζερβέ για την Αμερική. Ακόμα πιο σημαντικό, ο Μπόμπικ είχε νικήσει σε προηγούμενο ματς το Στίβενσον στους Παναμερικανικούς Αγώνες του 1971. Ο ένας όμως χρόνος είχε κάνει τη διαφορά. Μετά από έναν επιφυλακτικό πρώτο γύρο και ένα δεύτερο που κερδήθηκε από τον Μπόμπικ στον τρίτο γύρο ο Στίβενσον ήταν η οργή του θεού. Έστειλε τρεις φορές τον Μπόμπικ στο καναβάτσο, κάνοντας το διαιτητή να σταματήσει τον αγώνα. Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν ότι το τελευταίο δεξί κροσέ δεν ακολουθήθηκε από άλλη γροθιά. Σίγουρος για τη ζημιά ο Στίβενσον γύρισε πριν ακόμα ο Μπόμπικ πέσει στο καναβάτσο χωρίς να τον τιμήσει με μια χαριστική βολή.

Στο επόμενο ματς ο Στίβενσον κέρδισε εύκολα τον Γερμανό Πίτερ Χούσινγκ. Στον τελικό συνέβη το ανεπανάληπτο. Ο Ρουμάνος Ίον Αλέξε, αποφασίζοντας ότι είναι καλύτερο να τσαλακώνεις την αξιοπρέπειά σου παρά τη μούρη σου, προφασίστηκε τραυματισμό και ο Στίβενσον πήρε το χρυσό χωρίς αγώνα. Με την ιδιότυπη λεπτή φωνή του ο Τεόφιλο Στίβενσον είπε ότι είναι ευτυχισμένος που κατέκτησε το ολυμπιακό μετάλλιο για την ειρήνη, το Φιντέλ και το λαό της Κούβας και ένας μύθος είχε γεννηθεί.

Η νίκη του Τεόφιλο Στίβενσον χαιρετίστηκε από την κουβανική κυβέρνηση σα νίκη επί του καπιταλισμού. Στην είσοδο του Παλέ Ραφαέλ Τρέχο στο Παγκόσμιο του 1974 μια γιγάντια φωτογραφία του Στίβενσον να πετάει στο καναβάτσο τον Μπόμπικ υποδέχτηκε τους Αμερικάνους πυγμάχους για να τους θυμίσει τι συμβαίνει σε όσους πολεμάνε την επανάσταση και τον Φιντέλ. Στο Παγκόσμιο του 1978 στο Βελιγράδι ο Γιουγκοσλάβος Ντράγκομιρ Βούικοβιτς στον τελικό έτρεχε για ένα γύρο στο ρινγκ. Ο Στίβενσον τον κοιτούσε μακάριος μέχρι που ο διαιτητής του είπε ότι πρέπει να παίξει. Δευτερόλεπτα πριν το τέλος του γύρου κράτησε την αναπνοή του και βούτηξε πάνω στο Στίβενσον. Στο δεύτερο γύρο δε σηκώθηκε από το σκαμνάκι προφασιζόμενος ότι είχε χτυπήσει στο solar plexus με το Παλέ να τον αποδοκιμάζει. Καλύτερα όμως ζωντανός και με την ουρά στα σκέλια παρά νεκρός και ήρωας. Μια γραμμή συνηθισμένη για τους αντιπάλους του Στίβενσον.

Το ερώτημα αν ο Στίβενσον μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Μοχάμεντ Άλι θα μείνει αναπάντητο. Αμέσως μετά τη νίκη στο Μόναχο Αμερικάνος μάνατζερ είχε προτείνει στο Στίβενσον πέντε εκατομμύρια δολάρια για να γίνει επαγγελματίας και να αντιμετωπίσει τον Άλι. Ο Στίβενσον αρνήθηκε λέγοντας «τι είναι πέντε εκατομμύρια δολάρια μπροστά στην αγάπη οκτώ εκατομμυρίων Κουβανών;». Και ο Στίβενσον το ανταπέδιδε. Συνέχιζε να μαζεύει ολυμπιακά μετάλλια για το λαό της Κούβας.

Το 1976 στο Μόντρεαλ νικώντας το Ρουμάνο Μιρτσέα Σιμόν. Το 1980 στη Μόσχα κερδίζοντας στον τελικό το Ρώσο Πιοτρ Ζάεφ έγινε ο δεύτερος μετά τον Λάζλο Παπ πυγμάχος που έπαιρνε τρία συνεχόμενα χρυσά. Θα τα είχε κάνει τέσσερα αν η Κούβα ακολουθώντας τη Σοβιετική Ένωση δεν μποϋκοτάριζε τους Ολυμπιακούς του 1984 στο Λος Άντζελες. Αλλά τι είναι τέσσερα ολυμπιακά μετάλλια μπροστά στην αγάπη οκτώ εκατομμύρια Κουβανών;

Ο Τεόφιλο Στίβενσον συνέχισε να αγωνίζεται. Το 1986 σε ηλικία 36 ετών στον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος νίκησε τον Αμερικάνο Άλεξ Γκαρσία. Θα είχε αγωνιστεί και στους Ολυμπιακούς της Σεούλ αν οι Κουβανοί δεν είχαν μποϊκοτάρει τη διοργάνωση. Το 1988 ο Στίβενσον αποσύρθηκε από τα ρινγκ. Το 1989 ο Στίβενσον αποσύρθηκε από την ενεργό δράση αλλά όχι και τα ρινγκ. Αρχικά έγινε αρχηγός των εθνικών κουβανικών ομάδων και αργότερα αυτό που πάντα ήταν. Ο μεγαλύτερος ερασιτέχνης πυγμάχος. Πρεσβευτής του κουβανικού λαού σε όλο τον κόσμο.

Με τον Φελίξ Σαβόν, τον άλλο μεγάλο Κουβανό πυγμάχο να συνεχίζει και να τον στηρίζει από τον αγκώνα ο Τεόφιλο Στίβενσον έσυρε τα βήματά του στο τραπέζι που μαζί με τον Κώστα Γεωργιάδη είχαμε κάτσει. Σηκώθηκα και άπλωσα το χέρι. Το έσφιξε με αυτή την ιδιότυπη «νεκρή» χειραψία που οι πυγμάχοι δίνουν από το φόβο ότι θα σε πονέσουν. Μιλούσε αγγλικά αφού  ίδιος είχε γεννηθεί στον Πουέρτο Πάντρε της Κούβας αλλά οι γονείς του ήταν από το αγγλόφωνο Σεντ Κιτς. Η συζήτηση ήταν τόσο ελεγχόμενη όσο άρμοζε όταν μιλάς με έναν εστεμμένο. Ναι, ήταν πολύ ευτυχισμένος να βρίσκεται στην Αθήνα, την πατρίδα των Ολυμπιακών Αγώνων. Ναι, συμφωνούσε ότι η μεγάλη στιγμή της καριέρας του ήταν στο Μόναχο, στη νίκη με τον Μπόμπικ και χαιρόταν που είχα δει κι εκτιμήσει το ματς από κοντά. Όχι δεν πίστευε ότι είναι απαραίτητα ο μεγαλύτερος Κουβανός πυγμάχος. Υπήρξε και ο Σαβόν όπως και άλλοι πυγμάχοι έτοιμοι να κάνουν το λαό της Κούβας περήφανο. Και όχι δεν είχε κανένα πρόβλημα να μου υπογράψει το αυτόγραφο επάνω στα γάντια.

Από την τσάντα μου έβγαλα ένα ζευγάρι κόκκινα γάντια πυγμαχίας και έδωσα το ένα στον Τεόφιλο Στίβενσον και το άλλο στον Σαβόν να τα υπογράψουν. Ο Στίβενσον πήρε το μαύρο μαρκαδόρο στο χέρι και με την πίεση που βάζουν τα παιδιά όταν θέλουν να γράψουν υπέγραψε στο γάντι Τ.Stevenson. Κοντοστάθηκε. Και πρόσθεσε Cuba.

Σηκώθηκε από το τραπέζι. Σηκωθήκαμε όλοι. Με τη λεπτή φωνή του είπε ότι έπρεπε να αποσυρθεί αλλά ήλπιζε ότι η επίσκεψή του στην Αθήνα δε θα ήταν η τελευταία. Θα ήταν. Η τελευταία εικόνα που θα έχω από τον Τεόφιλο Στίβενσον είναι παλιού πυγμάχου που η πυγμαχία του έκλεψε χρόνια να απομακρύνεται υποβασταζόμενος από το διάδοχό του. Το 2012, σε ηλικία 60 ετών ο Τεόφιλο Στίβενσον θα πέθαινε από καρδιακή προσβολή στην Αβάνα της Κούβας. Μέχρι όμως να φύγει και ο τελευταίος που παρακολούθησε εκείνο το απόγευμα του 1972 στο Boxing Halle του Μονάχου τους προημιτελικούς στα βαρέα, ο Τεόφιλο Στίβενσον θα μένει ζωντανός.