Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2017

Ανα-νίψον ανομήματα

(τα απόνερα ενός κειμένου και μιας... εξεταστικής -όχι στη βουλή)

Ας ξεκινήσουμε με ένα υστερόγραφο στο χτεσινό κείμενο, που το έγραψα κάπως βιαστικά κι έτσι δεν μπήκε στη θέση του.

Μπορεί ο Κούλης να μπερδεύει το Βολταίρο με το Ρουσό, όπως η αστική δημοκρατία μπερδεύει στην πράξη τις διάφορες εξουσίες μεταξύ τους, πχ την "ανεξάρτητη" δικαιοσύνη με την πολιτική εξουσία, αλλά η αγορά ενός πανάκριβου σπιτιού, όπου έμενε κάποτε ο Γάλλος φιλόσοφος, από τη σύζυγό του, Μαρέβα, μπορεί να του δώσει το έναυσμα για μελέτη -αν και δεν την χρειάζονται όσοι είναι άριστοι- σε μια πόλη όπου διέφυγε κάποτε ως πολιτικός κρατούμενος, κι ας μην μπορεί -τότε λόγω ηλικίας και σήμερα για άλλους λόγους- να αρθρώσει σοβαρό πολιτικό λόγο. Και τότε να γίνει ένας πεφωτισμένος δεξιός πρωθυπουργός, που θα κυβερνά με σύνεση κι ηπιότητα, οπότε αντί πχ να επιστρατεύει τους απεργούς, θα τους λέει:

-Διαφωνώ με την απεργία σας, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σας να απεργείτε και να διεκδικείτε (αν και αμφισβητείται κατά πόσο είπε-έγραψε ο Βολταίρος την αυθεντική φράση)
Ή φαντάσου τον τελευταίο των Ρομανόφ το 17' πχ να λέει στους επαναστάτες.
-Διαφωνώ με την επανάστασή σας, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σας να εξεγείρεστε...
Και να το ακολουθεί όντως μέχρι τέλους...

Στην πράξη βέβαια η αστική δημοκρατία έχει τα όρια του Βολταίρου. Μπορεί δηλ στην καλύτερη να ανεχτεί να λες κάτι (σχετικά) ελεύθερα, αρκεί να μην πας να το πραγματοποιήσεις γιατί τότε θα βρεις τα πραγματικά όρια της ανοχής της και την εκδικητική της στάση απέναντι σε κάθε διεκδικητική κινητοποίηση.

Κι εξακολουθεί να υποκρίνεται πως τηρεί το διαχωρισμό των εξουσιών, που νίβουν η μία την άλλη κι όλες μαζί το σύστημα- αποφεύγοντας τάχα έτσι τη μεταξύ τους διαπλοκή και τη συγκέντρωσή τους σε λίγα χέρια. Όπως διατηρεί -θεωρητικά- το διαχωρισμό μεταξύ νομοθετικής κι εκτελεστικής εξουσίας, δηλ μεταξύ του κυβερνητικού, κοινοβουλευτικού λόχου και της κυβέρνησης (υπουργείων και λοιπών μηχανισμών).

Μια διάκριση που αίρεται με διαφορετικό τρόπο από τη δική μας σκοπιά στην κοινωνία του μέλλοντος, αφού ο νομοθέτης δεν ξεκόβει από την παραγωγή κι έχει άποψη από πρώτο χέρι για τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε ρύθμιση και την πρακτική της εφαρμογή. Όπως πχ ο σχεδιαστής του Bauhaus έπρεπε να έχει αντίληψη και για το πρακτικό κομμάτι -δηλ την κατασκευή- του αντικειμένου που σχεδιάζει (ένωση θεωρίας και πράξης, τέχνης και τεχνικής).

Μιας και πιάσαμε ιστορία τέχνης, πριν από το Μοντέρνο Κίνημα και το θαυμαστό εικοστό αιώνα των επαναστάσεων, τον αμέσως προηγούμενο αιώνα επικράτησαν δύο βασικά ρεύματα: ο νεοκλασικισμός, που μιμήθηκε τα κλασικά πρότυπα της αρχαιότητας, και ο ρομαντισμός, που ήρθε ως αντίδραση στους αυστηρούς κανόνες και την τυποποίηση του νεοκλασικισμού, για να απελευθερώσει τον καλλιτέχνη, να αποκαταστήσει τα στοιχεία του αυθορμητισμού, του αυτοσχεδιασμού, κτλ. Ο νεοκλασικισμός, αντιθέτως, είχε προκύψει ως αντίδραση στην ελαφρότητα του ροκοκό και τις κιτς υπερβολές του μπαρόκ (που ύψωνε μυτερές στέγες στον ουρανό, για να τον τρυπήσει και να φτάσει το θεό...) επιστρέφοντας σε πιο απλές συνθέσεις -σαν αυτές που βλέπουμε και θαυμάζουμε σήμερα στα λιγοστά εναπομείναντα νεοκλασικά του κέντρου.

Κι εδώ αρχίζουν κάποιες αντιφάσεις -τουλάχιστον για μένα, που δεν είμαι βαθύς γνώστης και τσαλαβουτάω σε σκόρπιες γνώσεις κι έννοιες.
Ο ρομαντισμός αποκαθιστά κατά μία έννοια τη φαντασία και το συναίσθημα, ενώ ο νεοκλασικισμός τον ορθό λόγο. Παρόλα αυτά, ο διαφωτισμός, που στηρίζεται στον ορθό λόγο, την επιστήμη και την αξιοποίηση των αρχαίων ελληνικών και λατινικών κειμένων, συνδέεται (και) με το ρομαντισμό, που εξυμνεί τον απλό άνθρωπο και τους απελευθερωτικούς αγώνες του (όπως πχ ο Ντελακρουά με τον πίνακα για τη σφαγή της Χίου).

Ο 19ος αιώνας είναι γεμάτος επαναστατικά ξεσπάσματα, τη μάχη ανάμεσα στο καινούριο που αναδύεται, παλεύοντας να βρει ταυτότητα και να επικρατήσει, και στο παλιό που γαντζώνεται από το ιστορικό προτσές και το τραβάει -με νύχια και με δόντια- προς τα πίσω, πασχίζοντας να διατηρήσει την καθεστηκυία τάξη (Ιερά Συμμαχία) και να παραμείνει στο προσκήνιο. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιστροφή στο παρελθόν μπορεί να εκφράζει πολλά, διαφορετικά πράγματα: ένα βήμα πίσω -στην αρχαία γραμματεία- για να πάρει φόρα προς τα μπρος και να υπερπηδήσει τα μεσαιωνικά κατάλοιπα του παλιού κόσμου. Ή μια επιστροφή σε σίγουρες, παραδοσιακές αξίες που μας δίνουν ένα σταθερό μπούσουλα σε μια εποχή αβεβαιότητας και γενικών ανακατατάξεων. Και μια αμήχανη μελαγχολία απέναντι σε έναν κόσμου που αλλάζει ραγδαία, αναπτύσσεται και μας αφήνει πίσω του (κι αυτή είναι η αντιδραστική, αναχρονιστική πτυχή του ρομαντισμού, όπως μπορώ να την καταλάβω).

Μα τότε πώς συνδέονται με την επαναστατική εποχή τους και το καινούριο δύο ρεύματα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είχαν στραμμένο το βλέμμα τους και την οπτική τους στο παρελθόν; Και ποια είναι τα ρεύματα που εκφράζουν και εκπροσωπούν το πνεύμα της εποχής μας;

Κι εμάς τι μας ενδιαφέρουν όλα αυτά -θα αναρωτηθεί κανείς; Σαφώς και μας ενδιαφέρουν. Και συνδέονται με την εποχή μας, που είναι ζήτημα να μπορέσουμε να την καταλάβουμε, να τη μάθουμε και να την αναλύσουμε σφαιρικά, όπως κάνουμε με πάθος για άλλες ιστορικές συγκυρίες (τον 19ο αιώνα, το ρώσικο 17', το 44' πριν το Λίβανο, κοκ). Να επιστρέψουμε στους κλασικούς (που μοιάζει σα μια μορφή νεοκλασικισμού) για να τους μελετήσουμε, επικαιροποιήσουμε, εμβαθύνουμε (κι όχι επειδή φύγαμε ποτέ μακριά τους), κρατώντας παράλληλα τη φαντασία και το συναίσθημα των ρομαντικών, και να το υπερβούμε διαλεκτικά, συνδυάζοντας συνειδητό κι αυθόρμητο, οργάνωση και αυτοσχεδιασμό, πιάνοντας το νήμα της εποχής μας, εκφράζοντας το καινούριο σε ένα σάπιο, γέρικο κόσμο.

-Ήθελα να σου πω και για τη "θέση ανάνηψης", που θα έδενε με τον τίτλο και κάποια σημεία παραπάνω, αλλά ας το κρατήσουμε κάβα για ένα άλλο κείμενο.

21 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Κατά ένα τρόπο όντως γυρνάμε πίσω όπως κάνανε και τότε...
Απλά το "γυρνάω πίσω" σε αυτή την περίπτωση, είναι χρονικά προσδιορισμένο.
Όμως το ότι ο χρόνος προχώρησε μπροστά, δεν πάει να πει ότι και οι ιδέες προχώρησαν (μαζί με την κοινωνία), το αντίθετο! Οπότε νομίζω από την άποψη της προόδου των ιδεών και γενικότερα, απλά πιάνουμε το νήμα από εκεί που αφέθηκε κάπου στη δεκαετία του 50. Δεν γυρνάμε πίσω, συνεχίζουμε από εκεί, που έπρεπε τελικά να πάθουμε, για καταλάβουμε ότι αφήσαμε.
Όπως ξέρουμε καλά, καμιά ιδέα δεν ξεπερνιέται άμα δεν ξεπεραστούν οι συνθήκες που την γέννησαν.

Ιβάν Τζόνι

Αναυδος είπε...

Πολύ αφαιρετικά λέγεται η αρνηση της άρνησης
Ο καπιταλισμός στον αγωνα του ενατια στη φεουδαρχια ζητησε τη νομιμοποιηση του στην προ-φεουδαλικη εποχη της κλασικης αρχαιότητας φυσικα ωραιοποιοντας την αφαιρωντας τη σκοτεινη της πλευρα (δουλια) κλπ. Ο καπιταλισμος όμως ήταν ένα ακομη εκμεταλλευτικο καθεστως

Οι κομμουνιστες το μονο δεσμο που έχουν με την ανθρωπινη προιστορια είναι οι αγωνες των ταπεινων να αποτιναξουν το ζυγο κάθε ειδους δυναστη. Συνεπως εμεις αντλουμε εμπνευση από το Σπαρτακο, τον Γιαν Χους, το Προμηθεα κλπ

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

Οι κομμουνιστες διατυπωνουν με σαφηνεια τις επιδιωξεις τους οποτε δεν χρειαζονται παραλληλισμους με αλλες εποχες ή ρευματα.

Αυτο δε σημαινει οτι δεν υπαρχουν ψηγματα προοδευτικης υλιστικης σκεψης στον προ-σοσιαλιστικο κοσμο,και συγκεκριμενα η ελληνικη φιλοσοφια παραμενει ακομα και σημερα προχωρημενη μεσα σε ενα κοσμο που ευνοει τις προληψεις και καθε ειδους ιδεαλισμο και εχει εξοβελισει τον υλισμο μονο στο επιπεδο της παραγωγης (γιατι εκει δεν μπορουν να κανουν αλλιως).

Τ.Σ. είπε...

κυριε πρεσβυ. Ξεκινωντας μας λετε πως αν ο κοκκινος στρατος νικηθει απο την γερμανια, τοτε οι τριες δυναμεις του αξινα θα κατεχουν τριες ηπειρους ευρωπη ασια αφρικη. με τις πλουτοπαραγωγικες πηγες των περιοχων αυτων, θα επιτεθουν στην ηπα. Κυριε πρεσβυ αυτα ειναι τα λογια σας. Μπραβο σας που δεν κρυβεστε. Εγωιστικος ο λογος της δημιουριας αυτης της ταινιας.

zoot horn rollo είπε...

Π(ι)ες κι αλλα...

Τ.Σ. είπε...

Σταλινισμος, το τελευταιο καταφυγιο των καθαρματων.

zoot horn rollo είπε...

Μονο και μονο απο τα καθαρματα που κραζουν καθε λιγο και λιγακι το "μουστακια",τον εκτιμας περισσοτερο.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

ΤΣ, καταλαβαίνω πόσο σημαντικό είναι για σένα να τραβήξεις την προσοχή των άλλων, για να μην περάσουν απαρατήρητα τα αδιάφορα σχόλιά σου. Γι' αυτό πότε πετάς καθυστερούν να σου ανεβάσουν τα σχόλια (που δεν έγινε ποτέ και πουθενά) προφανώς γιατί σε φοβούνται, και πότε προσπαθείς να γίνεις προκλητικούλης, για να τσιμπήσει κανείς -κι όταν δεν πιάνεις σε ένα κείμενο, πηγαίνεις σε άλλο και φτου κι απ' την αρχή.
Επειδή όμως δεν είναι υποχρεωμένος ο καθένας να παρακολουθεί το παραλήρημά σου, στην επόμενη αντίστοιχη βλακεία κόβεσαι με συνοπτικές διαδικασίες, κι ας σκούζεις όσο θες για σταλινικούς και δε συμμαζεύεται. Έτσι κι αλλιώς, εξ αρχής αυτός ήταν πιθανότατα ο σκοπός σου.

Ζησης είπε...

https://www.youtube.com/watch?v=vBVCjNSdj8A

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Προς διάφορα τρολ (το εξής ένα) που δυσκολεύεται να τηρήσει τους όρους σχολιασμού, να πει κάτι εποικοδομητικό χωρίς να τσιρίζει, και χωρίς να βγαίνει μονίμως εκτός θέματος, η μόνη συμβουλή που έχω να δώσω είναι να κάνουν λίγο "κλου" το κεφάλι τους το κλούβιο και να διαβάζουν καλύτερα τι τους λέει ο άλλος, για να υπάρχει στοιχειώδης συνεννόηση-ειρηνική συνύπαρξη. Αλλιώς ας σταματήσουν να περιφέρουν την απύθμενη γελοιότητά τους στο διαδίκτυο, κυρίως για λόγους δικής τους αυτοπροστασίας, και δευτερευόντως προστασίας των άλλων

Τ.Σ. είπε...

Εγω ειμαι βλακας που ασχολουμαι με τελειωμενους και εσυ εισαι δειλο θρασιμι που δεν περνας τις απαντησεις.

Τ.Σ. είπε...

Η αθλιοτητα της μπλογκοσφαιρας = το μπλογκ της αθλιας υπερασπισης του σφαγεα με χαριτωμενιες αλλλα.. και με βρισιες αμα λαχει. Μπραβο θρασιμι.

Συνεχισε να λογοκρινεις Γεωργαλακο της πενταρας.

Τ.σ. είπε...

Συνεχισε ετσι. Λογοκρινει ο καθεστωτικος 'κομμουνιστης' γιατι δεν αντεχει να φανει ποσο αθλιος και γυμνος απο επιχειρηματα ειναι.

Τ.σ. είπε...

Ο Κοκκινος Γεωργαλακος της φακης, την ειδε μεγας ιεροεξεταστης και 'καθαριζει' το αθλιο μλογκ του απο τις αποδειξεις της ξεφτυλας του.

Τ.Σ. είπε...

Το τελειωμενο μυαλο αποκαλει εμενα βλακα. Βλακας ειμαι γιατι ασχολουμαι με σταλινισκους που οι ηλιθιοι μεχρι το 91 γλυφανε το Γκορμπατσωφ για μια σημασια ενα βλεμμα. Που εχουνε στο κομμα τους την Κανελλη!!! αλλα οχι τον Μικη Θεοδωρακη (πως αλλοιως, ρε παρατρεχαμενοι της καθε εξουσιας, θρασιμια και λιψομυαλοι της διαλεχτικης τραμπουκιλας). Ανυπαρκτοι σοσιαλιστες του ανυπαρκτου σοσιαλισμου.

Τακτικος σχολιαστης είπε...

αυτα που γραφω δεν ειναι ποτε εκτος θεματος, γιατι ειναι αυτα που ποτε δεν παραδεχεστε και παντα αποσιωπατε..

κωστας Καππος:
''Στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού υπήρχε ένας ιδιαίτερος κοινωνικός σχηματισμός με δικές του παραγωγικές σχέσεις, με δικό του εποικοδόμημα, με ανταγωνιστικές τάξεις (διευθύνουσα και εκτελούσα).

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού δεν υπήρχε και δεν οικοδομείτο σοσιαλισμός.

Στην αρχή, φορέας της κεντρικής κρατικής εξουσίας ήταν το Συνέδριο των Σοβιέτ που συνεδρίαζε κάθε τρεις μήνες. Στα ενδιάμεσα, η άσκηση της εξουσίας γινόταν από την Πανενωσιακή Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή (ΠΚΕΕ) που αποτελείτο από 200-300 μέλη και εκλεγόταν από το Συνέδριο των Σοβιέτ.

Το 1921 το 9ο Συνέδριο των Σοβιέτ αποφάσισε ότι στο εξής τα συνέδρια των Σοβιέτ θα συνέρχονται μία φορά το χρόνο. Ταυτόχρονα μειώθηκαν και οι αρμοδιότητές τους. Οι εκθέσεις δράσης του προέδρου του ΠΚΕΕ και της κυβέρνησης ­ συμβούλιο επιτρόπων του λαού ­ που διοριζόταν από το Κ.Κ. (Μπολσεβίκοι) δεν συζητιώνταν και δεν εγκρίνονταν από το συνέδριο.

Από ένα σημείο και μετά οι σημαντικές αποφάσεις παίρνονταν χωρίς διάκριση στο όνομα της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος ή της κυβέρνησης ή σε συνδυασμό ενός απ' αυτά τα όργανα και της ΠΚΕΕ.
==============================================
Είμαστε της γνώμης ότι τα ανώτερα κομματικά και κρατικά στελέχη μαζί με τους διευθυντές των επιχειρήσεων, που αποτελούσαν τη διευθύνουσα τάξη, ήταν ο φορέας της αντεπανάστασης. Και αυτό γιατί στον σοσιαλισμό δημιουργείται και αναπτύσσεται κομμουνιστική συνείδηση. Αυτά ουσιαστικά δεν συνέβαιναν στον υπαρκτό σοσιαλισμό,
==============================================
http://www.tanea.gr/PrintArticle/?article=4124959&iid=2
http://diktiospartakos.blogspot.gr/2017/02/o.html
http://www.komep.gr/2000-teyxos-3/kritikh-se-mia-kritikh-toy-sosialismoy-poy-gnorisame

T.Σ. είπε...

Συνεχιστε να λογοκρινετε ρε μανιαδακα του κωλου. Εχω ριξει 10 μυνηματα. Δεν περασες κανενα. Με βριζεις ρε επαναστατη (χωρις επανασταση) του βλογκοκοσμου σου και δεν εχεις το θαρρος να περασεις τις απαντησεις μου, ; Ποσο θρασιμι ρε εισαι .;

ξερεις ποιος είπε...

oi μπλογκοφασιστες (κατα το σοσιαλφασιστες που τοσο ωραια σας παει) λογοκρινουν τις απαντησεις. Αξιος ο μισθος σας ρεεεεε.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Τα παραπάνω παραληρηματικά μπαίνουν ως το κύκνειο άσμα ενός τρολ κι απόδειξη της γελοιότητάς του. Ας είναι ελαφριά η λάσπη που θα τον σκεπάσει, κι ας μη γεμίζει με ανεπιθύμητα σχόλια τον κάδο του μπλοκ. Ώρα καλή...

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Κι επίσης να διαβαστούν σε συνάρτηση με αυτό

https://www.youtube.com/watch?v=YI-fA1ptUnc

πιθανότατα η πνευματική τους διαύγεια είναι η ίδια
ίσως ο Τ.Σ. να έγραψε κιόλας τους στίχους

zoot horn rollo είπε...

Πως καταλήγουν στις "πρασινίλες" (με "επαναστατικό" περίβλημα βέβαια) όμως όλοι στο τέλος,ε απολίθωμα;