Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2008

Σταλινικό καλτ

Δεν θα μπορούσε φυσικά παρά να υπάρξει άμεση απάντηση στο προηγούμενο ποστ, την οποία βάση του νόμου περί μμε, δημοσιεύουμε στο ίδιο ακριβώς σημείο.

Τον απρίλη του 1924, ο Στάλιν έγραφε:
"Είναι δυνατόν να πετύχουμε την ελική νίκη του σοσιαλισμού σε μία μόνη χώρα, χωρίς τις συνδυασμένες προσπάθειες των εργατών μερικών αναπτυγμένων οικονομικά χωρών;
Όχι, δεν είναι δυνατόν..."

Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς και πού να πρωτοσταθεί;
Στην ημερομηνία (χωρίς ημέρα είναι σκέτο μηνία;); Οι... "θέσεις του Απρίλη" του συντρόφου Ιωσήφ είναι λίγους μόλις μήνες πριν το λανσάρισμα της επεξεργασίας για σοσιαλισμό σε μία μόνο χώρα που έγινε μέσα στον ίδιο χρόνο.
Ή μήπως στην ακαταμάχητη επιχειρηματολογία, που είναι το αγαπημένο "λογοτεχνικό ύφος" του Στάλιν και το χρησιμοποιεί συχνά-πυκνά σε διάφορα έργα του;
Είναι μήπως έτσι; (ωχ λες;) Όχι, δεν είναι (λυπάμαι χάσατε, τζάμπα ελπίζατε).
Τρέχα γύρευε τώρα το γιατί.

Ας προβούμε όμως στην απαραίτητη ιστορική αποκατάσταση.
Ο σύντροφος με το μουστάκι δε σταματάει σε αυτό το ξερό "όχι" τον συλλογισμό του, αλλά τον συνεχίζει παρακάτω και τον τεκμηριώνει με επιχειρήματα. Δεν το κάνει βέβαια σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά τι να κάνουμε -που έλεγε κι ο λένιν-, αυτό τον ηγέτη έχουμε, αυτόν αγαπήσαμε και ως ένα βαθμό προσωπολατρέψαμε.
Επίσης, ο προσεκτικός αναγνώστης θα έχει ήδη προσέξει ότι ο Στάλιν δε μιλάει παρά μόνο για την τελική νίκη του σοσιαλισμού σε μία μόνο χώρα και όχι για την αρχική επικράτηση της επανάστασης σε μια χώρα και την οικοδόμηση το σοσιαλισμού.
Σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ σημαντικό να ορίσουμε τι ακριβώς σημαίνει σοσιαλισμός, τελική νίκη και οικοδόμηση. Επειδή όμως μπορεί να μας πάρει μέχρι το πρωί και σε συμφωνία να μη φτάσουμε, ας δώσουμε το λόγο στον ίδιο τον στάλιν:

"Οι προσπάθειες μιας χώρας είναι αρκετές για την ανατροπή της αστικής τάξης. Αυτό είναι που μας διδάσκει η ιστορία της επανάστασής μας. Για την τελική νίκη του σοσιαλισμού, για την οργάνωση της σοσιαλιστικής παραγωγήης, οι προσπάθειες μιας χώρας, ειδικά μιας αγροτικής χώρας όπως η δική μας, δεν είναι αρκετές. Για να το πετύχουμε αυτό χρειαζόμαστε τις προσπάθειες του προλεταριάτου αρκετών αναπτυγμένων χωρών. Αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό της λενινιστικής θεωρίας για την προλεταριακή επανάσταση".

Χμ, μάλιστα...
Ώστε τελική νίκη του σοσιαλισμού είναι η οργάνωση της σοσιαλιστικής παραγωγής. Δεν ξέρω αν αυτό είναι σωστό, ξέρω πάντως σίγουρα ότι ο Στάλιν αναίρεσε πολλές φορές στη συνέχεια αυτό που είχε γράψει...

Αν υποθέσουμε όμως ότι αυτό το σημείο είναι κάπως σκοτεινό, υπάρχει κι ένα άλλο που το φωτίζει καθαρά και ξάστερα. Ας δώσουμε το λόγο και πάλι στο σύντροφο με το μουστάκι για ένα τελειωτικό χτύπημα:
"Το κράτος θα διατηρηθεί σε μας ακόμα και την περίοδο του κομμουνισμού; Ναι, θα διατηρηθεί, εάν δεν διαλυθεί η καπιταλιστική περικύκλωση, εάν δεν περιοριστεί ο κίνδυνος των ένοπλων επιθέσεων από το εξωτερικό" (!!!...!!!)
Ώστε κομμουνισμός σε μία χώρα ήταν το σωστό σύνθημα; Και μάλιστα υπό συνθηκες καπιταλιστικής περικύκλωσης; Ιντερεσάντε...
Νομίζω ότι τα σχόλια περισσεύουν. Η μόνη απορία που έχω είναι γιατί λέγαμε φαντασμένο τον χρουτσόφ που μιλούσε το 60 για πέρασμα στον κομμουνισμό; Και τι θα έπρεπε να πούμε κατ' αντιστοιχία σε αυτή την περίπτωση;

Αυτή τη μνημειώδη φράση τη βρίσκουμε στο κείμενο του Domenico Losurdo στο οποίο αναφερθήκαμε και στο χτεσινό σημείωμα και η υποσημείωση μας παραπέμπει στα Ζητήματα Λενινισμού, αλλά σε ξενόγλωσση έκδοση (θα το ψάξω εν καιρώ να το βρω και στην ελληνική). (Τα πρώτα αποσπάσματα του στάλιν είναι από αφιέρωμα της ΔΕΑ για τον Οκτώβρη σε άρθρο του Μήτσου Γκορίτσα με παραπομπή στην ξενόγλωσση ιστοσελίδα marxists.org.. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου).

Ο Losurdo ασκεί μετριοπαθή κι ανώδυνη κριτική, από αρκετά "φιλοσταλινική σκοπιά" και σε άλλα σημεία, όχι στη θέση-μαργαριτάρι περί ύπαρξης κράτους στον κομμουνισμό.
Λέει πχ ότι το κράτος πέρα από τη λειτουργία της εσωτερικής καταστολής απέναντι στα υπολείμματα της εγχώριας άρχουσας τάξης (που σταδιακά εξαλείφεται) και τον εξωτερικό ταξικό εχθρό (που είναι πιο μακροχρόνια και διατηρείται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα) επιτελεί επιπρόσθετα και μια τρίτη λειτουργία, το -κατά τον στάλιν- "έργο της οικονομικής οργάνωσης και το πολιτιστικό μορφωτικό έργο των οργάνων του κράτους μας".

Δεχόμενοι αυτή τη διεύρυνση του λενινιστικού ορισμού του κράτους (όργανο ταξικής κυριαρχίας και καταπίεσης στα χέρια της εκάστοτε άρχουσας τάξης) που στο κάτω-κάτω πατάει σε μια εμπειρία και δεν είναι καθόλου αυθαίρετη, μπορούμε να κατανοήσουμε ως ένα βαθμό τη (δυσπρόσιτη η αλήθεια είναι) λογική μιας άλλης σουρεαλιστικής ρήσης του στάλιν σύμφωνα με την οποία επεδίωκε: "περισσότερο κράτος για να μην υπάρχει κράτος".
Όμως ό,τι παραχώρηση κι αν κάνουμε, όση καλή διάθεση κι αν έχουμε, αυτά τα περί κομμουνιστικού κράτους δε σώζονται με καμία δύναμη.

Κατόπιν τούτου σύντροφοι, ας βροντοφωνάξουμε όλοι μαζί.
Ζήτω η κομμουνιστική, κρατική κοινωνία και το πανανθρώπινο αγαθό του κρατισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια: