Και που λες Βρετανία...

Δεν υπάρχει λόγος να παραμείνουμε, εφόσον δεν ξέρουμε πού πάμε και καθόμαστε στο πίσω κάθισμα...

Αυτή ήταν η δήλωση κάποιου ευρωσκεπτικιστή (νομίζω του Φάρατζ, αλλά είδα φευγαλέα το πλάνο και δεν παίρνω και όρκο) και είναι πολύ χαρακτηριστική του 'διακυβεύματος' που θα έλεγε στα καθ' ημάς κι ένας... αριστερός ευρωσκεπτικιστής, δηλ ένας δεξιός Εαακίτης, από Αράν ή Αρας -γιατί πώς αλλιώς μπορείς να χαρακτηρίσεις πολιτικά κάποιον που βάζει ως στόχο πάλης μόνο -ή κυρίαρχα- την έξοδο από την ευρωζώνη και μετά βλέπουμε, ώσπου να ωριμάσουν οι συνθήκες, ή κάποιος εγχώριος Φάρατζ, για να το θέσουμε σε δημοψήφισμα;

Αν όμως καθόταν στο μπροστινό κάθισμα, έστω και σαν συνοδηγός του γαλλογερμανικού άξονα, δηλ της Γερμανίας; Ή αν ήξεραν από πριν τον προορισμό (-Πού πάμε σύντροφε; -Στο αεροδρόμιο...); Και αν τελικά (κι αρχικά μπορώ να σου πω) το δημοψήφισμα δεν ήταν παρά ένα διαπραγματευτικό χαρτί, που κρατάνε στα χέρια τους οι Βρετανοί, για να παζαρέψουν αυτούς ακριβώς τους όρους και τη θέση τους στο ευρωπαϊκό όχημα -που είναι προφανώς γερμανικό, με ένα κομμάτι γαλλικής τεχνογνωσίας;

Αν όλα αυτά σας θυμίζουν κάτι από τα δικά μας τα περυσινά και την αιτιολόγηση της επιλογής του δημοψηφίσματος από τον Τσίπρα (το χαρτί που έπαιξε η κυβέρνηση στις περίφημες 17 ώρες) καλώς το κάνουν. Με τη διαφορά ότι άλλο διαπραγματευτικό βάρος έχει ως παίκτης το ελληνικό κράτος κι άλλο ο βρετανικός λέοντας, έστω και ξεδοντιασμένος, έστω και αν δεν είναι σε θέση να διεκδικήσει προφανώς τη μερίδα του λέοντος για την αστική τάξη του.

Δεν είναι όμως μια χρυσή ευκαιρία αποσταθεροποίησης, που θα πυροδοτήσει μια κρίση ντόμινο, για να καταρρεύσει σαν (χάρτινος) πύργος του Τζένγκα το οικοδόμημα της ΕΕ και μετά έχω φέρει για να παίξουμε Ταμπού (που είναι η ιερή αγελάδα της ΕΕ) και Τρίβιαλ, αν και ταιριάζει καλύτερα το Ρισκ και το Στρατέγκο στην κοφτερή, γεωστρατηγική μας θωριά.

Το ζήτημα όμςω είναι δούμε τη συγκεκριμένη κατάσταση κι όχι τις αφηρημένες επιθυμίες μας. Θέλω να πω ότι το ζήτημα δεν μπαίνει γενικά, ιδεολογιο-πολιτικά, αν δηλ μπορεί να γίνει ή όχι κρίκος ένα πιθανό Brexit και πώς τοποθετούμαστε απέναντι σε αυτό ή αν απαρνούμαστε συνολικά τους κρίκους και τα υποτάσσουμε όλα στο μεγάλο επαναστατικό άλμα ή κατά άλλους στη Δευτέρα Παρουσία (λες και πίστεψαν ποτέ στην πρώτη οι Φαρισαίοι). Η ανάλυσή μας οφείλει να είναι συγκεκριμένη και να διαβλέψει πως είτε βγει το BRexit είτε το BRemain, όχι απλά δε θα αλλάξει χέρια η εξουσία και δε θα κλονιστεί στο παραμικρό (που είναι σωστό) αλλά ότι βασικά δε θα υπάρξει καμία αλλαγή ούτε ως προς το ειδικό ζήτημα, δηλαδή δε θα υπάρξει κανένα BRexit, τουλάχιστον άμεσα, με τα υπάρχοντα δεδομένα. Γιατί η ψήφος και το αποτέλεσμα έχουν απλώς συμβουλευτικό κι όχι δεσμευτικό χαρακτήρα και γιατί καμιά πολιτική δύναμη της Βρετανίας δε σκοπεύει να αξιοποιήσει το αποτέλεσμα προς αυτήν την κατεύθυνση, παρά μόνο ως μοχλό πίεσης, για να αποσπάσεις κάποιες υποχωρήσεις. Δεν ξέρω αν αυτό επιβεβαιώνει θεωρητικά το σχήμα της αλληλεξάρτησης, αλλά κατά τη γνώμη μου, κανείς στρατηγικός παίκτης δεν επιδιώκει αυτή τη στιγμή το BRexit. Ακόμα και οι ΗΠΑ, που είναι προνομιακός εταίρος-καθοδηγητής της Βρετανίας, την προτιμά ασφαλώς εντός ΕΕ, για να (προσπαθήσει να) ελέγξει καταστάσεις κι όχι αποσπασμένη εκτός παιχνιδιού.

Συμπερασματικά, αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι η έξοδος ή η παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ. Το να πιστεύει κανείς το αντίθετο, είναι σα να πιστεύει πως στο δικό μας περυσινό δημοψήφισμα, αυτό που κρινόταν ήταν αν θα έχουμε συμφωνία ή όχι (δηλ GRexit) κι όχι οι όροι με τους οποίους θα έκλεινε αυτή η τελευταία. Οι αστοί δεν έχουν πιεστεί/υποχρεωθεί να κάνουν αυτό το δημοψήφισμα και δεν πρόκειται να μας χαρίσουν το όπλο που θα ακυρώσει μια στρατηγική τους επιλογή. Ακόμα κι αν γινόταν κάτι τέτοιο όμως, θα έγραφαν πολύ απλά το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμά του στα κατάστιχά τους, όπως έκαναν δηλ πολλές φορές μέχρι σήμερα, για την επικύρωση κάποιας συνθήκης (Ευρωσύνταγμα, Μάαστριχτ) όπου ήταν συνταγματικά υποχρεωμένοι να καταφύγουν στη λαϊκή ετυμηγορία.

Υπάρχουν δυο ακόμα παράμετροι.
Η πρώτη είναι η ταξική λύσσα με την οποία υπερασπίζεται το BRemain ένα μεγάλο τμήμα της βρετανικής (και όχι μόνο) αστικής τάξης, σε βαθμό που κάποιες επιχειρήσεις να αφήνουν στην άκρη τα προσχήματα και να υποδεικνύουν στους υπαλλήλους τους ποια είναι η πολιτική της εταιρίας και η επιθυμητή εξέλιξη που εξυπηρετεί τα συμφέροντά της (χωρίς βέβαια να προσπαθούν να επηρεάσουν στο παραμικρό -αλίμονο!- την κρίση του προσωπικού, απλώς κουβέντα να γίνεται, δεν μπορεί να μιλάμε συνέχεια για τον καιρό, σαν νερόβραστοι Άγγλοι). Το μόνο που δεν έχει γίνει ακόμα, είναι ξέρω εγώ στην ανάκρουση των εθνικών ύμνων πριν από του αγώνες του EURO, εκεί που ακούγεται από τα μεγάφωνα η έκκληση να σηκωθούν για τον ύμνο της πρώτης ομάδας και να παραμείνουν όρθιοι για αυτόν τη δεύτερης, να πουν κάτι σαν: ladies and gentlemen, please BRemain standing for the national anthem of...

Απ' όσο ξέρω πάντως, κανείς δεν αμφισβητεί πως η πλειοψηφία της αστικής τάξης έχει ταχθεί υπέρ της παραμονής, κι ένα μειοψηφικό κομμάτι υποστηρίζει την έξοδο-αποχώρηση, ενώ ένα τρίτο ταλαντεύεται, όπως δείχνει πχ η στάση του Μέρντοχ που μοίρασε τα κουκιά και τις εφημερίδες του, σαν τους (λέμε τώρα) ταλαντευόμενους Εαμίτες παππούδες, που ψήφιζαν ΚΚΕ, αλλά έβγαζαν τους συγγενείς τους να ψηφίσουν ΠαΣοΚ, για να μη βγει η (μπλε) Δεξιά.

Θέλω να υπενθυμίσω όμως πως αντίστοιχα λυσσαλέα ήταν κι η αντίδραση της δικής μας αστικής τάξης στο περυσινό δημοψήφισμα, χωρίς αυτό να καθορίζει το χαρακτήρα του ή να αλλάζει κάτι ως προς την ουσία. Δεν είναι ο ετεροκαθορισμός από τον αντίπαλο που καθορίζει τη δική μας στάση, ούτε αποτελεί πάντα ασφαλές κριτήριο για την εκτίμηση των γεγονότων ο γνωστός τακτικός κανόνας που λέει: ό,τι δε συμφέρει τον αντίπαλό μου, είναι προς το δικό μου συμφέρον.

Δεύτερη και τελευταία παράμετρος, το Lexit,  που στηρίζουν το νέο ΚΚΒ και άλλες δυνάμεις, επιχειρώντας να οριοθετήσουν σαφώς τη δική τους διακριτή λογική από τον ακροδεξιό εθνικιστή Φάρατζ και τους ομοίους του. Κάποιοι αριστεροχωριανοί θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την τακτική επιλογή ενάντια στο "κοντόφθαλμο και σεχταριστικό ΚΚΕ που παραμένει στην καθαρότητα του 'ούτε-ούτε' κι εξισώνει τους δύο πόλους". Εγώ δε νομίζω ότι χρειάζεται να το παίξουμε έξυπνοι και να υποδείξουμε στους Βρετανούς συντρόφους τι στάση θα κρατήσουν. Κι έχω την εντύπωση πως ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς ή όχι τηρούν μια στάση που νιώθεται (όπως λέει κι ο ποιητής).

Αυτό που δεν έχω καταλάβει είναι ποια ακριβώς δικαίωση νιώθουν οι διάφοροι αριστεροχωριάτες για τους Βρετανούς και ποιες αναλογίες βρήκαν με τη δική τους στάση. Εκτός κι αν θεωρούν πως το ΚΚΒ έκανε πχ προεκλογική λεζάντα στον αντίστοιχο Βρετανό Τσίπρα και χειροκρότησε, έτσι για την ξεφτίλα του πράγματος, τον αντίστοιχο Βρετανό Καμμένο (δηλ το Φάρατζ) ή έκανε κοινές συγκεντρώσεις, στοιχιζόμενο άκριτα στην ίδια καμπάνια, τη μεγαλειώδη συγκέντρωση του ΟΧΙ και δε συμμαζεύεται.

Κλείνοντας, το ψευτοδίλημμα άραγε θα το λέγαμε false dilema (isn't it?) ή μήπως υπάρχει άλλη φράση που να το αποδίδει καλύτερα;