Κυριακή 14 Αυγούστου 2016

Σε τούτη την πατρίδα τι γυρεύω

Η σημερινή επέτειος της εκτέλεσης του Πλουμπίδη (που συμπίπτει με την ψήφιση του τρίτου -και μακρύτερο- μνημονίου πέρυσι, αλλά ας μην κάνουμε τέτοιες προεκτάσεις σήμερα) δίνει αφορμή για μερικές κωδικοποιημένες σκέψεις.


Η "αγία τριάδα" των Νικόλαων του κομμουνιστικού κινήματος είναι ο Ζαχαριάδης, ο Μπελογιάννης κι ο Πλουμπίδης. Που εκτός από το κοινό όνομα, έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό ότι το συνέδεσαν με τους αγώνες και τις πιο ένδοξες στιγμές του λαού μας, κι ας μην κατάφεραν τελικά να νικήσουν, όπως δήλωνε το βαφτιστικό τους όνομα (Νικο+λαος). Η σύνδεση υπάρχει αντικειμενικά, το ζήτημα είναι πώς θα τη δει κανείς και πώς θα την ερμηνεύσει.

Ένα αρκετά γνωστό σχήμα είναι αυτό που έκανε στα στερνά της (τα οποία δεν τιμούσαν πάντα τα πρώτα) η Έλλη Παππά, λέγοντας πως ο Ζαχαριάδης αναζητούσε μετά την ήττα στον εμφύλιο, για να εξιλεωθεί, έναν ήρωα και έναν προδότη, που τους βρήκε στα πρόσωπα του Μπελογιάννη και του Πλουμπίδη, αντίστοιχα. Το σχήμα αυτό αναπαράγεται σε διάφορες παραλλαγές κι είναι εξαιρετικά δημοφιλές σε κάποιους (αστικούς) κύκλους, όχι μόνο για τη λογοτεχνίζουσα απλοϊκότητά του -που ξεμπερδεύει με μια φράση, με τα ιστορικά γεγονότα- αλλά και για τις αντικομμουνιστικές αιχμές του ενάντια στο κόμμα, που προδίδει και τρώει τα παιδιά του και το συντροφοφάγο Ζαχαριάδη -που και αυτόν όμως τον έφαγε το κόμμα, έγινε από θύτης θύμα, κτλ.

Πάλι καλά δηλ που δε φόρτωσαν στο κόμμα κι αυτές καθαυτές τις εκτελέσεις των μελών του. Ούτως ή άλλως όμως φροντίζουν να βγάλουν τον ένοχο (το αστικό κράτος και τους συμμάχους του) λάδι και έξω από το κάδρο των ευθυνών. Τι πάει να πει "αυτοί σκοτώσαν Πλουμπίδη, Μπελογιάννη", (για να παραφράσουμε ένα επίκαιρο σύνθημα); Αφού το λέει η Παππά στις αναμνήσεις της, πως ο Μπελογιάννης ήταν σκασμένος κι έλεγε "να σκεφτείς πως θα πεθάνουμε για ένα λάθος". Κι εννοεί το "λάθος" του ΚΚΕ (πάντα η λαθολογία παρούσα) να απόσχει από τις εκλογές του 46'. Γι' αυτό χάθηκε ο Μπελογιάννης, κι όχι γιατί τον σκότωσαν οι εκτελεστές του...

Κρίμα μόνο που δεν ήταν η Ε.Π. μπροστά και στις τελευταίες στιγμές του Πλουμπίδη, για να αφήσει πίσω της κάποια παρόμοια φράση-ανάμνηση, αντί για αυτά που διαβάζουμε σήμερα, ότι ο μπάρμπας έπεσε φωνάζοντας "ζήτω το ΚΚΕ".

Μια άλλη σύνδεση που υπάρχει αντικειμενικά μεταξύ Πλουμπίδη και Ζαχαριάδη -αλλά... για κάποιο λόγο δε μνημονεύεται το ίδιο συχνά- είναι αυτή που προκύπτει από τα ίδια τα γραπτά τους και τις "τελευταίες επιθυμίες"-διαθήκες που άφησαν πίσω τους.

Το ΚΚΕ ήταν και παραμένει το κόμα μου και κανένας δεν μπορεί να το χτυπήσει και να το λερώσει χρησιμοποιώντας το όνομά μου. (...) Το γράμμα αφτό το γράφω για να βουλώσω το στόμα σ’ όλους αφτούς που θα βάλουν τώρα τις φωνές. Με το ΚΚΕ δεν είχα ούτε έχω ανοιχτούς λογαριασμούς. Ούτε μπορούσα ποτέ νάχω. 
Νίκος Ζαχαριάδης
Ο εχθρός δουλεύει και δουλεύει με πολλά μέσα για να διαλύσει το Κόμμα, να σπείρει τη σύγχυση στις μάζες και να στρέψει τα στελέχη και τα μέλη του Κόμματος ενάντια στην ηγεσία. (...)
Ματαιοπονείτε, αν πιστεύετε ότι θα με κάνετε να στραφώ ενάντια στο Κόμμα μου. (...)
Τιμή μου εγώ πάνω απ' όλα έχω την τιμή του Κόμματος Ήμουν πιστός στο Κόμμα τότε που με ανέβαζε στα ανώτατα αξιώματά του, είμαι πιστός και τώρα που καλά ή κακά, δίκαια ή άδικα, με κατηγορεί και με στιγματίζει.
Εκείνοι που με αγαπούν και με σέβονται οφείλουν να πειθαρχήσουν στο Κόμμα, να διαφυλάξουν την Ενότητά του και να έχουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία του.
Νίκος Πλουμπίδης

Εντάξει τώρα. Σιγά μην ξέρουν αυτοί καλύτερα απ' τους διαχρονικούς κουκουεδολόγους. Τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα και τα γραπτά που μένουν, αλλά μπορούν κάλλιστα να αποσιωπηθούν. Κι όσοι τα παίρνουν υπόψη τους, πχ του Πλουμπίδη, δεν τον αναφέρουν ως μια αξεπέραστη ηρωική μορφή, που έδινε συνειδητά τον αγώνα με τους διώκτες του και την αρρώστια του, για να γλιτώσει την τιμή, τη δική του και του κόμματός του. Αλλά ως μια τραγική φιγούρα, που την άλεθαν συμπληγάδες, μυλόπετρες, κοκ. Η πίστη στο κόμμα -που όπως προφητικά έγραψε ο Πλουμπίδης, θα βρει την αλήθεια και θα τον δικαιώσει μετά θάνατον- ερμηνεύεται βολικά ως ένα είδος παρωπίδων και κομματικής βλακείας, που τον καθιστά συμπαθή για τις αυταπάτες του.
Tragic, που έλεγε κι η διαφήμιση με τον Ποταμίσιο...

Αξίζει πάντως να διαβάσει κανείς τον Αλύγιστο του Κώστα Κοτζιά. Όχι μόνο γιατί διηγείται με πολύ δυνατή γραφή και μοναδικό τρόπο την ιστορία του Πλουμπίδη και το τεράστιο φορτίο που άντεξε να κουβαλήσει ως το τέλος. Αλλά επειδή γράφει σε μια περίοδο, που η επίσημη γραμμή του κόμματος ήταν κάθε άλλο παρά ζαχαριαδική, και παρόλα αυτά καταφέρνει να αφήσει όπου χρειάζεται μερικές αιχμές, χωρίς να μουντζουρώνει και να διαγράφει μονοκοντυλιά την ηρωική ιστορία του κόμματος και των μελών του, όπως ο Πλουμπίδης.

Πώς σχολιάζουμε όμως τη σπίλωση της μνήμης του Πλουμπίδη, ακόμα και μετά το θάνατό του, από το Ζαχαριάδη, που αμφισβητούσε τις φωτογραφίες από την εκτέλεσή του, μιλώντας για πράκτορες, αργύρια και την άλλη όχθη του Ατλαντικού;

Προφανώς και ήταν λανθασμένα, το ζήτημα όμως είναι για τι τάξης λάθος πρόκειται. Κι εδώ την αλήθεια την προσεγγίζει περισσότερο, κατά τη γνώμη μου, αυτό που είχε πει ο γιος του Ζαχαριάδη, ο Σήφης, σε μια συνέντευξή του. Ότι δηλ προφανώς ο πατέρας του είχε στοιχεία που τον έκαναν να πιστέψει αυτή την εκδοχή και να μην αλλάξει γνώμη ως το τέλος. Κάτι που φαίνεται κι από τα τελευταία γραπτά του Ζαχαριάδη, στην εξορία του στο Σοργκούτ, όπου επιμένει στη γνώμη του για τον Πλουμπίδη αλλά και για μια σειρά άλλα κομματικά στελέχη (Σιάντος, Βαβούδης, κτλ).

Ποια είναι τα στοιχεία αυτά, πώς και γιατί έφτασε σε αυτό το συμπέρασμα, είναι άλλο θέμα, που δε χωράει στα πλαίσια της ανάρτησης. Αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι πρόκειται για... ειλικρινή πλάνη κι όχι για προσπάθεια κατασκευής ενόχων κι αποδιοπομπαίων τράγων (νάτη πάλι η ρίζα του "τραγικού". Στην οποία μπορούμε να προσθέσουμε και τον τίτλο του δ' και τελευταίου τόμου των απομνημονευμάτων του Βλαντά, που αναφέρονται σε αυτήν την περίοδο, 1950-68, και έχουν τίτλο "η τραγωδία του ΚΚΕ", χωρίς να μας λένε κάτι όμως για την τραγική πολιτική κατάληξη του ίδιου του Βλαντά).

Αξίζει να αναφερθούμε ακροθιγώς και σε ένα ακόμα επίμαχο ζήτημα, αυτό της παλιάς ΚΕ (μέλος της οποίας ήταν και ο Πλουμπίδης) κατά τη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας και τη στάση-θέση της στον ελληνο-ιταλικό πόλεμο, που εξετάζεται αναλυτικά στο σχετικό βιβλίο-μελέτη του τμήματος ιστορίας της κετουκε. Εντελώς επιγραμματικά (και με τον κίνδυνο να μην τα μεταφέρω σωστά) τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης -που είναι ένα είδος πολιτικής αποκατάστασης της παλιάς ΚΕ- συμπυκνώνονται στα εξής σημεία:
-η παλιά ΚΕ εκτίμησε σωστά το χαρακτήρα του Β' Π.Π ως ιμπεριαλιστικό.
-δεν πρόβαλε τη γραμμή του ντεφετισμού, αλλά της ένοπλης πάλης ενάντια στον κατακτητή (διαφωνούσε όμως με το σημείο-διατύπωση για τη διεύθυνσή της από το Μεταξά)
-δεν έβαλε παρόλα αυτά ποτέ το ζήτημα της εξουσίας και του στρατηγικού στόχου.

Αντί επιλόγου, μπορείτε να διαβάσετε εδώ μερικά εκτενή αποσπάσματα από το βιβλίο του Κούλη Ζαμπαθά, που φιλοξένησε στο σπίτι του τον Πλουμπίδη και τον Μπελογιάννη, σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας για το κόμμα και διηγείται κάποιες από τις συζητήσεις τους και τις προσωπικές στιγμές τους (που ήταν προς το τέλος της ζωής τους, λίγο πριν τη σύλληψη και την εκτέλεσή τους).

Ξεχωρίζω κι αντιγράφω δύο αποσπάσματα.

Το γέρο του το θυμότανε με συγκίνηση.
Σαν κάποτε μας έλεγε, τον βρίσανε στο χωριό για το γιο πούβγαλε, κείνος περήφανα απάντησε σε όλους τους χωριανούς του:
Αν ο γιος μου πιστεύει στον κομμουνισμό, πάει να πει πως είναι κάτι πολύ δίκαιο και καλό για να το πιστεύει εκείνος. Μια λοιπόν και το πιστεύει ο γιος μου πρέπει να το πιστέψω κι εγώ
.

(...)

Πάνω σ’ αυτό, μας μίλησε με θαυμασμό και συγκίνηση για μια δεκαεξάχρονη κοπελλίτσα που γνώρισε πριν από πολλά χρόνια σ’ ένα χωριό της Μακεδονίας. Ήταν στα πρώτα χρόνια της κομματικής του ζωής. Σε μια του περιοδεία είχε πιάσει μια φοβερή βαρυχειμωνιά. Άρρωστος απ’ τη φυματίωση κι αδύνατος, ύστερα από μια αιμόπτυση πούχε κάνει κείνες τις μέρες, έτρεμε σαν την καλαμιά μες στο κρύο και στο ξεροβόρι. Το χωριατόσπιτο που θάμενε εκείνο το βράδυ ήταν ενός φτωχού συντρόφου. Μια φτωχοκάμαρα για μια ολάκερη φαμίλια. Το βράδυ πέσανε να πλαγιάσουνε κατάχαμα, μ’ όλα τα στρωσίδια και τις βελέντζες, τα πόδια του ήταν ξυλιασμένα από το κρύο. Έτρεμε. Δεν μπορούσε να ησυχάσει. Η κοπελλιά τον ένοιωθε να τρέμει έτσι ως κείτονταν πλάι του. Την πήραν τα δάκρυα και για μια στιγμή μ’ όλη την αθωότητα και τη συστολή της παρθένας, πήρε τα πόδια του, ανασήκωσε το μισοφόρι της και τάβαλε κατάσαρκα στην κοιλιά της να τα ζεστάνει. Αυτό δεν το ξέχασε ποτέ του. Πώς να μην αγαπάει τέτοιο λαό και πώς να μην έχει δοσμένο το είναι του στους κατατρεγμένους και στους φτωχούς ξοτάρηδες κι αργάτες; Για τούτη την αγάπη στο λαό μας μίλαγε όλες τις μέρες πούμεινε κοντά μας.

30 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Επειδή αναφέρθηκε ο Κώστας Κοτζιάς σε συνδυασμό με τον Νίκο Πλουμπίδη, κάτι σχετικό:

http://leninreloaded.blogspot.com/2015/05/20.html?showComment=1432410852871#c2899767929855319455

http://leninreloaded.blogspot.com/2015/05/20.html?showComment=1432417078959#c6585509978033415033

Ιντερνετοπόντικας

Νίκος Σαραντάκος είπε...


Ως προς την αποχή από τις εκλογές του 46, είναι το συνηθέστερο σφάλμα που καταλογίζουν στον Ζαχαριάδη πάρα πολλοί. Θυμάμαι τον παππού μου, που ήταν αντιζαχαριαδικός, να λέει "Θα βγάζαμε 100 έδρες". Κι εγώ αυτή τη γνώμη είχα, αλλά εδώ και καιρό έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως και να συμμετείχε το ΕΑΜ στις εκλογές λίγα θα άλλαζαν τελικά. Μπορεί να ήταν λάθος η αποχη, αλλά κάθε άλλο παρά καθοριστικό ήταν.

Ως προς την εκτέλεση του Πλουμπίδη, είναι χαρακτηριστική η αμήχανη στάση της Αυγής τότε. Το φύλλο της 14.8.1954 έχει στην πρώτη σελίδα επάνω δεξιά ένα μονόστηλο με μικρή φωτογραφία του Πλούμπίδη και τίτλο "Σήμερα το πρωί εκτελείται ο Πλουμπίδης", ενώ στην τελευταία σελίδα υπάρχει ένα δίστηλο:

2α έκδοσις
Εξετελέσθη σήμερα το πρωί ο Πλουμπίδης
Σήμερα στις 5 και 25' το πρωί εξετελέσθη στο Δαφνί ο Νικόλαος Δ. Πλουμπίδης. Προ της εκτελέσεως και περί το μεσονύκτιο τον επεσκέφθη στις φυλακές "Σωτηρίας" όπου εκρατείτο σε απομόνωσιν, ο ιερεύς, ο οποίος και συνόδευσε τον μελλοθάνατον ώς το Δαφνί.
...............
(άλλες τρεις παράγραφοι στο ίδιο ύφος)

Απ' όσο έψαξα, δεν είδα να γίνεται καμιά άλλη αναφορά στα φύλλα των επόμενων ημερών, ούτε να δημοσιεύεται η θέση για "φυγάδευση στο εξωτερικό" -αλλά μπορεί να μην έψαξα καλά.
Μόνο υπαινικτικές αναφορές βρήκα -στο επόμενο φύλλο της 15.8.54 (παρά τη γιορτή έβγαζαν φυλλο) και στην ειδηση για άλλη εκτελεση που είχε γίνει στη Θεσ/νίκη (Γιώργος Γραικός, 30 ετών από το Κιλκίς) ο τίτλος είναι "Κι άλλο αίμα χύθηκε χθες - Εκτέλεσις και στην Θεσσαλονίκη"

zoot horn rollo είπε...

Διαβασμενος μνημονιουλης.

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

Το ΚΚΕ εχασε την ευκαιρια να παρει την εξουσια το '44.Ο,τι εκανε αργοτερα,ακομα και στα Δεκεμβριανα τολμω να πω,ηταν διαχειριση της ηττας και τιποτα αλλο.

Καλα εκανε που απειχε φυσικα,αλλα ειχε νοημα σαν πολιτικη σταση και μονο.Δε θα αλλαζε τα πραγματα.

Ανώνυμος είπε...

Αν πω πως η εκτέλεση ήταν βήμα στον εξορθολογισμό των φυλακών, όλα καλά; Γιατί αν θέλουμε να πάμε στον σοσιαλισμό, πρέπει να νοικοκυρέψουμε τα του οίκου μας.Η αριθμητική προσαρμογή που 'γινε το '40-'50 να 'ναι άραγε σημείο αφετηρίας για μια αριστερή κυβέρνηση;Γιου αρ δε γουοοορλντ διαβασμένε, επίτιμο πετ του μπλογκ!

Φορθ Σπουτνικ

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Μην το λες, Γάτε.
Ακόμη και τότε, μπορούσε να "γυρίσει την παρτίδα",
αν δεν αποτύχαινε ο δεύτερος ανεφοδιασμός της "Τρίτης Μεραρχίας" με το καϊκι, που ανατινάχτηκε στον όρμο του Φωκιανού,
αν δεν παθαίναμε την μεγάλη (και ασυγχώρητη γι αντάρτες) ζημιά στον Αγιο Βασίλειο Κυνουρίας,
αν είχαμε πιστέψει στην κατάληψη της Δημητσάνας, έστω και με κάποια ρίσκα,
αν δεν είχαμε την ατυχία να έχουμε σύντροφο τον ....Τίτο,
αν...., αν....,
Θα μου πείς, με τα "αν" δεν ξαναγράφεται η Ιστορία σίγουρα.
Αλλά, επίσης, για τους ίδιους λόγους, και δε σβήνεται.
Και στο μέλλον, οποιεσδήποτε σημαντικές αποφάσεις, πάνω σε τέτοια αβέβαια "αν" θα στηριχτούν.
Σάμπως κι ο Κάστρο, τι πιθανότητες είχε, όταν επιβιβαζόταν στο "Γκράνμα";
Επανάσταση εκ του ασφαλούς, χωρίς ρίσκο, δεν υπάρχει!
Η Αποχή και η επακόλουθη Τρίχρονη Εποποιϊα, ήταν αναπόφευκτες επιλογές για το κομμουνιστικό/εργατικό κίνημα στην Πατρίδα μας, και δεν ήταν απλά ουτοπικές εξάρσεις "για την τιμή των όπλων". Και είχαν και αντικειμενικές πιθανότητες επιτυχίας, σίγουρα όχι όσες το '44. Αλλά, έτσι τώθελε η Ιστορία: Το '44, που οι αντικειμενικές ήταν περισσότερες, υστερούσαν οι υποκειμενικές.
Και πάντως, αν δείς εκείνους τους αγώνες σαν κρίκους μιας ενιαίας αλυσσίδας μέχρι την τελική Νίκη, τότε, προβληματισμοί, σαν αυτούς, που διατυπώνεις στο 15 Αυγούστου 2016 - 9:08 π.μ., φαίνονται ξεκρέμαστοι.
Το '44 το Κόμμα υποκειμενικά δεν ήταν σε θέση "να πάρει την εξουσία", ενώ το '46 ήταν, κι αυτό μετά από σκληρότατη εσωκομματική πάλη, όπως είχα ακούσει από παληούς, παρόντες τότε, αγωνιστές (Λουλές; - δεν είμαι σίγουρος).
Κι αν δεν υπάρχουν οι υποκειμενικές προϋποθέσεις, τις αντικειμενικές ....βράστες!

Γι αυτό έχει σημασία η μελέτη της ζωής και δράσης αγωνιστών, όπως του Ν. Π., των ...άλλων δύο "Ν", του Γ. Τρικαλλινού, και πολλών άλλων, εμφανών και αφανών, που όμως πρωταγωνίστησαν τότε. Η δική μου εικόνα είναι πως, ανεξάρτητα από ιδιότητες όπως σταθερότητα, πίστη στο Κόμμα, γενναιότητα, μαχητικότητα κλπ., που περίσσεψαν τότε, το γενικό πολιτικοιδεολογικό επίπεδο ήταν πολύ χαμηλό, κρινόμενο βέβαια από εμάς, εκ των υστέρων, και τις τόσες, έκτοτε, εμπειρίες....
...οπότε (προσωπικό συμπέρασμα....), ό,τι έγινε ήταν "γραφτό", αλλά και επιβεβλημένο να γίνει. Αλλιώς, θάμασταν και μεις ...podemos(!), η, αν θέλεις κάτι σε πιο κοντινό, αριστεροχώρι: ανταρσύριζα, μαοϊκοί, κλπ. δ.δ.
Kαι, για όσους θέλουν να συνεχίσουν, επιβεβλημένο είναι να μάθουν, για να γίνουν σοφώτεροι.

Αναυδος είπε...

οι πληροφοριες που εφταναν στο κεντρο αναφορικα με τον Πλουμπιδη ελεγαν για διαβρωση του μηχανισμου του απο την ασφαλεια. Σε μεγαλο βαθμο ηταν ορθες χωρις ομως αυτο να σημαινει οτι ο πλουμπιδης γνωριζε τον κινδυνο Συνεπως η αντιδραση τοσο στο γραμμα του Π οσο και στη συλληψη του αν και λανθασμενη δεν ηταν παραλογη

Ανώνυμος είπε...

Η φράση του Μπελογιάννη στην Παππά και η ερμηνεία της από αυτήν πατάει πάνω στην απόφαση της Γ Συνδιάσκεψης του 1950 που λέει για λάθος, για να εξέθετε το ΚΚΕ τον αντίπαλο και όχι για ειρηνικές εξελίξεις. Πρώτα απ όλα μην λέμε ότι η ΕΠ ... το είπε ψέματα, ότι η φράση δεν υπήρχε. Βέβαια η ερμηνεία που κάνει η Παππα εκθέτει αρκετά την πολιτική σκέψη του ΝΜ, με ποια έννοια δηλ πεθαίνουν 6 χρόνια μετά λόγω της αποχής ? Πίστευε στην ειρηνική εξέλιξη , δηλ ότι χάθηκε όντως τέτοια ευκαιρία? Και ο Πλουμπίδης ? Δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ειρηνική εξέλιξη είναι όλη η ουσία της απόφασης του 7ου συνεδρίου, ας μην τα ξεχνάμε εύκολα αυτά. Υπήρχε τολιατική φράξια στο ΔΚΚ, με επιρροή και είχαν ήδη αρχίσει οι αντιπαραθέσεις για την μετά Στάλιν εποχή, στις οποίες εντάσσονται και οι κινήσεις Βαφειάδη Παρτσαλίδη κατά του ΝΖ. Λογικό είναι οι κομμουνιστές στην Ελλάδα, ειδικά στην Ελλαδα να πάνε προς τέτοιες απόψεις, ή τέλος πάντων να επηρεάζονται. Βέβαια τα πράγματα έχουν πια γίνει ξεκάθαρα. Το ΚΚΕ στην Αθήνα δεν άντεξε την πίεση της CIA (και των εγχώριων βοηθών της), διαλύθηκε, λειτουργούσε σε 2 κομματικά κέντρα με όρους καχυποψίας και αντιπαράθεσης και σε αυτό το κλίμα το ΚΚΕ έξω προσπαθούσε να καταλάβει τι γίνεται, πίστεψε όντως το άλλο κέντρο κατά του ΝΠ και έγινε ότι έγινε. Κατά πόσο ο ΝΖ "κράταγε" στον ΝΠ τις ντεφαιτιστικές θέσεις του το 40 ή τις πιο λεγκαλιστικές το 46-49 (που πρέπει να υπήρχαν, νομίζω τις μεταφέρει ο γαμπρός του που και αυτός δεν κολλάει να λέει ψέματα) και αν είχε τάσεις εκδίκησης κλπ είναι κάτι που δεν θα μπορέσουμε ποτέ να το απαντήσουμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ακόμα και αν η βασική ιστοριογραφική γραμμή του χώρου του μετέπειτα εσ έχει βάση (δηλ η γραμμή για διαχρονικές διαφορές, άλλοτε από αριστερά και άλλοτε από δεξιά και για διάθεση του ΝΖ να φτιάχνει ήρωες και εχθρούς) έχει κάποια βάση ότι αυτή είναι και η ουσία των υποθέσεων Πλουμπίδη Μπελογιάννη που είναι η εκτέλεση 2 Ελλήνων κομμουνιστών ηρώων από την αμερικανοκρατία και τους ντόπιους συνεργάτες της καθώς και του πως η CIA μπορούσε να δημιουργεί κρίσεις στο ΚΚΕ, σε ένα ηττημένο ΚΚΕ με την ηγεσία του έξω και εν μέσω μιας βαθιάς, παγκόσμιας κρίσης του ΔΚΚ που σοβούσε.

Κώστας

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Η κε του μπλοκ δεν ενδιαφέρεται να δημοσιεύσει σχόλια με το συγκεκριμένο ψευδώνυμο. Αν δεν είσαι το γνωστό τρολ, μπορείς να το διευκρινίσεις και να συνεχίσεις τη συζήτηση με κάποιο άλλο παρανόμι. Αν όχι, τόσο το χειρότερο.

Ανώνυμος είπε...

Ο Ηλίας με αφορμή την αντίδραση σ’ ένα από τα συνήθως ανούσια σχόλια του «διαβασμένου μνημονιούλη», όπως εύστοχα τον αποκάλεσε ο zoot horn rollo, έθιξε το πρόβλημα του πολιτικοϊδεολογικού επιπέδου του στελεχικού δυναμικού του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της κρίσιμης δεκαετίας του 1940 προσωποποιώντας μάλιστα το ζήτημα. Είναι ένα ζήτημα που, κατά την ταπεινή μου γνώμη, δεν έχει μέχρι στιγμής επαρκώς συζητηθεί, αφού ακόμα και σήμερα το Κόμμα επιμένει σε διατυπώσεις που επισύρουν την προσοχή αλλά και την κριτική σε συλλογικές ευθύνες· οι προσωπικές ονομάζονται, αλλά γενικά και χωρίς να προσωποποιούνται τουλάχιστον στο βαθμό που θα περίμενε ο σημερινός ενδιαφερόμενος —όχι αποκλειστικά ακαδημαϊκά εννοείται— για την ιστορία του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Η αντιμετώπιση αυτή ενδεχομένως να αποτελεί ένα δικαιολογημένο αντανακλαστικό στην ατέλειωτη «λαθολογία» που αποτέλεσε και αποτελεί (διαφορετικά σήμερα απ’ ό,τι στο παρελθόν) μια βασική μορφή αντικομμουνιστικής εργαλειοποίησης της κομματικής ιστορίας που μετέρχεται η αστική προπαγάνδα κατά των σημερινών προοπτικών του κομμουνισμού στην Ελλάδα. Όσο όμως κι αν είναι δικαιολογημένο αυτό το αντανακλαστικό δεν παύει να λειτουργεί ως τροχοπέδη στην ονοματική και εντελώς συγκεκριμένη αποτίμηση των ευθυνών κάθε στελέχους ξεχωριστά: αυτό χαρακτηρίζει και σοβαρούς μαρξιστές ιστορικούς όπως τον Πέτρο Ρούσο από τους παλιότερους (το πώς λ. χ. κρίνει το «δίδυμο» Σιάντου-Ιωαννίδη στη «Μεγάλη Πενταετία», αν και η διαπραγμάτευση του εν πολλοίς ψευδοδιλήμματος «άξιος λαός–ανάξια ηγεσία» είναι πολύ καλή, αφού αναφέρεται συγκεκριμένα στις σχετικές απόψεις των κλασικών του μαρξισμού) ή το Γιώργο Μαργαρίτη από τους νεότερους (το πώς λ. χ. κρίνει την κομματική απόδοση του Γιώργη Βοντίτσιου (Γούσια) κατά την τελευταία φάση του εμφύλιου στην «Ιστορία του Εμφύλιου», όπου η διαπραγμάτευση πολλών επιλογών της κομματικής ηγεσίας εκείνη την εποχή, τις οποίες η αστική και οπορτουνιστική ιστοριογραφία «καταδίκαζε» και «καταδικάζει» ως «τυχοδιωκτικές», είναι επίσης πολύ καλή, γιατί τεκμηριωμένα βάζει τα πράγματα στη θέση τους). Πιστεύω ότι είναι σιγά-σιγά καιρός ν’ αρχίσει να ξεπερνιέται αυτή η, κατά την προσωπική μου γνώμη πάντα, καθυστέρηση στη μαρξιστική-λενινιστική κομματική ιστοριογραφία αναφορικά με την προσωποποίηση των ευθυνών κάθε ιστορικού στελέχους ξεχωριστά, ίσως με την καλλιέργεια της συγγραφής βιογραφιών — συγγραφής που απέδωσε καρπούς σε άλλες χώρες όπως, για να αναφερθώ σε κάτι που γνωρίζω από τη δική μου μελέτη, στην περίπτωση της Γερμανίας με τις δυο βιογραφίες του ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, Ερνστ Ταίλμαν (η μία συγγράφηκε παλιότερα επί ΓΛΔ, η άλλη σχετικά πρόσφατα).

Ο Ηλίας κάνει ένα βήμα παραπέρα και χαρακτηρίζει το πολιτικοϊδεολογικό επίπεδο του στελεχικού δυναμικού του ΚΚΕ στην κρίσιμη δεκαετία «πολύ χαμηλό» διευκρινίζοντας, είναι αλήθεια, «κρινόμενο [δηλ. το επίπεδο] βέβαια από εμάς, εκ των υστέρων, και τις τόσες, έκτοτε, εμπειρίες». Νομίζω ότι το ζήτημα είναι πολύπλοκο, χωρίς όμως να είναι ανεξήγητο (για να μη διολισθήσουμε απαλά μεν, σίγουρα δε σε αγνωστικιστικές θέσεις). Θα αναφέρω ως σχετικό παράδειγμα τον Λεωνίδα Στρίγκο που όντας Γραμματέας της Περιοχής Μακεδονίας, μόλις έγινε γνωστή η Συμφωνία του Λιβάνου («Συμβόλαιον» ήταν η επίσημη ονομασία), έσπευσε να συγκαλέσει το σχετικό όργανο και να εισηγηθεί την καταδίκη της συμφωνίας· η εισήγησή του έγινε δεκτή, ψηφίστηκε η σχετική απόφαση, τυπώθηκε ως μπροσούρα (υπάρχει ανατύπωση μετά τη χούντα), κυκλοφόρησε και εν συνεχεία τι; Τίποτα! Έχουμε κολοσσιαία, θα έλεγα, αντίφαση που δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί.

Πάντως για να θυμόμαστε και τον «Στρατηγό» και τα όσα είπε για τη λογοτεχνία και την ανεκτίμητη προσφορά της στη μαρξιστική γνώση προσώπων και πραγμάτων θέλω να ολοκληρώσω λέγοντας ότι παρακινημένος από το πρώτο σχόλιο αυτού του νήματος ξαναδιάβασα και το «Επί εσχάτη προδοσία» και τον «Αλύγιστο» του Κώστα του Κοτζιά και βρήκα για πολλοστή και πάλι φορά ότι ο «Στρατηγός» είχε δίκιο…

Παρατηρητικός

Ανώνυμος είπε...

Σχεδόν δήλωση φρονημάτων ή τέλος πάντων προσβλητική η απαίτηση σου να πω ότι δεν είμαι κάποιο τρολ που λες οτι γνωρίζεις, και να υπογράφω αλλιώς από το συχνότατο όνομα μου, και με δεδομένη κατάληξη, να μην το πω, είτε είμαι είτε όχι. Δεν πρόσβαλλα κανέναν από κει και πέρα γι αυτό έχεις βάλει τον έλεγχο, για να ελέγχεις ιδεολογικοπολιτικά τι θες να βγαίνει εδώ. Δικαίωμα σου είναι αλλά μην νομίζεις ότι κάνεις κάτι, ούτε το ΚΚΕ προστατεύεις και δεν τα κοιτάει και κανένας έτσι κι αλλιώς. Ξεπέρνα δηλ το σύνδρομο ότι κάνεις κάποια παρέμβαση και κάποια κομματική δουλειά.

Τρίχες.

Κώστας

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Τόσο το χειρότερο λοιπόν. Αντίο και πάλι.

Υγ: το μόνο που προστατεύω (όπως νομίζω εγώ τουλάχιστον) είναι τα νεύρα κι ο διάλογος.
Αλίμονο σε όποιον νομίζει ότι κάνω/κάνει κομματική δουλειά.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Είναι αλήθεια, Παρατηρητικέ, οτι η κριτική σε πρόσωπα, ακριβώς επειδή είναι συγκεκριμένη, μπορεί να σου "κάψει τα χέρια", αν γίνει επιπόλαια. Αλλωστε, και η ανάγκη αποκατάστασης των Πλουμπίδη, Ζαχαριάδη, Βελουχιώτη, αυτούς τους κινδύνους μας υπενθυμίζει, χωρίς να παραγνωρίζουμε, ειδικά για τις περιπτώσεις των παραπάνω, τα ελαφρυντικά των αναγκαιοτήτων "εδώ και τώρα" ενός σκληρού και παράνομου αγώνα, όπως υπαινίσσεται και ο Αναυδος πιο πάνω. Αλλά και οι δύσκολες δουλειές, πρέπει κάποτε να γίνονται.
Πάντως, να σημειώσω, πως ήταν και δική μου άποψη, και πριν δημοσιευτεί το "Δοκίμιο για την Ιστορία του ΚΚΕ", πως θα ήταν λάθος, αν η προβολή των προσωπικών ικανοτήτων και ευθυνών έδινε "άλλοθι" στις συλλογικές, που τις θεωρώ καθοριστικές και για τις προσωπικές, που σίγουρα είναι οι αποφασιστικές. Γι αυτό και δίνω βάρος περισσότερο στην, ας την πούμε, "γενική πολιτικοϊδεολογική διάνοια" της αριστεράς (που ήταν κατά 95% ΚΚΕ) της εποχής του Μεσοπολέμου και της Μεγάλης Δεκαετίας. Δύσκολο ν' ανθίσουν ηγετικές μορφές στην ιδεολογία, πάνω σε ξηρό γενικό ιδ/πολ υπέδαφος. Και από αυτή την άποψη, θεωρώ την μελέτη, που προτείνεις, και ένα είδος δείκτη της στάθμης του "ιδεολογικού υδροφόρου ορίζοντα" αυτής της ειδικής "γενικής διανοίας".
Αλλωστε, αυτό ήταν το κίνητρο, που με ώθησε να αγοράσω και να διαβάσω πολλές αυτοβιογραφικές ιστορίες γνωστών και αγνώστων αγωνιστών. Θέλησα να "πιάσω" το πνεύμα τις εποχής γνωρίζοντας βέβαια και τους κινδύνους της, ιδίως αναδρομικής, υποκειμενικότητας, (που άθελά του χαρακτηριστικά εξέφρασε και ο Σαραντάκος, φορτώνοντας στον παππού του τις σημερινές δικές του γνωστές αντιλήψεις).
Για μένα λοιπόν, η αλήθεια είναι αυτή: Ο Λαός, η Αριστερά, ο κόσμος του ΚΚΕ, το ίδιο το Κόμμα, τα στελέχη του, ακόμη και η ηγεσία του (με βαθειές αποκλίσεις εδώ) ήταν ανέτοιμοι για τα καθήκοντα, που έβαζε η κατάσταση, που εν πολλοίς οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει το '44. Και αυτό ίσως να αδικεί στελέχη, όπως ο Γ.Γ. Νίκος Ζαχ.,που σίγουρα ήταν "δύο κλίκ" πάνω από τους κοντινούς συνεργάτες του (και δεν συμπεριλαμβάνω εδώ τον απίθανο Ιωαννίδη, που ....καμάρωνε για την ....εμπειρική του κατάρτιση: "δεν έχω διαβάσει ούτε ένα βιβλίο"!).
Θα μου πείς, άλλαξε αυτό μέσα σε ένα-δύο χρόνια, μέχρι τον Φλεβάρη/'46; Ριζικά, ασφαλώς όχι! Ούτε ο χρόνος, ούτε οι περιστάσεις άφηναν περιθώρια.
Η εξήγησή μου είναι πως οι αγωνιστές τότε τοποθετούνταν αφενός με το λιποβαρές ι/π τους υπόβαθρο, αφετέρου με το αγωνιστικό η ταξικό τους ένστικτο. Κι έτσι εξηγώ τη στάση του Βελουχιώτη, του Στρίγκου και πολλών άλλων. Η παλάντζα γύρισε από την άλλη μερηά μέχρι το '46, υπό το κράτος των συγκλονιστικών εξελίξεων και βέβαια έγινε απόφαση, που άλλαξε τα δεδομένα, χάρη στον Δ.Σ. ενός Κόμματος Ν.Τ.. Το ΚΚΕ, ποτέ δεν ήταν μπουλούκι με "αρχηγούς".
Ομως, η συνειδητή πειθαρχία δεν συνεπάγεται και αυτόματη επιδιόρθωση των ατομικών αδυναμιών, που θέλουν μορφωτική δουλειά και χρόνο, εκτός από τα έξωθεν ερεθίσματα. Κι έτσι δε μου κάνει εντύπωση, πως άνθρωποι, που παρατήσανε σπίτια-γυναίκες-παιδιά για να πολεμήσουνε με το όπλο στο χέρι, ήταν τόσο ευάλωτοι και αρκετοί "σπάσαν" μετά, στα "εύκολα", αλλά υπό το βάρος μιας ήττας, ώστε να άγονται και φέρονται από αναθεωρητές η και παπαντζήδες, και να φτάνουν εκ των υστέρων να υιοθετούν ενίοτε και μπαρούφες του τύπου "θα βγάναμε 100 βουλευτές" η να τρέχουν στα διάφορα είδη ...Πασοκ!
Λοιπόν, στο ένα χέρι το όπλο, και στο άλλο το βιβλίο.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Κοίτα, δεν ξέρω αν απλά το παίζεις ανήξερος ή αν είσαι. Ας πούμε το δεύτερο, και για αυτό βάζω και το πρώτο σχόλιο.

Αλλά για να συνεννοούμαστε. Δε δημοσιεύονται σχόλια με το συγκεκριμένο ψευδώνυμο για πολύ συγκεκριμένους λόγους (κι ας καίγονται και μερικά χλωρά έτσι). Αν θες, το παίρνεις υπόψη σου, αν όχι, απλά απέχεις.

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

@Σεχταρ

Δεν διαφωνω οτι ο εμφυλιος εκ των υστερων και περα απο τις προθεσεις των πρωταγωνιστων ατσαλωσε το εγχωριο κομμουνιστικο κινημα,δεν παυει να ισχυει ομως οτι ο αγωνας του ΔΣΕ στρατιωτικα και κυριως πολιτικα δεν ειχε παρα ελαχιστες πιθανοτητες επιτυχιας.

Στο μεσοδιαστημα αναμεσα στα Δεκεμβριανα και τον εμφυλιο,το κρατος μεσω του τρομου και των διωξεων απο την μια,και την εξαγορα μεσω της αμερικανικης βοηθειας,καταφερε να τραβηξει το μεγαλυτερο μερος της παλιας βασης του ΕΑΜ προς την εμπρακτη ουδετεροτητα και ισως καποιοι να περασαν και στο αντιπαλο στρατοπεδο.

Η δε ΕΣΣΔ δεν ηθελε περιπετειες μετα τον ΒΠΠ και μπλεξιματα με το δυτικο στρατοπεδο (ουτε ξαναηθελε ποτε μεχρι την πτωση της επι ευρωπαικου εδαφους) για αυτο βοηθησε ελαχιστα τους ανταρτες μεσω των βαλκανικων ΣΔ,ενω το αστικο κρατος ειχε αφθονη και ανοιχτη υποστηριξη απο τις ΗΠΑ.

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

Οσο για την τελικη νικη,δεν ξερουμε ποτε θα συμβει ή ακομα και αν θα συμβει ποτε.Ειναι δυνατοτητα και οχι βεβαιοτητα.

Νίκος Σαραντάκος είπε...


Σεχτάρ, μόνο επειδή με κατονόμασες. Ο παππούς μου ήταν πεπεισμένος πως η αποχή του 46 ήταν τραγικό λάθος που άλλαξε τον ρου των πραγμάτων, ενώ εγώ που είχα αρχικά αυτη την άποψη τώρα έχω αναθεωρήσει. ("Αυτοί είναι αναθεωρητές", του είχα πει μια φορά το 1975. "Δεν είναι κακό πράγμα να αναθεωρείς", μου έλεγε).

Ανώνυμος είπε...

Ξεκινώντας από αυτό το σχόλιο:
"Η δε ΕΣΣΔ δεν ηθελε περιπετειες μετα τον ΒΠΠ και μπλεξιματα με το δυτικο στρατοπεδο (ουτε ξαναηθελε ποτε μεχρι την πτωση της επι ευρωπαικου εδαφους) " (Παπουτσωμενος Γατος)

Θα ήταν διαφωτιστικό να συνδέσουμε ιστορικά γεγονότα μετά τον Β'ΠΠ με την πυρηνική ισχύ της ΕΣΣΔ και άλλων χωρών (ως γνωστό οι ΗΠΑ κατήχαν την τεχνολογία τουλάχιστον από το 1945 αφού έριξαν ατομική βόμβα στην Χιροσίμα και Ναγκασάκι τον Αύγουστο του 1945) :

Δεδομένα: η ατομική βόμβα:

Α) Πρώτο τεστ της ΕΣΣΔ 29 Αυγούστου 1949.

Β) Δεύτερο τέστ της ΕΣΣΔ Σεπ. 1951.

Γ) 30 Οκτώβρη 1961 το μεγαλύτερο τεστ της ΕΣΣΔ (RDS-220, 50 μεγατόνοι)

Δ) 1942, Manhattan Project, ΗΠΑ

Ε) 6 Αυγούστου 1945, ατομική βόμβα στην Χιροσίμα (και μετά από λίγες μέρες στο Ναγκασάκι) από ΗΠΑ.

Z) 1960, επιτυχημένο ατομικό τέστ από Γαλλία (apropos: θέμα προς μελέτη: αποικίες και πυρηνικές δοκιμές)

Η) Οκτ 1952, πρώτο τέστ από Βρετανία στο νησί Montebello της Αυστραλίας.

θ) 1958: Συμφωνία ΗΠΑ-Βρετανίας για συνεργασία στα πυρηνικά όπλα (και στην κοινή άμυνα)


(για ημερομηνίες χρησιμοποιώ την wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Soviet_atomic_bomb_project και https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_weapons_and_the_United_States κτλ.)

μετά τον Β'ΠΠ έχουμε τα εξής ιστορικά γεγονότα (διόρθωση αν έχω λάθος στις ακριβείς ημερομηνίες, πρόσθεση άλλων;) :

1) τέλος Αυγούστου 1949, ήττα του ΔΣΕ

2) Αύγουστος 1961 η αρχή του "τείχους του Βερολίνου"

Ερωτήσεις:
ποιές οι σχέσεις
(Α)-(1),
(Γ)-(2),
αν υπάρχουν.

το (2) και για το:
"(ουτε ξαναηθελε ποτε μεχρι την πτωση της επι ευρωπαικου εδαφους)" (Παπουτσωμενος Γατος)

ΑΧΠ

zoot horn rollo είπε...

Τριχες μπεϊμπι.

Ανώνυμος είπε...

Ηλία, για τον Γιάννη τον Ιωαννίδη έχω διαβάσει αρκετές «ιστορίες» κι άλλα τόσα ανέκδοτα, αλλά αυτό που αναφέρεις ότι καμάρωνε δηλαδή πως δεν είχε διαβάσει ούτε ένα βιβλίο, δεν το είχα υπόψη μου. Θα σου ήταν εύκολο να μου πεις, σε παρακαλώ, πού το ξετρύπωσες; Κατά τα άλλα συμφωνώ με το γενικό πνεύμα των επισημάνσεών σου.

Παρατηρητικός

Ανώνυμος είπε...

Η γεωπολιτική αξία της Μεσογειακής Ελλάδας (και σε συνδυασμό με της Κρήτης, της Συρίας - π.χ. βάση Ρωσσίας στην Συρία σήμερα) φυσικά είναι τεράστια - πρόσθεσε και αυτή της Κύπρου που το 1949 ήταν αποικία των Εγγλέζων: το *1948* ξεκινά στην Κύπρο μεγάλη ταξική πάλη - δες http://topronomiotouftwxou.wordpress.com/2016/07/14/%cf%80%ce%bf%ce%b4%cf%8c%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b9%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b9 και επίσης το ταξίδι, που προηγήθηκε, των Γ.Γ. ΑΚΕΛ/Κύπρος (στα 1945-1949) Φιφή Ιωάννου και Α.Ζιαρτίδη, το φθινόπωρο 1948 στο Γράμμο/Βίτσι και συνάντηση με Ν.Ζαχαριάδη.

Επίσης, 1955-Κύπρος: δήθεν απελευθερωτικός αγώνας Γρίβας-Μακάριος-ΕΟΚΑ-Α΄ τελειώνει τον Αύγουστο του 1959 με "ήττα" των Βρετανών και βρετανικές βάσεις/ραντάρ διάσπαρτα στο νησί.

Και το 1956 ξεδόντιασμα της Βρετανίας στο Σουέζ.

ΑΧΠ

Ανώνυμος είπε...

Επειδή γράφτηκαν πολλά και διάφορα μέχρι στιγμής, ακολουθεί ένα απόσπασμα από την Εισήγηση του Νίκου Ζαχαριάδη στο 1ο θέμα της 3ης Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ («Δέκα χρόνια πάλης: Συμπεράσματα–Διδάγματα-Καθήκοντα») τον Οκτώβριο του 1950 αναφορικά με την αποχή από τις εκλογές του 1946 και τους 100 τόσους βουλευτές που θα ’βγαζε το ΕΑΜ αν δεν απείχε.

Τρίτο λάθος. Η αποχή μας από τις εκλογές του 1946. Ήταν ένα λάθος ταχτικής, που, η βασική του σημασία, εκδηλώνεται στο ότι μας εμπόδισε πιο πολύ, πιο σωστά και καλά να συγκεντρώσουμε και να κινητοποιήσουμε τις δυνάμεις μας για το δεύτερο ένοπλο αγώνα. Να εκμεταλλευτούμε όλες τις δυνατότητες τις κοινοβουλευτικές, που μας δίνονταν για να ξεφτίσουμε το κοινοβούλιο πιο πολύ, να χρεοκοπήσουμε περισσότερο την αγγλική κατοχή και το μοναρχοφασισμό και έτσι ξεφτίζοντας τις αυταπάτες, μέσα σε πιο πλατιά λαϊκά στρώματα, να προετοιμαστούμε καλύτερα για το δεύτερο ένοπλο αγώνα.

Όμως και αυτό το σεχταριστικό λάθος οι οπορτουνιστές το μεγαλοποιούν. Και η μεγαλοποίηση βρίσκεται στο ότι ουσιαστικά αυτοί πίστευαν, είτε, καλύτερα, πίσω από τη μεγαλοποίηση βρίσκονται, πραγματικά, οι αυταπάτες των ότι μπορούσαμε εμείς να πάμε κοινοβουλευτικά, ομαλά και να νικήσουμε ακόμα κοινοβουλευτικά. Αυτό το είπε ανοιχτά ο Καραγιώργης. Ο Καραγιώργης είπε, ότι θα μπορούσαμε να πάρουμε 100–120 βουλευτές μέσα στους 250 και θα είχαμε και μερικούς άλλους συμπαθούντες. Κοινοβουλευτικά θα ανατρέπαμε και το μοναρχοφασισμό και την αγγλική κατοχή!!

Τα βλέπουμε τώρα τα πράγματα. Σύγκριση, με την κατάσταση στη Γαλλία και με την πραγματική τότε κατάσταση στην Ελλάδα, δε μπορεί να γίνει, γιατί είναι εξωτοπική. Ξεχνάμε ακόμα και ένα άλλο γεγονός. Πρώτ’ απ' όλα τους παρατηρητές του ΟΕΕ, που μας έδωσαν 9,3% και αν παίρναμε μέρος στις εκλογές θα μπορούσαν να μας δώσουν το πολύ 18% γιατί οι παρατηρητές ήρθαν, μόνο και μόνο, για τη νοθεία, για να νοθεύσουν τ' αποτελέσματα των εκλογών. Ώστε εδώ οι αυταπάτες από την πλευρά αυτή είναι αναμφισβήτητες. Και μια απόδειξη, για κείνους που τις πίστευαν και τις έθρεφαν, είναι λ.χ., τα γεγονότα της Καλαμάτας. Τα γεγονότα αυτά ήταν μια δοκιμή, που έκανε ο μοναρχοφασισμός και η αγγλοκρατία με το Μάγγανα, εκείνη την περίοδο, για το τσάκισμα του ελληνικού δημοκρατικού κινήματος και ήταν μια εκδήλωση του μονόπλευρου εμφυλίου πολέμου, που εφαρμοζόταν τότε. Αυτό που έγινε στην Καλαμάτα θα το έκαμαν και στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και θα μας χτυπούσαν για να μας συντρίψουν, αν δεν τους απαντούσαμε με τα ίδια μέσα. Το λέω αυτό, για να δείξω πόσο ανεδαφικές ήταν αυτές οι κοινοβουλευτικές, λεγκαλιστικές αυταπάτες. Αυτό, φυσικά, δε μειώνει τη σημασία του λάθους μας. Παρά το γεγονός, ότι εμείς πήραμε τότε απόφαση να κατεβούμε στις εκλογές με έναν υποψήφιο σε κάθε μια εκλογική περιοχή, οπότε θα συγκεντρώναμε με την αναλογική τη βάση, σε όλες τις εκλογικές περιοχές, θα συγκεντρώναμε και όλους τους ψήφους μας στην Ελλάδα και θα είχαμε και 30–40 βουλευτές μέσα στη βουλή και ούτε το παιχνίδι των εγγλέζων θα το παίζαμε, που πήγαιναν με τον ΟΕΕ να πετύχουν μια κοινοβουλευτική σταθεροποίηση στην Ελλάδα και να πουν ότι το ελληνικό ζήτημα λύθηκε κοινοβουλευτικά.

ΕΚΔ. ΤΗΣ ΚΕΝΤΡ. ΤΟΥ ΚΚΕ, ΙΙΙ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΚΚΕ (10–14/10/1950), ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ, ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1951 [ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΕΣΩΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ]


Παρατηρητικός

Παπουτσωμενος Γατος είπε...

@ΑΧΠ

Δεν ειπα οτι η σταση της ΕΣΣΔ δεν ηταν αποτελεσμα των συσχετισμων δυναμεων στη συγκεκριμενη φαση.Δεν επρεπε ομως αυτοι οι συσχετισμοι να θεωρητικοποιηθουν (λαικα μετωπα κλπ),γιατι αυτο οδηγησε στο να συστηνει η ΕΣΣΔ στα ΚΚ μετριοπαθη πολιτικη,ακομα και οταν οι συσχετισμοι ΕΣΣΔ-ΝΑΤΟ ηταν ισορροπημενοι.

Επισης,μια σημαντικη διαφορα μεταξυ του ελληνικου εμφυλιου και του σχηματισμου της ΛΔΓ,περα απο απο το οτι η ΕΣΣΔ ειχε πυρηνικα στη 2η περιπτωση,ειναι οτι η ΕΣΣΔ ειχε ηδη στρατευματα στο ανατολικο κομματι της Γερμανιας,ενω στην Ελλαδα ουδεποτε ειχε.

Γενικοτερα περι συσχετισμων:Η (τοτε) στρατιωτικη αδυναμια της ΕΣΣΔ εναντι του ΝΑΤΟ δε θα επρεπε να ειναι ανασταλτικος παραγοντας στο να εχουν τα ΚΚ επαναστατικη στρατηγικη.

Τα ΚΚ δε θα πρεπε να ειναι εξαρτηματα της εξωτερικης πολιτικης της ΕΣΣΔ,γιατι δυστυχως αυτο ετειναν να γινουν απο την περιοδο των ΛΜ και μετα.

Τακτικος σχολιαστης είπε...

Δεν ειναι περιεργο που στο μπολσεβικικο κομμα εξυφανθηκε μια τετοια τεραστια συνομωσια με σκοπο την 'ανατροπη της εξουσιας του κομματος, την επιστροφη στον καπιταλισμο' μεσω της 'συνεργασιας με τον εχθρο', ναζιστικη γερμανια, φασιστικη ιταλια, μιλιταριστικη ιαπωνια και την παραχωρηση Ουκρανιας και ασιατικης ρωσιας σε γερμανια και ιαπωνια. Θα το θεωρουσα προφανες να υπηρχαν προδοτες ΠΟΛΛΟΙ στο κκε, απλα δεν αποκαλυφθηκαν γιατι ο μονος που πιστευε ακραδαντα στην υπαρξη τους, ο Νικος Ζαχαριαδης, δεν ειχε με το μερος του τηνπλειοψηφια του κομματος και δεν μπορεσε να ερευνησει καταλληλα. Δεν μιλω για Ιωαννιδη, Σιαντο, Πλουμπιδη, μιλω για πολλους που ομως, δεν ειχαν εξουσια να παζαρεψουν με τους Αγγλους. Αν το κκε επαιρνε την εξουσια, ειναι σιγουρο οτι θα χρειαζοταν τεραστιες εκκαθαρισεις στο εσωτερικο του, σε ολα τα επιπεδα ιεραρχιας, για να μπορεσει να κρατησει την εξουσια.
Για τον Πλουμπιδη π.χ. παρουσιαζεται ως αποδειξη αθωοτητας οτι ειχε παντα τιμια σταση στα δυσκολα, ο καλος του χαρακτηρας κτλ,κτλ. Ομως αυτα δεν πτοουσαν το Νικο Ζαχαριαδη. Ηταν πεισμενος, οχι αδικα.

zoot horn rollo είπε...

Να σου πουμε και μπραβο σε λιγο.

Νίκος Σαραντάκος είπε...

Στο απόσπασμα του Ζαχαριάδη που παραθέτει ο Παρατηρητικός υπάρχει ένα τυπογραφικό λαθάκι. "...τα γεγονότα της Καλαμάτας... με το Μάγγανα"

Πρόκειται για τον Βαγγέλη Μαγγανά, ο τόνος στη λήγουσα, παρακρατικό που επικεφαλής συμμορίας πολλών εκατοντάδων ένοπλων χιτών μπήκε στην Καλαμάτα τον Ιανουάριο του 1946 και απελευθέρωσε χίτες που κρατούνταν για προηγούμενες δολοφονίες εαμιτών, συνέλαβε εκατοντάδες αριστερούς πολίτες, σκότωσε μερικούς και έφυγε σαν κύριος.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

Παρατηρητικέ,
δυστυχώς έχουν περάσει πολλά χρόνια, από τότε, που το διάβασα (η μήπως το άκουσα;), για τον Ιωαννίδη. Πιθανόν, αν είναι από διάβασμα, σε κάποια απομνημονεύματα συγκαιρινών του. Η δια ζώσης, τα πρώτα χρόνια μετά το 9ο, πάλι από συναγωνιστές του, που τον ήξεραν. Από τότε υπογραμμιζόταν μέσα στο Κόμμα η ανάγκη ι/π ανεβάσματος, και σε τέτοια συζήτηση αναφέρθηκε σαν χτυπητό παράδειγμα υποτίμησης αυτής της ανάγκης και "εργατισμού" (=όσο πιο αμόρφωτος είσαι, τόσο πιο εργάτης και άρα ...πιο ταξικά συνεπής!).
Ετσι το συγκράτησα κι εγώ, γιατί μου είχε κάνει εντύπωση. Μήπως στο γράμμα του Κ.Λουλέ ("Την κάτσαμε την βάρκα, σύντροφοι,..."); Δυστυχώς, κάτι πιο χειροπιαστό δε μούρχεται.

Ανώνυμος είπε...

(1/2)

Ηλία, αρχικά σ’ ευχαριστώ. Είμαι της γνώμης ―και γι’ αυτό σε ρώτησα ειδικά― ότι μια λεπτομερής βιογραφική έρευνα και αρχειακή αναζήτηση για το «δίδυμο» Σιάντου–Ιωαννίδη πολλά θα μπορούσε να συνεισφέρει στην προσπάθεια να φωτιστεί το πολύπλοκο ζήτημα του πολιτικοϊδεολογικού επιπέδου του καθοδηγητικού απαράτ του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια, ιδίως, της κατοχής και μάλιστα σε προσωπικό επίπεδο, χωρίς βέβαια, όπως ορθότατα επισημαίνεις και τονίζεις στο δεύτερό σου σχόλιο, να υπάρξει αποπροσανατολισμός ως προς το άλλο, το βασικό ζήτημα των συλλογικών ευθυνών. Αυτό εννοούσα κατά κύριο λόγο στο πρώτο μου σχόλιο και θέλω να συμπληρώσω: η καλλιέργεια συγγραφής βιογραφιών αποδίδει καρπούς όταν έχει κατανοηθεί και εφαρμοστεί σωστά η μαρξιστική-λενινιστική διαλεκτική σύνδεση ατομικού–συλλογικού στο ιστορικό γίγνεσθαι. Σημειώνω ότι οι αυτοβιογραφίες είναι χρήσιμες, χρησιμότατες, αλλά δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να αντικαταστήσουν ή υποκαταστήσουν την επιστημονική βιογραφία.

Τώρα πιο συγκεκριμένα για το «δίδυμο» πιστεύω ότι ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του Γιάννη Ιωαννίδη. Για το Σιάντο το ενδιαφέρον, δυστυχώς, «εξικνείται» στο αν ήταν χαφιές ή όχι. Και λέω «δυστυχώς» επειδή εγώ προσωπικά πέρα από την «ιδίαν» αντίληψη που έχω σχετικά σχηματίσει, βρίσκω αρκετά άχαρη και εν πολλοίς άκαρπη την κουβέντα όταν κι εφόσον γίνεται αποκλειστικά από την πλευρά του «πρακτοριλικιού». Όχι πως δεν υπήρξαν πράκτορες του ταξικού εχθρού και χαφιέδες στις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος, ελληνικού και διεθνούς· το αντίθετο μάλιστα! Αλλά φοβάμαι ότι μια εστιασμένη αποκλειστικά σ’ αυτό συζήτηση και ιστορική έρευνα, εμποδίζει τη συστηματική έρευνα και μεθοδική διαφώτιση αυτού που ο Βλαδίμηρος, αν δεν με απατά εντελώς η μνήμη μου, έχει χαρακτηρίσει πράκτορα της αστικής τάξης μέσα στο εργατικό κίνημα, δηλαδή του οπορτουνισμού σ’ όλες του τις πολλαπλές εκφάνσεις κι εκδηλώσεις. Και ο οπορτουνιστής δεν είναι κατ’ ανάγκη χαφιές, δεν δρα κατ’ ανάγκη συνειδητά προσωπικά ως πράκτορας, αλλά παίζει αντικειμενικά —άσχετα αν το συνειδητοποιεί ή όχι— αυτό το ρόλο λόγω… λόγω… λόγω… Αλλά εδώ θ’ άνοιγα μια τεράστια συζήτηση πράγμα που αδυνατώ αυτή τη στιγμή να κάνω.

Παρατηρητικός

Ανώνυμος είπε...

(2/2)

Λοιπόν για τον Γιάννη Ιωαννίδη εν συντομία. Προς αποφυγήν καλόπιστων και μη παρεξηγήσεων θα αναφερθώ αποκλειστικά στα λίγα που έχω ο ίδιος μελετήσει. Σε αντίθεση με τον Γιώργη Σιάντο, ο Ιωαννίδης έχει αφήσει μιας μορφής «Απομνημονεύματα» που είναι, βέβαια, προβληματικά τόσο εξαιτίας της τότε κατάστασης υγείας του Ιωαννίδη όσο και της «μεθόδου» συνέντευξης του Παπαπαναγιώτου (τα εν λόγω «Απομνημονεύματα» είναι εκτενείς συνεντεύξεις του Ιωαννίδη προς το τέλος της ζωής του), ο οποίος «εκμαιεύει» από τον συνεντευξιαζόμενο συχνότατα την έτοιμη απάντηση που έχει ο ίδιος, πολλές φορές σε τέτοιο βαθμό που να αναρωτιέται ο αναγνώστης ποιος παίρνει συνέντευξη από ποιον. Υπάρχει και το εκτενές βιογραφικό του Ιωαννίδη που έχει επισυναφθεί στην έκδοση των «Απομνημονευμάτων» μαζί με κάποια άλλα ντοκουμέντα που ή έχει γράψει ο ίδιος ή τον αφορούν άμεσα. Εκτός απ’ αυτά υπάρχουν και οι αναμνήσεις της Καίτης Ζεύγου αναφορικά με τον Ιωαννίδη, αλλά επειδή εκεί ο εστιασμός είναι διαφορετικός και παίρνει σχεδόν χαρακτήρα μετά θάνατον ξεκαθαρίσματος προσωπικών λογαριασμών, τα για την ιστορική έρευνα στοιχεία κι αποτελέσματα που είναι το ζητούμενο, είναι πενιχρότατα (η όποια προς το πρόσωπο του Γιάννη Ιωαννίδη πολιτικοϊδεολογική κριτική που περιέχεται σ’ αυτές τις αναμνήσεις, θυμίζει «χαλκομανία» των γενικότερων σχετικών απόψεων του τότε «Εσ.»). Άφησα για τελευταίο όσα γράφει ο Πέτρος Ρούσος για το «δίδυμο» στη «Μεγάλη Πενταετία». Είναι, απ’ όσο γνωρίζω, η πρώτη σοβαρή προσπάθεια κριτικής εκτίμησης κι αποτίμησης από τη σκοπιά του ιστορικού υλισμού και των δυο, Σιάντου και Ιωαννίδη. Χωρίς να εξαντλεί το ζήτημα δίνει κάποιες στέρεες παραμέτρους για την παραπέρα έρευνα. Είναι ένα κάπως εκτεταμένο κείμενο που μόλις το επιτρέψουν οι δυνάμεις μου, θα πρέπει να το αντιγράψω και να το στείλω προς ανάρτηση ως σχόλιο.

Παρατηρητικός

Υ.Γ.

Και βέβαια το σωστό είναι «Μαγγανά» κι όχι «Μάγγανα» όπως «εκ παραδρομής» πληκτρολόγησα χτες τη νύχτα· έτσι το ’χει και η προς εσωκομματική χρήση έκδοση των υλικών της 3ης Συνδιάσκεψης του 1950 που βγήκε το 1951 («Μαγγανᾶ» για την τυπογραφική ακρίβεια) και την οποία χρησιμοποίησα, αλλά και η επανέκδοση της ΣΕ που βγήκε το 2011 («Μαγγανά» για την τυπογραφική ακρίβεια και πάλι). Μόνο που η χτεσινή μεταμεσονύκτια παρέμβασή μου σκοπό είχε να δείξει και την πραγματική πηγή της «ιστορίας» για τους 100 τόσους βουλευτές που θα ’βγαζε το ΕΑΜ αν δεν απείχε από τις εκλογές του 1946. Αλλά από κάτι τέτοια πού να ιδρώσει το αυτί κάποιου…

Π.

Σεχταρ ο Τρομερός είπε...

"Με τι καρδιά, ρε Μαγγανά,
θα μπείς στην Καλαμάτα!
........................"
Μην ανησυχείς Π., η ρίμα και το μέτρο του δημοτικού της πατρίδας μου δεν επιτρέπουν παρεξηγήσεις.

---------------
Οσο για το πασίγνωστο απόσπασμα, που (καλά έκανες και) μας θύμησες, δείχνει γλαφυρότατα την οπορτουνιστική πίεση, που βρήκε διέξοδο με την ήττα του ΔΣΕ. Και πόσο βαθύ και εκτεταμένο ήταν το πρόβλημα του ι/π επιπέδου και γενικότερα του υποκειμενικού παράγοντα, που μπορεί να εξηγήσει πολλά και για τότε και για τα κατοπινά, μέχρι σήμερα, χωρίς να κρεμώμαστε από τα (αναπόφευκτα αλλά ανεπαρκή σαν ερμηνεία) πρακτοριλίκια.