Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014

Η σκέψη σκοτώνει τον έρωτα

Το βασικό πρόβλημα της εποχής μας είναι η έλλειψη ενθουσιασμού από τη ζωή μας. Το δεύτερο βασικό πρόβλημα της εποχής μας είναι τα άθλια υποκατάστατά του, που προσπαθούν τεχνητά και με το ζόρι, σχεδόν ψυχαναγκαστικά να τον επιβάλουν: «περνάμε καλά-ααα»; Αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.

Ο μέσος άνθρωπος βιώνει συνήθως αυτή την έλλειψη στην καθημερινή του ζωή στη δουλειά και τις διαπροσωπικές του σχέσεις –που συχνά δεν υπάρχουν καν ή μισο-υφίστανται και σε κάθε περίπτωση δεν προκαλούν κανένα ενθουσιασμό. Ο μέσος σύντροφος –που κι αυτός σαν το μέσο άνθρωπο είναι, αλλά με ιδιαιτερότητες, όπως όλοι μας άλλωστε- τη βιώνει εντονότερα στην πολιτική κατάσταση ως στασιμότητα κι απουσία κάποιας προοπτικής. Ο μέσος άνθρωπος αντιλαμβάνεται αυτή την έλλειψη ως απουσία έρωτα από τη ζωή του και με αυτόν προσπαθεί κυρίως να καλύψει ή να ξεγελάσει κάπως το εσωτερικό του κενό. Ο μέσος σύντροφος πάλι τη βιώνει ως απουσία επαναστατικής κατάστασης ή ενδιαφέροντων καιρών που να την προμηνύουν.

Ο έρωτας είναι μια επανάσταση σε προσωπικό επίπεδο, που φέρνει τα πάνω-κάτω στη ζωή μας. Ενώ η επανάσταση αναποδογυρίζει την κυρίαρχη τάξη πραγμάτων, ως έκφραση της ερωτικής διαλεκτικής μας σχέσης με την πραγματικότητα γύρω μας. Αλλάζουμε τη ζωή μας, αλλάζοντας τον κόσμο, όπως έλεγε ένα παλιότερο σύνθημα του φεστιβάλ. Κι έχουμε τη ζωή πολύ (πάρα πολύ) αγαπήσει, για αυτό και είμαστε έτοιμοι να τη θυσιάσουμε (εξ ολοκλήρου ή τα πιο γλυκά της κομμάτια, με καθημερινές, μικρές θυσίες) για την επαναστατική υπόθεση. Που αν την απαρνηθείς, σκοτώνεις τον εαυτό σου και τις ιδέες σου, γλιτώνοντας από τη θυσία μια μίζερη ζωή, ενώ ουσιαστικά είσαι νεκρός μέσα σου.

Γιατί αν έχεις γευτεί μια φορά τη φλόγα της επανάστασης και του έρωτα, δεν μπορείς να υπάρξεις χωρίς αυτήν και τρως τα μούτρα σου ξανά και ξανά μέχρι να τη βρεις –κι ας είναι η φωτιά της να σε κάψει. Ούτως ή άλλως, το καμένο χώμα βγάζει/ έτσι και πέσει μια βροχή/ τα ωραιότερα λουλούδια που ‘χω δει. Στίχοι από «το τικ-τακ του ρολογιού».

Μα ο χρόνος στον έρωτα, όπως και στην επανάσταση, είναι πολύ σχετικός και συμπυκνωμένος, όπου κάθε μέρα μετράει σα μήνας και σε γεμίζει ασύγκριτες εμπειρίες και συναισθήματα. Αλλά φεύγουν πριν το καταλάβεις και το ζήτημα είναι τι αφήνουν πίσω τους, μόλις καταλαγιάσει ο αρχικός ενθουσιασμός κι η πρώτη επαναστατική ζέση· αν είναι κάτι δυνατό, με γερές βάσεις κι εξελίσσεται· κι αν μετά από τον πρώτο καιρό, που νιώθεις να πετάς στα σύννεφα, συνεχίζεις την έφοδο στον ουρανό ή απλώς αεροβατείς και περιμένεις να γκρεμοτσακιστείς στην πρώτη δυσκολία.

Ο ενθουσιασμός από ετυμολογική άποψη σημαίνει να βρίσκουμε το θεό μέσα μας ή μέσα σε κάτι άλλο (και βασικά το πρώτο με αφορμή το δεύτερο που μας το προκαλεί). Κι είναι σίγουρα σπουδαίο βήμα να κατεβάζουμε το θείο, ανώτερο στοιχείο και την τελειότητά του από τους ουρανούς στη γη και να το βρίσκουμε γύρω μας, σε απλά, καθημερινά πρόσωπα κι επίγειες καταστάσεις. Αρκεί να μην είναι τέτοια η προσωπική μας ανάγκη να ζήσουμε κάποια πράγματα, ώστε να τα επινοούμε και να τα ανακαλύπτουμε εκεί που δεν υπάρχουν. Να βλέπουμε δηλ με τα μάτια της ψυχής μας τον απόλυτο έρωτα με το πρώτο σκίρτημα, σε μια επιπόλαια περιπέτεια και την επαναστατική κατάσταση σε ένα αυθόρμητο ξέσπασμα, χωρίς βάθος και προοπτική –γιατί η κίνηση είναι το παν. Από την άλλη είναι εξίσου σημαντικό να μην περιμένουμε ιδανικές καταστάσεις σε καθαρά μορφή και πρίκγιπες πάνω σε άσπρα άλογα, να μάθουμε να αγαπάμε (και να ενθουσιαζόμαστε με) τους ανθρώπους με τις αντιφάσεις τους, να βρίσκουμε σε αυτό που ήδη υπάρχει εικόνες από τα προσεχώς και την κοινωνία του μέλλοντος.

Ο εύκολος κι αβασάνιστος ενθουσιασμός και το κατοπτρικό του αντίθετο της μόνιμης –και σχεδόν από άποψη- απαισιοδοξίας, που βάζει τον πήχη πολύ ψηλά, για να περάσουν όλοι από κάτω και να απογοητευτεί, είναι εξίσου αδιέξοδα με το δίπολο των φτηνών τακτικισμών και της ανέξοδης στρατηγικής επί χάρτου. Κι αποτυπώνουν την ισχυρή τάση-ανάγκη φυγής από την πραγματικότητα –που είναι και το βασικό όπλο των θρησκειών και της απήχησής τους. Αλλά για να αλλάξουμε την πραγματικότητα που μας περιβάλλει και τους μίζερους ψευτοενθουσιασμούς ή την απαισιοδοξία που μας προσφέρει απλόχερα, πρέπει να πιάσουμε το νήμα στον πραγματικό κόσμο και την κίνησή του –κι όχι στην ενθουσιώδη φαντασία μας. Όχι με υπερβολικό σκεπτικισμό, που μας καταδικάζει σε αιώνια ακινησία, ούτε κατεβάζοντας ρολά στην κριτική μας ικανότητα, γιατί τάχα η σκέψη σκοτώνει τον έρωτα.

Ο αξιόλογος φροϋδομαρξιστής (όσο αντιφατικός κι αν μοιάζει για κάποιους αυτός ο συνδυασμός, του φρόιντ με το μαρξ, της αξίας με το λόγο και όλων αυτών μαζί) έριχ φρομ σημείωνε στην «τέχνη της αγάπης» ότι οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται το συναισθηματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν ως ανάγκη να αγαπηθούν από τους άλλους, ενώ στην πραγματικότητα το ζητούμενο είναι να μάθουν να αγαπούν ανιδιοτελώς και με ουσιαστικό τρόπο οι ίδιοι τους άλλους.
Κατ’ αντιστοιχία, το επαναστατικό πρόβλημα της εποχής μας δε συνίσταται γενικά κι αόριστα στην απουσία επαναστατικής κατάστασης και την κακοτυχία μας να ζούμε σε μη επαναστατικούς καιρούς, αλλά στο τι κάνουμε και πώς να δράσουμε επαναστατικά σε αυτές τις μη επαναστατικές συνθήκες. Η τέχνη της επανάστασης προϋποθέτει να μην απογοητευόμαστε από την αρνητική συγκυρία, να μην παραιτούμαστε –ούτε βέβαια να ονειροπολούμε χαζοχαρούμενα και να φαντασιωνόμαστε παντού μεγάλες νίκες του κινήματος, για να δώσουμε θάρρος στους εαυτούς μας.


Δεν υπάρχουν θαύματα εξ ουρανού, παρά μόνο θαυμάσιοι άνθρωποι που μπορούν να τα πετύχουν. Μόνοι μας θα βρούμε ή θα δημιουργήσουμε τον ενθουσιασμό που λείπει από τη ζωή μας.

7 σχόλια:

Neophyte_commie είπε...

(Ήσουνα χθες, ε;)

Κάποιες φορές πρέπει να κάνεις κάτι κι ας υποψιάζεσαι ότι δεν θα γίνει, προκειμένου να το κάνεις δεύτερη φορά (και τρίτη και τέταρτη και πέμπτη…) για να πετύχει τότε. Αυτό έχει απόλυτη εφαρμογή, επειδή το συνέδεσες, στην υλική βάση του έρωτα (αφήστε τα μίση και πιάστε το…), που αξίζει να συζητηθεί κι αν υπάρχει οποιαδήποτε άλλη βάση (κάποτε είχα γράψει κάπου ότι για τη σεξουαλική πράξη έχουν γραφτεί παιάνες, αλλά για το κοτόπουλο με ρύζι στον φούρνο ποτέ, κι ας είναι πιο νόστιμο).

Δεν βαριέσαι. Του χρόνου ξανά. Κι όπως είπε (το μόνο που μου άρεσε ποτέ) ο Λαζόπουλος (με τον Σταρόβα), «χαλαρά».

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Ήμουν χτες; Πού ήμουν χτες;

Ανώνυμος είπε...

Νεοφυτος. Και τα δυο ειναι νοστιμα γιατι τα ξεχωριζεις ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

K. Τζουμέρκας είπε...

Ο κ. Λαφαζάνης στο περιθώριο εκδήλωσης στο Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο με θέμα "Το Πρόγραμμα της Κυβέρνησης της Αριστεράς", ανέπτυξε εν συντομία τις βασικές γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ για την πορεία ανασυγκρότησης της χώρας, αναφέροντας μεταξύ άλλων:

1) την διαγραφή μέρους του χρέους,
2) την εθνικοποίηση τραπεζών για να τους δοθεί ένας νέος αναπτυξιακός ρόλος
3) την ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση,
4) την δημιουργία ενός γενναίου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων,
5) την αποκατάσταση του βασικού μισθού στα 750 ευρώ και την καθιέρωση του 13ου μισθού.
Πραγματικά οι διεκδικήσεις αυτές αποτελούν ένα «μίνιμουμ» πάνω στο οποίο μπορεί να επιτευχθεί μια συσπείρωση των δυνάμεων της εργατικής τάξης. Απομένει να δούμε τα εξής:
α) Ποιο μέρος του χρέους πρέπει να διαγραφεί και αν αυτό συνεπάγεται ή όχι ρήξη με την ευρωζώνη και την ΕΕ.
β) Είναι η εθνικοποίηση των τραπεζών χωρίς αποζημίωση; Ποιος αναπτυξιακός ρόλος μπορεί να τους δοθεί; Αυτό είναι κενό σύνθημα χωρίς το (4), δηλ. την δημιουργία ενός γενναίου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που προφανώς δεν υπάρχει σήμερα. Η κατάστρωσή του πρέπει να γίνει με τη συμμετοχή του λαού και την δημιουργία συμβουλίων.
γ) Πρέπει να γίνει σαφές ότι ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουν τα παραπάνω είναι ο εργατικός και λαϊκός έλεγχος στον σχεδιασμό του τραπεζικού συστήματος και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων μαζί με τον σχεδιασμό της οικονομίας πάνω σε νέες βάσεις.
δ) Τα συμβούλια να αποτελέσουν τον πυρήνα του κράτους ώστε ο δημοκρατικός σχεδιασμός και η ανάπτυξη ν’ αποτελέσουν την απαρχή μιας δυναμικής που καταργεί τις σημερινές σχέσεις εξουσίας και δίνει στην εργατική τάξη τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις.
Κανένας απ’ αυτούς τους στόχους και τις διακηρύξεις δεν μπορεί να γίνει στα πλαίσια του παρόντος συστήματος. Ακόμα και ο κατώτατος μισθός στα 750 ευρώ ή ο 13ος μισθός είναι εντελώς έξω από τα πλαίσια της αστικής διαχείρισης. Το ίδιο το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν καλύπτει όλες τις παραπάνω διεκδικήσεις αλλά έχει ασάφειες, πολυγλωσσία και μια σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση στα προβλήματα που προέκυψαν από την κρίση του 2008 και είχαν τις ρίζες τους στον ίδιο τον καπιταλισμό στην Ελλάδα. Τα αιτήματα αυτά αποτελούν, ωστόσο, μεταβατικά αιτήματα με σκοπό την οικοδόμηση ενός ενιαίου μετώπου των εργαζομένων σε μια πορεία στην οποία η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να θέσει σε κίνηση διαδικασίες που ξεπερνούν το ίδιο το πρόγραμμα του κάτω από την πίεση των μαζών. Απαραίτητος όρος είναι η οργάνωση των μαζών και η έξοδός τους στο προσκήνιο με βάση αυτά και άλλα πιο προωθημένα μεταβατικά αιτήματα, όπως ο εργατικός έλεγχος. Με τον εργατικό έλεγχο διασφαλίζεται μια ταξική θέση και ο αποκλεισμός των σοσιαλδημοκρατικών λύσεων που προωθούν μερίδες του ΣΥΡΙΖΑ στα πλαίσια μιας κεϋνσιανής διαχείρισης.
Μαζί με τα αιτήματα αυτά πρέπει να προωθηθούν αιτήματα όπως η εθνικοποίηση και ανασυγκρότηση της μεγάλης βιομηχανίας, η ανασυγκρότηση της γεωργικής παραγωγής σε μεγάλη κλίμακα, η επαναλειτουργία επιχειρήσεων σε τομείς-κλειδιά της οικονομίας με βάση τον δημοκρατικό σχεδιασμό και τον εργατικό έλεγχο. Πάνω απ’ όλα η ανασυγκρότηση πρέπει να μειώσει την ανεργία άμεσα. Η επιτυχία αυτού του προγράμματος δεν μπορεί να γίνει στα στενά εθνικά πλαίσια. Απαιτεί ν’ απευθυνθούμε στην εργατική τάξη της Ευρώπης και να την καλέσουμε να σταθεί με τους αγώνες της στο πλευρό της Ελλάδας. Αυτή θα είναι και ο μοναδικός πραγματικός σύμμαχος μας στη δύσκολη πορεία που ανοίγεται μπροστά μας. Είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο είτε θα οδηγηθεί σε σοσιαλδημοκρατική διαχείριση που θα ανατρέψει όχι το σύστημα αλλά τον ίδιο.

22/12/2014
deltio.weebly.com

Neophyte_commie είπε...

Σφυροδρέπανε: Όχι, κακή διατύπωση. Αναφερόμουν σε μια κινηματική δράση που δεν απέδωσε καρπούς χθες (χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι, δεν αποδίδουν όλες).

Παναγιώτη: Σύμφωνοι.

Μπρεζνιεφικό απολίθωμα είπε...

Α μάλιστα, αν εννοείς το πρωί, όχι δεν ήμουν. Αλλά γιατί δεν απέδωσε; Δεν κρίνεται άμεσα νομίζω αυτό.

κ. τζουμέρκα, τελείως εκτός θέματος το σχόλιο, οριακά δεν κόβεται ως σπαμ

Ανώνυμος είπε...

Η αστικη ταξη Συμμετεχει συνειδητα στις διεθνεις συμμαχιες της στα πλαισια της Ανισομετρης αναπτυξης στην Ιμπεριαλιστικη πυραμιδα.Ο καπιταλισμος μετα την ολοκληρωση των ανατροπων το 1991 παιρνει πισω οτι αναγκαστηκε να παραχωρησει με αλλο διεθνη συσχετισμο για να μην ανατραπει τοτε. Η πειρα αποδειξε οτι αναμεσα στον Σοσιαλισμο και τον Καπιταλισμο δεν υπαρχει καμμια εξουσια και η συμμετοχη σε οποιαδη ποτε κυβερνηση με τους Καπιταλι στες στην εξουσια ειναι καταστροφη και πουθενα η εργατικη ταξη δεν πηρε την εξουσια με πολιτικα μετω πα με τον οπορτουνισμο. Η πειρα δειχνει οτι ο δρομος που ακολουθη σε ο ΛΕΝΙΝ το 1917 οδηγησε στον Σοσιαλισμο. Παλευουμε λοιπον σημερα σε μη επαναστατικες συνθη κες μεσα απο το ΠΑΜΕ για να καθηστερησουμε και να φρεναρουμε οτι μπορουμε με τελικο στοχο την Μονομερη διαγραφη του χρεους Εξοδο απο την Ε.Ε Κοινωνικοποιηση των μεσων παραγωγης Εργατικος ελεγχος Κεντρικος σχεδιασμος.Αυτος ειναι ο μονος δρομος που οδηγει τον λαο στην εξουσια. οτιδηποτε αλλο ειναι καταστροφη.Ο Δεκεμβρης του 1944 μας δειχνει την δεν πρεπει να κανουμε παση θυσια.Αφηνουμε τους Λαφαζανηδες και της αλλες ουρες του συριζα να γαυγιζουνε.Αλωστε ο καρατζαφερης της αριστερας με την ΡΗΜΑΔ οπως την λεγανε οι ιδιοι επιστρεφει.Αυτη ειναι η καταντια του καθε ΣΟΣΙΑΛΦΑΣΙΣΤΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ