Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008

Άσυλο

Θεωρητικά το πανεπιστημιακό άσυλο προστατεύει την ελεύθερη διακίνηση ιδεών εντός της πανεπιστημιούπολης (αν και προσπαθούν πλέον να το περιορίσουν μόνο στους χώρους διδασκαλίας).
Εάν όμως η ελεύθερη διακίνηση ιδεών χρειάζεται ασυλία, αν είναι κάτι που χρειάζεται να προστατευτεί ως δικαίωμα μες στο πανεπιστήμιο, αυτό σημαίνει λογικά ότι δεν ισχύει εκτός πανεπιστημιούπολης, δεν είναι κατακτημένο στους υπόλοιπους χώρους. Κι αυτό είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ομολογία από όσους περιορίζουν την έννοια του ασύλου στην ελεύθερη διακίνηση ιδεών.

Ακόμα και αυτή η στενή έννοια όμως τίθεται εν αμφιβόλω στα νέα πλάισια (επιχειρηματικής λειτουργίας) του πανεπιστημίου. Πόσο ελεύθερος είναι ένας καθηγητής όταν το περιεχόμενο του μαθήματός του και της διδασκαλίας του καθορίζεται από οικονομικά συμφέροντα (είτε συγκεκριμένα, είτε τις "ανάγκες της αγοράς" γενικότερα). Πόση ελευθερία και κριτική σκέψη χωράν σε ένα πανεπιστήμιο που λειτουργεί με κριτήρια ιδιωτικής επιχείρησης;
Η έννοια της ελεύθερης διακίνησης δεν διακυβεύεται μόνο από τους μπάτσους, αλλά και από τα συμφέροντα που την στραγγαλίζουν.

Παίρνοντας υπ' όψιν ότι το όπλο της κριτικής δεν μπορεί να αντικαταστήσει την κριτική των όπλων κι ότι -τηρουμενων των αναλογιών- το όπλο των φοιτητών είναι η συλλογική διεκδίκηση και οι κινηματικές αγωνιστικές κινητοποιήσεις (που σε πιο οξυμένη μορφή τους μπορούν να φτάσουν στο μέσο των καταλήψεων διαρκείας), μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που μπαίνει στο στόχαστρο της νέας "συσταλτικής" (sic) ερμηνείας του πανεπιστημιακού ασύλου.

Το συμπέρασμα αυτό βγαίνει και εμπειρικά.
Πάντα σε περιόδους ανάτασης του φοιτητικού κινήματος και των αγωνιστικών διαθέσεων (και κατά σύμπτωση μόνο τότε) αυξάνει το (ταξικό-πολιτικό) μένος της οργανωμένης κουστωδίας στην τι-βι, με τα παπαγαλάκια και τους "αγανακτισμένους" κεκράκτες. Πάντα τότε εφαρμόζεται πιστά η τακτική του κοινωνικού αυτοματισμού με την ενεργοποίηση των πιο αντιδραστικών μικροαστικών αντανακλαστικών των παθητικών, φιλήσυχων νοικοκυραίων με την τηλεοπτικά τηλεκατευθυνόμενη σκέψη. Μόνο τότε ξεσαλώνουν τα όργανα καταστολής, προκαλούν επεισόδια, παραβιάζουν το άσυλο και ανακινούν εκ νέου θέμα κατάργησης ή περιορισμού του.

Πανεπιστημιακό άσυλο δεν υπήρχε την περίοδο της επταετίας, όταν οι χουντικοί δεν επέτρεπαν καμία συνδικαλιστική δραστηριότητα, είχαν δική τους κάλπικη φιλοφασιστική εφεέ και μπήκαν με τα τανκς στο πολυτεχνείο. Βέβαια σε αυτές τις περιπτώσεις δεν επενέβησαν άμεσα στους χώρους της διδασκαλίας. Οπότε με την νέα θεώρηση του ασύλου θα ήταν μάλλον καλυμμένοι...

Τα άλλα περί εγκληματικότητας και ανασφάλειας είναι περί λαϊκίστικής (καθόλου λαϊκής) κατανάλωσης. Δεν στερείται νοήματος η επανάληψη καπόιων γνωστών πραγμάτων ενάντια σε αυτό το ιδεολόγημα (αρκεί και μια συνεπής -τρόπον τινά- αστικοδημοκρατική προσέγγιση για να το καταρρίψει).
-το ισχύον περί ασύλου καθεστώς προβλέπει την υπό όρους είσοδο στον πανεπιστημιακό χώρο των σωμάτων ασφαλείας όταν χρειάζεται -πχ περιπτώσεις αυτόφωρου.
-το πανεπιστήμιο δεν είναι αποστειρωμένο, ή κλεισμένο σε γυάλα. Είναι κομμάτι της κοινωνίας κι εγκολπώνει μαζί και τα αρνητικά φαινόμενα (πχ χρήση ναρκωτικών).
Πέραν του ότι η ύπαρξη αστυνομίας δεν θα λειτουργούσε ιδιαίτερα αποτρεπτικά (όπως δεν λειτουργεί και στην υπόλοιπη εκτός πανεπιστημίου κοινωνία αφού το βασικό αίτιο είναι η έλλειψη πρόληψης, όχι αστυνόμευσης-καταστολής), είναι παγκοίνως γνωστό ότι οι μπάτσοι συνεταιρίζονται και συνεργάζονται αγαστά με τους μεγαλέμπορους ναρκωτικών. Επομένως είναι μεγάλη υποκρισία να κυνηγάμε τους χρήστες και αυταπάτη να υπολογίζουμε στην αστυνομία για την εξάλειψη το φαινομένου.
-προσωπικά νιώθω πολύ περισσότερη ανασφάλεια όταν περνάω πχ από το γεμάτο κλουβιά με ένστολα αρπακτικά σταυροδρόμι της ετ3 και σκέφτομαι πώς μπορώ να αλλάξω πεζοδρόμιο, ακόμα και δρομολόγιο.
Πέρα από αυτό "ασφαλές" πανεπιστήμιο είναι το ζωντανό πανεπιστήμιο με εκδηλώσεις και κόσμο καθόλη τη διάρκεια της μέρας. Και αυτό -επειδή πολλοί συμφωνούμε στα λόγια, αλλά μένουμε σε αυτά- είναι πεδίο όπου κρινόμαστε όλοι, κάθε συλλογικότητα, στην πράξη, πέρα από τις φραστικές διακηρύξεις.

Αυτά βέβαια είναι ζητήματα προς κατάκτηση. Και δεν είναι εύκολο να πειστεί κάποιος από την αρχή, να αποβάλει την προπαγάνδα που του γεμίζει το κεφάλι και να συμφωνήσει μαζί μας.
Εκεί όμως που δεν επιτρέπεται να υπάρχει καμιά αυταπάτη είναι στο δια ταύτα. Δηλ στο τι θέλουν να πετύχουν με την φιλολογία περί ασύλου κι ενάντια σε ποιον στρέφονται.

Δεν υπάρχουν σχόλια: