Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2017

This time for Africa

Η σκοτεινή πλευρά της στρογγυλής θεάς δε χάνεται με φόντο τη μαύρη ήπειρο, αλλά γίνεται ένα μαζί της και αναβλύζει από κάθε της πόρο σαν καταρράκτες της Βικτώρια -που δεν επαρκούν για να την ξεπλύνουν. Και δεν είναι το πιο βαθύ σκοτάδι πριν την αυγή, αλλά μαύρη τρύπα που τα απορροφά όλα και τα διαλύει, χωρίς να μπορεί να κρυφτεί πίσω από φανταχτερά φώτα και πυροτεχνήματα.

Εν τω μεταξύ, η λευκή φυλή προσφέρει τη λάμψη της στα ευρωπαϊκά γήπεδα με αλλεπάλληλα κρούσματα ρατσισμού, μπανάνες στον αγωνιστικό χώρο και πιθηκίσιες κραυγές φασιστοειδών στις εξέδρες, που εκφράζονται στη μητρική τους γλώσσα, σύμφωνα με τη νοημοσύνη τους.

Οι επίσημες ποδοσφαιρικές αρχές κάνουν διάφορες αντιρατσιστικές καμπάνιες για τα μάτια του κόσμου, αλλά αν ήθελαν να φαίνονται ελάχιστα πειστικές στις προθέσεις τους, δε θα εφάρμοζαν μια ιδιότυπη μορφή ρατσισμού στη διανομή των θέσεων της τελικής φάσης του Μουντιάλ ανά ομοσπονδία, δίνοντας μόλις πέντε συμμετοχές στην Αφρική, την ήπειρο με τα περισσότερα κράτη στην επικράτειά της. (Κάποια εξ αυτών είναι καρπός του αντι-αποικιακού αντι-ιμπεριαλιστικού κινήματος περασμένων δεκαετιών, και άλλα των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που είδαν την Αφρική σαν ένα ταψί μπακλαβά, μοιράζοντας τα εδάφη της σχεδόν με το μαχαίρι -αν δει κανείς πχ τις τέλειες ευθείες, συνοριακές γραμμές στη Σαχάρα, στη μέση του πουθενά).

Κι η πιο αποτελεσματική κίνηση -έστω σε επίπεδο εντυπώσεων- ήταν του Ντάνι Άλβες (κι ας μην είναι Αικανός), που οργισμένος με τις ρατσιστικές καφρίλες και το διαιτητή που σφύριζε αδιάφορα, πήρε ξαφνικά μια μπανάνα από το χορτάρι, τη ξεφλούδισε αστραπιαία, τη δάγκωσε και την πέταξε επιδεικτικά εκτός γηπέδου, αποστομώνοντας τα φασισταριά, με την ακομπλεξάριστη στάση του. Γιατί αν περίμενε από τις αρχές και το διαιτητή...

Ο ρατσισμός δεν κάνει διακρίσεις στα γήπεδα, όπου μπορεί να στραφεί ενάντια σε κάθε τι διαφορετικό κι αντίπαλο, για να το μειώσει, ακόμα και σε ακριβοπληρωμένα αστέρια. Αλλά αυτό δεν καταργεί τα τείχη στην πραγματική ζωή, όπως το τέλος της αποικιοκρατίας δεν εξάλειψε τη ληστρική εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου από τις ιμπεριαλιστικές "μητροπόλεις".

Η Αφρική εξακολουθεί να είναι δεξαμενή ταλέντων και πρώτων υλών, ένα σύγχρονο σκλαβοπάζαρο για τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις (συλλόγους και εθνικές ομοσπονδίες) που πλουτίζουν και στέλνουν σε "αντάλλαγμα" προπονητές-ιεραποστόλους, για να μυήσουν τους ιθαγενείς στα σύγχρονα συστήματα και να τους "εκπολιτίσουν" σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα.

Αν και είναι ζήτημα κατά πόσο προοδεύουν ποδοσφαιρικά αυτές οι φυλές, όσο προσαρμόζονται στα λευκά ήθη, ή αν χάνουν απλώς την ταυτότητά τους και το ιδιαίτερο χρώμα τους, ξεπουλώντας την ψυχή τους στο διάβολο του αποτελέσματος -πάνω κάτω δηλ ό,τι επαθαν κι οι Λατινοαμερικάνοι στο τελευταίο Μουντιάλ, στη Βραζιλία.

Κι αν οι Αφρικανοί χάνουν καμιά φορά -ή πολλές φορές- το κοντρόλ, μπορεί να είναι γιατί έχουν συνηθίσει να παίζουν σε ανώμαλες, χωμάτινες επιφάνειες -όπως οι Βραζιλιάνοι μαθαίνουν μικροί να παίζουν μπάλα με πορτοκάλια και γίνονται ζογκλέρ της μπάλας. Κι αν σπάνε (ηχητικά) τύμπανα με τις βουβουζέλες, είναι γιατί βγάζουν την ψυχή τους στο γήπεδο (πριν τους την κλέψει ο λευκός). Και στην τελική, δεν ξέρω σε τι διαφέρουν πρακτικά από τον "πολιτισμένο ήχο" που περνούσε από τις μεταδόσεις πχ του EURO του 88' στη Γερμανία (η πρώτη διοργάνωση που θυμάμαι), σε αυτό το σημείο -και σε διάφορα άλλα, κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ.

Κι αν μας φαίνεται τριτοκοσμικό έθιμο η πρόσληψη μάγων-συμβούλων στις ομάδες κι οι ακραίες προλήψεις (όπως η επάλειψη των δοκαριών με αίμα θυσιασμένων ζώων) που επικρατούσαν μέχρι πρότινος, δεν ξέρω γιατί πρέπει να έχομε άλλα κριτήρια και σταθμά για τους λευκούς παίκτες, πχ τους Έλληνες, που είναι θρησκόληπτοι και προληπτικοί σε εκνευριστικό βαθμό, με άπειρα μικρά και μεγαλύτερα γούρια.

Το παράδοξο λοιπόν σε αυτό το νεοαποικιοκρατικό καθεστώς -ακριβώς επειδή οι ταξικοί φραγμοί παραμένουν στο ακέραιο και η πλειοψηφία των μαύρων δεν έχει στον ήλιο μοίρα- είναι πως πολλά παιδιά ψάχνουν διαβατήριο εξόδου από την κόλασή τους στο ποδόσφαιρο, τραβάνε ένα λαχείο και θεωρούν τιμή τους να γίνουν (μισθωτοί) σκλάβοι, για να γλιτώσουν από άλλη χειρότερη φυλακή.]
Κι αν χρειαστεί, θα παλέψουμε για τη σκλαβιά μας, όπως λέει ο Αστερίξ στις "δάφνες του Καίσαρα".

Έτσι λοιπόν, βιώνουν όλοι ανεξαιρέτως, πλέμπα και αφρόκρεμα το ρατσισμό των γηπέδων, μόνο που οι πιο προνομιούχοι έχουν καλύτερη κοινωνική θέση κι εφόδια για να τον αντιμετωπίσουν ή να τον υπομείνεουν. Ενώ η οικογένεια του Τσιμάνγκα πχ που έπαιζε στη Γ' εθνική και έσβησε στο γήπεδο, όταν γύρισε η γλώσσα του, γιατί δεν υπήρχε γιατρός ή ασθενοφόρο, δεν είχε καν λεφτά να τον θάψει, όπως σχολίασε κι ο Άναυδος στο προηγούμενο κείμενο.

Ο ρατσισμός αυτός είχε ρίζες κι εντός της ίδιας της ηπείρου, με τα ρατσιστικά καθεστώτα της Ν. Αφρικής (Απαρτχάιντ) και της Ροδεσίας, που αποκλείονταν -κατόπιν πιέσεων και της γενικής κατακραυγής- από τις διεθνείς διοργανώσεις. Κι ήταν μάλλον θλιβερό να βλέπει κανείς το Μαντέλα στα γεράματα, σαν μασκότ, να νομιμοποιεί με την παρουσία του τη ΦΙΦΑ και τη διοργάνωση του 2010, σε μια φιέστα που έκρυβε τα οξυμένα προβλήματα του λαού του κάτω από το πράσινο χαλί του αγωνιστικού χώρου*.

Όπως είναι μάλλον θλιβερό να βλέπεις το πάθος των Αιγύπτιων για το ποδόσφαιρο. Όχι γιατί είναι κακό να αναζητά κανείς διεξόδους από την καθημερινότητα, αλλά γιατί τείνουν αντικαθιστούν τον (κοινωνικό) αγώνα με τους (ποδοσφαιρικούς) αγώνες, να συγκρούονται για τα ντέρμπι της Ζάμαλεκ με την Αλ Αχλί, και να βγαίνουν στο δρόμο (μόνο) για να πανηγυρίσουν τις διακρίσεις της εθνικής τους (που είναι φαβορί στον αποψινό τελικό κι ας μην έχει καλή παράδοση στους τελικούς ο Κούπερ, που την προπονεί.

*Υπάρχει όμως και μια άλλη διοργάνωση, με μια σχετικά άγνωστη ιστορία: το πρωτάθλημα που διεξαγόταν παράλληλα, κατά τη δεκαετία του 60', σπάζοντας τους ρατσιστικούς φραγμούς, για να μπει γρήγορα στο στόχαστρο του καθεστώτος και να απαγορευτεί η συνέχειά του.

Αυτά κι άλλα πολλά μπορεί να τα μάθει κανείς στο συλλογικό βιβλίο "το ποδόσφαιρο στην Αφρική" που κυκλοφόρησε πριν μερικά χρόνια στην Ελλάδα από τις "Απρόβλεπτες εκδόσεις", με τη στήριξη κι επιμέλεια του Humba, και μπορούσε να το βρει κανείς στο παζάρι βιβλίο που τελείωσε σήμερα. Κι όταν η κε του μπλοκ το διαβάσει ολόκληρο, μπορεί να έχει περισσότερα να γράψει, προσθέτοντας το τρίτο μέρος στις αναρτήσεις για το ποδόσφαιρο της Αφρικής.


Υστερόγραφα
-Στη Γερμανία, προστέθηκε ένας ακόμα κρίκος στην αλυσίδα των αντιδράσεων κατά της ομάδας της Λειψίας και της Ρεντ Μπουλ, που τείνει να γίνει πιο μισητή κι από τη Μπάγερν Μονάχου. Αλλά αυτό το θέμα χρειάζεται ξεχωριστό κείμενο, οπότε μέχρι τότε μπορείτε να διαβάσετε τα εξής: (1) και (2)

-Σήμερα τα ξημερώματα γίνεται κι ο τελικός του Σούπερ-Μπόουλ, που διαφημίζεται ως ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά γεγονότα στον πλανήτη, με τρομερή τηλεθέαση ανά την υφήλιο, αλλά εδώ αυτές οι αμερικανιές δεν έχουν (ακόμα) πολλή πέραση...

2 σχόλια:

GT είπε...

Καλά όλα αυτά αλλά επειδή έχουμε καταλάβει ότι είσαι μπασκετικός για την ήττα του αρεως από τον παοκ των 0/20 τρίποντα θα πεις κάτι?

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Άρη σε αγαπώ, Άρη είσαι ο ένας
με μηδέν στα είκοσι (του αντιπάλου)
δεν έχασε κανένας

Κλεμμένο (και διασκευασμένο) από το σημερινό πρωτοσέλιδο της Μέτροσπορ