Μαλλιά-κουβάρια

Μετά από το κουβάρι της επικαιρότητας, πάμε να ξετυλίξουμε αυτό των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων, μέσα από την εισήγηση της Αλέκας στην εκδήλωση της ΚΟ Βιομηχανίας και κάποια χαρακτηριστικά σημεία, που τα αναφέρω κωδικοποιημένα, χωρίς περαιτέρω πρόλογο. Τυχόν αβαρίες κατά τη μεταφορά βαραίνουν αυτονόητα την κε του μπλοκ. Για μεγαλύτερη ακρίβεια, την εισηγητική ομιλία μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο παρακάτω βίντεο από τον 902.



-Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι μια μορφή ζωής για το σύστημα (και θανάτου για εμάς προσθέτω εγώ), όπως κι η ιμπεριαλιστική ειρήνη. Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος μπορεί να προκαλέσει επαναστατική κατάσταση, αυτό δε σημαίνει όμως ότι ευχόμαστε να συμβεί και δεν παλεύουμε να τον αποτρέψουμε.

-Η επαναστατική κατάσταση εμφανίζεται αντικειμενικά κι ανεξάρτητα από τη δράση του υποκειμενικού παράγοντα. Γι' αυτό και προέκυψε κατά τη δεκαετία του 40' στη χώρα μας, μολονότι ο υποκειμενικός παράγοντας -και βασικά η πρωτοπορία του- δεν είχε σωστή στρατηγική.

Κατά τη γνώμη μου πάντως -κι εδώ σημειώνω δικούς μου προβληματισμούς:
-η επαναστατική κατάσταση δεν εμφανίστηκε ανεξάρτητα από το εαμικό κίνημα και το μεγαλείο της αντίστασης
-μια τέτοια κατάσταση μπορεί να (μην) παρουσιαστεί σαν ασυμπτωματική αρρώστια, που δεν την αντιλαμβανόμαστε, αν δεν συντρέχουν κάποιες υποκειμενικές προϋποθέσεις.
-το ζητούμενο είναι πώς μπορεί να δράσει ο υποκειμενικός παράγοντας, για να οξύνει και να αξιοποιήσει τις αντιθέσεις, τις αντικειμενικές συνθήκες, κτλ.

-Το πιο δύσκολο σημείο του προγράμματος του ΚΚΕ (όχι μόνο για τους οπαδούς μας και τον έξω κόσμο) είναι η μετατροπή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα (εφόσον η χώρα περιέλθει εκ νέου σε καθεστώς κατοχής) σε εμφύλιο, ταξικό πόλεμο.
Για μένα πάλι, το πιο δύσκολο κομμάτι δεν είναι το σημείο που λέει πως το κόμμα δε γίνεται να αδιαφορήσει για τα εδάφη στα οποία ζει κι εργάζεται ο λαός, αλλά να καταλάβω αν ο χαρακτήρας του πολέμου (και συνεπώς η δική μας στάση) κρίνεται από το αν είναι επιθετικός ή αμυντικός (πχ για την Ελλάδα) και πώς μεταφράζεται στις σημερινές συνθήκες η τακτική του ντεφετισμού του Λένιν.

-Το σύνθημα για την εξουσία δεν πρέπει να μπει από την πρώτη στιγμή του πολέμου, αλλά την κατάλληλη στιγμή.
Αν δεν κάνω λάθος πάντως, η κριτική που ασκεί το κόμμα πχ στην παλιά ΚΕ (Πλουμπίδης, κτλ). Ότι διέγνωσε σωστά το χαρακτήρα του πολέμου, αλλά έβαλε το σύνθημα για την πτώση του Μεταξά, χωρίς να έχει βαθύτερη στρατηγική στόχευση.

-Μερικά καινούρια στοιχεία (σχετικά με τον πόλεμο και την κρίση) συγκριτικά με παρελθούσες εποχές.
-Η ιμπεριαλιστική επέμβαση δε γίνεται με άμεση κήρυξη πολέμου από τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κέντρα ενάντια στον επιλεγμένο στόχο, αλλά με βάση ένα διαφορετικό μοντέλο. Χρηματοδότηση και πολύμορφη ενίσχυση ένοπλων, αντιπολιτευτικών ομάδων, πρόκληση εμφύλιας διαμάχης κι ανάμειξη περιφερειακών δυνάμεων, όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία.
-Η διάχυση των πολεμικών εστιών.
-Η έλλειψη μιας χώρας-εθνικής οικονομίας, που να παίξει ρόλο ατμομηχανής τραβώντας από το αδιέξοδο το καπιταλιστικό σύστημα και μπαίνοντας μπροστά στην οικονομική ανάκαμψη. Η Κίνα δεν μπορεί να παίξει (ακόμα) αυτό το ρόλο. Ενώ οι ΗΠΑ έχουν μειωμένο ποσοστό συμμετοχής στο παγκόσμιο ΑΕΠ κι έχουν μετατραπεί (και) σε χώρα-οφειλέτη (και δεν είναι μόνο χώρα-δανειστής).

-Παρά την εμβάθυνση της διεθνοποίησης και την εξαγωγή κεφαλαίων (που είναι βασικό χαρακτηριστικό του ιμπεριαλισμού), η καπιταλιστική συσσώρευση συνεχίζει να συντελείται κυρίως σε εθνικό επίπεδο.
Στη μεταπολεμική Ελλάδα πχ, όπως σημειώνεται και στο β' τόμο του Δοκιμίου Ιστορίας του Κόμματος, η καπιταλιστική ανάπτυξη τροφοδοτήθηκε κυρίως από την εσωτερική συσσώρευση κι όχι από τα κεφάλαια του Σχεδίου Μάρσαλ.

-Υπάρχει διάκριση μεταξύ προοδευτικών και μη (δίκαιων και άδικων, θα τους έλεγα εγώ, όπως στο αντίστοιχο έργο του Λένιν) πολέμων. Ο πόλεμος που κάνουν σήμερα οι Κούρδοι για ένα ανεξάρτητο, (καπιταλιστικό) κράτος δεν είναι προοδευτικός (όπως ήταν πχ στις αρχές του περασμένου αιώνα), γι' αυτό κι έχουν την υποστήριξη των Αμερικανών, όπως κι οι Αλβανοί στο Κοσυφοπέδιο.

Επειδή αυτό το σημείο είναι σημαντικό, το κρατάμε για κάποιο επόμενο ζήτημα, όπου θα δούμε πιο αναλυτικά το εθνικό ζήτημα στην εποχή μας. Κι είναι καλό να μην περιοριστείτε στη δική μου γενική μεταφορά, αλλά να πάτε στο σχετικό σημείο και να ακούσετε την ακριβή διατύπωση της Αλέκας.

Σημειώνουμε επίσης το εξής: στην περίπτωση της Λιβύης, δεν πήραμε το μέρος του Καντάφι, αλλά αποκαλύψαμε και καταγγείλαμε την ιμπεριαλιστική επέμβαση.
Αν κατάλαβα καλά το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση της Συρίας.
Κι αναρωτιέμαι αν ισχύει και για τη (λίγο παλιότερη) περίπτωση των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία ή αν εκεί ήταν διαφορετικά τα δεδομένα κι η συγκεκριμένη κατάσταση.

-Τελευταίο και πιο σημαντικό:
τα σημεία που τονίζουν την αλληλεξάρτηση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, τη βαθύτερη σύνδεσή τους, αλλά και την ταυτόχρονη όξυνση των μεταξύ τους ανταγωνισμών, τις αντιφάσεις αυτής της διαδικασίας και ένα περίπλοκο πλέγμα αντιθέσεων, για τις οποίες δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πώς θα εκδηλωθούν και θα εξελιχθούν, ποιος θα είναι με ποιον (βλέπε το παράδειγμα της Τουρκίας) κι αν θα οδηγήσουν σε πόλεμο.
Κάθε κράτος-οικονομία έχει σχετικά περιορισμένη αυτονομία στην ανάληψη πρωτοβουλιών για να ξεπεράσει την κρίση, καθώς μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση άλλων κρατών. Υπάρχουν νέοι παίκτες, όξυνση αντιθέσεων, κι η Ελλάδα είναι μπλεγμένη σε αυτή τη διαπάλη.

Μπορεί κάποιοι να τα "έχουν πιο καθαρά στο μυαλό τους" (διαλέγοντας την πλευρά του λιγότερο ισχυρού ιμπεριαλιστή ενάντια στον ισχυρότερο και το "μικρότερο κακό") αλλά τα παραπάνω σημεία περιγράφουν πολύ συγκεκριμένα (κι όχι αφηρημένα, αποφεύγοντας την ουσία) αυτό που συνήθως συμπυκνώνεται στη φράση "κουβάρι αντιθέσεων", που τόσο φαίνεται να ερεθίζει κάποιους διαδικτυακούς αναλυτές -πιο πολύ κι από τις γάτες που τρέχουν ξετρελαμένες πίσω από κουβάρια πλεξίματος.
Κι αν πιστεύουν πως είναι κάποιος απαράδεκτος νεολογισμός, θα έπρεπε ίσως να διαβάσουν παλιά ντοκουμέντα και εκλαϊκευτικά κείμενα παλιότερων συντρόφων, που παρομοιάζουν με τα μαλλιά της τρελής τέτοιες αντιφατικές καταστάσεις -ή και αναλύσεις που χάνουν τον μπούσουλα και μπλέκονται αξεδιάλυτα στις αντιφάσεις τους, κάνοντάς τα μαλλιά-κουβάρια.