Νεολαία και διαδίκτυο

Στη σημερινή ανάρτηση η κε του μπλοκ συνεχίζει την αξιοποίηση του τρέχοντος τεύχους της κομεπ, αντιγράφοντας αποσπάσματα απ’ την απόφαση της πανελλαδικής συνδιάσκεψης του κόμματος για τη δουλειά στη νεολαία και από τη συζήτηση πάνω στο ίδιο θέμα με μέλη της συντακτικής επιτροπής, που συμμετείχαν στις εργασίες της συνδιάσκεψης. Τα συγκεκριμένα αποσπάσματα που επιλέχθηκαν, δίνουν ένα περίγραμμα των θέσεων του κόμματος για το διαδίκτυο, την επίδρασή του στη νεολαία και τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Υπενθυμίζω πως η αναδημοσίευση γίνεται για να παροτρύνει το σφο αναγνώστη να αναζητήσει και να αγοράσει την κομεπ –και στη συγκεκριμένη περίπτωση, για να ανοίξει μια συζήτηση για το θέμα που εξετάζουμε.

Πρώτα μπαίνει το κομμάτι της απόφασης της συνδιάσκεψης από την ενότητα «τι συγκεκριμένα αντιμετωπίζουμε σήμερα ως συνέπεια των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που προωθήθηκαν πριν την κρίση και ιδιαίτερα με την αστική διαχείρισή της». Ακολουθεί το απόσπασμα από τη συζήτηση με τα μέλη της συντακτικής επιτροπής της κομεπ χρήστο μπαλωμένο, γρηγόρη λιονή και κυριάκο ιωαννίδη (που δε συμμετείχε στο συγκεκριμένο ζήτημα).

Καλή ανάγνωση και κάθε καλοπροαίρετος σχολιασμός ευπρόσδεκτος.

-.-.-

Ειδικό παράγοντα αποτελεί η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, της λεγόμενης «κοινωνικής δικτύωσης», όχι μόνο ως μέσου ιδεολογικής χειραγώγησης και προπαγάνδας, αλλά και ως μέσου οργάνωσης και δράσης της νεολαίας κάτω από την κατεύθυνση κύκλων της αστικής τάξης, αστικών κρατών, κρατικών και παρακρατικών υπηρεσιών, με στόχο τη χρησιμοποίηση της νεολαίας για τη διευθέτηση των ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, τη δημιουργία προσχημάτων και ευκαιριών για το τσάκισμα του εργατικού και λαϊκού κινήματος, του μαθητικού-φοιτητικού, την αποξένωση των ανθρώπων, την ενίσχυση του ατομισμού, τη διαφθορά των κοινωνικών σχέσεων.

Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για την αξιοποίηση του διαδικτύου στις παρακολουθήσεις, στο φακέλωμα και σε άλλες δράσεις από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, της ΕΕ, των καπιταλιστικών κρατών γενικότερα, δίνουν πολύ συγκεκριμένα στοιχεία για τις πρωτοφανείς δυνατότητές τους να χρησιμοποιούν την «κοινωνική δικτύωση» για συγκέντρωση ατομικών στοιχείων, με τα χαρακτηριστικά του φακελώματος και για αποπροσανατολισμό. Αρκετά μέλη της ΚΝΕ αλλά και νεότερων ηλικιών μέλη του Κόμματος, συνηθισμένα από μικρή ηλικία στη χρήση διάφορων εφαρμογών του διαδικτύου, γνωστών ως «μέσων κοινωνικής δικτύωσης» (twitter, facebook κλπ.) αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη τη θέση του Κόμματος για τη μη ατομική χρήση των συγκεκριμένων εφαρμογών. Χρειάζεται καλύτερη εξήγηση της θέσης μας. Το Κόμμα είναι αντίθετο όχι γενικά στην αξιοποίηση του διαδικτύου, αλλά στις εφαρμογές του που χρησιμοποιούνται στην αναζήτηση και επικοινωνία συναγωνιστών, συντρόφων, συναδέλφων, φίλων. Είναι αντίθετο γιατί αυτή η επικοινωνία είναι εκτεθειμένη στα διεθνή μονοπώλια πληροφορικής, που αποδεδειγμένα διασυνδέονται με κρατικές και διακρατικές υπηρεσίες παρακολούθησης. Πχ δεν είναι καθόλου αθώα η διευκόλυνση στην αναζήτηση-επικοινωνία με βάση τα ενδιαφέροντα. Είναι κατευθυνόμενη με στόχο τη χειραγώγηση, ενώ είναι σε βάρος της πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνίας, της συλλογικότητας, σημαντικών στοιχείων για να αναπτυχθεί κίνημα. Άλλωστε και για αυτόν το λόγο προβλήθηκαν ως «κοινωνικές μορφές» σε αντίθεση με μορφές κοινωνικής οργάνωσης όπως τα σωματεία, οι σύλλογοι, κλπ. Σε τελευταία ανάλυση, αυτό που θέτει το Κόμμα είναι βασικό ζήτημα επαγρύπνησης-περιφρούρησης, σε σχέση με τη χρήση όλων των μέσων μαζικής επικοινωνίας, μεταξύ αυτών και της σταθερής, της κινητής τηλεφωνίας κ.ά.

Συμπερασματικά: Η αποκαλούμενη «κοινωνική δικτύωση» ως ιδιοκτησία των καπιταλιστών προσφέρεται και χρησιμοποιείται ως μέσο συγκέντρωσης πληροφοριών και εκβιασμού σε βάρος αγωνιστών, ως μέσο τελικά πλήρους χειραγώγησης, ως μέσο για την ανάπτυξη και ισχυροποίηση της παρέμβασης του ταξικού αντίπαλου μέσα στο Κόμμα και το ταξικό κίνημα. Υπάρχει λοιπόν μια σχετικά νέα απαίτηση, από το Κόμμα πριν απ’ όλα και με βοήθεια προς την ΚΝΕ, να αντιμετωπιστεί το ζήτημα από ταξική σκοπιά ως πρόβλημα ιδιοκτησίας και εξουσίας ώστε να μη δημιουργούνται μύθοι και παγίδες ότι οι νέες τεχνολογίες, ανεξάρτητα ποιος είναι ο ιδιοκτήτης και για ποιο σκοπό τις χρησιμοποιεί, μπορούν να εξασφαλίσουν ευημερία κι ευτυχία. Ταυτόχρονα πρέπει και μπορεί να ενταθεί η ιδεολογική-πολιτική παρέμβαση του Κόμματος στο χώρο του διαδικτύου, η οποία δεν μπορεί να διεξάγεται στη βάση ατομικών πρωτοβουλιών, αλλά απαιτεί σχεδιασμό, κλιμάκωση, πολυμορφία.

-.-.-

Πώς το διαδίκτυο επενεργεί στη συνείδηση της νεολαίας;

Χρ. Μπαλωμένος: Το επίμαχο ζήτημα είναι να βοηθήσουμε τους νέους των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων ν’ αναπτύξουν τη συνείδηση της ταξικής τους θέσης. Μια συνείδηση που δύσκολα προλαβαίνουμε να παρέμβουμε για την ανάπτυξή της στα «μικρά διαλείμματα εργασίας» της νεολαίας. Από την άλλη, υπάρχει μια διαρκώς πιο μελετημένη κι επεξεργασμένη παρέμβαση της αστικής τάξης, που μεταφέρει τη διαίρεση της κοινωνίας στο ηλικιακό πεδίο. Πρόκειται για τη θεωρία του «χάσματος των γενεών». Η νέα γενιά, «η γενιά του 21^ου αιώνα», υποστηρίζουν πως κατέχει προηγμένες δεξιότητες χειρισμού κι αξιοποίησης των νέων ηλεκτρονικών προϊόντων, του νέου λογισμικού, των διαδικτυακών δυνατοτήτων, χαρακτηρίζεται από μια κλίση προς το κινητό τηλέφωνο και την ηλεκτρονική κοινωνική δικτύωση, είναι συμβατική χωρίς ριζοσπαστικές-επαναστατικές διαθέσεις, αλλά και δεν είναι πολιτικά αδιάφορη, καθώς διαπνέεται από ιδέες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, το σεβασμό στ’ ανθρώπινα δικαιώματα και τέλος έχει προτίμηση σ’ ευέλικτες και χαλαρές μορφές εργασίας, που της αφήνουν ελεύθερο χρόνο για ψυχαγωγία, παιχνίδι, μάθηση, άθληση και άλλες δημιουργικές δραστηριότητες κοινωνικής συναναστροφής μέσα από το facebook, το twitter, την ανταλλαγή mp3 κλπ.

Γρ. Λιονής: Σίγουρα ορισμένα από αυτά τα χαρακτηριστικά είναι υπαρκτά, αλλά όλα μαζί μπορεί να τα συναντήσει κανείς σ’ έναν αριθμό παιδιών των μεσαίων και ανώτερων αστικών στρωμάτων που εξακολουθούν να έχουν λυμένα τα βιοποριστικά τους προβλήματα. Σήμερα ο νέος της εργατικής-λαϊκής οικογένειας «σκοτώνεται» για μια θέση 10ωρης και 7ήμερης δουλειάς που σε πολλές περιπτώσεις είναι κι απλήρωτη. Αυτό το προφίλ, που συνοδεύεται με κολακευτικά σχόλιο, του τύπου «ηγέτης του 21^ου αιώνα», είναι πολύ βολικό για τις νέες εργασιακές συνθήκες της μισοπασχόλησης, της ανέχειας και της ανεργίας και δεν πρόκειται ν’ αλλάξει όπως οι ίδιοι ομολογούν.

Πλασάρουν ως λύση στις συνθήκες εργασιακής γαλέρας το διαδίκτυο, ώστε να περνάς «δημιουργικά» τον ελεύθερό σου χρόνο κάνοντας ό,τι δεν έκανε η προηγούμενη γενιά που δούλευε διαρκώς: Ζήσε τη ζωή σου και ψυχαγωγήσου, ανάπτυξε την κοινωνικότητά σου και τα ταλέντα σου στο διαδίκτυο.

Μέσω του internet και των όλο και νεότερων ανακαλύψεών του, facebook, e-books και μια σειρά άλλες «καινοτόμες» δραστηριότητες, καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια να οργανωθεί ο ελεύθερος χρόνος της νεολαίας. Από τη μια προετοιμάζουν την ελίτ των γκουρού των νέων τεχνολογιών για τη διεύθυνση της καπιταλιστικής παραγωγής και από την άλλη μια υποταγμένη, χειραγωγημένη κι αόρατα επιτηρούμενη σε κάθε της βήμα εργατική τάξη. Γι’ αυτό δεν υπάρχει μεγαλύτερη αφέλεια από το να παρασύρεται κανείς από τη μαγεία των μορφών κοινωνικής δικτύωσης και να πιστεύει πως ξέρει ν’ αποφεύγει τις κακοτοπιές.

Εν τέλει, βασικό να κατανοηθεί είναι πως προσπαθούν να επιδράσουν στον τρόπο σκέψης, στον τρόπο κοινωνικοποίησης, ν’ αξιοποιήσουν τη σημασία που έχουν αυτά τα τεχνολογικά μέσα για τη νέα γενιά για να συκοφαντηθούν οι σημερινές μορφές κοινωνικής οργάνωσης της εργατικής τάξης, τα σωματεία κλπ. Το διαδίκτυο δεν είναι ταξικά ουδέτερο, παρόλο που παρουσιάζεται και φαίνεται ως τέτοιο.

Ποια είναι η θέση του ΚΚΕ και πώς πρέπει να δράσει για ν’ αντιμετωπίσει την παραπάνω κατάσταση;

Γρ. Λιονής: Δεν χωράει αμφιβολία ότι η σημερινή νεολαία και ιδιαίτερα οι έφηβοι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την πολυσυζητημένη blogόσφαιρα για ενημέρωση κι επικοινωνία, ακόμη και για να εκφραστούν.

Από τη μεριά μας, φυσικά δεν είμαστε αρνητές του διαδικτύου. Αντίθετα δώσαμε σημασία στην παρουσία μας στο διαδίκτυο. Θυμίζω πως το Κόμμα μας ήταν από τα πρώτα που αξιοποίησαν το internet, τόσο στη διάδοση των θέσεών του όσο και στην εφημερίδα του, το «Ριζοσπάστη».

Αυτόν το δρόμο πρέπει να συνεχίσουμε. Να εντείνουμε την ιδεολογική και πολιτική παρέμβασή μας στο διαδίκτυο, ν’ αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες αυτού του μέσου για να προσεγγίσουμε καλύτερα τις μικρότερες ηλικίες. Ν’ απευθυνθούμε στη δική μας νεολαία για να βρούμε με ευθύνη του Κόμματος νέες και πρωτότυπες, ακόμη πιο κατάλληλες μεθόδους αξιοποίησής αυτών των τεχνολογιών.

Όμως είναι ανάγκη να επιτεθούμε σε αντιλήψεις περί διαδικτυακών κινημάτων και να εξηγήσουμε καλύτερα την ανάγκη περιφρούρησης συντρόφων και οπαδών ή της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Για το λόγο αυτό, η δική μας απάντηση δεν μπορεί να δοθεί μόνο μέσ’ από αυτά τα μέσα, πόσο δε μάλλον με τον τρόπο που η αστική τάξη τ’ αξιοποιεί, αλλά κυρίως στο δικό μας προνομιακό πεδίο: Στη ζωντανή κοινωνική συναναστροφή και δραστηριότητα, στο σχολείο της ταξικής πάλης, της πραγματικής ζωής και όχι της διαμεσολαβημένης από τα διάφορα κέντρα της αστικής εξουσίας. Σ’ αυτό το πεδίο μπορεί κανείς ν’ αξιοποιήσει δημιουργικά τη νέα τεχνολογία.

Χρ. Μπαλωμένος: Ο ελεύθερος χρόνος της νεολαίας αποκτά μεγαλύτερο βάρος ποσοτικά και ποιοτικά και δε νοείται πια παρέμβαση στη νεολαία χωρίς την ενασχόλησή μας με την οργάνωση του ελεύθερου χρόνου της με μορφές μάλιστα ελκυστικές, ενδιαφέρουσες, δυναμικές. Δε φτάνει πια η παρέμβασή μας την ώρα της δουλειάς και του σχολείου. Χρειάζεται να καλλιεργήσουμε, ν’ αναδείξουμε άλλο τρόπο ζωής, άλλα πρότυπα.

Πεδίο ταξικής πάλης είναι ο πολιτισμός και η ψυχαγωγία και μάλιστα πολύ σύνθετο, όσο και αποδοτικό. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως δεν μπορεί μια πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητά μας για τη νεολαία να είναι μία φορά το χρόνο στο Φεστιβάλ. Χρειάζεται να μπουν οργανωτικές, πολιτικές και ιδεολογικές βάσεις για μόνιμη και σταθερή παρέμβαση, ξεκινώντας από τις μεγάλες πόλεις που συγκεντρώνονται περισσότερες δυνάμεις νέων στις γραμμές μας. Η εμπειρία, τόσο η κεντρική όσο και από Οργανώσεις που επιχείρησαν ν’ αναπτύξουν κάποια πολιτιστική δραστηριότητα, δείχνει πως, όταν ανοίγουμε όλα τα μέτωπα πάλης μας, πολλαπλασιάζονται οι δυνάμεις μας. Αυτό στη νεολαία μπορεί να λειτουργήσει δυναμικά και κυρίως διαπαιδαγωγητικά. Το ζητούμενο δεν είναι απλά να παρέμβουμε όπου ψυχαγωγείται και αθλείται η νεολαία, αλλά να της δώσουμε εμείς τη δυνατότητα ν’ αναπτύξει τη δημιουργικότητα και τα ενδιαφέροντά της σ’ ένα πλατύ πεδίο που ξεπερνά την ατομικότητα: Στο κοινωνικό, ιστορικό πεδίο, το μόνο όπου μπορεί να πάρει και να δώσει ό,τι μπορεί ο άνθρωπος περισσότερο.

Το Κόμμα μας είναι δημιουργικό και διαρκώς εξελισσόμενο. Σε όλες τις επεξεργασίες του μετά από τις ανατροπές αντιμετωπίζει τη ζωή διαλεκτικά στην κίνηση και τις αντιφάσεις της. Με δημιουργικότητα και διορατικότητα πρέπει να σκύψουμε και πάνω στη νεολαία αν θέλουμε να δει το φωτεινό μέλλον της ανθρωπότητας.

Στο ίδιο τεύχος ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει το άρθρο της συγγραφέα εύης κοντόρα και τη σχετική ενότητα για την επίδραση του παιδιού στα παιδιά.

Πέραν της κομεπ, η κε του μπλοκ συνιστά στους σφους αναγνώστες να ακολουθήσουν αυτό το σύνδεσμο και να δουν παλιότερη σχετική αθρογραφία του ριζοσπάστη ήδη από το μακρινό 2000 στην πρωτοπόρο στήλη κόκκινο δίκτυο!