Απεργιακές σημειώσεις κι απορίες

Τι γεύση άφησε στην κε του μπλοκ η χτεσινή απεργία;

Καταρχάς μια πρόγευση από τις προηγούμενες μέρες. Μπορεί να χάσαμε τη συνέλευση στο σμτ (ως εσακ, αλλά κι ως φυσικές παρουσίες, μαζί με το σύνδεσμο της κε) είχαμε όμως ανταπόκριση από την εκλογοαπολογιστική του πουσουχουμού, δηλ από τον πανελλήνιο σύλλογο χημικών μηχανικών. Ένα σύλλογο που εκπροσωπεί τους πάντες, από τον άνεργο και το συμβασιούχο, μέχρι τον επιχειρηματία, λες και έχουν όλοι κοινά συμφέροντα.

Μα γιατί να ενοχοποιούμε την επιχειρηματικότητα; αναρωτιόταν αθώα ένα μέλος της διοίκησης, η οποία αποτελείται κυρίως από πασόκους που έχουν ξεχάσει να γίνουν σύριζα, αλλά παραμένουν λαμόγια ολκής.

Κι αυτό είναι ένα βασικό διακύβευμα για το επόμενο διάστημα. Τι θα απογίνει ο ορφανός μηχανισμός της πασκε και πώς θα διαπραγματευτεί το μέλλον του. Όπως είναι ζήτημα για το σύριζα, αν μπορεί να τους εγκολπώσει ομαλά στις τάξεις του και τι ακριβώς παιχνίδι παίζει σε άλλο ταμπλό, με το συντονισμό, που άργησε χαρακτηριστικά να βγάλει απεργιακό κάλεσμα για το μουσείο. Απ’ όπου έκανε ένα πέρασμα ο αλέξης, μετά τις δηλώσεις στο πεδίο του άρεως, για να κρατήσει τις ισορροπίες με τις συνιστώσες, (που είχαν διαφορετική προσυγκέντρωση, αλλά κοινή πορεία με τη γσεε), και για να αντλήσει ψήφους και από τις δύο δεξαμενές.

Αλλά το κύριο ζήτημα είναι αν θα καταφέρει το παμε να αξιοποιήσει την ευκαιρία και να αλλάξει ριζικά τους αρνητικούς συσχετισμούς στο εργατικό κίνημα, όχι μόνο σε επίπεδο κορυφής, αλλά γενικότερα, με μαζικές συνελεύσεις και εγγραφές στα σωματεία. Εν πάση περιπτώσει..

Την παραμονή της απεργίας η κε του μπλοκ έζησε στην αιόλου μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της σύντομης θητείας της στο ευρύτερο κίνημα. Μια εξόρμηση-αφισοκόλληση όχι για την απεργία, αλλά για το ακριβώς αντίθετο: το παραγωγικό σαμποτάζ που καταστρέφει την χώρα, τη συντεταγμένη έξοδο από την ευρωζώνη, με παράλληλη παραμονή στην εε, για να πάψει να βασανίζει και να βασαίζεται από το ευρώ και να ξεχρεώσει το χρέος της αν σταματήσει το σαμποτάζ... Ω ναι, είχαμε πετύχει μια εξόρμηση της οακκε. Αλλά το πιο συγκινητικό κομμάτι, πέρα από την μαζική τους παρουσία στα όρια της ολομέλειας, ήταν οι τρεις νεολαίοι της οργάνωσης, που δεν πρέπει να ήταν πάνω από τα 30.

Περνάμε στην ανταπόκριση από τα χτεσινά, όπου ο καιρός ήταν βασικά για μπάνιο και εμείς το κάναμε στον ιδρώτα, παλεύοντας για μια θέση στον ήλιο, χωρίς να έχουμε καν παρασόλια. Είδαμε τον TRASH και τον Οικοδόμο, που ήταν εξαιρετικά συμπαθής, ίσως γιατί ίδρωνε περισσότερο και από μένα, μάλλον επειδή φορούσε μαύρα –κι ας μην τα ‘χει βάψει ασορτί. Το κόκκινο μας πάει περισσότερο..

για μια θέση στον ήλιο

Η ομιλία του πέρρου ήταν μεστή κι αυτό δεν το γράφω έτσι, για το τυπικό της υπόθεσης. Όταν τέλειωσε, ο κόσμος βγήκε από τα λαγούμια όπου αναζητούσε σκιά, κι εκεί που η ομόνοια φαινόταν μισογεμάτη, η πορεία ήταν τελικά πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι νομίζαμε αρχικά. Αυτό που ξεχώρισε ήταν η σύνθεση των φοιτητικών συλλόγων στο πανό του μας. Εκτός από το φυσικό, που είναι σταθερή και παραδοσιακή αξία, πήραμε το σλάβικο, το τούρκικο, το α σου κου του (ασκτ) και το σου γου του κου σου (σγτκσ). Όπου το πρώτο είναι η σχολή καλών τεχνών και το δεύτερο κάτι σχετικό με γραφιστικές τέχνες.

Φτάσαμε στο σύνταγμα, λιώσαμε λίγο σαν κεριά μπροστά στη βουλή και καταλήξαμε στην ακρόπολη και στα μαγαζιά της πλάκας για την ανασκόπηση της μέρας και της συγκυρίας. Στο γυρισμό μυρίσαμε τον απόηχο των συγκρούσεων, που έφτανε από συγγρού μέχρι ομόνοια και χαζέψαμε τα συνθήματα και τις αφίσες των άλλων. Την αφίσα της γσεβε, που καλούσε τους μαγαζάτορες να κλείσουν –κι όντως ήταν κλειστά τα περισσότερα μαγαζιά- αλλά μόνο μέχρι τις 3.00 –κι αυτό το έγραφε από κάτω σαν υπότιτλο, με ψιλά γράμματα. Θαυμάσαμε το σύνθημα των αναρχικών για ξύλο ενάντια στους ναζί και τα κνατ, σε μια ωραία «κινηματική» εκδοχή της φιλελεύθερης λογικής των άκρων –αυτά τα ρεύματα εξάλλου συχνά λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία, πχ ενάντια στον κρατισμό. Κι ένα άλλο σύνθημα της ανταρσύα με σπρέι, που έλεγε όχι στη δανειακή σύμβαση, χωρίς καν να αναφέρει το μνημόνιο, που λες, δε μπορεί, κάποιος άλλος θα το ‘γραψε.

Και μετά, προβληματισμός, χωρίς μιζέρια, για την επόμενη μέρα –και δεν εννοώ την σημερινή επέτειο του εαμ. Γιατί όπως έγραψε κι ο χαρίδημος, ο κόσμος κατέβηκε στους δρόμους (κι ίσως πιο μαζικά απ’ όσο περιμέναμε), αλλά... Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε αυτό το αλλά.

Ο κόσμος γέμισε τους δρόμους, αλλά το ζητούμενο είναι να μην σκορπίσει γεμάτος απογοήτευση. Να αποκτήσει αυτοπεποίθηση για τις δυνάμεις του, τη δύναμη του αγώνα και της τάξης του. Να πετύχει μια τακτική νίκη, ανατρέποντας το σχεδιασμό της κυρίαρχης τάξης και του πολιτικού της προσωπικού. Αυτό όμως απαιτεί να ακολουθεί ένα δικό του σχέδιο. Υπάρχει σήμερα τέτοιος σχεδιασμός, σχετικά με το πώς μπορεί να νικήσει το κίνημα και ποια βήματα θα του δώσουν αυτή τη νίκη;

Πριν από δυο τρία χρόνια, όταν ακόμα δεν είχε ψηφιστεί το πρώτο μνημόνιο, η απάντηση θα μπορούσε να είναι καταφατική. Ο κόσμος είχε αντοχές, ήταν αισιόδοξος, το κίνημα γινόταν ολοένα πιο μαζικό και ισχυρό. Μέχρι και το ενδεχόμενο πολιτικής απεργίας είχε αρχίσει να φαίνεται ώριμο κι εφικτό. Τελικά η βρώμικη υπόθεση της «μαρφίν» ήταν σταθμός για να αντιστραφεί η ροή των πραγμάτων. Ακόμα και τον επόμενο χρόνο (το 11’) έμοιαζε να υπάρχει ένας σχεδιασμός και να δοκιμάζονται διάφορα πράγματα (η παραμονή στο σύνταγμα τον ιούνη και τον οκτώβρη, κι η δράση των λαϊκών επιτροπών με τα χαράτσια).

Σήμερα ωστόσο που έχει μεσολαβήσει μια κινηματική (μετά τις 12 φλεβάρη) και μια εκλογική καθίζηση δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω, κάτι διαφορετικό; Και τι θα μπορούσε να ‘ναι αυτό; Υπάρχει άλλο σχέδιο καινούριες ιδέες, για να μην πέσουμε στην πεπατημένη της ρουτίνας; Θα ρωτήσει κανείς εύλογα.

Εδώ υπάρχουν δύο δυσκολίες. Η πρώτη είναι πως κανείς μπλόγκερ, ή άλλος επίδοξος αναλυτής υψηλής πολιτικής, δε μπορεί να γνωρίζει σε βάθος τι σχεδιασμός υπάρχει, σε τι προχώρησε και σε τι έμεινε πίσω από το πλάνο ή στάσιμος, για να κάνει ολοκληρωμένες εκτιμήσεις. Τι συμπέρασμα έχει βγάλει το κόμμα πχ, για τις θέσεις και τους στόχους που μπήκαν το 10’, στη συνδιάσκεψη για το συνδικαλιστικό, εργατικό κίνημα; Τι ποσοστά συμμετοχής έχουν οι απεργίες; Πόσο μαζικές είναι οι πορείες και οι κινητοποιήσεις; Πόσοι εργαζόμενοι έχουν οργανωθεί στα σωματεία τους και πόσο έχει προχωρήσει η παρέμβαση στους άνεργους; Αυτά είναι στοιχεία και ποιοτικοί δείκτες για τους οποίους εμείς (εγώ τουλάχιστον) δεν έχουμε ακριβή εικόνα. (Και το παράδοξο είναι ότι πολλές φορές είναι πιο εύκολο να τα βρει κανείς για μακρινές ιστορικές περιόδους, παρά για το πρόσφατο παρελθόν). Ακόμα και το 10-11 πχ, μπορούσε να καταλάβει κανείς εμπειρικά ότι υπήρχε ένας γενικός σχεδιασμός που προχωρούσε, χωρίς να γνωρίζει επακριβώς το περιεχόμενό του, πού αποτύγχανε και που σημείωνε πρόοδο.

Δεύτερο ζήτημα. Αν δούμε τις απαντήσεις που δίνουν διάφοροι πολιτικοί χώροι σε αυτό το ερώτημα, τι διαφορετικό χρειαζόμαστε, και τις αξιολογήσουμε ως εναλλακτικές, είναι να μας πιάνει απελπισία. Λαϊκή αντιβία και αποφασιστικότητα στα λουλουδάδικα ο ένας, να γίνουμε ταχρίρ ο άλλος, να ακολουθήσουμε το σχέδιο πολιορκίας υπουργείων που είχε το εαμ τον μάρτη του 43’ ο τρίτος. Και σε πολιτικό επίπεδο, νέο εαμ, επιστροφή στον κέινς, στη δραχμή, στο 15^ο συνέδριο, κρατικοποίηση τραπεζών, επισχέσεις και ευέλικτες μορφές αγώνα, γιατί ο κόσμος δεν αντέχει άλλες απεργίες, και πάει λέγοντας.

Εκεί καταλαβαίνεις ότι τη διαφορά δεν θα την κάνει το διαφορετικό, αλλά η επιστροφή στα αυτονόητα. Βάρος στους χώρους δουλειάς, διαδικασίες βάσης που να ελέγχει τις κορυφές, οργάνωση του αγώνα και της αλληλεγγύης στις γειτονιές. Η φαντασία δε μας λείπει. Το θέμα είναι πώς θα κατακτήσει την εξουσία. Ούτε οι ιδέες μας λείπουν. Το ζήτημα είναι πώς θα κατακτήσουν τις μάζες για να γίνουνε υλική δύναμη, αγώνα και ανατροπής. Εκεί χρειάζεται πρωτοτυπία και πρωτόβουλο πνεύμα, για ν’ ανατραπεί το σκηνικό της μιζέριας και της ηττοπάθειας. Και για να συμπληρώσουν τα κενά του υπαρκτού σχεδιασμού, βεβαίως βεβαίως.