Το ΟΧΙ του Κάππου

Σήμερα, στην επέτειο του όχι, το κυριακάτικο ιστορικό ένθετο της κε του μπλοκ περιλαμβάνει ένα παλιό άρθρο του κώστα κάππου, ο οποίος στην εποχή του είχε πει κάποια δικά του περήφανα «όχι». Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε τον ιούλιο του 91’ στο έθνος, με τον τίτλο «επιτακτική ανάγκη η ανασύνταξη του κκε» και είναι γραμμένο σε μια δύσκολη περίοδο, όπου το κόμμα είχε μόλις απαλλαχτεί από την αναθεωρητική σκουριά των ανανεωτών που επιχείρησαν να το διαλύσουν και να το διαχύσουν στο συνασπισμό, και προχωρούσε προς την ανασύνταξή του. Ωστόσο η κε του μπλοκ το (ανα)δημοσιεύει, θεωρώντας ότι ο σφος αναγνώστης μπορεί να βρει προεκτάσεις στη σημερινή συγκυρία, να κάνει παραλληλισμούς και να… βγάλει συμπεράσματα (sic).

Ο χαρίλαος φλωράκης σε συνέντευξη στις 15-7-1991 στο έθνος υποστηρίζει ότι το κκε έδωσε δείγμα γραφής και ως κοινωνική δύναμη και ως αντιπολίτευση και όταν άγγιξε τις δομές της εξουσίας το 1944 με την πεεα και το 1989 με την κυβέρνηση τζανετάκη. Η επίκληση της κυβέρνησης τζανετάκη ως δείγμα γραφής για το κκε αποτελεί πρόκληση και υποτιμάει τη νοημοσύνη των κομμουνιστών.

Οι κομμουνιστές ξέρουν ότι τα κομμουνιστικά κόμματα συνεργάζονται βασικά στα πλαίσια της ενότητας δράσης της εργατικής τάξης, δηλ στα πλαίσια των συνδικάτων και σε επιμέρους ζητήματα, με κόμματα που έχουν ισχυρή επιρροή στην εργατική τάξη, όπως είναι τα σοσιαλιστικά και τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Ακόμη ξέρουν ότι σε κυβερνητικό επίπεδο συνεργάζονται μόνο σε περίπτωση φασισμού ή εθνικοαπελευθερωτικού πολέμου. για το τελευταίο βέβαια υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις.

Η γνώση αυτή έχει προέλθει από συγκεκριμένη, πλούσια πείρα από την ιστορία του κκε. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

Το 1922, μετά τη μικρασιατική καταστροφή, ο γιάννης κορδάτος, γενικός γραμματέας του σεκε (κατόπιν κκε), αρνήθηκε να συμμετάσχει ως κόμμα σε κυβέρνηση με αστικές δυνάμεις με επικεφαλής τον μετέπειτα δικτάτορα ιωάννη μεταξά. (Η θέση αυτή ήταν σωστή βέβαια και από την άποψη ότι τότε υπήρχε ή έτεινε να δημιουργηθεί επαναστατική κατάσταση και δεν έπρεπε να συμμετάσχει σε κυβέρνηση που είχε στόχο να εκτονώσει την κατάσταση και να σταθεροποιήσει το οικονομικοκοινωνικό σύστημα).

Το 1936 υπογράφτηκε το σύμφωνο παλλαϊκού μετώπου-φιλελευθέρων για ψήφο ανοχής σε ενδεχόμενη κυβέρνηση φιλελεύθερων με την προϋπόθεση ότι θα εκδημοκρατιστεί η πολιτική ζωή και θα χτυπηθεί ο φασισμός που ήταν επί θύραις.

Το 1940 ο ν. ζαχαριάδης, γενικός γραμματέας του κκε, κάλεσε με γράμμα του τον ελληνικό λαό σε αγώνα ενάντια στους φασίστες επιδρομείς.

Τέλος το 9^ο συνέδριο του κκε το 1973 κάλεσε το λαό σε πανεθνικό αντιδικτατορικό μέτωπο (με αστικές πολιτικές δυνάμεις) πάλης {…} για την ανατροπή της χούντας, τη σύγκληση συντακτικής συνέλευσης, για την εξασφάλιση της ελεύθερης έκφρασης της θέλησης του λαού.

Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η συμμετοχή στις κυβερνήσεις τζανετάκη-ζολώτα είναι έξω από κάθε αρχή και προηγούμενο. Δεν ήταν ούτε επιμέρους συνεργασία με κόμμα που έχει ισχυρή επιρροή στην εργατική τάξη ούτε κίνδυνο φασισμού ή πολέμου αντιμετώπιζε ο λαός. Για αυτό ήταν ανεπίτρεπτο σφάλμα.

Ο χ.φ. βέβαια, σύγκρινε την κυβέρνηση τζανετάκη με την πολιτική επιτροπή εθνικής απελευθέρωσης (πεεα). Η πεεα όμως είχε στόχο να οργανώσει την πάλη του λαού ενάντια στους φασίστες κατακτητές και να λύσει το πρόβλημα της πολιτικής εξουσία προς όφελος της εργατικής τάξης και στηριζόταν βέβαια στον οπλισμένο λαό. Κατά συνέπεια το ένα με το άλλο είναι τουλάχιστον άσχετα.

Η συμμετοχή στις κυβερνήσεις τζανετάκη-ζολώτα από άποψη συνεπειών μπορεί να συγκριθεί με την κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» του 1944. Πραγματικά τότε το κκε, παρά το γεγονός ότι η αστική τάξη «έλιωνε νεκρή με τους νεκρούς» και αποτελείτο από «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες», όπως έλεγε ο γ. σεφέρης, συνθηκολόγησε και παράδωσε την εξουσία. Με τη συμφωνία του λιβάνου και αργότερα της καζέρτας δέχτηκε να μπει σε κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον γ. παπανδρέου, να αναλάβει ασήμαντα υπουργεία, αφήνοντας τα υπουργεία-κλειδιά για την εξουσία στην αστική τάξη, και δέχτηκε ακόμη ως διοικητή των στρατιωτικών δυνάμεων τον άγγλο στρατηγό σκόμπι. Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι διέθετε την πλειοψηφία του ελληνικού λαού και 130.000 περίπου οπλισμένο λαό. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά και συμπυκνώνονται στον αφοπλισμό του λαού και την παλινόρθωση της πλουτοκρατικής ολιγαρχίας.

Δυστυχώς τα παθήματα δεν έγιναν μαθήματα. Το 1989 το κκε, αφού προηγούμενα είχε παραιτηθεί από βασικές θέσεις του επαναστατικού κινήματος (εοκ, νατο, μεταρρυθμίσεις) με το κοινό πόρισμα κκε-εαρ, συμμετείχε, με πρόσχημα την κάθαρση, στην κυβέρνηση τζανετάκη και κατόπιν στην κυβέρνηση ζολώτα. Έτσι, έδωσε πιστοποιητικά δημοκρατικότητας στη νδ και τη δυνατότητα να υποτάξει την χώρα παραπέρα στον ιμπεριαλισμό, να αφαιρέσει βασικά κατακτημένα δικαιώματα από την εργατική τάξη και να δυναμώσει τον αυταρχισμό (αντιαπεργιακός νόμος, τρομονόμος), που έφτασε μέχρι τη δολοφονία του ν. τεμπονέρα και τεσσάρων άλλων πολιτών. Όλα αυτά περιόρισαν στο ελάχιστο την αξιοπιστία του κκε, απογοήτευσαν την εργατική τάξη, αφόπλισαν το μαζικό λαϊκό κίνημα.

Υπάρχει βέβαια ο αντίλογος. Αν δε σχηματιζόταν κυβέρνηση, θα παραγράφονταν τα σκάνδαλα. Η απάντηση είναι απλή: η μόνη παράταξη που μπορούσε να κάνει πραγματική και αδιάβλητη κάθαρση ήταν τότε ο συνασπισμός με επικεφαλής το κκε. Κατά συνέπεια όταν ήρθε η σειρά του με βάση το σύνταγμα να πάρει εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης, έπρεπε να σχηματίσει κυβέρνηση από στελέχη του συνασπισμού ή προσωπικότητες με πρόταγμα την κάθαρση και να ζητήσει να τη στηρίξουν τα δυο μεγάλα κόμματα, νδ-πασοκ.

Αν δε τη στήριζαν, θα αναλάμβαναν την ευθύνη για την παραγραφή των σκανδάλων. Αλλά για λόγους που δεν εξηγήθηκαν, αυτό δεν έγινε.

Υπάρχει βέβαια κι ο αντίλογος των θεσμικών μέτρων. Γίνεται όμως πολύς θόρυβος ουσιαστικά για το τίποτα. Μπροστά στον εξευτελισμό του σοσιαλισμού με τη διακήρυξη του συνασπισμού ότι «άλλαξε η δεξιά» και ότι πρέπει να εξασφαλιστεί η συνεργασία των τάξεων και ακόμη με την υποδοχή του μπους με χειροκροτήματα η αμοιβή ήταν ελάχιστη.

Ο β.ι. λένιν σε ανάλογη περίπτωση έγραφε: η αμοιβή για την έσχατη ταπείνωση του σοσιαλισμού {…} για τη διαφθορά της σοσιαλιστικής συνείδησης των εργατικών μαζών –της μοναδικής αυτής βάσης που μπορεί να μας εξασφαλίσει τη νίκη- η αμοιβή για όλα αυτά είναι τα πομπώδη σχέδια για κάτι τιποτένιες μεταρρυθμίσεις (λένιν, τι να κάνουμε;)

Κατά συνέπεια η συμμετοχή ήταν σφάλμα. Αλλά η καθοδήγηση του κκε δεν το αναγνωρίζει. Φαίνεται ότι είναι επαγγελματική ασθένεια για το κκε η λήθη στα λάθη. Άλλωστε το ίδιο σχεδόν έγινε και με την κυβέρνηση της εθνικής ενότητας το 1944.

Στη συνέντευξη που αναφέρθηκε στην αρχή ο χφ υποστηρίζει επίσης ότι το κκε θα δεχόταν τις εκλογές αν «επρόκειτο να δώσουν μια προοδευτική εναλλακτική λύση». Η τοποθέτηση αυτή μετά τη διάσπαση του συνασπισμού δίνει την αίσθηση ότι το κκε επιδιώκει τη συνεργασία με το πασοκ σε κυβερνητικό επίπεδο. Αυτό δε θα ήταν σωστό. Η εργατική τάξη θέλει το κκε ανεξάρτητο και αυτοτελή πόλο και όχι μεσολαβητή μεταφοράς της ψήφου πότε στη νδ, πότε στο πασόκ. Όσοι θέλουν να πάνε στο πασοκ ή τη νδ μπορούν να πάνε μόνοι τους. Δεν χρειάζονται μεσολαβητή.

Ύστερα από όλα αυτά είναι φανερό ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να υπάρξει κομμουνιστικό κόμμα καθοδηγητής της ταξικής πάλης, υπερασπιστής των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, στήριγμα για τους εργαζόμενους που τους εκμεταλλεύεται και τους καταπιέζει το κεφάλαιο.