Κάτι παραπάνω από μια ανατροπή

Η ιστορία γράφεται με πάλη ταξική. Ελεύθερος και δούλος, πατρίκιος και πληβείος, μάστορας και κάλφας, οι εργάτες ενάντια στους αστούς, οι αστοί ενάντια στους κρατιστές, όπως το 'χει ο καθένας τέλος πάντων στο μυαλό του. Η βία είναι η μαμή (μαία και όχι μητέρα) της ιστορίας.

Η ιστορία του ποδοσφαίρου είναι κάποιοι αγώνες που έληξαν άσο, δύο ή χι (όπως έχει πει ο φιλελές Πανούτσος). Αλλά βασικά ιστορία ήταν αυτό που είδαμε χτες (όσοι δεν άλλαξαν κανάλι και χτυπάνε τώρα το κεφάλι τους στον τοίχο) στο χορτάρι του Καμπ Νου. Κι η διαιτησία μπορεί το πολύ να είναι η μαμή της ποδοσφαιρικής ιστορίας και τέτοιων γεγονότων που τη σημαδεύουν, όχι η μητέρα τους, όχι η γενεσιουργός αιτία.

Βασικά ήταν ιστορία που ξεφεύγει από τις ανθρώπινες διαστάσεις, μπλέκοντας στα χωράφια της μυθολογίας. Η Μπάρτσα κατάφερε χτες να μεγαλώσει χτες το μύθο της, το μύθο της διοργάνωσης, του γηπέδου (που είχε φιλοξενήσει τον τελικό Μπάγερν-Γιουνάιτεντ, το 99'), του αθλήματος, ακόμα και το μύθο της ΟΥΕΦΑλόνα, που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, όπως η χαρούμενη πτώση του Σουάρες στην περιοχή, στο 90'.

Ιστορία είναι όταν κάθε μέρα μετράει σα μήνας κι ένα επτάλεπτο όσο ένας ποδοσφαιρικός αγώνας (ο λεγόμενος συμπυκνωμένος ιστορικός χρόνος). Όταν τα ντεσιμπέλ των οπαδών υπερκαλύπτουν τους εκφωνητές, και οι εκφωνητές παραληρούν σαν οπαδοί εκτός ελέγχου. Όταν οι παίκτες γίνονται μια αγκαλιά με τον κόσμο κι αυτός μια στρατιά μικρών Τζίμι Τζαμπ που εισβάλλει στο γήπεδο, καταργεί τις διαχωριστικές γραμμές και γίνονται όλοι μαζί ένα κουβάρι, αξεδιάλυτο σαν ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. Όταν ο προπονητής αφιερώνει την πρόκριση σε όσους την πίστευαν εξ αρχής και γύρω του ένα σωρό δύσπιστοι Θωμάδες πανηγυρίζουν την Ανάσταση. Όταν ο Πικέ λέει ότι σε εννιά μήνες τα νοσοκομεία θα έχουν πολλή δουλειά, συνδέοντας τον ποδοσφαιρικό οργασμό με τους ερωτικούς, που θα ακολουθούσαν το ίδιο βράδυ. Όταν πανηγυρίζουν την ανατροπή, ακόμα και στα αποδυτήρια της Ντόρντμουντ, που έπαιζε την ίδια ώρα με την Μπενφίκα.

Όταν όλος ο πλανήτης σχολιάζει αυτό που είδε, για να το πιστέψει. Και ο Μητσοτάκης με τον Τσίπρα ανταλλάζουν κρύες στημένες ατάκες και νεοταξίτικο χιούμορ, επιπέδου Σούπερ Λιγκ, με αφορμή μια αποτυχημένη πρόβλεψη του Κυριάκου για την Παρί -που στην αρχή νόμιζα πως είναι τρολιά, αλλά η ζωή ξεπερνά πάντα τη φαντασία. Όπως λέει κι ο Ζαραλίκος, τους ένωσαν τα μνημόνια, τους χώρισαν όμως τα αθλητικά, δυστυχώς...

Υπό άλλες συνθήκες, ένας blaugrana μπορεί να ασχολούνταν με τους άλλους. Με την κατσίκα του γείτονα, τον προκλητικό Ντι Μαρία που εκτέθηκε, τα κομπλεξικά γραπτά που μένουν, τα πικρόχολα σχόλια για τις οδυνηρές τεσσάρες που τελειώνουν την Μπάρτσα και τις μεγάλες ομάδες της (από τη Μίλαν το 94', την Μπάγερν το 13' κοκ), τους αμπελοφιλόσοφους που (ξανα)μιλούσαν για τον κύκλο που έκλεισε, επειδή δεν έχουν ιδέα από διαλεκτικές σπείρες.

Μηδένα προ του τέλους-σσσςςς...

Αλλά όχι. Η εποχή που το blaugrana κοινό ζούσε και πέθαινε ως antimadridista, για δύο αγώνες το χρόνο, έχει περάσει ανεπιστρεπτί κι αυτός είναι ο μόνος κύκλος που έκλεισε (μαζί με διάφορα ρηχά "antifa" κι αντινεοφιλελέ μέτωπα). Η Μπάρτσα έχει αλλάξει επίπεδο και μεγαλώσει τόσο πολύ, που αφήνει τους άλλους να ασχολούνται μαζί της, να αντιδρούν σπασμωδικά, να ετεροπροσδιορίζονται και να υποστηρίζουν τον κάθε αντίπαλο, γιατί ήταν με την Παρί από παιδιά, κι ύστερα έκλαιγαν σα μικρά παιδιά, όπως κι οι άλλοι δίπλα τους, που δεν μπορούσαν να πιστέψουν τι έχουν δει και δεν το χωρούσε ο νους τους, για να το εκλογικεύσει.

Η Μπάρτσα, που είναι κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος, πέτυχε κάτι παραπάνω από μια ανατροπή. Βασικά πέτυχε -χωρίς να κάνει κάτι σπουδαίο- την κατάρρευση της Παρί, που θα έχει τουλάχιστον να θυμάται την ιστορική τεσσάρα στον πρώτο αγώνα και μια κλασική κινηματογραφική ατάκα: we 'll always have Paris.

Ο Λουίς Ενρίκε λέει πως το έκτο γκολ το βάζει μόνη της η κερκίδα. Στην πραγματικότητα το βάζουν τα φαντάσματα της Παρί και του... χεσμένου Έμερι, που έφυγε κλαίγοντας από το Καμπ Νου, αφού έκλεισε αδικαιολόγητα την ομάδα του πίσω, κι αποδείχτηκε ο πιο λιγόψυχος Βάσκος.

Πριν τον αγώνα, πολλοί λένε πως αν υπάρχει μια ομάδα που μπορεί να το γυρίσει, αυτή είναι η Μπάρτσα. Αντικειμενικά έχουν άδικο, αλλά η πραγματικότητα τους δικαιώνει.
Η Μπάρτσα δεν έχει καυτή έδρα, αλλά χτες ήταν οικοδέσποινα στην κόλαση. Έχει αδιαμφισβήτητη ποιότητα που της δίνει πολλές νίκες, αλλά καθόλου σκληρό μέταλλο -σαν την Ατλέτικο του Τσόλο- ή παράδοση στις ανατροπές -όπως η Ρεάλ του Ράμος- για τις δύσκολες καταστάσεις. Δεν είναι καν στο καλύτερο φεγγάρι της, αλλά πετυχαίνει αυτό που δεν κατάφερε στα ντουζένια της.

Δεν έχει τη μαγεία του Μέσι, δεν έχει καταιγιστικό ρυθμό, τριάντα τελικές προς το τέρμα ή 80% κατοχή μπάλας, όπως σε άλλες θρυλικές εμφανίσεις της. Ανακτά όμως το τρομακτικό πρες (πίεση) του παρελθόντος, ενώ παίζει με τρεις στην άμυνα, και το Νεϊμάρ κατά συνθήκη αριστερό μπακ, να μεταμορφώνεται από γατάκι σε λιοντάρι που βρυχάται και να γίνεται ο άνθρωπος του αγώνα. Έτσι, φτάνει στην τελική ευθεία με σκασμένα πνευμόνια από την υπερπροσπάθεια και πετυχαίνει το θάμα ακριβώς τότε, με κατάθεση ψυχής (και τη λιγοψυχία της Παρί, που αλλάζει μόλις τέσσερις πάσες στα τελευταία δέκα λεπτά) και τους καλύτερους μέσους της (Ινιέστα, Ράκιτιτς) εκτός αγώνα. Με ήρωα κι από μηχανής θεό ένα δικό της παιδί, από τη Masia, που όταν τελειώσει την καριέρα του, όλοι θα τον θυμούνται κυρίως (αν όχι αποκλειστικά) για αυτό το γκολ -όπως θυμούνται τον Μπελέτι κυρίως για το γκολ του στον τελικό του Παρισιού.

Η Μπάρτσα πέτυχε την ανατροπή του αιώνα, κυρίως απέναντι στον κακό της εαυτό, τη μεγαλύτερη ανατροπή της ιστορίας, μετά την αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ. Και στις δύο περιπτώσεις το φρούριο πέφτει (και) από μέσα, αλλά παίζει ρόλο η εξωτερική πίεση. Η βασική διαφορά είναι ότι η Σοβιετία νικήθηκε από τους εχθρούς της και δεν κατέρρευσε ακριβώς, τουλάχιστον όχι όπως η Παρί, που στο τέλος λιποθυμά και περιμένει το μοιραία, χωρίς να αντιδρά.

Το τέλος μπορεί να βρει την Μπάρτσα να καταρρέει υπό το βάρος των αντιφάσεών της, σα Σοβιετία. Αλλά we 'll always have -θα έχουμε για πάντα- Στάλινγκραντ, Camp Nou, Κάρντιφ ή τέλος πάντων, τις αναμνήσεις από βραδιές σαν τη χτεσινή, που γράφουν (ποδοσφαιρική) ιστορία. Και ας μην προωθούν το προτσές της ταξικής πάλης, που παραμένει ιστορικά αδικαίωτη...