Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2017

Περί βολέματος

Βολέψου σαν το σπίτι σου. Κι η πατρίδα τι είναι; Τι άλλο παρά ένα μεγάλο σπίτι για να βολευόμαστε. Με τη διαφορά πως άλλοι βολεύονται και πιάνουν την καλή με το βόλεμά τους. Κι άλλοι απλώς τα κουτσοβολεύουν, ξεγελάνε τους εαυτούς τους και πορεύονται...

Μόνο που το βόλεμα είναι σχετική έννοια και κάθε εποχή έχει αυτό που της αξίζει. Κι οι βολεμένες συνειδήσεις ανεβάζουν το αντίτιμο της εξαγοράς τους, ανάλογα με τις περιστάσεις και την... ισοτιμία της μέσης, γενικής συνειδητοποίησης. Οπότε δεν (τους) έρχονται όλα πάντα βολικά και μπόλικα. Βόλεμα κάποτε ήταν μια θέση στο δημόσιο, ασφαλής και παχυλά αμειβόμενη. Σήμερα "βόλεμα" μπορεί να είναι μια σύμβαση, ένα πεντάμηνο, μια θέση ημι-απασχόλησης. Οτιδήποτε χρειάστηκε μεσάζοντα, για να σε βολέψει κι ας μην έχεις βολευτεί στην πραγματικότητα.

Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ακριβώς το βόλεμα που νανουρίζει την (ταξική ή απλά αγωνιστική) συνείδηση, αλλά η βολή ως νοοτροπία. Τι σημαίνει αυτό;

Έριξε την καλύτερη βολή
η καρδιά του έγινε πορφυρό βιολί



Όχι ακριβώς.

Βόλεμα είναι η λογική να βολευτείς εσύ πρώτα έναντι των άλλων.
Είναι οι καταναλωτικές συνήθειες, με κεκτημένη ταχύτητα απ' τα "περασμένα μεγαλεία", που δεν αντιστοιχούν στα σημερινά δεδομένα. Όχι επειδή ζούμε πάνω από τις δυνατότητές μας, αλλά γιατί αντιδρούμε κάτω από τις δυνατότητές μας και τις απαιτήσεις των καιρών. Στο ενδιάμεσο ωστόσο, θα μπορούσαμε να απαλλαγούμε από μερικές συνήθειες.
Η λογική "δεν το κουνάω ρούπι" και τα περιμένω όλα από τους άλλους, είτε αυτοί είναι πχ απεργοί συνάδελφοι που απεργούν (για όλο τον κλάδο και όχι μόνο για αυτούς που τρέχουν) είτε ένας επίδοξος σωτήρας, που αναζητά εύπιστα θύματα.
Η λογική "κάθομαι στα αυγά μου", είτε αυτά είναι χρυσά και αντιστοιχούν σε μια κάποια ζαχαρένια, είτε είναι μια μίζερη θεσούλα, ζωούλα, και άλλα (που παραπέμπουν στην κοτούλα). Κι είναι αλήθεια πως όσο κλωσάμε τους καναπέδες μας, εκκολάπτουμε τα πολιτικά χρυσά αυγά του φασισμού, από τα οποία δε θα βγουν κοτοπουλάκια αλλά μικρά δηλητηριώδη φιδάκια.

Βολή είναι κι η επανάπαυση της σκέψης, που δεν έχει πρωτότυπη παραγωγή, ανησυχίες, αναζητήσεις, αλλά βολεύεται με τα γνωστά και τετριμμένα (κλισέ, στερεότυπα, τσιτάτα) ή με έναν καλό ρήτορα που "τα λέει καλά" και μας καλύπτει -άλλο αν δεν αφομοιώνουμε τι  ακριβώς λέει και δεν μπορούμε καν να το επαναλάβουμε. Λέμε όμως πως μας εκφράζει, γιατί δεν έχουμε δικό μας τρόπο έκφρασης (και βασικά σκέψης).

Βολή είναι και η δύναμη της συνήθειας, η ανάγκη για μια μορφή "κανονικότητας". Η οποία δεν πρόκειται όμως να σπάσει το φαύλο κύκλο, όσο αναπαράγεται.

Αυτή η "ρετσινιά" βέβαια είναι κάπως άδικη. Δίκαιη εν μέρει, γιατί απευθύνεται ως κατηγορία εναντίον όλων μας, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, χωρίς να κάνε ιδιακρίσεις. Αλλά άδικη βασικά γιατί απευθύνεται σε άτομα που προσπαθούν, κοπιάζουν, τα βγάζουν δύσκολα πέρα, με κούραση, δάκρυα κι ιδρώτα. Πολλά πράγματα δηλ που κανείς βολεμένος δε θα έμπαινε στον κόπο να σκεφτεί, πόσο μάλλον να κάνει.

Κι αν τελικά μας παίρνει όλους, δίκαια ή άδικα, η μπάλα, είναι για το κομμάτι που μας αντιστοιχεί: ότι βολευόμαστε και συμβιβαζόμαστε με αυτήν την -κάθε άλλο παρά βολική- κατάσταση, "η  ζωή συνεχίζεται" -κι ας μην αλλάζει ποτέ. Μας παίρνει η μπάλα, γιατί βολευόμαστε -σε αντίθεση με όσα γράφει ο ποιητής- διαρκώς με λιγότερο ουρανό (αντί να εφοδεύσουμε σε αυτόν), μέχρι να μαυρίσει και να μείνουμε χωρίς αέρα.

Μαθαίνουμε να σκύβουμε το κεφάλι, είτε προσκυνώντας, είτε ακόμα χειρότερα από απογοήτευση.
Και περιμένουμε, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, ακριβώς όπως στο στίχο του ποιητή, κάποιο θάμα, να αλλάξουν τα πράγματα από μόνα τους, να προσπαθήσει κάποιος άλλος αντί για εμάς, να φορτωθεί το μερίδιο που μας αναλογεί.

Εξάλλου, εκτός από τη βολή (βόλεμα), υπάρχουν οι δικές μας βολές, που δεν είναι άσφαιρα πυρά. Κι αν η πρώτη πήγε στο σίδερο ή μπήκε και δε μας έφτασε, δεν πειράζει. Έχουμε δικαίωμα για μία συν μία...

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

To βόλεμα επίσης είναι ιδεολογία, από αυτές που δεν χρειάζεται να ανοίξεις βιβλίο για να τις μάθεις, γιατί στη μαθαίνει από 3 χρονών όλη η κοινωνία.
Βόλεμα είναι το ότι όλοι νομίζουν πως όλα εξηγούνται εύκολα, ότι όλες οι λύσεις στη πραγματικότητα είναι απλές. Πού να μπαίνεις σε διαδικασία που θέλει κόπο, δηλαδή σε σκέψη για το πόσο πολύπλοκα μπορεί να είναι τα προβλήματα;
Αφού μας μάθανε να σκεφτόμαστε επιφανειακά, νομίζουμε ότι όλα είναι τόσο απλά όσο μπορούμε και να τα σκεφτούμε τελικά. Έτσι κανένας ποτέ δεν καταλαβαίνει, γιατί αφού όλα είναι τόσο απλά, τα κάνουμε τόσο δύσκολα...
Και άντε μετά εσύ, που θες να το αλλάξεις αυτό, να συμπυκνώσεις το νόημα μιας κουβέντας ολόκληρων ορών μέσα σε 2 λεπτά, γιατί τόσο θα σε προσέξει ο άλλος...

Ιβάν Τζόνι

Ανώνυμος είπε...

Πριν η συζήτηση πάει στην «νοοτροπία» του «βολέματος», χρειάζεται να συζητηθεί η Υλική του Βάση

Από τον πρόλογο Β.Ι Λένιν, «Ἱμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», εκδ. Σύγχρονη Εποχή

(…)Η εξαγωγή κεφαλαίων δίνει 8-10 δισεκατομμύρια φράγκα εισόδημα το χρόνο σε προπολεμικές τιμές και σύμφωνα με την προπολεμική αστική στατιστική. Σήμερα δίνει ασφαλώς πολύ περισσότερα.

Είναι αυτονόητο ότι με ένα τόσο γιγάντιο υπερκέρδος (γιατί είναι πάνω από το κέρδος που απομυζούν οι καπιταλιστές από τους εργάτες της χώρας «τους») μπορεί να εξαγοράζονται οι εργατικοί ηγέτες και το ανώτερο στρώμα της εργατικής αριστοκρατίας. Και αυτό το στρώμα το εξαγοράζουν οι καπιταλιστές των «προηγμένων» χωρών με χίλιους τρόπους,, άμεσους και έμμεσους, ανοιχτούς και κρυφούς.

Αυτό το στρώμα των αστοποιημένων εργατών ή της «εργατικής αριστοκρατίας», που είναι πέρα για πέρα μικροαστικό ως προς τον τρόπο της ζωής του, το μέγεθος των απολαβών του και την όλη κοσμοθεωρία του, είναι το κύριο στήριγμα της II Διεθνούς και στις μέρες μας το κύριο κοινωνικό (όχι στρατιωτικό) στήριγμα της αστικής τάξης. Γιατί πρόκειται για αληθινούς πράκτορες της αστικής τάξης μέσα στο εργατικό κίνημα, για εργατικούς εντολοδόχους της τάξης των καπιταλιστών (labor lieutenants of the capitalist class), για αληθινούς αγωγούς του ρεφορμισμού και του σοβινισμού. Στον εμφύλιο πόλεμο του προλεταριάτου ενάντια στην αστική τάξη τάσσονται αναπόφευκτα, και όχι σε μικρό αριθμό, με το μέρος της αστικής τάξης, με το μέρος των «βερσαλλιέρων» ενάντια στους «κομμουνάρους».

Αν δεν κατανοηθούν οι οικονομικές ρίζες αυτού του φαινομένου, αν δεν εκτιμηθεί η πολιτική και κοινωνική του σημασία, δεν μπορεί να γίνει ούτε βήμα στον τομέα της λύσης των πρακτικών καθηκόντων του κομμουνιστικού κινήματος και της επερχόμενης κοινωνικής επανάστασης.»

Με υπογραφή για τo Sfyrodrepano.blogspot

fentagin είπε...

ΚΑΙ ΓΑΜΩ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
ΜΕ ΓΑΜΩ ΤΑ ΝΟΗΜΑΤΑ...

λαθραναγνώστης είπε...

Βολεύεται το φυτό στη γλάστρα του, βολεύεται και το "κοινωνικό φυτό" στον καναπέ του.
Η πιο εχθρική ενέργεια προς ένα φυτό, είναι να το μετακινήσεις από τη γλάστρα του. Η πιο εχθρική ενέργεια προς ένα "κοινωνικό φυτό", είναι να το μετακινήσεις από τον καναπέ του!
"Μα τι θες τέλος πάντων βρε Βασίλη?" "Στους δρόμους να κατεβούμε?"

Ανώνυμος είπε...

"Βολή είναι κι η επανάπαυση της σκέψης, που δεν έχει πρωτότυπη παραγωγή, ανησυχίες, αναζητήσεις, αλλά βολεύεται με τα γνωστά και τετριμμένα (κλισέ, στερεότυπα, τσιτάτα)"

Γνωστό και ως "confirmation bias".
https://en.wikipedia.org/wiki/Confirmation_bias



Σ.