Τον πασόκο κι αν τον πλένεις

Οι πασόκοι ποτέ δεν πεθαίνουν, δεν τους σκιάζει φοβέρα καμιά

Μοναχά τη μορφή τους αλλάζουν και ξανά προς τη δόξα τραβάν (3)

Τι είναι αλλαγή; Το ‘χε απαντήσει πολύ εύστοχα ο χάρρυ κλυνν στο δίσκο του ραντεβού με την εισαγγελία, όπου ένα μικρό κορίτσι διηγούνταν: Αλλαγή; Αλλαγή είναι ένα πλάμα, όπου ένας παππούλης έρχεται με το αεροπλάνο και κάνει το χελάκι του έτσι, και μια κοπέλα με μεγάλα βυζιά, πηγαίνει δίπλα του και τον πιάνει για να μην πέσει. Η μαμά μου λέει πως αυτός ο παππούλης θέλει να παντλευτεί αυτή την κοπέλα με τα μεγάλα βυζιά, αλλά ο μπαμπάς μου λέει πως αυτή θα τον καταστλέψει, γιατί αυτός ο παππούλης που θέλει να παντλευτεί την κοπέλα με τα μεγάλα τα βυζιά, δεν κοιτάει τη δουλειά του. Κι αυτό το πλάνα είναι όλοι που κλέβουν και που λέει ο μπαμπάς μου πως όπου να ‘ναι θα φύγουνε νύχτα. Κι αυτό το πλάμα το βλίζει όλη μέρα ο μπαμπάς μου και μόλις το βλέπει στην τηλεόλαση, φωνάζει και λέει στη μαμά μου: κλείσ’ τη γαμώ το γονιό τους, γιατί θα τη σπάσω. Και τότε η μαμά μου την κλείνει, κι ο μπαμπάς μου βάζει ένα βίντεο, και βλέπει μια κοπέλα, με μεγάάάλα βυζιά, που δεν είναι όμως η κοπέλα με τα μεγάλα τα βυζιά που θέλει να παντλευτεί ο παππούλης.

Βασικά αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι πως η αλλαγή ήταν μια μορφή πολιτικής σιλικόνης, με μεγάλα, παραφουσκωμένα λόγια και υποσχέσεις. Κακέκτυπο υποκατάστατο του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού και των χυμών της εαμικής λαοκρατίας.

Τι είναι σήμερα όμως η αλλαγή και το πασόκ; Η επανάληψη της ιστορίας ως φάρσα κι ως τραγωδία. Ένα κακέκτυπο της αλλαγής του 80’ που έτσι κι αλλιώς ήταν μια καρικατούρα των εαμικών ιδανικών. Κι αν εκείνη η εκδοχή ήταν η φάρσα, σήμερα είναι τραγωδία να μη διδασκόμαστε από την ιστορική πείρα και τα λάθη μας και να είμαστε πρόθυμοι να τα επαναλάβουμε σχεδόν αυτούσια.

Σήμερα λοιπόν πασόκ είναι η μόλις συγκαλυμμένη αλαζονεία στο άκουσμα των πρώτων έξιτ πολ, που ξεπήδησε απύθμενη και ορμητική, πριν καν συνδεθεί με το νέκταρ της εξουσίας, και σε κάνει να αναρωτιέσαι πού βρισκόταν κρυμμένη τόσο καιρό. Είναι η δημιουργία μας βαλβίδας ασφαλείας, μιας αριστερής αντιπολίτευσης τύπου παναγιωτακόπουλου, σαν τη φωνή της συνείδησης της ηγεσίας και το ριζοσπαστικό της άλλοθι· κι η δημιουργία μιας δεξαμενής εναπόθεσης των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων* που θα επιστρέφουν όμως, όπως το ρυάκι στην κοίτη του, σε κρίσιμες αναμετρήσεις, με ισχυρά εκβιαστικά διλήμματα. Είναι η αφόρητη πίεση, οι συναισθηματικοί (εκ)βιασμοί σε κάθε ταλαντευόμενο να μην χαθεί η μοναδική ευκαιρία, το ραντεβού με την ιστορία, που μας περιμένει στη γωνία (κι είναι κρίμα να τη στήσουμε), σαν αγνή κορασίδα, που αδημονεί κι αυτή για την πρώτη της φορά αριστερά, σαν την κύπρια κοπέλα από το κλεμμένο προεκλογικό σποτάκι του θεοδωράκη.

Κι έτσι που πήξαμε στις πρώτες φορές, το νέο και την ανεξαρτησία σε αυτές τις εκλογές, θα βγουν μου φαίνεται το πρωί της δευτέρας στα μπαλκόνια οι σπιτονοικοκυρές των νοικοκυραίων και θα απλώσουν τα σεντόνια με το σημάδι του έρωτα και της πρώτης φοράς, να το δει όλη η γειτονιά. Ποια πρώτη φορά δηλ, που όπως λέει και το ανεμολόγιο, παρθενορραφή είναι η δουλειά: την παρθενιά της (ιστορίας) επανορθώσαμε σφιχτά με ράμματα.  Ούτως ή άλλως όλες οι πρώτες φορές είναι συνήθως άγουρες, αγχωμένες και (εκ)βιαστικές. Και πώς να μην είναι δηλ, όταν ο ψηφοφόρος σου κάθεται από φόβο μη μείνει στο ράφι και όχι από έρωτα, επειδή ενθουσιάστηκε με την πάρτη σου και την (ανήθικη) πρότασή σου, ή επειδή εσύ θα του σαλιώσεις το φάκελο με το αυτοκόλλητο, για να πονέσει λιγότερο.

Πασοκ είναι η προίκα με τα αντιδεξιά σύνδρομα και τα εύκολα σχηματικά δίπολα, που εγκλωβίζουν και πολώνουν τον κόσμο: μνημόνιο-αντιμνημόνιο, δοσίλογοι-αντιμερκελιστές, οτιδήποτε ενισχύει το κόμμα δια του ετεροπροσδιορισμού, χωρίς να δίνει σαφές στίγμα κι ελπίδα, χωρίς να δεσμεύεται σε τίποτα συγκεκριμένο (ούτε καν στην πλήρη επαναφορά του κατώτατου μισθού). Πασοκ είναι η στήριξη από τον υποψήφιο του σεκ ενάντια στον καμίνη (που τον είχε πριμοδοτήσει ανεπίσημα στο β’ γύρο του 10’) χωρίς αυταπάτες, όπως έκανε με το παλιό πασοκ ως το 96’. Πασοκ θα πει να έχει υποφέρει για χρόνια η βάση σου από τη λογική της χαμένης ψήφου, όταν βρισκόσουν στο όριο του 3% και της εκλογικής επιβίωσης και τώρα να την χρησιμοποιείς (από κάθε άποψη) ανερυθρίαστα, για να λεηλατήσεις ό,τι κινείται στα αριστερά σου –γιατί η ζωή το έφερε έτσι, που να είναι το νέο πασόκ επικεφαλής του αγώνα να φύγει η κυβέρνηση στις 26 και πρέπει όλοι να το ψηφίσουμε. Πασόκ είναι οι εύκολες λύσεις, το κουμπί της ανάθεσης, το βόλεμα και η ενσωμάτωση. Πασοκ είναι ο αντικομμουνισμός με αριστερό πρόσημο, οι υποψήφιοι που δηλώνουν εκ του πονηρού πως έχουν σχέσεις με το κουκουέ, υπονοώντας πως έχουν και τη στήριξή του, στα χνάρια των κόκκινων σημαιών στις πράσινες συγκεντρώσεις της αλλαγής.

Πασοκ είναι να σε ρωτάν για τον παραλληλισμό με τον ανδρέα παπανδρέου κι εσύ να ακροβατείς σε τεντωμένο σχοινί, προσπαθώντας να κρατήσεις λεπτές ισορροπίες. Δεν τον αποδέχεσαι ανοιχτά, γιατί θα σε μουντζώνουν μέχρι κι οι δικοί σου (αν κι έχουν πάθει ανοσία και δεν ιδρώνει με τίποτα το αυτί τους, καθώς έρπουν προς το μαξίμου), δεν τον απορρίπτεις καθαρά, για να μην απομακρύνεις τους πασόκους που σε στηρίζουν και σπεύδεις να επισημάνεις ότι εκείνη την εποχή υπήρχαν διαφορετικές δυνατότητες για την κυβέρνηση, για να καθησυχάσεις την αστική τάξη πως δεν έχει τίποτα να φοβηθεί μαζί σου και να μην έχουν πολλές προσδοκίες κι οι ψηφοφόροι.

Μην κάνεις όνειρα τρελά, μαζί μου θα ‘χεις λίγα και καλά. Ο.. σύντροφος δάκης τι να ψηφίζει άραγε;

Πασοκ είναι οι εκδηλώσεις για την 3^η σεπτέμβρη, γιατί νιώθεις ιστορικός κληρονόμος της κι εκπρόσωπος της πολιτικής της συνέχειας –χωρίς να είσαι ούτε καν αυτό. Είναι κάτι παλιότερες ομολογίες, στη δεθ αν θυμάμαι καλά, πως εσύ είσαι πασοκ, αλλά το πασοκ έχει πάψει να είναι πλέον πασόκ. Είναι να μιλάς για αριστερά, όσο πιο δεξιά κινείσαι, ξεδιάντροπα και απενοχοποιημένα. Το πασόκ είναι ένα χωνευτήρι, που πάει με όλα σαν την κόκα κόλα κι αλέθει τα πάντα, σαν καλός μύλος της αντίδρασης –και στη λαοκρατία πιστεύουμε άλλωστε, γιατί όχι;- μα πάνω απ’ όλα συνειδήσεις.

Πασόκ βασικά είναι αυτό: η άλωση των συνειδήσεων. Μόνο που το πασοκ του 80’ τις άλωσε έχοντας μπόλικους πολιορκητικούς κριούς: κουτσουρεμένη ατα, αναγνώριση της (εαμικής μόνο) αντίστασης, συνθήματα για σοσιαλισμό και «εοκ και νατο το ίδιο συνδικάτο». Σήμερα αυτό δεν υπάρχει καν. Το νέο πασοκ δεν προσφέρει ελπίδα, αλλά κομπογιαννίτικα αντίδοτα στην απελπισία και παυσίπονα, προβάλλει ως το μικρότερο κακό, καταφύγιο (προσωρινό κι αμφίβολο) από το φόβο και την απόγνωση. Το αντικειμενικό έδαφος για βόλεμα κι ενσωμάτωση έχει εκλείψει, παραμένει αλώβητη όμως η δύναμη της συνήθειας κι η κληρονομημένη πασοκιά, σε όλα τα επίπεδα.

Κι αν για την κούνεβα, τις απολυμένες καθαρίστριες, τους δημόσιους υπαλλήλους, που βλέπουν να μην έχουν μέλλον κι άμεση διέξοδο, είναι κι αυτή μια κάποια στάση (λανθασμένη, αλλά πάντως) που νιώθεται, προκύπτει ζήτημα με αυτούς που δεν έχουν ανάγκη, ούτε και τις αυταπάτες της βάσης, που δεν μπορεί να μη βλέπουν, να μην ακούν, να μη μιλάνε και να μην καταλαβαίνουν τι είναι το νέο πασόκ. Και η δική τους συστράτευσή μπορεί να ερμηνευτεί κυρίως στη βάση των ανταλλαγμάτων, όχι απαραίτητα υλικών, αλλά με την έννοια ότι έχουν λάβει θέση στην αφετηρία της εφόδου προς το μαξίμου και περιμένουν κάποιο οφίτσιο, για να.. αξιοποιηθούν.

Όμως το μικρότερο κακό φέρνει πάντα, με μαθηματική σχεδόν ακρίβεια, το μεγαλύτερο. Και μια κυβέρνηση με κορμό το νέο πασόκ, μπορεί να το επιβεβαιώσει με τραγικό τρόπο, παγιώνοντας στον κόσμο την αντίληψη πως «τη δοκιμάσαμε την αριστερά και ήταν μία από τα ίδια» και στρώνοντας το δρόμο στην επέλαση των φασιστών.

Είναι λοιπόν και ζήτημα αξιοπρέπειας, κοντά στα άλλα, για τον καθένα να μην υποκύψει στα διλήμματα και τη διάβρωση συνειδήσεων και να καταδικάσει σε όλους τους γύρους, πρώτο, δεύτερο και τρίτο, όταν με το καλό προκύψει, το πασόκ απ’ όπου κι αν προέρχεται, με ό,τι όνομα και αν μας εμφανίζεται σήμερα.

*Ποια είναι αυτή η δεξαμενή;

Μπορείτε καταρχάς να δείτε σε αυτό το σύνδεσμο, τον άγγελο χάγιο να φτάνει μέχρι την άρνηση του χρέους (χωρίς να λέει κουβέντα για τη διαγραφή του) με ταβάνι του την ανακούφιση του κόσμου σε ένα άλλο πλαίσιο (που δε μας λέει ποιο είναι και γενικώς άλλα λόγια να αγαπιόμαστε).

Μπορείτε επίσης να διαβάσετε παρακάτω ένα κομμάτι στο προηγούμενο φύλλο του πριν, από το δημήτρη χατζηπαναγιώτου των οικολόγων εναλλακτικών (οργάνωση της ανταρσύα). Που αναγνωρίζει μεν πως και το κουκουέ έχει ως στόχο τη διπλή έξοδο από ευρώ και εε, αλλά δεν την αναγνωρίζει ως πρώτο βήμα στη μακρά πορεία προς το σοσιαλισμό. Για να προσθέσει παρακάτω.

Εάν υποτεθεί βάσιμα ότι η διπλή έξοδος πραγματοποιηθεί με ένα δημοψήφισμα του ελληνικού λαού, το οποίο θα προκηρυχθεί πχ από μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση τύπου ΣΥΙΡΙΖΑ, αυτό δε θα ήταν προς όφελος του λαού; Ελπίζουμε ότι το ΚΚΕ δε θα τηρούσε στάση αποχής, επειδή το δημοψήφισμα θα το είχε προκαλέσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι τέτοιο θα θύμιζε την αποχή από τις εκλογές του Μάρτη του 1946 εξαιτίας λαεθεμένης επιλογής της τότε ηγεσίας, παρόλο που το ΚΚΕ δεν ήταν ακόμη νόμιμο, παντοδύναμο και λαοπρόβλητο. Κι ας είχαν προηγηθεί ο Δεκέμβρης και η Βάρκιζα.

Παρακάτω μας λέει πως και με νικηφόρο δημοψήφισμα δε θα ανατραπούν οι κυρίαρχες σήμερα κεφαλαιοκρατικές παραγωγικές σχέσεις κι ο ελληνμικός καπιταλισμός, αλλά είναι βέβαιο πως θα ανατραπεί το πρώτο μεγάλο εμπόδιο που ονομάζεται εε και έτσι θα ανοίξει ο δρόμος, θα καρπίσει μια νέα ιεράρχηση, θα δημιουργηθεί ένας επαναστατικός ανθρωπισμός, κτλ.

Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς; Την αντίληψη για το.. λάθος του 46’, ή την αθώα ρομαντική άποψη ότι με ένα δημοψήφισμα θα λυθούν τα πάντα; Ε ας κάνουμε αν είναι έτσι άλλο ένα στο καπάκι για το αν θέλει ο λαός σοσιαλισμό και καθαρίσαμε..