Η απελευθέρωση κι οι απελεύθεροι

Εάν η ελευθερία είναι η συνείδηση της αναγκαιότητας, μαρξιστικά μιλώντας, το 44' έμεινε στου δρόμου τα μισά, γιατί η πρωτοπορία του κινήματος δε συνειδητοποίησε την αναγκαιότητα  να οδηγήσει τον απελευθερωτικό αγώνα ως το τέλος, να απαλλάξει το λαό από τους δυνάστες του και να δώσει στην απελευθέρωση διπλή σημασία, εθνική και κοινωνική, γιατί η πρώτη χωρίς τη δεύτερη είναι μετέωρο βήμα στο κενό, χωρίς αίσιο τέλος, όπως γίνεται συνήθως στις ταινίες της Φίνος Φιλμς.



Κι ο λαός δε νιώθει αφέντης στον τόπο του κι ελεύθερος, αλλά... απελεύθερος, σαν το δούλο που του χάρισε ο αφέντης την ελευθερία του, μισή και χωρίς δικαιώματα, μια μεσοβέζικη κατάσταση, που δεν ταυτίζεται με την προηγούμενη σκλαβιά, αλλά την αναπαράγει έμμεσα σε μια σειρά άλλα επίπεδα.

Το ίδιο περίεργος είναι κι ο εορτασμός της σημερινής επετείου, που αναπαράγει την αμηχανία της άρχουσας τάξης μπροστά στην Εαμική εποποιία και τα ιστορικά γεγονότα. Οι επίσημες αρχές τιμούν και γιορτάζουν την είσοδο της χώρας στον πόλεμο κι όχι την απελευθέρωσή της, γιατί έτσι δεν είναι αναγκασμένοι να μιλήσουν για το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τη δράση του, για το ΚΚΕ που ήταν ο βασικός αιμοδότης του (με την πιο συγκλονιστική κυριολεξία της έννοιας). Ή για τους "όρκους πίστης" του Παπανδρέου στη λαοκρατία, κάτω από την πίεση μιας κατακόκκινης πλατείας και ενός ορμητικού, λαϊκού χείμαρρου, που δίδαξαν πολλά τον επόμενο παπατζή της οικογένειας.
Ενώ το 40' θεωρούν ότι τους έρχεται" πιο βολικό" -με το ΚΚΕ σχεδόν διαλυμένο στην παρανομία- προτιμώντας να χρεώσουν το "ΟΧΙ" στα κατορθώματα του (δειλού κι άβουλου) δικτάτορα Μεταξά, που σύρθηκε από τα γεγονότα, παρά να προβάλουν το λαϊκό παράγοντα.

Ξέρεις τι είναι να πρέπει να μιλήσεις για την Καζέρτα, που ένας βασικό της σκοπός ήταν να απαγορέψει στον ΕΛΑΣ να μπει θριαμβευτής στην Αθήνα και τα μεγάλα αστικά κέντρα, για να μην τους φέρει προ τετελεσμένου; Για την υψηλή προστασία σε δωσίλογους και ταγματασφαλίτες, που θα τους φαίνονταν προσεχώς χρήσιμοι, στην επόμενη φάση των Δεκεμβριανών;
Να αναφέρεις τη μυστική συμφωνία των Άγγλων με τους Γερμανούς για την ομαλή εκκένωση των ελληνικών περιοχών, σε μια διαδικασία που θα έμοιαζε με πανηγυρική τελετή παραλαβής-παράδοσης υπουργείου, αν δεν ήταν ο ΕΛΑΣ; Ή τη στάση των"σύμμαχων Άγγλων" που άφηναν τους Γερμανούς να φύγουν ανενόχλητοι προς τα βόρεια, όπου θα αντιμετώπιζαν τον προελαύνοντα Κόκκινο Στρατό; Κι απέσπασαν 80 χιλιάδες στρατιώτες από τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά της ναζιστικής Γερμανίας, για να επιβάλουν την κυριαρχία τους σε μια ελεύθερη χώρα, που την ήθελαν απελεύθερη;

Τι να γιορτάσει λοιπόν από όλα αυτά η αστική τάξη; Και πώς να τα παρουσιάσει στο αφήγημά της; Αμήχανα, σαν την περιφέρεια Αττικής, που έστησε στην περσινή επέτειο τιμητικές πλακέτες, όπου ανέφερε ελάχιστες φορές (όσο λιγότερες μπορούσε) τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ; Και σαν το φυλλάδιο του Σύριζα Καισαριανής για το Σκοπευτήριο, που κατάπιε τη γλώσσα του για τους κομμουνιστές και τους ΕΑΜίτες που εκτελέστηκαν; Ξέρεις τι είναι να θες να καπηλευτείς το ιστορικό φορτίο ενός αγώνα και να ντρέπεσαι να πεις ποιον τον έκαναν, με διευθύνσεις και ονόματα; Και να θυμάσαι γενικά και αόριστα το λαό, που τον είχες ξεχάσει όταν μιλούσες για το Μεταξά και το ΟΧΙ "του";

Κι είναι άραγε καιρός να παίρνει ο λαός τέτοια επικίνδυνα διδάγματα από την ιστορία, για να φροντίσει να μην επαναληφθεί σαν φάρσα ή σαν τραγωδία και να την πάρει στα χέρια του, για να την γράψει ο ίδιος, σύμφωνα με την αναγκαιότητα της εποχής;
Πώς η ανάγκη γίνεται η ιστορία...
Κι αυτή τη φορά δε θα γίνει σιωπή, δε θα αφήσουμε κανέναν να την ξαναγράψει και να την παραχαράξει σαν νικητής, και να αποσιωπήσει τα γεγονότα που δεν τον βολεύουν -οπότε τόσο το χειρότερο για αυτά.

Και το γεγονός είναι ένα και αδιαμφισβήτητο.
Λαέ θυμήσου, το χώμα που πατάς,
λευτέρωσε ο Άρης και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ
(ή με όποια άλλη πιθανή παραλλαγή του συνθήματος.
Ακόμα και το "λευτέρωσε ο Μάρκος και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ", που είδα σε μια σύριζα-εναλλακτική σελίδα, είναι αποδεκτό).

Το ΕΑΜ μας έσωσε από την πείνα κι από τη σκλαβιά. Κι αν δεν κατάφερε πλήρως αυτό το τελευταίο -γλιτώνοντάς μας κι από τη μισθωτή σκλαβιά και τον κόσμο της εκμετάλλευσης που σαπίζει- καταφέρνει να φωτίζει το δρόμο μας σήμερα, ακόμα και μέσα από τα λάθη και τις ανεπάρκειές του. Ακόμα και μέσα από τα τραγούδια του.

Έλα και πάρ' την μόνος σου τη λευτεριά
Με τραγούδια, όπλα και σπαθιά

Υστερόγραφο
Τούτες τις μέρες που ο άνεμος της ιστορικής αναθεώρησης μας κυνηγά, μπορείτε να πετύχετε διάφορες ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις της Περιφέρειας ή εκπομπές στη δημόσια τηλεόραση, με τους αυτονόητους περιορισμούς, βεβαίως-βεβαίως. Μην τις χάσετε!
Όποιος δεν πέτυχε την εναγώνια προσπάθεια του χτεσινού πάνελ (και του "μειλίχιου" συντονιστή Π. Χαρίτου) να κόψει τη φόρα του Μαργαρίτη, που μιλούσε μάλιστα κι από άλλο Στούντιο, δεν έχει δει τίποτα.